“Usa ka Monyumento nga Alang Gayod sa Yawa”
“Usa ka Monyumento nga Alang Gayod sa Yawa”
TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA ESPANYA
USA ka talagsaong estatwa ang nahimutang sa siyudad sa Madrid, Espanya. Ang dagway ug titulo niini—“Ang Napukan nga Manulonda”—dili tingali makapatingala sa usa nga dili kaayo magtagad niini. Apan, ang pagsusi pag-ayo niini magbutyag nga kini sa pagkatinuod maoy monyumento nga gipahinungod kang Satanas nga Yawa!
Dahomon sa bisitang moadto sa Espanya, nga sumala sa tradisyon maoy usa ka Katolikong nasod, nga makakitag mga estatwa sa mga manulonda o “mga santos” apan dili estatwa nga gipahinungod ngadto sa magmamando sa mga demonyo. Bisan pa niana, nakahukom si Ricardo Bellver, usa ka tigkulit nga Katsila sa ika-19ng siglo, nga dili sundon ang tradisyon. Sinati siya sa taas nga balak ni John Milton nga Paradise Lost, nga naghubit kon sa unsang paagi napalagpot si Satanas gikan sa langit tungod sa iyang garbo ug pagrebelde. Sa 1874, nakompleto ni Bellver ang estatwa nga naghulagway sa kalit ug makahuloganon nga pagtambog kang Satanas.
Wala ihulagway ni Bellver ang Yawa ingon nga sungayan, samag-mananap nga linalang sama sa naandan nga mga paglarawan kang Satanas. Sa kasukwahi, iyang gihanduraw ang magmamando sa mga demonyo ingong ambongan apan daotan nga manulonda sa dihang gitambog siya gikan sa langit. (Pinadayag 12:9) Ug kini nga paghulagway mas nahiuyon sa giingon mismo sa Bibliya. *
Unsay hunahuna sa mga taga-Madrid bahin sa maong estatwa? Matod sa usa ka historyano sa arte, nakurat ang uban sa ideya nga magpatindog ug estatwa nga ipahinungod kang Satanas. Apan, gigastohan kana sa gobyerno sa Espanya, ug ang estatwa nakadaog ug duha ka ganti alang sa artistikanhong kahimoan, ang usa sa Madrid ug ang ikaduha sa International Exhibition sa Paris niadtong 1878. Ang arte nagmadaogon ibabaw sa tradisyon, ug pagka-1879 ang dako nga tumbagang estatwa gipahiluna sa parke sa Retiro.
Sa sekular nga katilingban karong adlawa, kini nga estatwa nga gipahinungod kang Satanas wala na makatugaw sa mga tawo. “Angayng ipasigarbo sa siyudad sa Madrid nga nahimong bugtong siyudad sa kalibotan nga nakapahinungod ug usa ka monyumento nga alang gayod sa Yawa,” matod ni María Isabel Gea diha sa iyang sinulat nga Curiosidades y Anécdotas de Madrid (Curiosities and Anecdotes of Madrid). Bisan pa niini, diyutay lang taliwala sa libolibo ka tawo nga mangadto sa parke sa Retiro matag Dominggo ang nagtagad sa estatwa.
Sa susama, pipila lang ka tawo karon ang nakaamgo nga si Satanas mao ang di-makitang hinungdan sa daghang suliran sa kalibotan. (Pinadayag 12:12) Apan, tungod sa tin-aw nga paghisgot kaniya diha sa Kasulatan, ang mga estudyante sa Bibliya wala magduhaduha bahin sa iyang paglungtad o sa iyang impluwensiya. Si Jesus misukol sa mapangahasong mga tentasyon ni Satanas. Gihubit usab niya kining daotang espiritung linalang ingong “usa ka bakakon ug ang amahan sa bakak” ug ingong ‘usa ka mamumuno nga wala mobarog nga lig-on diha sa kamatuoran.’—Juan 8:44; Mateo 4:1-11.
Sa panahon nga ang yuta nakasinatig kaalaotan nga wala pa mahitabo sukad masukad, hinungdanon nga suklan ang impluwensiya niining napungot nga napukan nga manulonda. * (Santiago 4:7) Kasamtangan, ang mga mahigugmaon sa kamatuoran ug hustisya mahupayan sa pagkahibalo nga ang pagpalagpot kang Satanas gikan sa langit maoy pasiuna sa iyang nagsingabot nga kaparotan sa dihang ‘bungkagon ni Kristo ang mga buhat sa Yawa.’—1 Juan 3:8.
[Mga footnote]
^ Ang laing bahin sa estatwa, ang bitin nga naglikos sa lawas ni Satanas, dili Biblikanhon. Dayag nga si Bellver nadasig tungod sa usa ka kinulit nga iyang nakita sa Roma nianang kang Laocoon, usa ka iladong prinsipe sa mga Trojan kinsa gituohang gipatay sa duha ka bitin, uban sa iyang mga anak nga lalaki.
^ Alang sa dugang impormasyon bahin sa pagsukol sa impluwensiya ni Satanas, tan-awa ang librong Kahibalo nga Motultol sa Kinabuhing Walay Kataposan, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.