Himoang Luwas ang Kondisyon sa Imong Dapit-Trabahoan

BISAN pa sa mga balaod bahin sa maayong panglawas ug kaluwasan sa trabahante, ang kadaot ug pagkamatay panahon sa trabaho maoy usa gihapon ka dakong suliran. Nan, dayag nga ang kaluwasan diha sa dapit-trabahoan dili yanong masulbad pinaagig mga balaod. Angay pas-anon sa mga amo ug mga empleyado ang usa ka bahin sa responsabilidad alang sa ilang kaluwasan mismo ug ang sa uban.

Busa, ang tanang trabahante maalamong magsusi gayod sa ilang mga kondisyon sa dapit-trabahoan ug sa ilang mga batasan sa pagtrabaho. Pananglitan, namatikdan mo ba kon ang inyong dapit-trabahoan luwas ba gayod? Nalangkit ba sa imong trabaho ang makahilong mga substansiya? Kon mao, igo ba ang imong panalipod? Kanunay ka bang makasinatig pagpit-os? Gidawat mo ba ang mga eskedyul sa trabaho  nga naglapas sa gilagda-sa-balaod nga mga limitasyon o mga oras?

Ang mga tubag nianang mga pangutanaha tingali daghan ug ipadayag bahin sa imong kaluwasan diha sa dapit-trabahoan.

Pagkaamgo sa mga Kapeligrohan

Ang tinguha nga mosunod sa dili-makataronganong eskedyul sa trabaho mahimong peligroso. Human sa pagsusi sa mga resulta sa usa ka surbi sa 3.6 ka milyong trabahante ug sa 37,200 ka dapit-trabahoan, si Propesor Lawson Savery sa Curtin University sa Australia, kauban sa usa ka tigdukiduki, mipatik ug usa ka kasulatan bahin sa panukiduki nga nag-ulohang “Daghang Oras sa Trabaho: Peligroso ba Kini ug Uyon ba Niini ang mga Tawo?” Ang tubag sa duha ka bahin sa maong pangutana, sa pagkamatuod, maoy oo.

Sa pagkamatuod, ang gikapoyng mga trabahante dili kaayo produktibo ug makahimog mas daghang sayop. Si Propesor Savery miingon, sumala sa gitaho sa mantalaang The Sun-Herald sa Australia: “Ang daghang kompaniya nagdasig sa sobrang kaikag sa trabaho ug aktibong mangita ug moganti sa mga tawong sobra ka maikagon sa trabaho.” Ang mga resulta lagmit makadaot. Kining sulirana tingali labing dayag diha sa industriya sa paghatod ug kargamento, diin ang mga drayber tingali madasig o mapugos sa pagdrayb ug daghang oras nga walay hunonghunong​—nga nahasupak sa balaod diha sa pipila ka nasod.

Ang dili-maayong mga batasan sa trabaho, nga tingali naglakip sa kakulang sa kahapsay ug kahinlo, maoy laing kapeligrohan. Ang pagbiya sa mga hiramenta nga nagpasad sa salog o ang way-putos nga mga alambre sa koryente kasagarang moresulta sa mga aksidente, sa mga kamatayon pa gani. Kana ikasulti usab sa dili pagtagad sa mga pasidaan bahin sa kaluwasan sa dihang magagamit ug dekoryenteng mga hiramenta ug makina. Ang laing hinungdan sa kadaot ug kamatayon mao ang dili paglimpiyo sa nayabong mga pluwido​—ilabina sa makahilong mga pluwido. Daghang kadaot ang mahitabo sa dihang madakin-as ang mga trabahante sa mga salog nga nayab-an ug aseite o nabasa. Busa ikaingon nga ang pangunang balaod sa maayong pagtrabaho mao ang pagkahinlo ug pagkaorganisado.

Bisan pa niana, daghan ang matental nga dili tagdon ang luwas nga mga metodo. Ang magasing Monthly Labor Review miingon: “Ang pagpamit-os diha sa trabaho mahimong motultol sa mga ideya nga gikinahanglan ang mga panglaktod aron ikatagana ang gikinahanglang produksiyon o serbisyo.” Busa ang usa ka tawo tingali mangatarongan mahitungod sa usa ka lagda bahin sa kaluwasan, ‘Wala kana makapahinabog suliran sa dihang wala ko kana  tagda.’ Samtang gihisgotan kanang isyuha, ang usa ka eksperyensiyadong manedyer sa pabrika miingon: “Usa sa labing daotang mga butang nga imong mahimo sa dapit-trabahoan mao ang dili pagtagad sa luwas nga mga metodo ug makalingkawas sa kadaot!” Ngano? Kay mopausbaw kinig sobrang-pagsalig ug pagdinanghag, nga mosangpot sa mas daghang aksidente.

Ang pagbuto sa planta sa Chernobyl sa Ukraine niadtong 1986 subsob gibatbat ingong “ang labing grabeng nukleyar nga aksidente sa kalibotan.” Unsay nakaingon niadto? Usa ka taho bahin sa katalagman naghisgot sa usa ka “listahan sa dinanghag nga mga metodo sa pagpaandar” ug sa “balikbalik nga paglapas sa mga pasidaan bahin sa kaluwasan.”

Ang amo ug empleyado mahimong magtinabangay aron makapanglantaw sa lagmit nga mga kapeligrohan. Usa ka maalamong proverbio sa Bibliya nag-ingon: “Maalamon ang tawo nga nakakita sa katalagman ug nagtago sa iyang kaugalingon.” (Proverbio 22:3) Oo, ang usang maalamon makamatikod kon unsay mosangpot nga peligrosong kahimtang ug mangitag mga paagi aron panalipdan ang iyang kaugalingon ug ang uban.

Kon himoon kini sa mga amo, makabaton silag kaayohan, ug ingon man ang ilang mga empleyado. Pananglitan, ang usa ka kompaniya nga nag-otro sa disenyo sa ilang opisina aron sa paglikay sa “sick building syndrome” nakamatikod nga sa wala madugay, ang produksiyon miuswag ug miusbaw pa gayod ang katagbawan sa mga kawani. Namatikdan usab nga diyutay ra ang nagbakasyon gumikan sa sakit. Ang ingong pagkamatinagdanon sa panglawas sa uban dili lamang makamugnag mas nindot nga palibot alang sa amo ug empleyado kondili, sumala sa masabtan niining kasoha, makaayo usab sa ekonomiya.

Sumala sa gipahayag sa nag-unang artikulo, ang kapintasan nakakaylap ngadto sa dapit-trabahoan. Unsay mahimo nimo aron panalipdan ang imong kaugalingon?

Mga Lakang nga Mahimo

Bisan ang gagmayng mga kaso sa agresibong panggawi diha sa mga dapit-trabahoan nadiskobrehan nga nahimong seryosong mga kaso sa pagpanghasi. Ang Harvard Business Review naghatag niining maugdang nga tambag: “Sa pagtinguha nga mohunong ang kapintasan sa dapit-trabahoan, ilha nga ang mga tawong mohimo ug ginagmayng mga pagpangdaot kasagarang mopadayon sa paghimog dagkong mga pagpangdaot.”

Tingali ang usa ka babaye walay tuyo nga danihon ang pagtagad sa mga kauban sa trabaho, apan kon dili makasaranganon ang iyang binestihan, sinultihan, ug panggawi, ang uban tingali maghunahuna nga luag siyag moralidad. Sa bag-o pang mga panahon, ang panggawi nga walay tuyo nga danihon ang dili-angayang pagtagad usahay misangpot sa seryosong mga suliran, lakip ang pagsunodsunod, panglugos, o pagpatay pa. Busa magmahunahunaon kon unsay epekto sa imong besti ug panggawi diha sa uban. Pamatia ang tambag sa Bibliya: ‘Dayandayani ang inyong kaugalingon sa mahapsay nga sinina, uban ang pagkamakasaranganon ug maayong panghunahuna.’​—1 Timoteo 2:9.

Ang Monthly Labor Review miila sa laing lagmit peligrosong kahimtang, nga miingon: “Mitungha ang kabalaka bahin sa mga empleyado nga nag-inusara sa trabaho sa magabii sa hilit nga mga dapit.” Busa palandonga: Maalamon ba ang pagsagubang sa lagmit nga mga kapeligrohan nga sagad duyog sa pag-inusara sa trabaho, ilabina kon gabii na kaayo? Ang salaping balos takos ba sa maong risgo?

Hinungdanon usab ang pagpalandong kon unsay atong sanong sa makapikal ug dili-mahigalaong panggawi sa napit-osan nga kaubang mga trabahante. Unsay mahimo sa paghupay sa lagmit peligrosong kahimtang? Ang usa ka proverbio sa Bibliya nagtambag: “Ang tubag, kon malumo, makapahilayo sa kaaligutgot, apan ang pulong nga makapasakit makapapukaw sa kasuko.” (Proverbio 15:1) Oo, pinaagi sa pagkamaluloton ug pagkamatinahoron sa imong pagduol, basin dako ang imong mahimo sa paghupay sa tensiyon ug malikayan ang panagbangi.

Sa pit-os nga kondisyon sa trabaho karon, ang makapikal ug dili-mahigalaong panggawi maoy kasagaran. Bisan pag kini daw gitumong kanato, ang tawo tingali nagpahungaw lamang sa iyang pinugngang kapit-osan ug pagbati sa kapakyasan. Tingali kita anaa lang sa dili-hustong dapit ug panahon. Busa hinungdanon kon unsay atong pagsanong. Kini mahimong makapahupay o makapagrabe sa kahimtang.

Hinuon, tingali adunay tinuod nga mga panagbangi sa punto-debista. Ang librong Resolving Conflicts at Work mipahayag sa makatabang nga komento: “Sa dihang kita may pakigbangi, . . . panagsa ra kitang makigsulti sa tin-aw ug sinserong paagi sa atong tinuod nga gibati.” Unsa kaha ang hinungdan? Ang libro nagkanayon: “Ang atong mga pakigbangi may katakos sa paglibog ug paglamat kanato, ug kita makatuo nga wala nay laing kasulbaran kondili ang pagpakigbugno.”

Unsa ang kasulbaran? PAMATI! Ang librong gikutlo sa itaas nag-ingon: “Pinaagi sa tiunay nga pagpamati  sa mga tawo nga atong gikasumpaki . . . , kita makapahunong sa sobra natong pagkalangkit sa emosyon tungod sa atong tinguhang ipadayon ang pakigbangi ug makakaplag ug mga solusyon.” Kini maoy maayong tambag aron masanta ang mga pagsumpakiay o mga di-pagsinabtanay nga mahimong dagkong mga panagbangi.

Busa, sa pagkamaalamon gamita ang makataronganong paagi sa pagpaneguro sa kaluwasan. Kini maglakip sa pagkamakugihon nga mosunod sa lokal nga kalagdaan sa kaluwasan. Ang paghimo niini mapuslanon kaayo sa paghimo sa dapit-trabahoan nga mas luwas.

Ikaingon usab nga ang atong tinamdan bahin sa kinabuhi, trabaho, ug panahon sa kalingawan makaapektar sa matang sa trabaho nga atong pilion ug atong tinamdan bahin sa kaluwasan. Ang sunod artikulo makatabang kanato sa paghimog maalamong mga pagpili bahin niini.

[Hulagway sa panid 5]

Limpiyohig maayo ang nayabong aseite

[Hulagway sa panid 7]

Ang malumong tubag makapahupay sa pit-os nga kahimtang