Ang “Traumatic Stress” Matapos!

TINGALI ikaw usa ka beterano sa gubat ug nag-antos ka sa ngil-ad nga mga damgo ug kalit nga pagtungha diha sa panumdoman sa mga hitabo nga maora hinuon ug wala pa matapos ang imong pagpakiggubat. Tingali ikaw usa ka biktima sa walay-kaluoy nga kapintasan sama sa paglugos ug mibati nga usa ka bahin kanimo ang namatay tungod sa kalisang sa maong kaagi. O basin usa ka minahal ang namatay tungod sa usa ka kinaiyanhong katalagman o aksidente ug hilabihan ka sakit ang pagkinabuhi nga wala ang maong minahal.

Naghunahuna ka ba kon mabag-o pa kaha ang maong mga pagbati? Masaligon kaming makatubag: Oo, mabag-o pa kini! Sa kasamtangan, ang tanan nga nag-antos gumikan sa masakit nga kasinatian makakaplag ug kahupayan diha sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya.

Matabangan Kita sa Paglahutay sa Masakit nga Kasinatian

Duolan sa duha ka libo ka tuig kanhi, si apostol Pablo nakaagom sa makalilisang, nagpameligro-sa-kinabuhi nga mga kaagi. Ang iyang paghubit sa pipila niini gitipigan diha sa Bibliya. “Dili namo buot nga kamo mahimong walay alamag,” misulat si Pablo, “mahitungod sa kasakitan nga nahitabo kanamo sa distrito sa Asia, nga kami nailalom sa hilabihang pagpiot nga labaw sa among maantos, nga sa ingon kami gayod wala makatino bisan sa among kinabuhi. Sa pagkatinuod, among gibati sa among kahiladman nga amo nang nadawat ang sentensiya sa kamatayon.”​—2 Corinto 1:​8, 9.

Bisag wala mahibaloi kon unsa gayod ang nahitabo nianang panahona, tino nga kadto maoy masakit nga kasinatian. (2 Corinto 11:23-27)  Sa unsang paagi nakasagubang si Pablo?

Sa paghunahuna bahin sa iyang kalisdanan sa Asia, siya misulat: “Dalayegon ang Diyos ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Kristo, ang Amahan sa malumong mga kaluoy ug ang Diyos sa tanang paghupay, kinsa nagahupay kanamo sa tanan namong kasakitan, aron kami makahupay kanila nga anaa sa bisan unsang matang sa kasakitan pinaagi sa paghupay nga pinaagi niini kami ginahupay sa Diyos.”​—2 Corinto 1:​3, 4.

Oo, ang tabang alang sa mga nakaagi sa masakit nga kasinatian mabatonan gikan sa “Amahan sa malumong mga kaluoy ug . . . Diyos sa tanang paghupay.” Sa unsang paagi mabatonan nimo ang maong kahupayan?

Kon sa Unsang Paagi Makadawat ug Tabang

Una​—pangayog tabang. Kon gibati nimong naluya ka, hinumdomi nga ang uban mibati usab ug kaluya. Kadtong nakabuntog sa maong mga pagbati kasagarang malipay sa pagtabang sa uban. Sama kang apostol Pablo, sagad mobati sila nga ang kahupayan nga ilang nadawat gikan sa Diyos panahon sa ilang pagsulay kinahanglang ipaambit “kanila nga anaa sa bisan unsang matang sa kasakitan.” Ayaw pagpanuko sa pagduol sa usa sa mga Saksi ni Jehova​—bisan kinsa kanila nga mobati kang relaks​—ug hangyoa sila nga abagan ka sa pagpangayog tabang kang Jehova, “ang Diyos sa tanang paghupay.”

Lumahutay sa pag-ampo. Kon maglisod ka pag-ampo tungod kay mibati ka ug kasuko, hangyoa ang usa ka tawo nga kuwalipikado sa espirituwal nga moampo uban kanimo. (Santiago 5:14-16) Sa dihang makigsulti ka kang Jehova nga Diyos, hinumdomi nga ‘itugyan kaniya ang tanan nimong kabalaka, tungod kay siya may kahingawa kanimo.’ (1 Pedro 5:7) Sublisubli nga gipasiugda sa Kasulatan ang personal nga pagtagad sa Diyos alang sa matag usa sa iyang mga alagad.

Ang magsusulat sa Salmo 94 lagmit nga nakaagom sa usa ka masakit nga kasinatian, kay siya misulat: “Kon si Jehova wala pa motabang kanako, ang akong kalag diriyot nang makapuyo sa kahilom. Sa dihang miingon ako: ‘Molakaw ako nga magparagparag,’ Oh Jehova, ang imong mahigugmaong-kalulot nagpalig-on kanako. Sa dihang ang makapatugaw nga mga hunahuna midaghan sa akong kahiladman, ang imong mga paghupay mihapohap sa akong kalag.”​—Salmo 94:17-19.

Ang uban nga nag-antos sa traumatic stress ilabinang gihasol sa “makapatugaw nga mga hunahuna,” nga usahay mahimong usa ka dili-mabangbang nga bul-og sa kahadlok o kapungot. Apan, ang kinasingkasing nga pag-ampo makatabang sa “pagpalig-on” kanimo hangtod molabay na kanang mga pagbatia. Isipa si Jehova ingong mahigugmaong ginikanan ug ang imong kaugalingon ingong usa ka gamayng bata nga mahigugmaon niyang gipanalipdan. Hinumdomi ang saad sa Bibliya nga “ang kalinaw sa Diyos nga labaw sa tanang panghunahuna magbantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga gahom sa pangisip pinaagi kang Kristo Jesus.”​—Filipos 4:7.

Ang pag-alim​—sa pisikal man, mental, o kaha sa espirituwal​—maoy inanay nga proseso. Busa  dili-makataronganon ang pagdahom nga ang pag-ampo magpahinabo ug dihadihang kalinaw niadtong grabeng naapektohan sa masakit nga mga eksperyensiya. Bisan pa niana, hinungdanon ang makanunayong pag-ampo. Makatabang kini aron ang nag-antos dili mabug-atan ug makaagom sa kawalay-paglaom tungod sa bation human sa masakit nga kasinatian.

Magbasa ug mamalandong sa Pulong sa Diyos. Kon maglisod ka sa pagsentro sa imong pagtagad, hangyoa ang usa ka tawo nga mobasa ug makapahupayng mga asoy sa Bibliya uban kanimo. Pilion tingali nimo ang mga teksto nga nagpadayag sa kalalom sa malumong kabalaka ni Jehova alang sa iyang matinumanong mga alagad, bisan unsa pa ka grabe ang depresyon o kawalay-paglaom nga ila tingaling gibati.

Si Jane, nga gihisgotan sa nag-unang mga artikulo, nakakuhag kahupayan gikan sa daghang teksto sa Bibliya diha sa Mga Salmo. Nalakip niini ang Salmo 3:1-8; 6:6-8; 9:​9, 10; 11:1-7; 18:​5, 6; 23:1-6; 27:7-9; 30:​11, 12; 31:​12, 19-22; 32:​7, 8; 34:​18, 19; 36:7-10; 55:5-9, 22; 56:8-11; 63:6-8; 84:8-10; 130:1-6. Ayaw sulayi ang pagbasa ug daghan ra kaayong teksto sa Bibliya sulod sa usa lamang ka higayon. Hinunoa, paggahin ug panahon sa pagpamalandong niana ug pag-ampo.

Dili-Hitupngang Kagul-anan Karon

Ikasubo, dili ikatingala nga ang mga pagpanglugos, pagbuno, gubat, ug malikayan-unta nga kapintasan midagsang karon. Ngano man? Tungod kay si Jesu-Kristo naghubit sa atong panahon ingong panahon nga niana adunay “pag-uswag sa kalapasan.” Siya midugang: “Mobugnaw ang gugma sa kadaghanan.”​—Mateo 24:​7, 12.

Sa di pa dugayng katuigan ang traumatic stress nahimong komon na kaayo​—kasagaran ingong resulta sa mga hitabo mismo nga gitagna ni Jesus. Sumala sa nahisulat diha sa Bibliya sa Mateo kapitulo 24, Marcos kapitulo 13,  ug Lucas kapitulo 21, si Jesus miingon nga sa panahon sa kataposan niining kalibotana, adunay internasyonal nga mga gubat, kinaiyanhong mga katalagman, ug pag-uswag sa kalapasan ug pagkahanaw sa gugma. Bisan pa niana, sumala sa giingon usab ni Jesus, ang kahupayan haduol na.

Human hubita ang tulin nga pagkaylap sa masakit nga kasinatian sa tibuok kalibotan ug ang sinugdanan sa “dakong kasakitan” nga mosunod, matikdi ang giingon ni Jesus nga angayng buhaton sa mga tawo: “Ihangad ang inyong mga ulo, tungod kay ang inyong kaluwasan nagakaduol na.” (Mateo 24:21-31; Lucas 21:28) Oo, samtang magkagrabe ang mga kahimtang sa kalibotan, makaseguro kita nga ang dakong kasakitan niining nagpahinabog-kagul-anan nga sistema sa mga butang mosangko sa pagtapos sa tanang pagkadaotan ug sa pagsugod sa usa ka matarong nga bag-ong sistema.​—1 Juan 2:17; Pinadayag 21:​3, 4.

Dili kita angayng matingala nga mahitabo lamang ang atong kaluwasan human moabot sa kinapungkayan niini ang pagkadaotan ug kapintasan. Ang mga paghukom sa Diyos sa nangagi batok sa kalibotan sa adlaw ni Noe ug sa daotang mga molupyo sa Sodoma ug Gomora nagsubay sa susamang sumbanan. Kadtong pagpahamtang sa paghukom sa Diyos kaniadto nagpakita kon unsay mahitabo sa umaabot.​—2 Pedro 2:​5, 6.

Ang Kataposan sa Traumatic Stress

Kon nag-antos ka sa post-traumatic stress disorder (PTSD), magduhaduha ka tingali kon mahimo ba kahang ilubong sa kalimot ang imong masakit nga mga kasinatian. Apan, ang tubag seguradong maoy: Oo, mahimo kanang ilubong sa kalimot! Sa Isaias 65:​17, si Jehova nga Diyos nag-ingon: “Ako naglalang ug bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta; ug ang unang mga butang dili na pagahinumdoman, ni kini sila motungha pa sa kasingkasing.” Bisan tuod ang sikolohikal nga mga uwat tungod sa nangaging masakit nga kasinatian morag permanente tingali, kining tekstoha nagpasalig kanato nga usa ka adlaw niana dili na gayod kini mohasol pa kanato.

Karon, kapin sa usa ka tuig human sa paglugos unta kaniya, si Jane nag-alagad ingong payunir nga ministro (bug-os-panahong ebanghelisador) sa mga Saksi ni Jehova. “Human lamang sa husay ug nahukmang sad-an ang nag-atake kanako​—kapin sa walo ka bulan human sa pag-atake—​nga ako tinuod nga mibati sama sa akong normal nga kahimtang,” siya miingon di pa dugay. “Niining panahona sa miaging tuig, dili nako mahanduraw ang kalinaw ug kalipay nga akong natagamtam karon. Nagpasalamat ako kang Jehova tungod sa maanindot nga paglaom sa walay-kataposang kinabuhi ug sa kahigayonan nga ipaambit kanang paglaoma sa uban.”​—Salmo 27:14.

Kon nakigbisog ka sa kawalay-paglaom ug pagkaluya tungod sa PTSD, kanang paglaoma makatabang usab sa pagpalig-on kanimo.

[Hulagway sa panid 8]

Ang pagtambong sa Kristohanong mga tigom makatabang kanimo sa pagsagubang

[Mga hulagway sa panid 8, 9]

Ang pagbasa sa Pulong sa Diyos ug pag-ampo makatabang sa pagpalig-on kanimo

[Hulagway sa panid 10]

Sa dili madugay ang tanang masakit nga kasinatian mahimo na unyang butang sa nangagi