Pagkakat-on Gikan sa mga Kristohanon sa Unang Siglo
Pagkakat-on Gikan sa mga Kristohanon sa Unang Siglo
“Pagbantay kamo: basin adunay modagit kaninyo pinaagi sa pilosopiya ug walay-pulos nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo, sumala sa paninugdang mga butang sa kalibotan ug dili sumala kang Kristo.”—Colosas 2:8.
INGON niana ang pagpasidaan ni apostol Pablo sa mga Kristohanon sa unang siglo bahin sa mga kapeligrohan sa binuta nga pagsunod sa tawhanong pilosopiya. Mahimo nilang sundon ang kasaligang giya nga gihatag ni Jesus ug sa iyang mga apostoles, mga pagtulon-an nga nakahatag kanilag daghang kaayohan, o mahimong mga biktima sa sigeg usab-usab nga mga teoriya sa tawo, usa ka dalan nga naghatag ug kasakit ug kagul-anan sa milyonmilyon.—1 Corinto 1:19-21; 3:18-20.
Pagkinabuhi “Sumala Kang Kristo”
Mga usa ka libo ka tuig kanhi wala masabti sa mga krusadero nga ang pagkinabuhi “sumala kang Kristo” nagpasabot ug labaw pa kay sa pag-angkon lamang nga nagsunod kang Jesu-Kristo. (Mateo 7:21-23) Nagpasabot kadto sa pagkinabuhi nga bug-os harmonya sa mga pagtulon-an ni Jesus nga makaplagan diha sa inspiradong Pulong sa Diyos, ang Bibliya. (Mateo 7:15-20; Juan 17:17) “Kon magpabilin kamo sa akong pulong,” matod ni Jesu-Kristo, “kamo tinuod gayod nga akong mga tinun-an.” (Juan 8:31) “Ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an,” siya miingon, “kon kamo adunay gugma sa inyong taliwala.”—Juan 13:35.
Ang tinuod, kadtong mga krusadero nabiktima sa “walay-pulos nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo.” Ug dili ikatingala nga ang ordinaryong mga tawo nalimbongan sa dihang ang ilang mga lider sa relihiyon, ang ila mismong mga obispo, “nailado ingong mga sundalo.” Ang “gustog-gubat nga espiritu sagad kaayo taliwala sa mga klero, nga basta may makuha sila [pinaagi niana], sila andam kaayong makiggubat,” matod sa Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature, ni McClintock ug Strong.
Buhat 20:29, 30) Ang nahugawang relihiyon ngadtongadto nalambigit pa gayod sa sekular nga kagamhanan. Sa ikaupat nga siglo, ang Romanong Emperador Constantino gikaingong nakabig ngadto sa Kristiyanidad sa dihang siya himalatyon na. Dayon, matod sa Cyclopedia, “ang idolo nga mga estandarte nga giilisan ug mga bandera sa Krus maoy nag-obligar sa tanang Kristohanon sa pagsundalo.”
Unsay hinungdan niining makasubong kahimtang? Human mamatay ang Kristohanong mga apostoles sa unang siglo, ang apostatang mga lider sa relihiyon mas nahilayo sa mga pagtulon-an ni Kristo, sumala sa gitagna sa Pulong sa Diyos. (Siyempre, ang mga Kristohanon dili obligado sa pagsundalo. Apan ang “makapaagning mga argumento” sa tawhanong mga pilosopiya nagdaldal kanila ngadto sa grabeng mga kalapasan sa tanang prinsipyo nga gihawasan ni Kristo. (Colosas 2:4) Ang pipila sa malimbongong mga argumento dugay nang gigamit aron pakamatarongon ang mga gubat ug mga kagubot sa tawo. Sa pagkatinuod, ang usa ka diyosnong tawo nga malangkit sa “pagkayawan-on sa gubat, nga sistematikong gihimo kaniadto o sa modernong mga panahon, dili gayod mahiuyon . . . sa mga prinsipyo sa Kristiyanidad,” matod sa Cyclopedia.
Ang mga relihiyon nga wala mag-angkong Kristohanon nakiggubat usab latas sa kasiglohan. Sama sa mga relihiyon nga nag-angkong Kristohanon, gipamatay nila ang mga membro sa ilang relihiyon ug sa ubang mga relihiyon usab, tungod sa nasodnon, politikanhon, ug relihiyosong mga kalainan. Gigamit nila ang kapintasan o panghulga aron makabig ang ubang tawo sa ilang mga tinuohan. Sa paningkamot nga maangkon ang ilang mga tumong, ang uban kanila miapil sa mga pag-ulag dugo latas sa kasaysayan. Parehas ra sila sa mga relihiyon nga nag-angkong Kristohanon.
Bulag sa Kalibotan
Nganong ang mga Kristohanon sa unang siglo wala man moapil sa dugoong mga gubat ug politika sa ilang panahon? Duha ka paninugdang mga prinsipyo ang nakatabang kanila. Una mao ang sugo ni Jesus kang apostol Pedro sa dihang gigamit ni Pedro ang espada sa pagpanalipod kaniya: “Ibalik ang imong espada sa sakoban niini, kay ang tanang mogamit sa espada mamatay pinaagi sa espada.” (Mateo 26:52) Ikaduha mao ang mga pulong ni Jesus kang Pilato sa gipangutana siya bahin sa kinaiyahan sa pagkahari ni Jesus: “Ang akong gingharian dili bahin niining kalibotana. Kon ang akong gingharian bahin pa niining kalibotana, ang akong mga alagad makig-away na unta aron dili ako ikatugyan ngadto sa mga Hudiyo. Apan, sa pagkatinuod, ang akong gingharian dili gikan niini nga tinubdan.”—Juan 18:36.
Sa unsang paagi gipadapat sa mga Kristohanon sa unang siglo kadtong mga prinsipyoha? Sila bug-os nga nagpabiling bulag sa kalibotan, nga nagmentinar ug estriktong neyutralidad kon bahin sa mga kalihokan sa politika ug sa militar. (Juan 15:17-19; 17:14-16; Santiago 4:4) Midumili sila pagbakyaw ug armas batok sa ilang isigkatawo. Dayag diha sa kasaysayan nga ang mga Kristohanon sa unang siglo wala moapil sa makinasod nga mga kalihokan sa mga Hudiyo ni sa kasundalohan sa imperyo sa Roma. Sa samang panahon, wala sila mosulay nga sultihan ang mga lider kon unsay buhaton diha sa politika, kay kadto maoy kaakohan niadtong mga lider sa kagamhanan.—Galacia 6:5.
Si Justin Martyr, sa ikaduhang siglo K.P., misulat bahin sa mga Kristohanon nga ‘nagsalsal sa ilang mga espada nga mga punta sa daro.’ (Miqueas 4:3) Isip tubag sa mga tawong misupak sa baroganan sa mga Kristohanon, si Tertullian nangutana: “Uyon ba sa balaod ang pagtrabaho nga nagagamit ug espada, sa dihang ang Ginoo nagpahayag nga ang tawo nga mogamit sa espada pagapatyon sa espada?”
‘Sugta ang Diyos Ingong Magmamando Inay ang mga Tawo’
Ang dili pagpakiggubat nakapalisod sa unang mga Kristohanon. Sukwahi kadto sa dinawat nga mga tinuohan niadtong panahona. Si Celsus, nga usa ka kaaway sa Kristiyanidad, nagtamay sa ilang baroganan. Nagtuo siya nga ang tanan kinahanglang makiggubat kon maoy ibaod sa mga tawong anaa sa gahom. Bisan pa sa grabeng pagpakigbatok, ang unang mga Kristohanon midumili pagsunod sa bisan unsang tawhanong pilosopiya nga supak sa mga pagtulon-an ni Kristo. “Kinahanglang among sugton ang Diyos ingong magmamando inay ang mga tawo,” sila miingon.—Buhat 4:19; 5:29.
Ang mga Saksi ni Jehova sa modernong mga panahon misunod sa ilang panig-ingnan. Pananglitan, sa Nazi nga Alemanya, hugot-bakos silang midumili nga makigbahin sa mga pagbuno diha sa mga gubat ni Hitler. Sila andam moagwanta sa linuog nga paglutos, mamatay pa gani kon gikinahanglan, inay molapas sa ilang Kristohanong neyutralidad. Gikataho nga “katunga sa ilang gidaghanon gibilanggo ug ang un-kuwarto gipamatay”
sa mga Nazi tungod sa ilang pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya. (Of Gods and Men) Busa, sa tinagpulo ka milyon nga gipatay sa Gubat sa Kalibotan II, walay usa niini ang gipatay sa usa ka Saksi ni Jehova. Imbes mopatay sa uban, ang mga Saksi andam sa paghalad sa ilang kinabuhi, sama sa gihimo sa daghan kanila.Usa ka Leksiyon nga Atong Makat-onan
Unsang mga leksiyon ang ikatudlo kanato sa kasaysayan? Segurado nga ang usa mao kini: Ang tawhanong pilosopiya kanunayng mosangpot sa pagdumot ug pag-ula ug dugo taliwala sa mga nasod ug katawhan. Husto ang Ecclesiastes 8:9, nga nag-ingon: “Ang tawo nagmando sa tawo alang sa iyang kadaotan.” Ug ang nagpaluyo nga rason niini makaplagan sa Jeremias 10:23, diin ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Dili iya sa yutan-ong tawo ang iyang dalan. Dili iya sa tawo nga nagalakaw bisan ang pagtultol sa iyang lakang.” Oo, ang Diyos wala maglalang sa mga tawo aron sa pagtultol sa ilang mga kalihokan sa malamposong paagi, nga bulag kaniya. Ang tawo wala hatagi niini nga katakos. Ang tibuok kasaysayan nagpamatuod niana.
Busa ingong mga indibiduwal, dili nato mausab kon unsay himoon sa mga lider sa mga nasod, samtang ilang sublion ang mga katalagman sa miagi, ni awtorisado kita nga ipugos kanila ang paghimo sa usa ka butang. Apan dili kita angayng moapil sa ilang mga gubat ug mahimong bahin niana. Si Jesus miingon bahin sa iyang mga sumusunod: “Sila dili bahin sa kalibotan, ingon nga ako dili bahin sa kalibotan.” (Juan 17:14) Aron dili mahimong bahin sa mga gubat niining kalibotana, atong gamiton ang Pulong sa Diyos, ang Bibliya, sa paggiya sa atong kinabuhi, inay magpagiya sa nag-usab-usab nga tawhanong pilosopiya.—Mateo 7:24-27; 2 Timoteo 3:16, 17.
Usa ka Kahibulongang Kaugmaon
Ang kasaligang Pulong sa Diyos naghatag ug labaw pa kay sa kalamdagan lamang bahin sa presente ug sa nangaging panahon. Kini nagtaganag seguradong giya alang sa umaabot. (Salmo 119:105; Isaias 46:9-11) Gipatin-aw usab niini ang katuyoan sa Diyos alang niini nga planeta. Dili niya itugot nga laglagon sa mga tawo ang yuta pinaagi sa binuang nga paggamit sa gamhanang mga puwersa nga gihatag kanila sa siyensiya ug teknolohiya. Iyang tinoon nga kining yutaa makadangat sa Paraisong kahimtang nga maoy iyang orihinal nga katuyoan niini.—Lucas 23:43.
Bahin niini, ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Ang mga matul-id mao ang magapuyo sa yuta, ug ang walay-ikasaway mao ang magpabilin diha niana. Kon mahitungod sa mga daotan, sila pagaputlon gikan sa yuta; ug kon bahin sa mga maluibon, sila pagalukahon gikan niini.” (Proverbio 2:21, 22) Modangat kini sa di-madugay, kay kining gubot nga mga panahon nagpamatuod nga kita nagkinabuhi sa “kataposang mga adlaw” niining presenteng daotang sistema sa mga butang. (2 Timoteo 3:1-5, 13) Ug sa pagkatinuod, kining kataposang mga adlaw gitagalan na ug hapit nang matapos. Ang tagna sa Bibliya nagtudlo kanato: “Ang kalibotan nagakahanaw ingon man ang tinguha niini, apan siya nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin hangtod sa kahangtoran.”—1 Juan 2:17; Daniel 2:44.
Sa di-madugay ang Diyos ‘maglaglag sa mga nagalaglag sa yuta’ ug magpuli niining mapintas nga kalibotan sa usa ka bag-ong kalibotan diin “magpuyo ang pagkamatarong.” (Pinadayag 11:18; 2 Pedro 3:10-13) Dayon, alang niadtong magpabilin, “iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa.” (Pinadayag 21:1-4) Ang mga gubat ug kapintasan mawala na hangtod sa hangtod, samtang ang tagna sa Isaias 2:4 matuman na sa bug-os: “Ilang pagasalsalon ang ilang mga espada nga mga punta sa daro ug ang ilang mga bangkaw nga mga galab. Usa ka nasod dili mobakyaw sa espada batok sa usa ka nasod, ni makakat-on pa sila sa gubat.” Ikaw usab mahimong makapahimulos sa maong kahibulongan, walay-kataposang kaugmaon kon ikaw makakat-on sa mga leksiyon sa kasaysayan.—Juan 17:3.
[Blurb sa panid 11]
Ang mga Saksi ni Jehova nakakat-on gikan sa mga Kristohanon sa unang siglo
[Hulagway sa panid 8, 9]
Jesus miingon nga ang iyang Gingharian dili bahin niining kalibotana
[Hulagway sa panid 10]
Ang Pulong sa Diyos nagsaad ug walay-kataposang kinabuhi sa kahingpitan diha sa usa ka paraisong yuta