Usa ka Siyudad sa Aprika Diin Nag-abot ang Sidlakan ug Kasadpan
Usa ka Siyudad sa Aprika Diin Nag-abot ang Sidlakan ug Kasadpan
TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA HABAGATANG APRIKA
PAGKAMABULOKON ang talan-awon sa maglakaw sa dalan sa Durban! Imong makita nga daghan ang nagsul-ob ug estilo sa Kasadpan nga besti, ilabina ang mga batan-on. Apan matikdi, usab, ang gulanggulang nga kababayen-an sa Zulu nga nagsul-ob sa ilang makasaranganon, tag-as nga mga besti ug ang ilang ulo giadornohan ug daghag-bulok nga mga bandana. Dunay mga babaye usab nga taga-India ug kaliwat nga nagsul-ob ug mga sari o Punjabi nga mga besti ug karsones. Sa magkaduol ka sa baybay, lagmit makakita ka ug pipila ka lalaking Zulu nga nagsul-ob ug inadornohan nga mga besti nga nagbitad ug mga ricksha. Ang Durban maoy tinuod gayod nga usa ka talagsaong siyudad sa Aprika, diin nag-abot ang Sidlakan ug Kasadpan. Unsa ang kasaysayan niining makaikag nga siyudad?
Ang siyudad sa Durban sa Habagatang Aprika gipuy-an sulod sa dili momenos duha ka siglo. Duolan sa 40 ka kaliwat sa taga-Uropa nga mga kolonista milalin dinhi sa 1824. Niadtong panahona ang sentro sa gamhanang gingharian sa mga Zulu nga ginsakopan ni Shaka, ang ilang manggugubat nga hari, nahimutang sa amihanan sa Durban. Sa milabay ang kawhaan ka tuig, ang Durban ug ang kasikbit nga kayutaan sa ilaya gisakop sa Britanya. Daghang gubat tali sa bag-ong mga kolonista ug sa Zulu ang gisangka sa ika-19ng siglo.
Kasamtangan, nadiskobrehan sa Ingles nga mga lalin nga maayo ang pagtubo sa mga tubo sa mga rehiyon duol sa baybay. Aron matikad ang ilang mga plantasyon sa tubo, nagpasulod sila ug mga trabahante gikan sa India, nga kanhi laing kolonya sa Britanya. Sa mga 1860 ug 1911, kapin sa 150,000 ka taga-India nangabot sa Durban. Tungod niini, sa pagkakaron ang siyudad sa Durban adunay populasyon nga kapin sa tres milyones, nga gilangkoban sa mga tawo gikan sa tulo ka lagyong mga dapit sa yuta—lumad nga mga Zulu, mga taga-Asia nga gikan sa India, ug ang mga tawo nga ang kagikan maoy mga taga-Britanya ug kasadpang Uropa.
Ang siyudad adunay laing makaikag nga mga bahin. Sama sa makita diha sa kaubang hulagway,
kini adunay kinaiyanhong dunggoanan nga nasalipdan gikan sa Indian Ocean pinaagi sa hiktin nga tabas sa yuta nga gitawag ug Bluff. Kining nindot kaayong timaan sa yuta maoy kapin sa 90 metros ang gihabogon ug natabonan sa mga tanom. Kada adlaw moagi ang dagkong mga barko ngadto niining dunggoanan nga napanalipdan sa kinaiyahan. Ang librong Discovery Guide to Southern Africa nag-ingon nga ang Durban mao ang “labing dako ug labing okupadong dunggoanan sa Aprika, ikasiyam kini sa tibuok kalibotan.” Ang mga bakasyonista nabihag sa nindot nga mga baybay sa Durban ug sa pagtagamtam sa init-init nga katubigan niini. Adunay maayong mga lugar alang sa pag-surf, ug ang mga mangaligo tawhay ug hunahuna tungod sa gimentinar ug maayo nga mga baling agig proteksiyon batok sa iho.Ang mga mahigugmaon sa Bibliya adunay dugang rason sa pagkaikag sa siyudad. Ang mga Estudyante sa Bibliya, nga maoy pagtawag sa mga Saksi ni Jehova kaniadto, nagtukod ug sangang buhatan dinhi sa 1910. Dayon, sa Abril 1914, ang unang kombensiyon sa mga Estudyante sa Bibliya sa Aprika gihimo sa Durban. Duol sa 50 ka tawo ang mitambong, apil sa mga delegado gikan sa lagyong mga lugar sa Habagatang Aprika. Nianang makasaysayanhong kombensiyon, 16 ka bag-ong mga magsisimba ang gibawtismohan. Ubay-ubay niadtong mitambong maoy dinihogang mga Kristohanon nga matinumanon hangtod sa kamatayon, apil si William W. Johnston, nga maoy una nga nagdumala sa usa ka sangang buhatan sa Aprika.
Ang mga Saksi ni Jehova naghikay ug daghan pang mga kombensiyon sa Durban sukad sa 1914. Sa Disyembre 2000, duol sa 14,848 ang nanambong sa “Mga Magtutuman sa Pulong sa Diyos” nga mga kombensiyon nga gihimo diha sa siyudad, ug 278 ka bag-ohan ang gibawtismohan. Tagda ang usa sa daghang pamilyang taga-India ug kagikan nga mitambong. Sa milabayng napulo ka tuig ang amahan, si Alan, nakahibalo sa kamatuoran sa Bibliya gikan sa iyang anak nga babaye, si Somashini. Si Alan nagpaayo gikan sa pagkagiyanon sa alkohol ug nangita sa katuyoan sa kinabuhi. Gidalhan ni Somashini, nga tres anyos pa lang niadtong tungora, ang iyang amahan ug libro nga iyang nakit-an diha sa balay sa iyang silingan. Ang ulohan niini, Matuod nga Kalinaw ug Kasegurohan—Sa Unsang Paagi Imong Makaplagan?, nakapainteres dayon kang Alan. Nalipay siya sa iyang nabasahan ug nagsugod sa pagpakig-uban sa mga Saksi ni Jehova. Tungod sa iyang nakat-onan gikan sa Bibliya, gipalegal ni Alan ang iyang panagtiayon. Wala magdugay ang iyang asawa, si Rani, nahimong interesado ug nagsugod usab sa pagtambong sa mga tigom sa mga Saksi ni Jehova. Niadtong higayona ang magtiayon nag-ipon ug puyo sa mga ginikanan ni Rani, nga membro sa usa sa mga relihiyon sa Kakristiyanohan. Ang mga ginikanan supak sa bag-ong nakaplagang relihiyon sa batan-ong magtiayon ug naghatag kanila ug ultimatum: “Biya sa pagka-Saksi o mopahawa kamo sa among balay!”
Si Alan ug Rani mihukom sa paghawa sa balay, bisan tuod lisod ang pagpangita ug balay nga kapuy-an. Ang higalang mga Saksi ni Jehova mitabang kanila sa pagpangitag angayang kapuy-an. Niadtong 1992, si Alan ug Rani nabawtismohan ingong mga Saksi ni Jehova. Sila nagpadayon sa paghimog pag-uswag, ug karon si Alan nag-alagad na ingong ansiyano sa Kristohanong kongregasyon.
Dunay kapin sa 50 ka kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa kaulohan sa Durban. Ang kadaghanan kanila gilangkoban sa mga Zulu. Apan, ang pipila ka kongregasyon, ilabina duol sa sentro sa siyudad, gilangkoban sa mga Zulu, taga-India, ug mga tawo nga taga-Uropa ang kagikan. Kon ikaw motambong sa usa niini nga mga tigom, imong makita dili lamang ang panag-abot sa Sidlakan ug Kasadpan. Tingali ang limpiyog sinina nga Saksi nga taga-Aprika o usa ka Saksi nga taga-India o usa ka Saksi nga taga-Uropa ug kagikan ang nagadumala. Apan usa ka butang ang tino: Diha sa mga nanambong imong makita ang buhing pamatuod nga ang Bibliya dunay gahom sa paghiusa sa katawhan sa tanang nasod diha sa mainiton ug dumalayong panaghigalaay.
[Hulagway sa panid 26]
Ang mga tigom sa kongregasyon nagpahiusa sa mga tawo sa tanang rasa
[Hulagway sa panid 26]
Si Alan, Rani, ug ang ilang mga anak
[Hulagway sa panid 26]
Balay-lungsod sa Durban
[Picture Credit Line sa panid 25]
Mga hulagway: Courtesy Gonsul Pillay