Mga Polis—Unsay Ilang Kaugmaon?

KON walay polis tingali kita magkagubot. Apan, bisan pag dunay polis, ang atong kalibotan luwas ba sa peligro? Diha sa kadaghanang nasod karong panahona, sama sa daghang lugar sa kabaryohan, may pagbati nga dunay krisis sa kasegurohan. Makadangop ba kita sa mga polis sa pagluwas kanato batok sa krimen ug sa anad nga mga kriminal? Kita ba makalaom sa polis sa paghimo sa atong mga kadalanan nga luwas sa peligro? Makadaog ba kaha sila sa gubat batok sa krimen?

Si David Bayley mihatag ug usa ka opinyon diha sa iyang librong Police for the Future: “Ang polis dili makasanta sa krimen,” siya miingon. “Ang polis, sa pagkatinuod, maoy usa ka band-aid lamang sa kanser. . . . Kita dili makasalig sa polis, bisan pag dedikado sila sa pagsanta sa krimen, sa pagluwas sa katilingban batok sa krimen.” Ang mga pagtuon nagpakita nga ang tulo ka pangunang trabaho sa polis​—pagpatrolya sa kadalanan, pagresponde sa mga tawag sa emerhensiya,  ug pag-imbestigar sa mga krimen​—dili makasanta sa krimen. Ngano?

Ang pagsulay sa pagsanta sa krimen pinaagi sa pagpadaghan sa presensiya sa polis dakog gasto. Ang mga kriminal morag dili managana o maninagad bisag daghan na ang nagpatrolya. Ang dihadiha nga pagresponde dili usab makasanta sa krimen. Ang polis nagreport nga gawas kon makaabot sila sa nahitaboan sa krimen nga walay usa ka minutos, walay purohan nga madakpan nila ang kriminal. Ang mga kriminal morag nahibalo nga talagsa rang mahitabo nga makaabot dayon ang mga polis. Ni makatabang ang imbestigasyon sa krimen. Bisan pa kon molampos ang mga sekreta sa pagpasentensiya ug pagpapriso sa mga kriminal, kini dayag nga dili makasanta sa krimen. Ang Tinipong Bansa nakapapriso ug mas daghang kriminal kay sa bisan unsang nasod, apan kini nagaagom gihapon ug hilabihan ka daghang krimen; samtang ang Japan, nga pipila lang ang nangapriso, mao ang usa sa may kinaubsang gidaghanon sa krimen. Bisan ang mga pamaagi sama sa pagbantay sa kasilinganan napamatud-an nga walay malungtarong epekto, ilabina sa mga dapit nga daghan ang nagakahitabong krimen. Ang puwersadong mga pamaaging gihimo sa pagsumpo sa espesipikong mga krimen, sama sa pagpamaligyag mga droga ug pagpanulis, may dakong epekto makadiyot, apan sa pikas nga bahin, ang epekto lisod nga mapatunhay.

“Nga ang polis dili makasanta sa krimen dili makapahibulong sa mga tawong may panghunahuna,” nag-ingon ang Police for the Future. “Nasabtan sa kadaghanan nga ang kahimtang sa katilingban nga dili makontrol sa polis, ug nga dili makontrol sa kriminal nga sistema sa hustisya sa katibuk-an, mao ang magtino sa gidaghanon sa krimen sa mga komunidad.”

Unsa Kahay Mahitabo Kon Walay Polis?

Unsay imong buhaton kon walay polis nga nagbantay? Pahimuslan ba nimo ang higayon aron lapason ang balaod? Katingalahan nga daghan kaayo sa gitawag nga tinahod nga mga tawong kasarangan ug arangan ang nagrisgo sa ilang dungog ug sa ilang umaabot alang sa kuwestiyonableng mga benepisyo sa pagpanikas. Ang The New York Times dili pa dugay nagbalita bahin sa ‘112 nga gikiha tungod sa panglimbong, kinsa gituohang nalangkit sa mga pagpangilad sa mga kompaniya sa insyurans sa sakyanan. Apil sa gikiha maoy mga abogado, mga doktor sa medisina, mga chiropractor, usa ka physical therapist, usa ka acupuncturist, ug usa ka luyoluyo sa administrador sa Departamento sa Kapolisan.’

Laing kaso sa panglimbong nga dinagko karong bag-o nakakurat sa sapian nga mga parokyano sa kalibotan sa arte sa dihang gihukmang sad-an ang iladong mga administrador sa Sotheby sa New York ug Christie sa London tungod sa tinuyo nga paglansang sa mga presyo. Sila ug ang ilang mga balay nga subastahan gipabayad ug multa ug danyos nga balor ug $843 milyones! Busa ang dili-matagbawng pagkadalo ug kuwarta mohampak sa tanang hut-ong sa katilingban.

Ang nahitabo sa Recife, Brazil, sa 1997 sa dihang nagwelga ang mga polis nagpakita nga daghang tawo mohimo dayon ug krimen kon walay makababag. Ang ilang relihiyosong mga tinuohan wala makaimpluwensiya sa ilang panggawi. Dali nilang masambogan o biyaan ang maayong pamatasan ug mga prinsipyo. Dili ikahibulong nga ang mga polis sa kadaghanang nasod nakiggubat ug usa ka dili madaog nga gubat diha sa kalibotan nga hilig sa pagkadaotan, gamay man o dako.

Sa laing bahin, ang ubang mga tawo  nagsunod sa mga balaod tungod kay sila nagtahod sa awtoridad. Gisugo ni apostol Pablo ang mga Kristohanon sa Roma nga sila kinahanglang magpasakop sa mga awtoridad nga gitugotan sa Diyos sa paglungtad, tungod kay sila sa labing menos nagpatunhay ug igoigong kahusay sa katilingban. Bahin niining maong awtoridad siya nagsulat: “Kini ministro sa Diyos, usa ka tigpanimalos sa pagpahayag ug kapungot sa usa nga nagabuhat sa daotan. Busa adunay lig-ong katarongan nga kamo magpasakop, dili lamang tungod niana nga kapungot kondili usab tungod sa inyong tanlag.”​—Roma 13:​4, 5.

Nagbag-ong mga Kahimtang sa Katilingban

Ang trabaho sa mga polis tinuod nga adunay pipila ka epekto sa pagpauswag sa mga kahimtang sa katilingban. Kon ang kadalanan klarong makita nga nahinloan sa mga droga ug sa kapintasan, ang mga tawo mokiling sa pagkinabuhi sumala sa maayong dungog sa komunidad. Apan sa pagkatinuod, ang pagpabag-o sa katilingban maoy lapas na sa katakos sa bisan unsang kuwerpo sa kapolisan.

Makahanduraw ka ba ug usa ka katilingban diin ang mga tawo matinahoron sa balaod nga tungod niana sila dili na magkinahanglan ug mga polis? Makahanduraw ka ba ug usa ka kalibotan diin ang mga tawo mabalak-on sa usag usa nga ang mga silingan andam kanunayng motabang ug walay usa ang magkinahanglag tabang sa mga polis? Tingali morag dili tinuod kanang pamation. Apan kining mga pulonga ni Jesus, bisag gisulti nga nagtumong sa laing butang, aplikado gayod. Siya miingon: “Sa mga tawo kini imposible, apan sa Diyos ang tanang butang posible.”​—Mateo 19:26.

Ang Bibliya naghubit ug usa ka panahon sa umaabot sa dihang ang tanang tawo mahimong mga sakop sa usa ka kagamhanan nga pagatukoron ni Jehova nga Diyos. “Ang Diyos sa langit magatukod ug usa ka gingharian . . . Kini magadugmok ug magatapos niining tanang gingharian.” (Daniel 2:44) Pinaagi sa pagtudlo sa tanang matinud-anong mga tawo sa dalan sa Diyos nga gugma, bag-ohon niining bag-ong kagamhanan ang mga kahimtang sa katilingban nga nagpatunghag krimen. “Ang yuta mapuno sa kahibalo kang Jehova ingon sa katubigan nga nagtabon sa dagat mismo.” (Isaias 11:9) Ang Hari ni Jehova nga si Jesu-Kristo makasanta sa tanang krimen. “Dili siya mohukom sumala sa iyang makita ni mohimog desisyon sumala sa iyang madungog; iyang hukman ang kabos uban ang hustisya ug labanan ang mga mapainubsanon sa yuta nga walay pinalabi.”​—Isaias 11:​3, 4, The New English Bible.

Wala na unyay mga kriminal o krimen. Ang mga polis dili na unya kinahanglan. Ang tanan “manglingkod, ang tagsatagsa ilalom sa iyang paras ug ilalom sa iyang kahoyng igos, ug walay usa nga magpakurog kanila.” (Miqueas 4:4) Kon buot kang mahimong bahin sa “bag-ong yuta” nga gihubit sa Bibliya, karon na ang panahon sa pagsusi kon unsay gisaad sa Diyos diha sa iyang Pulong.​—2 Pedro 3:13.

[Blurb sa panid 12]

Makahanduraw ka ba ug usa ka katilingban diin ang mga tawo matinahoron sa balaod nga tungod niana sila dili na magkinahanglan ug mga polis?

[Blurb sa panid 12]

Wala na unyay mga kriminal o krimen

[Kahon/Hulagway sa panid 11]

Mga Polis Kontra mga Terorista

Sama sa gipakita sa mga hitabo sa Septiyembre 11, 2001, sa Siyudad sa New York ug sa Washington, D.C., ang mga pirata sa kahanginan, mga kidnaper, ug mga terorista nakahatag sa kapolisan ug labing malisod nga mga problema sa pagpanalipod sa publiko. Ang linain nga mga tropa sa polis diha sa daghang bahin sa kalibotan nabansay sa pagsulong sa wala maglupad nga ayroplano. Nakakat-on usab sila sa mga katakos sa kalit nga pagsulod sa mga bilding​—pagkanaog pinaagi sa mga pisi diha sa mga atop, pag-ambak sa mga bentana, ug paglabay ug mga concussion grenade ug sa mga sudlanan nga dunay tear-gas. Kining nabansay nga mga polis milampos sa kalit nga pag-atake ug pagbuntog sa mga terorista diin dili makaagom ug dakong kadaot ang mga gikidnap.

[Credit Line]

James R. Tourtellotte/U.S. Customs Service

[Hulagway sa panid 12]

Mga butang nga dili na kinahanglan diha sa bag-ong kalibotan sa Diyos