Kon sa Unsang Paagi Sila Makabasa sa mga Ngabil

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA BRITANYA

DUHA ka gisuspetsohang mga terorista nagsultihanay diha sa publikong parke nga nakuhaan ug pelikula sa video. Walay makadungog sa ilang gipanulti​—apan, gidakop sila sa mga polis, ug silang duha gisentensiyahan ug daghang tuig sa pagkapriso. Ang ilang panagsultihay nga nakuhaag pelikula gibasa sa usa ka tigbasag-ngabil nga giila ingong usa ka ekspertong saksi diha sa Britanya ug gitawag ingong usa ka “epektibo kaayo nga sekretong hinagiban” sa kapolisan sa Britanya.

Aron makahibalo pag dugang bahin sa arte sa pagbasa sa mga ngabil, nakigkita ako kang Mike ug Christina. Si Christina bungol sukad sa tres anyos pa. Dayon siya mitungha sa usa ka eskuylahan sa mga bungol, diin didto siya gitudloan sa pagbasa sa mga ngabil. Si Mike nagtuon sa iyang kaugalingon sa pagbasa sa mga ngabil human nga siya nakigminyo kang Christina.

Lisod ba ang pagbasa sa mga ngabil? “Kinahanglang tan-awon nimog maayo ang porma ug paglihok sa mga ngabil, sa dila, ug sa ubos nga apapangig,” miingon si Mike. Si Christina midugang: “Kinahanglang tutokan nimog maayo ang tawo nga nakigsulti kanimo, ug sa dihang mouswag ang imong abilidad sa pagbasa sa mga ngabil, panid-an usab nimo ang mga ekspresyon sa nawong ug mga panglihok.”

Akong nahibaloan nga sayop gayod ang pagsinggit o pasobrahan ug lihok ang mga ngabil. Kini makapalibog ug walay kapuslanan. Sa dihang mahimo nang eksperto sa pagbasa sa mga ngabil, mahibaloan pa sa tigbasag-ngabil ang punto nga maoy kinaiyahan sa usa ka lugar. Apan, siyempre, lisod kaayo kini! Ang Hearing Concern, nga usa ka organisasyon nga eksperto sa pagtudlo sa pagbasa sa mga ngabil, prangka kaayong miingon: “Ang pagbasa sa mga ngabil nagkinahanglag pagbansay, pagbansay, ug dugang pagbansay.”

Si Christina miadmitir nga may mga panahon nga maulaw siya nga sa dili-tinuyo “maminaw” sa panagsultihay diha sa bus o tren. Busa, molingiw na lang siya. Apan ang iyang abilidad mahimong usa ka panalipod. Si Christina dili na motan-aw ug dula nga soccer diha sa telebisyon tungod kay lainan gayod siya sa iyang makita nga gipanulti sa mga magdudula.

Pipila lamang ang makamao sa “sekretong hinagiban” sa kapolisan sa Britanya. Apan bisan ang simpleng pagbasa sa mga ngabil mahimong usa ka mapuslanon kaayong arte nga pagatun-an human nga mabungol.

[Hulagway sa panid 31]

Si Christina

[Hulagway sa panid 31]

Si Mike