Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Magkauyon ang mga Nag-ipon ug Balay?

“Gusto ko ang limpiyong kosina. Apan ang akong mga kaipon sa balay walay pagtagad kon nahipos ba ang mga plato o kon may nahibilin bang kaldero sa kosenilya. Wala lang kana sa ilang buot.”​—Lynn. *

MGA KAIPON SA BALAY. “Sila mahimong suod kaayong mga managhigala o grabeng mga magkaaway,” matod sa magsusulat nga si Kevin Scoleri. Basin dili ingon ka mainiton ang imong mga pagbati, apan dili ikalimod nga ang pagpuyo nga may kaipon mahimong lisod kaayo. * Ang mga panagbangi sa mga nag-ipon ug balay kanunayng motungha taliwala sa mga estudyante sa unibersidad nga sumala sa U.S.News & World Report, daghang tunghaan nagahimog “bug-os nga mga paningkamot” aron sa pagtabang nga magkauyon ang mga nag-ipon ug balay, lakip ang “mga programa sa paghusay sa mga panagbangi” ug mga seminar.

Ang pagpuyo nga may kaipon sa apartment mahimong lisod bisan alang sa batan-ong mga Kristohanon nga mibiya sa balay aron ipadayon ang pag-alagad sa bug-os panahon. Ang maayong balita mao nga pinaagi sa pagpadapat sa mga prinsipyo sa Bibliya ug pinaagi sa pagpakitag “praktikal nga kaalam,” ang mga panagbangi sagad nga mahusay.​—Proverbio 2:7.

Pag-ilhanay sa Usag Usa

Sa dihang mohupas na ang kaukyab sa pagbalhin ug balay, basin mangandoy ka sa kahimtang sa inyong panimalay. (Numeros 11:​4, 5) Hinunoa, ang paghunahuna kanunay sa nangagi makapalisod kanimo sa pagpahiuyon. Ang Ecclesiastes 7:10 naghatag niining tambaga: “Ayaw pag-ingon: ‘Ngano man nga ang kanhing mga adlaw mas maayo pa kay niining mga adlawa?’ kay dili tungod sa kaalam nga ikaw nangutana bahin niini.” Oo, labing maayo nga maningkamot kutob sa mahimo nga himoong maayo ang imong kahimtang.

Sugdi pinaagi sa pagpaningkamot nga mailhan ang imong kaipon sa balay. Tinuod, dili kinahanglang ang mga nag-ipon ug balay maoy suod kaayong managhigala. Sa pagkamatuod, basin siya usa ka tawo nga dili gayod makapadani kanimo. Bisan pa niana, kon kanang tawhana kinahanglang ikaipon mo sa balay, dili ba makataronganon nga mahuptan kutob sa mahimo ang maayong relasyon?

Ang Filipos 2:4 nagsugo kanato nga magatan-aw, “dili lamang sa personal nga interes sa mga butang labot sa inyong kaugalingon, kondili sa personal nga interes usab sa uban.” Nga dili sugdan kana nga samag pag-imbestigar, mahimo bang mangutana ka bahin sa pamilyahanong kagikan sa imong kaipon sa balay, iyang mga interes, mga tumong, ug mga gusto? Sultihi siya bahin sa imong kaugalingon. Kon mas daghan ang inyong mahibaloan bahin sa usag usa, mas magkasinabtanay kamo sa usag usa.

Matag karon ug unya, paghimog tinong mga plano nga magkauban kamo sa pagbuhat sa mga butang. Si Lee nag-ingon: “Usahay ang akong mga kaipon sa balay ug ako mogawas aron mangaon, o kami mag-uban sa pagduaw tingalig pipila ka galeriya sa arte.” Alang sa Kristohanong mga nag-ipon ug balay, ang pagpakigbahin sa espirituwal nga mga buluhaton, sama sa  pagpangandam alang sa mga tigom sa kongregasyon o pagpakig-ambit sa buluhatong pagsangyaw, mas epektibo pang paagi aron maugmad ang mga bugkos sa panaghigala.

Si David nag-ingon: “Sa dihang ang akong kaipon sa balay naghatag ug pakigpulong publiko sa Bibliya, mitambong ako sa iyang kongregasyon sa pagdasig kaniya.” Bisan kon siya ug ang iyang kaipon sa balay magkalain ug mga gusto kon bahin sa mga butang sama sa esports ug musika, ang ilang gugma sa espirituwal nga mga butang nakamugnag panaghiusa. “Sige kaming mag-estorya bahin sa espirituwal nga mga butang,” matod ni David. “Sa pagkamatuod, dangtan ug daghang oras nga kami magkaestoryahay bahin sa espirituwal nga mga butang.”

Usa ka pahimatngon: Ayaw pakigsandurot pag-ayo sa usa ka kaipon sa balay nga dili ka na makaugmad ug ubang maayong mga relasyon. Kon mobati ang imong kaipon sa balay nga ikaw kinahanglang dapiton sa matag higayong may adtoan siya, basin mobati siyang natuok. Ang tambag sa Bibliya mao nga “magpasangkad” diha sa imong mga pakighigala.​—2 Corinto 6:13.

Pagsunod sa Bulawanong Lagda

Hinuon, samtang magkailhanay kamo sa usag usa, inyong mahibaloan usab ang mga kalainan sa inyong mga batasan, mga gusto, ug mga punto-debista. Sumala sa gipasidaan sa batan-ong si Mark, “angay nimong dahomon ang mga kahuyangan.” Ang pagkadili-matarog o pagkamahunahunaon-sa-kaugalingon mopatunghag kapit-osan. Kana usab ang mahitabo kon imong dahomon nga ang imong kaipon sa balay mohimog dagkong kausaban aron pahimut-an ka.

Kini nakat-onan ni Fernando bahin sa pagkahimong kaipon sa balay: “Ikaw kinahanglang dili-hakog ug dili mahunahunaon-sa-kaugalingon.” Ang iyang gisulti nahiuyon sa bantogang Bulawanong Lagda, nga nag-ingon: “Busa, ang tanang butang nga buot ninyo nga pagabuhaton sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglang pagabuhaton usab ninyo sa ingon ngadto kanila.” (Mateo 7:12) Pananglitan, sa wala madugay nadiskobrehan ni Fernando nga siya ug ang iyang kaipon sa balay nagkasumpaki bahin sa temperatura sa kuwarto; gusto niya ug dili bugnaw, apan gusto sa iyang kaipon sa balay nga matulog nga bugnaw ang temperatura. Ang solusyon? Matod ni Fernando: “Naghabol ako.” Oo, sumala sa gisulti ni Mark, “magmapasiboon. Dili kinahanglang putlon mo ang imong tanang batasan, apan basin kinahanglang putlon mo ang usa o duha ka batasan.”

Aniay laing natad sa kalihokan nga ikapadapat mo ang Bulawanong Lagda: Kat-oni nga magmatinugoton sa mga gusto sa imong kaipon sa balay. Moingon ka ba nga dili nimo gusto ang gusto niyang musika? Aw, lagmit gayod nga kana usab ang iyang gibati bahin sa imoha. Busa kon ang gustong musika sa imong kaipon sa balay dili makadaot sa moral, makasulay ka sa pagbansay nga magmatinugoton. Si Fernando nag-ingon: “Palabihon unta nakong lain ang mga musika nga gusto sa akong kaipon sa balay. Apan nagkaanad na ako niini.” Sa laing bahin, ang usa ka tawo malingaw sa pagpamati sa iyang musika pinaagig mga headphone aron dili makadisturbo sa iyang kaipon sa balay, nga tingali nagtuon.

Ang pagpadapat sa Bulawanong Lagda makapugong usab sa walay-hinungdang mga panaglalis mahitungod sa materyal nga mga butang. Pananglitan, kon ikaw may batasan sa pagkuhag bisan unsa diha sa repridyeretor nga walay pananghid​—apan panagsa rang magpuli niana—​ang kayugot tingali maugmad. Sa samang higayon, ang pagkasuko o pagtutok lamang sa dihang ang imong kaipon sa balay mokuha nga walay pananghid sa butang nga imong pinalit dili gayod makapausbaw sa maayong relasyon. Ang Bibliya nagdasig kanato nga “magmahinatagon, andam sa pagpaambit.” (1 Timoteo 6:18) Kon gibati nimong gibentahaan ka, ayaw paghilom. Ipahayag ang imong reklamo sa kalmado ug malulotong paagi.

 Magtinahoray sa personal nga mga butang sa usag usa. Ang paghulam ug butang nga walay pananghid maoy pagkamapangahason. (Proverbio 11:2) Magmahunahunaon usab sa panginahanglan sa pribasiya sa imong kaipon sa balay. Ipakita ang yanong mga kortesiya sama sa pagpanuktok sa dili pa mosulod sa iyang kuwarto. Sa dihang ipakita nimo ang pagtahod, ang imong kaipon sa balay lagmit mobalos. “Okey lang nga si bisan kinsa kanamo magtuon diha sa balay,” matod ni David. “Sa bug-os nagtahod kami niana ug maghilom alang sa usag usa. Apan moadto ko usahay sa librarya aron magtuon engkasog ang akong kaipon sa balay adunay lain nga gustong buhaton.”

Ang pagpadapat sa Bulawanong Lagda maglakip usab sa pagkaresponsable kon bahin sa mga butang sama sa pagbayad sa imong bahin sa abang sa eksaktong panahon o pagbuhat sa imong bahin sa mga buluhaton sa balay.

Pagsulbad sa mga Panaglalis

Sa kapanahonan sa Bibliya, duha ka respetado kaayong Kristohanong mga lalaki nga ginganlag Pablo ug Bernabe may “pagsilaob sa kasuko.” (Buhat 15:39) Unsa na man kon mahitabo kaninyong duha ang susamang butang? Tingali adunay panagbangi sa personalidad o makapikal nga personal nga kinaiya nga magtigi sa bug-os sa imong pailob. Ang panagsungi o mainitong panaglalis nagpasabot ba gayod nga kamo angayng dili na mag-ipon ug balay? Dili kinahanglang ingon. Si Pablo ug Bernabe lagmit nakasulbad sa ilang mga kabingkilan. Ikaw tingali makahimo sa susamang butang sa dili pa mohimog madalidalion nga tikang sama sa pagbalhin. Aniay pipila ka prinsipyo sa Bibliya nga makatabang.

● “Dili magabuhat ug bisan unsa tungod sa pagkamatigion o tungod sa pagpaimportante sa kaugalingon, kondili uban sa pagpaubos sa hunahuna nga magaisip nga ang uban labaw kay kaninyo.”​—Filipos 2:3.

● “Isalikway ninyo ang tanang mapangdaot nga kayugot ug kasuko ug kapungot ug sininggitay ug mapasipalahong sinultihan uban sa tanang pagkadaotan. Apan magmaluloton sa usag usa, magmalumo uban ang pagkamabination, kinabubut-on nga magpasaylo sa usag usa ingon nga ang Diyos usab pinaagi kang Kristo kinabubut-on nga nagpasaylo kaninyo.”​—Efeso 4:​31, 32.

● “Nan, kon ikaw nagadala sa imong gasa ngadto sa halaran ug didto mahinumdom ka nga ang imong igsoon may butang nga batok kanimo, biyai ang imong gasa didto atubangan sa halaran, ug lakaw; pakigdait una sa imong igsoon, ug unya, sa makabalik ka na, ihalad ang imong gasa.”​—Mateo 5:​23, 24; Efeso 4:26.

Ang mga Kaayohan

Daghang batan-on (ug dili na kaayo batan-on) nga mga Kristohanong may mga kaipon sa balay direktang nakahibalo sa kamatuoran sa mga pulong sa maalamong Haring Solomon: “Ang duha mas maayo kay sa usa.” (Ecclesiastes 4:9) Sa pagkatinuod, daghan ang nakadiskobre nga ang pagpakig-ipon ug balay maoy mapuslanon. “Nakakat-on ako kon unsaon pagtagad nga mas maayo ang mga tawo ug sa pagpahiuyon,” matod ni Mark. Si Renee midugang: “Daghan kag makat-onan bahin sa imong kaugalingon. Ug sa samang panahon, ang mga kaipon sa balay makapadasig sa maayong panggawi.” Si Lynn miadmitir: “Ako mahunahunaon kaayo sa kaugalingon sa dihang mibalhin ako nga may mga kaipon sa balay. Apan nakakat-on ako nga mahimong dili kaayo mapig-oton. Karon nakaamgo ako nga tungod lang kay may naghimo sa mga butang nga lahi kay kanako wala magpasabot nga sayop siya.”

Tinuod, gikinahanglan ang paningkamot ug pagsakripisyo sa pagpakig-uyonay sa usa ka kaipon sa balay. Apan kon maningkamot ka sa pagpadapat sa mga prinsipyo sa Bibliya, ang imong mahimo labaw pa kay sa malinawong pagpakig-ipon sa pagpuyo; basin imong madiskobrehan nga moangay ka nga adunay kaipon sa balay.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 16]

Ang pagkuhag mga butang nga walay pananghid makapahinabog kapit-osan

[Hulagway sa panid 17]

Magpakitag konsiderasyon sa mga pagbati sa matag usa