Ang Pagpanglupig sa Tawo sa Isigkatawo

ANG dagan sa kasaysayan nagpalig-on sa kamatuoran sa Ecclesiastes 8:9: “Ang tawo nagmando sa tawo alang sa iyang kadaotan.” O sumala sa pagkabatbat niana sa Katolikong Jerusalem Bible, “ang tawo nanglupig sa isigkatawo sa iyang ikadaot.” Milyonmilyong tawo ang nag-antos sa inhustisya, ug ingon niana ang kahimtang ilalom sa halos tanang matang sa kagamhanan nga naagian sa tawo. Ang pahinumdom ning maong pag-antos gihatag sa pakigpulong sa luyoluyong kalihim sa Indian Affairs sa Department of the Interior sa T.B. atol sa ika-175ng kasumaran sa pagkatukod sa Office of Indian Affairs.

Siya miingon nga inay pagsaulog, kadto maoy “panahon sa pagsulti sa makapasubong mga kamatuoran, usa ka panahon sa pagbasol.” Siya miadmitir nga ang unang misyon sa maong buhatan sa katuigang 1830 mao ang pagpalayas sa tribonhong mga nasod sa habagatan-sidlakan​—ang Cherokee, Creek, Choctaw, Chickasaw, ug ang Seminole​—gikan sa ilang kayutaan. “Pinaagi sa panghulga, panglimbong, ug pagpugos, kining dagkong tribonhon nga mga nasod gipabaktas ug 1,600 kilometros ngadto sa kasadpan, nga nagbiya sa libolibo sa ilang mga tigulang, mga anak ug mga masakiton diha sa gidalidali pagkalot nga mga lubnganan ubay sa ilang Dalan sa mga Luha.”

Siya nagpadayon: “Apan niining kapanahonan sa dugang kalamdagan, kinahanglang atong ilhon nga ang tinuyong pagpakaylap sa sakit, pagpatay sa gamhanang mga panon sa hayop nga bison, paggamit sa makahilong alkohol aron sa pagdaot sa hunahuna ug lawas, ug ang tinalawan nga pagpatay sa mga babaye ug mga bata nga misangpot sa makalilisang nga katalagman nga dili mahimong kalimtan na lamang nga morag dili-kalikayang sangpotanan sa panag-away tali sa nagkabangi nga mga paagi sa kinabuhi.” * Siya miadmitir: “Kining ahensiyaha gitukod aron sa pagdaot sa tanang butang nga iya sa mga Indian. Kining ahensiyaha nagdili sa pagsulti sa mga pinulongan nga Indian . . . ug naghimo sa mga Indian nga maulaw kon kinsa sila. Kinagrabehan sa tanan, ang Bureau of Indian Affairs nagpahigayon niining mga buhata batok sa mga bata nga gisalig diha sa ilang mga puy-anan sa tunghaan, nga linuog nga nagsakit kanila sa emosyonal, sikolohikal, pisikal, ug espirituwal nga paagi.”

Siya mihinapos sa pag-ingon: “Magsugod kita pinaagi sa pagpahayag sa atong dakong kasubo tungod sa nahimo niining ahensiyaha sa nangagi. . . . Dili na gayod mausab nga kami makigbahin sa pagpangawat sa kabtangan sa Indian. . . . Dili na gayod namo atakehon ang inyong mga relihiyon, mga pinulongan, mga rituwal, o ang bisan unsang mga paagi sa inyong tribo.” Makaiikag, siya miingon: “Sa tingob, atong pahiran ang mga luha sa pito ka kaliwatan. Sa tingob, atong ayohon ang nagusbat natong mga kasingkasing.”​—Vital Speeches of the Day, Oktubre 1, 2000.

Ang bugtong tinuod ug dumalayong sulbad sa pagkadili-makitawhanon sa tawo sa isigkatawo mao ang Gingharian sa Diyos, nga maoy magpasig-uli sa hustisya alang sa tanan ug ‘magpahid sa tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang unang mga butang nangagi na.’​—Pinadayag 21:​3, 4.

[Footnote]

[Picture Credit Lines sa panid 31]

Indian: Buhat sa arte gipasukad sa hulagway ni Edward S. Curtis; Mapa: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.; Mga pinuy-anan sa Indian: Leslie’s