Pagsagubang sa Grabe Kaayo nga Trahedya
Pagsagubang sa Grabe Kaayo nga Trahedya
SUMALA SA GIASOY NI JAMES GIARRANO
Ang pagkahimong mga apohan maoy usa sa kinalipayan sa kinabuhi. Ako ug ang akong asawa nga si Vicky naghinamhinam sa pagkatawo sa among unang apo. Ang among anak, si Theresa, ug ang iyang bana, si Jonathan, nagpaabot nga matawo ang bata sa sayong bahin sa Oktubre 2000. Wala gayod sa among hunahuna nga hapit na namong atubangon ang grabe kaayo nga trahedya.
AKO ug ang akong asawa, uban sa among anak nga lalaki ug iyang asawa, migikan alang sa bakasyon sa Sabado, Septiyembre 23. Makigkita kami sa ubang mga paryente ug mobakasyon ug usa ka semana sa Outer Banks sa North Carolina. Si Theresa ug Jonathan midesidir nga dili mobakasyon uban namo tungod kay anaa na siya sa ikasiyam ka bulan sa iyang pagsabak ug layo kaayo nga panaw kini—mga 11 ka oras nga pagmaneho gikan sa among balay sa Ohio.
Gusto namong iangan-angan ang among bakasyon, apan gipalakaw kami ni Theresa. Gipasaligan niya kami nga walay daotang mahitabo kaniya. Gawas pa, ang iyang doktor nagtuo nga normal sa bulan nga ipanganak niya ang bata, ug ang gipaabot niya nga petsa sa pagpanganak maoy pipila pa ka semana sa umaabot.
Miyerkoles, Septiyembre 27, 2000, maoy usa ka maanindot kaayo nga adlaw nga nagpahinumdom kanako kon nganong gipili sa among pamilya ang pagbakasyon niining dapita sa daghang tuig nang milabay. Wala lang kami mahibalo nga sa dili pa matapos ang adlaw, ang among kinabuhi kalit nga mausab.
“Nawala si Theresa!”
Niadtong gabhiona nakadawat ako ug tawag sa telepono gikan sa akong igsoon balik sa Ohio. Dugay kaayo siyang nakasulti ug ginerbiyos. Sa kataposan, siya miingon: “Nawala si Theresa!” Nalangkit ang mga polis tungod kay ang mga hitabo bahin sa iyang pagkawala kadudahan. Sa dihang miabot si Jonathan sa balay nianang hapona, iyang nakita nga wala makandadohi ang atubangang pultahan. Ang pamahaw ni Theresa anaa gihapon sa lamesa, ug ang iyang pitaka nakalimtan. Duna pay katingalahang butang: Ang iyang sapatos—ang bugtong nga sapatos nga masakar sa iyang tiil sa iyang ikasiyam ka bulan nga pagsabak—anaa gihapon duol sa pultahan.
Mitawag sa telepono si Jonathan sa balay sa mga alas 9:30 s.b. Gisultihan siya ni Theresa nga dihay babaye nga mitawag sa telepono nga nag-ingon nga gusto niyang moanha sa balay aron tan-awon ang awto nga ilang ibaligya. Human niana, dihay laktonon si Theresa. Mitawag si Jonathan sa balay sa panahon sa paniudto, apan walay mitubag. Sa pagkahapon, siya nagpunay ug tawag, apan wala gihapoy mitubag. Sa pag-abot niya sa balay sa alas 4:15 s.h., nakamatikod siya nga wala diha ang awto. Iyang gitawgan ang ospital tungod kay nagtuo siya nga tingalig nagbati na si Theresa. Wala siya didto. Iyang gitawgan usab ang
ubang mga membro sa pamilya, apan walay usa ang nakakita kaniya. Natarantar siya, busa iyang gitawgan ang mga polis. Sa mga alas 6:00 s.h., nakit-an sa mga polis ang awto nga dili layo sa ilang balay. Apan wala gihapon makit-i si Theresa.Balik sa North Carolina, nakuratan kami sa balita. Ako ug ang akong asawa, uban sa among anak ug sa iyang asawa, nangempake sa among mga bag ug nagsugod sa pagbiyahe ug namauli. Dugay kaayo ug makaguol nga biyahe kadto. Tibuok gabii kaming nagbiyahe ug miabot sa Ohio sa pagkabuntag.
Usa ka Kauswagan sa Kaso
Kasamtangan, si Jonathan ug ang pipila ka paryente, suod nga mga higala, ug ang uban mitabang sa mga polis sa pagpangita kang Theresa sa tibuok gabii. Ang pagpangita nagpadayon sa lima ka makapabalaka kaayong mga adlaw. Sa kataposan, sa Lunes, Oktubre 2, dihay kauswagan sa kaso. Niadtong higayona, nasubay sa mga polis ang tawag sa telepono ngadto sa balay ni Theresa sa Miyerkoles sa buntag. Usa ka babaye nga nagpuyo sa pipila lamang ka bloke mao ang mitawag gikan sa cellular nga telepono.
Human sa pagsukitsukit sa babaye, nagduda ang mga polis. Sa ulahi nianang gabhiona namalik ang mga polis sa balay sa babaye. Apan samtang nagpaingon sila sa pultahan, nakadungog sila ug buto sa pusil. Milugos pagsulod sa balay, ilang nakit-an nga patay na ang babaye. Gipusil niya ang iyang kaugalingon. Sa ilang kakurat, nakakita sila ug usa ka bag-ong natawo nga batang lalaki diha sa kuwarto sa ikaduhang andana. Sa katingalahan, siya natulog bisan sa kagubot!
Apan wala gihapon makit-i si Theresa. Sa misunod nga pipila ka oras, gisusi sa mga polis ang balay aron makakita ug ebidensiya nga nakaadto si Theresa didto. Natapos ang pagsusi sa sayo nga mga oras sa Martes sa kabuntagon diha sulod sa garahe. Didto, diha sa mabaw nga lubnganan, ilang nakita ang lawas ni Theresa. Nasusi sa ulahi sa nag-eksamin sa patayng lawas nga siya gibunalan sa ulo nga nawad-an ug panimuot, dayon gipusil sa bukobuko. Namatay siya dihadiha, ug unya ang iyang gisabak gikuha gikan sa iyang tiyan. Sa magpalandong, mahupayan kami ug diyutay sa pagkasayod nga siya wala mag-antos.
Ang bag-ong natawong bata gidala ngadto sa ospital, diin siya nasusi nga maayo kaayog panglawas—walay diperensiya bisag garas! Ang gikinahanglan nga pagsusi sa DNA nagpamatuod nga apo gayod namo siya. Ginganlan siya ni Jonathan sa ngalan nga gipili niya ug ni Theresa—Oscar Gavin. Human sa makadiyot nga pag-estar sa ospital, ang among 8-libra 11-onsas nga apo gihatag ngadto sa mga bukton sa iyang amahan sa Huwebes, Oktubre 5. Nalipay kaayo kami nga buhi ang among apo, apan dili mahubit sa mga pulong ang among grabeng kaguol nga wala diha si Theresa sa pagkugos kaniya.
Reaksiyon sa Komunidad
Ang among pamilya nakahilak sa pagdagsa sa tabang—sa daghang kahimtang gikan sa mga tawo nga dili namo kaila. Sa mga adlaw nga nawala si Theresa, ginatos ang miboluntaryo sa pagtabang sa pagpangita. Daghan ang nanghatag ug kuwarta. Ubay-ubayng lokal nga mga tindahan nga namaligyag mga gamit sa opisina nag-imprenta ug libolibong notisya nga walay bayad. Ug ang mga boluntaryo nanagtag ug mga notisya diha sa daghang milya libot sa gipuy-an ni Theresa.
Ang usa sa among Kristohanong mga igsoong babaye nagtrabaho alang sa usa ka lokal nga abogado, ug sa dihang iyang gisultihan siya bahin sa among kahimtang, siya mitanyag sa pagtabang. Among gidawat ang iyang gitanyag, ug nakatabang kaayo kinig dako. Gitabangan niya kami sa pagpakiglabot sa palaumagian sa balita ug sa pipila ka legal nga mga isyu nga mitungha. Dugang pa, mirekomendar siya ug duha ka pribadong mga imbestigador, nga dako kaayog nahimo sa kaso. Ang ilang tinuod nga kabalaka kanamo nakatandog gayod sa among mga kasingkasing.
Human nga nakit-an ang among apo, misamot ka daghan ang nangabot nga tabang. Daghang groseriya nagpadalag pagkaon ug mga kinahanglanon sa balay. Daghang tawo ang nanghatag ug sinina alang kang Oscar ug mga bakbak nga ikalabay inighuman ug gamit, mga gatas nga linata, ug mga dulaan. Nakadawat kami ug daghan kaayong butang nga sobra sa gikinahanglan ni Oscar, busa among gihatag ang sobra ngadto sa maternity ward sa usa ka lokal nga ospital. Kay gitaho man sa palaumagian sa balita ang nahitabo, nakadawat kami ug libolibong kard ug mga sulat—dili lamang gikan sa among komunidad kondili sa tibuok yuta.
Nadayag gayod nga daghan ang misuportar sa panahon sa paglubong kang Theresa, nga gihimo sa Dominggo, Oktubre 8. Nahibalo kami nga daghang tawo ang gustong motambong, apan ang reaksiyon sobra kaayo kay sa among gidahom. Gihikay nga gamiton ang awditoryum sa usa ka lokal nga tunghaan sa hayskul, ug kini puno kaayo sa mga tawo nga kapin sa 1,400. Nanambong ang
mga membro sa pamilya, mga higala, mga polis, ang mayor, ug ang uban pa diha sa komunidad. Ang mga membro sa palaumagian sa balita didto usab, ug gikuhaan ug salida sa mga estasyon sa telebisyon ang diskurso, nga gisibya sa panahon mismo sa paglubong diha sa Internet. Dugang pa, ginatos ang nagtindog sa salasala sa tunghaan o nagpundok ilalom sa mga payong sa gawas sa matugnawng ulan, nga namati diha sa mga trompa nga gikonektar. Ang diskurso nakahatag ug dakong pamatuod bahin sa among pinasukad-sa-Bibliya nga mga pagtuo.Human niadto, ginatos ang mapailobong naghulat nga naglinya aron makahatag ug mga pahasubo. Nagpabilin kami halos tulo ka oras, nga nanghalog sa tanan nga mianha ug nagpasalamat sa ilang pagtambong. Pagkahuman sa kahikayan sa paglubong usa ka lokal nga hotel mapuangorong nanghatag ug pagkaon alang sa kapin sa 300 sa among mga membro sa pamilya, suod nga mga higala, ug sa uban nga mitabang sa pagpangita sa among apo.
Dili namo ikahubit ang among dakong pasalamat sa mga tawo—ang kadaghanan dili namo kaila—sa pagtabang kanamo. Mas nahimo pa kaming determinado tungod niini nga kasinatian sa pagpakigbahin sa bug-os pa diha sa Kristohanong ministeryo, kay dunay daghan pa kaayong mga tawo nga maluloton ug kasingkasing nga gusto namong makadungog sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos.—Mateo 24:14.
Kon sa Unsang Paagi Misanong ang Kongregasyon
Sukad pa sa sinugdanan niining masakit nga hitabo, nahupngan kami sa sunodsunod nga pagtabang gikan sa among Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye. Kining morag walay hunong nga tabang nagagikan sa among kaugalingong kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova ug sa duol nga mga kongregasyon.
Bisan sa wala pa kami moabot gikan sa North Carolina, ang mga ansiyano sa among kongregasyon mitabang sa pag-organisar sa pagpangita kang Theresa. Daghan sa among mga igsoong lalaki ug babaye mibakasyon sa trabaho aron motabang sa pagpangita. Gisultihan sa uban ang ilang mga amo nga way bale kon dili sila suweldohan, apan sa ubang mga kahimtang gihatagan sila sa ilang mga amo ug libreng panahon nga may suweldo. Sa mga adlaw nga nawala si Theresa, giubanan sa pipila sa among espirituwal nga mga igsoon si Jonathan aron dili siya mag-inusara. Ubay-ubayng mga igsoong lalaki ug babaye nanganha lang ug nanghinlo sa among balay. Ang uban mitabang sa pagpakaon sa mga boluntaryo ug sa pagtubag sa telepono.
Mga unom ka semana human mamatay si Theresa, nakaatubang ang akong asawa ug si Jonathan ug lisod kaayo nga trabaho—paghipos ug pagpanguha sa mga butang ni Theresa gikan sa iyang balay. Gibati ni Jonathan nga dili na siya makapuyo sa balay nga gipuy-an nila ni Theresa, mao nga midesidir siya sa pagbaligya niini. Ang paghipos sa mga butang ni Theresa maoy masakit kaayo nga trabaho—ang tanang butang nakapahinumdom kanila labot kaniya ug gimingaw kaayo sila kaniya. Apan, niining bahina usab ang among mga igsoong lalaki ug babaye miabot sa pagtabang kanamo. Mitabang sila sa pagpahiluna sa mga butang ni Theresa diha sa mga karton ug gitrabaho pa sa uban ang gikinahanglang mga ayohonon sa balay sa pag-andam niini aron ikabaligya.
Labawng hinungdanon, gihatagan sa among
mga igsoong lalaki ug babaye ang among pamilya ug espirituwal ug emosyonal nga tabang. Ila kaming giteleponohan ug giduaw aron kami malig-on. Daghan ang nagpadala ug makapatandog nga mga kard ug mga sulat. Kining mahigugmaong tabang nagpadayon dili lamang sa unang pipila ka adlaw ug mga semana kondili sa daghang bulan.Ubay-ubay sa among mga igsoong lalaki ug babaye nag-ingon namo nga pahibaloon lang namo sila kon gusto lang namo nga dunay makaestorya, ug among gidawat ang ilang malulot nga tanyag. Makahupay gayod nga dunay kasultihan sa imong mga pagbati uban sa mga higala nga imong gimahal ug gisaligan! Tinuod nga gipasundayag gayod nila ang mga pulong sa panultihon sa Bibliya: “Ang tinuod nga higala mahigugma sa tanang panahon, ug maoy usa ka igsoon nga natawo alang sa panahon sa kasakit.”—Proverbio 17:17; 18:24.
Ang Epekto Diha sa Among Pamilya
Ikaingon ko nga ang pagsagubang sa pagpatay kang Theresa malisod gayod kaayo alang kanako ug sa akong pamilya. Nakausab kinig dako sa among mga kinabuhi. May mga panahon nga masuko ako nga wala siya dinhi uban nako. Gimingaw ako sa iyang mga halog ug mga halok.
Suod kaayo ang akong asawa kang Theresa. Wala gayoy adlaw nga dili sila mag-estoryahanay. Dugay kaayo silang mag-estoryahanay bahin sa pagmabdos ni Theresa. Nagtinabangay sila sa pagsangkap sa lawak sa bata.
Gihubit ni Vicki ang iyang mga pagbati: “Daghan kaayong butang nga gikamingawan nako. Gimingaw ako sa buluhatong pagsangyaw uban niya. Gimingaw ako sa among panag-uban aron mamalit. Ang masakit kaayo alang kanako mao nga dili nako siya makita uban sa iyang anak—kumoton gayod ang akong kasingkasing niini. Nahibalo ako nga gihigugma kaayo niya si Oscar bisan sa wala pa siya matawo. Siya nahibalo nga lalaki ang iyang gisabak. Human sa akong paghimog habol alang sa bata ug gihatag kini ngadto kaniya, gisulatan ako ni Theresa niini diha sa kard:
‘Minahal Kong Mama,
Salamat kaayo sa maanindot nga habol para sa bata. Giapresyar gayod nako ang imong paghago sa paghimo niini. Gusto ko lang nga pasalamatan ka pag-usab alang sa tanang tabang ug pagdasig nga imong gihatag kanako aron masagubang nako ang pipila sa kinalisdang mga panahon sa akong kinabuhi. Hinumdoman ko gayod kanunay ug pasalamatan ka alang niana. Nadungog ko nga moabot ra ang adlaw nga modako ka ug makaamgo nga ang imong labing suod nga higala mao ang imong mama. Hinuon, nagpasalamat lamang ako kang Jehova matag adlaw nga wala ra magdugay nga naamgohan ko kana. Higugmaon ko ikaw kanunay.’”
Masakit usab kaayo kanamo nga magtan-aw sa pag-antos sa akong umagad. Samtang didto pa si Oscar sa ospital, nakaatubang si Jonathan ug kinalisorang butang nga kinahanglan niyang himoon. Kay nakadesisyon man siya nga temporaryong moipon ug puyo uban namo, kinahanglang ibalhin niya ang dapit sa lawak sa bata nga gitagana niya ug ni Theresa diha sa ilang balay. Giempake niya ang tuwangtuwang nga kabayo, ang kuna, ug ang mga hayop nga dulaan ug gihakot kini ngadto sa among balay.
Kon Unsay Nakatabang Kanamo sa Pagsagubang
Kon mamatyan ka ug usa ka minahal sa ingon niini nga makasubo nga kahimtang, daghan kaayong makalibog nga mga pangutana ug mga emosyon nga motungha. May mga panahon sa dihang ako isip usa ka Kristohanong ansiyano maningkamot sa paglipay ug pagtabang sa uban nga nakigbisog sa mga pangutana ug mga pagbati nga sama niini. Apan kon ikaw na ang nagmagul-anon, ang emosyon makalubog sa tin-awng panghunahuna.
Pananglitan, kay nahibalo sa kahimtang ni Theresa ug nga kami usa ka semana nga mawala sa balay, nag-ampo ako kang Jehova nga panalipdan siya. Sa dihang nakit-an siya nga gipatay, dawaton ko nga sa sinugdan naglibog ako kon nganong wala tubaga ang akong mga pag-ampo. Siyempre, nahibalo ako nga si Jehova wala mogarantiya ug milagrosong panalipod sa matag usa alang sa iyang katawhan. Nagpadayon ako sa pag-ampo nga hatagan ako ug pagsabot. Nahupayan ako sa pagkahibalo nga si Jehova mopanalipod sa iyang katawhan sa espirituwal—sa ato pa, siya mohatag sa atong gikinahanglan aron mapanalipdan ang atong relasyon uban kaniya. Kanang matanga sa panalipod ang labing hinungdanon, kay apektado niini ang atong walay kataposang umaabot. Sa ingon niana nga diwa, gipanalipdan ni Jehova si Theresa; siya matinumanong nag-alagad kaniya hangtod sa panahon sa iyang kamatayon. Nakabaton ako ug kalinaw sa pagkasayod nga ang iyang mga palaaboton sa umaabot nga kinabuhi anaa sa iyang mahigugmaong mga kamot.
Ubay-ubayng mga teksto sa kasulatan nakahatag ug dakong kahupayan. Ania ang pipila niini nga nakatabang kanako sa pagsagubang:
Buhat 24:15) Dugay na akong nagtuo sa saad sa Bibliya bahin sa pagkabanhaw diha sa paraisong yuta, apan karon kana nga paglaom nahimong mas tinuod kanako. Ang pagkahibalo lamang nga makagakos kang Theresa pag-usab nakahatag kanako ug kalig-on aron makalahutay sa matag adlaw.
“Aduna unyay pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.” (“Si Jehova . . . maoy Diyos, dili sa mga patay, kondili sa mga buhi, kay alang kaniya silang tanan buhi.” (Lucas 20:37, 38) Dako kaayong kahupayan ang pagkahibalo nga ang mga patay nga pagabanhawon unya, bisan karon, “tanan buhi” alang kang Jehova. Busa sa iyang panan-aw, ang among pinalanggang Theresa buhi kaayo.
Gusto ni Vicki nga ipaambit ang pipila ka teksto sa Bibliya nga nakapalig-on ug dako kaniya:
“‘Dili gayod mahimo nga mamakak ang Diyos.’ (Hebreohanon 6:18; Tito 1:2) Tungod kay si Jehova dili mamakak, ako nahibalo nga iyang tumanon ang iyang saad nga pagabanhawon ang mga patay.
“‘Ayaw kahibulong niini, tungod kay ang takna nagsingabot nga ang tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa tingog [ni Jesus] ug manggula.’ (Juan 5:28, 29) Ang mga pulong ‘handomanang mga lubnganan’ nagsugyot nga si Theresa anaa sa panumdoman ni Jehova hangtod nga banhawon siya sa iyang Anak, si Jesu-Kristo. Ako nahibalo nga wala nay laing dapit nga mas luwas alang kaniya kay sa diha sa hingpit nga panumdoman ni Jehova.
“‘Sa tanang butang pinaagi sa pag-ampo ug pangamuyo uban ang pagpasalamat ipahibalo ang inyong mga pangaliya sa Diyos; ug ang kalinaw sa Diyos nga labaw sa tanang panghunahuna magbantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga gahom sa pangisip pinaagi kang Kristo Jesus.’ (Filipos 4:6, 7) Nag-ampo ako ilabina alang sa espiritu ni Jehova nga hatagan ako ug kalig-on. Sa dihang maguol ako, modangop ako kang Jehova ug moingon, ‘Gikinahanglan ko ang imong dugang nga espiritu,’ ug tabangan niya ako nga makalahutay ug laing adlaw. Usahay dili gani nako mabungat ang mga pulong, apan gihatagan niya ako ug kalig-on nga makapadayon.”
Si Jehova nagtabang gayod kanamo nga makasagubang niining grabe kaayo nga trahedya. Aw, maguol gihapon kami sa among pinalanggang Theresa. Kami nagtuo nga ang among kaguol dili bug-os mawala hangtod nga among mahalog siya pag-usab diha sa bag-ong kalibotan ni Jehova. Kasamtangan, mas determinado kami karon nga moalagad kang Jehova nga matinumanon. Si Jonathan determinado nga iyang himoon ang iyang labing maarangan sa pagpadako kang Oscar nga mahigugma ug mag-alagad kang Jehova, ug among tabangan ni Vicki siya sa tanang paagi nga mahimo. Kinasingkasing gayod namo nga gitinguha nga maatua didto sa bag-ong kalibotan sa Diyos aron sa pagsugat kang Theresa ug sa pagpailaila kaniya sa iyang anak nga wala gayod niya mahalog.
[Hulagway sa panid 19]
Among anak nga si Theresa, namati sa pinitik sa kasingkasing sa iyang batang gisabak
[Mga hulagway sa panid 20, 21]
Nabati namo nga daghan ang misuportar sa panahon sa paglubong
[Hulagway sa panid 23]
Uban sa akong asawa, si Vicki, sa kasal ni Theresa
[Hulagway sa panid 23]
Among apo nga si Oscar