Ang Hunahuna sa Bibliya

Kon Unsay Angay Nimong Mahibaloan Bahin sa Pasko

MINILYON sa tibuok-kalibotan nangandam sa pagsaulog sa Pasko sa 2002. Lagmit ikaw usa kanila. Sa laing bahin, basin wala ka maanad sa pagpakig-ambit sa relihiyosong mga bahin niining popular nga selebrasyon. Mosaulog ka man o dili, lagmit dili ka makalikay sa impluwensiya sa Pasko. Kini nakasuhop diha sa mga kalihokan sa negosyo ug kalingawan, bisan sa dili-Kristohanong kayutaan.

Unsay imong nahibaloan bahin sa Pasko? Gisuportahan ba sa Bibliya ang pagsaulog sa pagkatawo ni Kristo? Unsay sinugdanan niining popular nga selebrasyon nga ginahimo matag Disyembre 25?

Pasko Gidili

Kon gahinan nimo ug pipila ka yugto ang pagdukiduki niining ulohana, makaplagan mo nga ang Pasko wala magsugod sa tinuod nga Kristiyanidad. Mouyon niana ang daghang eskolar sa Bibliya sa nagkalainlaing relihiyosong mga pundok. Uban niana sa hunahuna, dili nimo ikatingala nga sa Inglaterra, ang Parliamento ni Cromwell nagbaod niadtong 1647 nga ang Pasko mahimong adlaw sa pagpenitensiya ug dayon bug-os nga nagdili niini niadtong 1652. Mao nay hinungdan nga magtigom ang Parliamento kada Disyembre 25 gikan sa 1644 hangtod sa 1656. Sumala sa historyanong si Penne L. Restad, ang “mga ministro nga nagsangyaw sa pagkatawo ni Kristo nameligro nga mabilanggo. Gimultahan ang mga tig-atiman sa simbahan sa ilang pag-adorno niini. Sumala sa maong balaod, ang mga tindahan abli panahon sa Pasko nga daw naandang adlaw sa negosyo.” Nganong gihimo ang maong pig-ot nga mga lagda? Ang mga repormador nga Puritano nagtuo nga ang simbahan dili angay nga maghimog mga tradisyon nga wala sa Kasulatan. Sila aktibong nagsangyaw ug nag-apod-apod ug mga literatura nga nagsaway sa mga selebrasyon sa Pasko.

Ang samang mga tinamdan dayag usab sa Amerika del Norte. Tali sa katuigang 1659 ug 1681, ang Pasko gidili sa Massachusetts Bay Colony. * Sumala sa gihimong balaod kaniadto, ang Pasko dili saulogon sa bisan unsang paagi. Kadtong dili motuman multahan. Dili lamang mga Puritano sa New England ang wala mag-Pasko kondili ang mga kolonya usab sa Delaware, New Jersey, New York, ug Pennsylvania. Sama sa mga Puritano, ang mga Quaker sa Pennsylvania nagdumili gayod sa pagsaulog. Usa ka tinubdan nag-ingon nga “wala madugay human maangkon sa mga Amerikano ang ilang independensiya, si Elizabeth Drinker, nga usa usab ka Quaker, nagbahin sa mga taga-Philadelphia ngadto sa tulo ka kategoriya. Dihay mga Quaker, nga ‘wala magtamod niana [Pasko] nga labaw sa laing adlaw,’ kadtong magsaulog niana tungod sa relihiyosong mga hinungdan, ug ang ikatulo, kadtong ‘mag-Pasko aron maghudyaka ug magpatuyang.’”

Si Henry Ward Beecher, usa ka iladong magsasangyaw nga Amerikano nga nagdako diha sa panimalay nga ortodoksong Calvinista, diyutay rag nahibaloan bahin sa Pasko hangtod sa nag-edad siya ug 30 anyos. “Para nako ang Pasko dili bahin sa akong kinabuhi,” misulat si Beecher sa 1874.

Ang unang Baptist ug Kongregasyonalista nga mga relihiyon walay nakaplagang Kasulatanhong pasikaranan sa pagsaulog sa pagkatawo ni Kristo. Usa ka basahon nag-ingon nga sa pagka-Disyembre 25, 1772 lamang nga nag-Pasko sa unang higayon ang  Baptist Church sa Newport [Rhode Island]. Kadto maoy halos 130 ka tuig human matukod ang unang Baptist nga relihiyon sa New England.

Ang Sinugdanan sa Pasko

Ang New Catholic Encyclopedia nag-ingon: “Ang petsa sa pagkatawo ni Kristo dili mahibaloan. Ang mga ebanghelyo wala magbutyag sa adlaw ni sa bulan . . . Sumala sa panaghap nga gisugyot ni H. Usener . . . ug gidawat sa kadaghanan sa mga eskolar karon, ang pagkatawo ni Kristo gibutang sa petsa sa winter solstice (Disyembre 25 sa Julianong Kalendaryo, Enero 6 sa Ehiptohanon), kay niining adlawa, samtang ang adlaw misugod sa pagbalik ngadto sa amihanang kalangitan, ang paganong mga deboto ni Mithra nagsaulog sa dies natalis Solis Invicti (adlawng natawhan sa dili-mabangbang nga adlaw). Niadtong Dis. 25, 274, giproklamar ni Aurelian ang adlaw-diyos ingon nga pangulong patron sa imperyo ug nagpahinungod ug usa ka templo alang kaniya didto sa Campus Martius. Ang Pasko nagsugod sa usa ka panahon sa dihang ang kulto sa pagsimba sa adlaw hilabihang kusoga didto sa Roma.”

Ang Cyclopœdia ni M’Clintock ug Strong nag-ingon: “Ang pagsaulog sa Pasko dili balaang gimbut-an, ni kana nagagikan sa B[ag-ong] T[estamento]. Ang adlaw nga natawhan ni Kristo dili matino diha sa B[ag-ong] T[estamento], o, sa tinuoray, diha sa bisan unsang tinubdan.”

“Walay-Pulos nga Panglimbong”

Sumala sa gihisgotan sa ibabaw, angay bang makig-ambit ang tinuod nga mga Kristohanon sa mga tradisyon sa Pasko? Mahimuot kaha ang Diyos nga ang pagsimba kaniya isagol sa relihiyosong mga tinuohan ug mga tulumanon sa mga tawong wala mag-alagad kaniya? Si apostol Pablo nagpasidaan sa Colosas 2:8: “Pagbantay kamo: basin adunay modagit kaninyo pinaagi sa pilosopiya ug walay-pulos nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo, sumala sa paninugdang mga butang sa kalibotan ug dili sumala kang Kristo.”

Ang apostol nagsulat usab: “Ayaw pagpayugo nga dili timbang sa mga dili-magtutuo. Kay aduna bay panag-ubanay ang pagkamatarong ug ang kalapasan? O aduna bay pakig-ambitay ang kahayag uban sa kangitngit? Dugang pa, aduna bay panag-uyon tali kang Kristo ug Belial [Satanas]? O aduna bay bahin ang tawong matinuohon uban sa usa ka dili-magtutuo?”​—2 Corinto 6:​14, 15.

Pinasukad sa dili-malalis nga mabatonang pamatuod, ang mga Saksi ni Jehova dili mosaulog ug Pasko. Uyon sa Kasulatan, naningkamot sila pagsunod sa “dagway sa pagsimba nga hinlo ug wala mahugawi sa panglantaw sa atong Diyos,” pinaagi sa paghupot sa ilang kaugalingon nga “dili mahugawan sa kalibotan.”​—Santiago 1:27.

[Footnote]

[Blurb sa panid 16]

Ang Parliamento sa Inglaterra nagdili sa Pasko niadtong 1652

[Blurb sa panid 17]

“Para nako ang Pasko dili bahin sa akong kinabuhi”—HENRY WARD BEECHER, AMERIKANONG KLERIGO

[Hulagway sa panid 17]

Mga paganong deboto ni Mitra ug sa diyos-adlaw (gipakita sa eskultura) nga nagsaulog sa Disyembre 25

[Credit Line]

Musée du Louvre, Paris