Mga Insekto nga Eksperto sa Paglabayg Basura

KAPIN lag diyutay sa 150 ka tuig kanhi, gisugdan sa mga tawo ang paghimo ug makuting mga sistema sa paglabayg hugaw ug mga basura. Apan, diha nay usa ka eksperto sa paglabayg basura​—usa ka gamayng hulmigas nga makaplagan sa tropikanhong Amerika.

Usa ka ordinaryong komunidad sa mga usa ka milyon ka hulmigas nga moputol ug dahon ang nagpuyo diha sa usa ka dakong balaybalay sa ilalom sa yuta. Ang nagkadaiyang mga membro sa mga hulmigas adunay lainlaing mga asaynment. Ang pipila ka hulmigas mangolektag mga tipik sa dahon, nga usapon sa laing grupo aron madugmok. Gamiton sa hardinero nga mga hulmigas ang dinugmok nga mga dahon aron patambokon ang makaon nga agup-op diha sa sulod sa mga kuwartokuwarto sa balaybalay. Kuhaon usab niini ang bisan unsa nga magpakaylap sa impeksiyon, sama sa dangan nga mga agup-op, patay o himalatyong mga hulmigas, ug nagkadunot nga butang. Apan sa unsang paagi ilabay sa mga hulmigas ang ilang mga basura?

Nakaplagan sa Britanikong mga siyentipiko sa University of Sheffield ang tubag, nagtaho ang mantalaang The Independent. Duol sa mga kuwartokuwarto diin nagtrabaho ang hardinero nga mga hulmigas, anaay

mas dagkong mga kuwartokuwarto diin adto itapok ang basura. Ang mga hulmigas nga gipatrabaho sa basurahan maggugol sa tibuok niining panahon didto, nga magbugwal sa basura aron mas dali kining madugta, nga sa baylo magpatay sa bakterya nga magdalag sakit. Ang hardinero nga mga hulmigas dili gayod mosulod sa mga kuwartokuwarto sa basura. Dad-on niini ang basura ngadto sa usa ka tunel, ug ang mga nagtrabaho sa basurahan mao ang mokuha niini. Kining epektibong sistema sa paglabay ug basura magsanta sa bisan unsang kadaot nga ipahinabo sa kontaminasyon ug manalipod sa panglawas sa komunidad sa mga hulmigas.

Kapin sa 3,500 ka tuig kanhi, si Jehova nga Diyos wala lang maglalang ug mga insekto uban ang kinaiyanhong kaalam kondili naghatag usab sa Israel ug praktikal nga mga lagda alang sa kahimsog sa panglawas. Sa pagpadapat niining mga balaora, masanta ang kontaminasyon sa pagkaon ug mga abiyo sa tubig, mahunong ang pagkaylap sa mananakod nga mga sakit, ug mapaneguro nga nalabay ang hugaw sa hilwas nga paagi. Pagkadaghang pag-antos ug kamatayon ang malikayan pinaagi sa pagsunod sa maong mga prinsipyo!​—Levitico 11:32-38; Numeros 19:​11, 12; Deuteronomio 23:9-14.