Ang Gahom sa Pahiyom

BISAN tuod daklit lamang kini, mahimong mahinumdoman nimo kini sa tibuok nimong kinabuhi. Ang bili niini dako kaayo, apan walay si bisan kinsa nga kabos kaayo nga dili siya makapaambit niini o dato kaayo nga wala siya magkinahanglan niini. Unsa may atong gihisgotan? Ang pahiyom.

Ang pahiyom gipatungha sa usa ka pagkipos sa kaunoran diin ang mga mata modan-ag ug ang mga ngilit sa baba mobawog ug diyutay paitaas nga magpahayag ug katagbawan. Sulod sa unang pipila ka semana human sa pagkatawo, ang usa ka masuso mopahiyom, ug kini, siyempre, makapalipay sa mapagarbohong bag-ong mga ginikanan. Kining unang mga pahiyom nailhan ingong kinaiyanhon, o wala-tuyoa, nga mga pahiyom. Ang mga batid nag-ingon nga kining matanga sa pahiyom kasagarang makita panahon sa pagdamgo ug morag may kalabotan sa mga pagbati sa kahiladman ug kalihokan sa sentral nga sistema sa nerbiyos. Bisan pag hamtong na kita, kining kinaiyanhong pahiyom mahitabo gihapon human sa pagkaon o samtang namati sa musika.

Apan, sugod sa mga unom ka semana nga panuigon, ang usa ka masuso mopahiyom agig reaksiyon sa nawong nga iyang makita o sa tingog nga iyang madungog. Ang pahiyom agig reaksiyon sa pagpahiyom sa uban​—usa ka tinuyo nga pahiyom​—makapalipay kanato, kita man mga masuso o mga hamtong. Gikaingon nga ang maong pahiyom duna ganiy positibong impluwensiya diha sa atong pisikal nga panglawas. Sumala sa terapista sa panulti nga si Mirtha Manno ug Rubén Delauro, kinsa nagdumala sa usa ka tunghaan nga gitawag ug Smiling and Health diin mapaarang-arang sa mga tawo ang ilang panglawas pinaagi sa pagpahiyom ug sa uban pang mga pamaagi, ang usa lamang ka pahiyom makapatungha ug elektrikal nga panukbil nga makaapektar sa pituitary gland. Kining maong glandula, sa baylo, magpagula ug mga endorphin, kemikal nga mga substansiya diha sa utok nga makapalipay kanato.

Ang laing hinungdanong rason sa pagpahiyom mao ang positibong epekto niini nganha sa uban. Ang sinserong pahiyom makapahayag sa atong gibati nga dili na kinahanglang molitok ug mga pulong, kana man usa ka pahiyom sa pag-abiabi, sa pagpakitag simpatiya, o pagdasig. Usahay, ang pagtan-aw lamang sa makapadani nga pahiyom sa usa ka bata diha sa hulagway motukmod kanato sa pagpahiyom.

Kon dunay mopahiyom kanato, kini motabang kanato sa pagbating mas relaks ug mas makasagubang kita sa mga kapakyasan o mga problema. Ang Bibliya nagsugyot: “Ayaw ihikaw ang maayo gikan kanila nga takos niini, sa dihang anaa sa gahom sa imong kamot ang pagbuhat niini.” (Proverbio 3:27) Oo, pinaagi niining yanong lihok, makabenepisyo kita ug ang uban. Nganong dili maningkamot nga ipaambit kining labing bililhong gasa​—usa ka mainit nga pahiyom?