Makataronganong Panghunahuna Bahin sa Pribasiya

“ANG MGA MATA NI JEHOVA ANAA SA TANANG DAPIT, NGA NAGPADAYON PAGBANTAY SA MGA DAOTAN UG SA MGA MAAYO.”​—Proverbio 15:3.

PIPILA ra ka tawo ang makaangay sa ideya nga adunay laing tawo nga nagbantay sa ilang matag lihok, nga nag-usisa sa ilang sekretong mga hunahuna, nga nagamatikod sa ilang mga tinguha sa kahiladman. Bisan pa niana, sumala sa Bibliya, kini mahimo gayod sa Diyos. Sa Hebreohanon 4:​13, ang Bibliya nag-ingon: “Walay linalang nga dili dayag sa iyang panan-aw, apan ang tanang butang hubo ug binuksan sa mga mata niya nga kaniya manubag kita.” Dili ba kini paglapas sa pribasiya? Dili gayod. Ngano man?

 Aniay ilustrasyon: Samtang nagalangoy sa dapit sa baybayon, ang usa ka tigsalbar tingali kanunayng magbantay kanimo. Dili nimo kini isipong usa ka paglapas sa pribasiya. Sa pagkatinuod, ang iyang presensiya mopabati kanimog kasegurohan. Nasayod ka nga kon ugaling may suliran ka, sa madali motabang siya kanimo. Sa samang paagi, ang usa ka inahan kanunayng magbantay sa tanang lihok sa iyang masuso. Kon dili siya magbantay, siya isipong mapinasagdanon.

Sa susamang paagi, si Jehova nga Diyos magbantay sa atong mga hunahuna ug mga lihok kay siya interesado sa atong kaayohan. Ang usa ka manalagna sa Bibliya miingon: “Kon mahitungod kang Jehova, ang iyang mga mata nagalibotlibot sa tibuok nga yuta aron ipakita ang iyang kusog alang niadtong kansang kasingkasing maoy bug-os alang kaniya.” (2 Cronicas 16:9) Apan asa kutob nga si Jehova tinuod nga makakita sa atong pribadong mga hunahuna ug mga lihok? Mohatag ug katin-awan ang ubay-ubayng hitabo nga naglangkit kang Jesus, ang Anak sa Diyos.

Ang Katakos sa Pagbasa sa mga Kasingkasing ug mga Hunahuna

Samtang si Jesus nagkaon diha sa balay sa usa ka Pariseo, usa ka babayeng nailhang makasasala miabot ug miluhod sa tiilan ni Jesus. Mihilak siya ug iyang gipahiran ang iyang mga luha diha sa mga tiil ni Jesus pinaagi sa iyang buhok. Ang asoy nag-ingon: ‘Sa pagkakita niini, ang Pariseo nga nagdapit kaniya miingon sa iyang kaugalingon: “Kining tawhana, kon usa siya ka manalagna, mahibalo unta kon kinsa ug kon unsang matanga sa babaye ang nagahikap kaniya.”’ Ang tubag ni Jesus nagpakita nga siya nahibalo dili lang sa personal nga kahimtang ug kaagi sa babaye kondili nahibalo usab kon unsay giingon sa Pariseo sa “iyang kaugalingon.”​—Lucas 7:36-50.

Sa laing higayon si Jesus giatubang sa usa ka grupo nga supak sa iyang paghimog mga milagro. Ang asoy nga natala sa Mateo 9:4 nag-ingon: “Si Jesus, kay nahibalo sa ilang mga hunahuna, miingon: ‘Nganong naghunahuna kamog daotang mga butang sulod sa inyong kasingkasing?’” Ang katakos ni Jesus sa pagkahibalo sa mga hunahuna sa uban maoy labaw pa kay sa mautokon nga pagpangagpas.

Ang pagpangatarongan binase sa asoy sa pagkabanhaw ni Lazaro magpadayag nga labaw pa gayod ang nalangkit. Ang suod nga higala ni Jesus nga si Lazaro patay na ug upat ka adlaw. Nahanaw na ang iyang mga hunahuna, ug nagsugod na siya pagkadunot. (Salmo 146:​3, 4) Sa gisugo ni Jesus nga buksan ang ganghaan sa lubong ni Lazaro, ang igsoon ni Lazaro nga si Marta mitutol: “Ginoo, baho na siya sa pagkakaron.” Bisan pa niana, sa tabang sa gahom sa Diyos, si Jesus nagbanhaw kang Lazaro, lakip ang tanang personal ug pribadong mga handomanan nga gikinahanglan aron si Lazaro mahimong usa ka tawo nga sama gayod sa wala pa siya mamatay.​—Juan 11:38-44; 12:​1, 2.

 Ang katakos ni Jehova nga Diyos sa pagkahibalo sa atong kinailadmang mga hunahuna gipamatud-an sa mga komento ni Jesus bahin sa pag-ampo. Sa wala pa itudlo ngadto sa iyang mga tinun-an ang sulondang pag-ampo, si Jesus miingon: “Ang Diyos nga inyong Amahan nahibalo sa mga butang nga inyong gikinahanglan sa wala pa gani kamo mangayo kaniya.” Si Jesus miingon usab: “Sa dihang ikaw mag-ampo, sulod sa imong kaugalingong lawak ug, human masirhi ang imong pultahan, pag-ampo sa imong Amahan nga anaa sa tago; unya ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalos kanimo.”​—Mateo 6:​6, 8.

Mga Kaayohan sa Pagkahibalo nga Kita Ginabantayan sa Diyos

Ang pagkahibalo nga ang Diyos nagasusi sa tanang kasingkasing ug nagaila sa “matag kiling sa mga hunahuna” makapugong ba sa atong mga lihok o makalimite sa atong kagawasan? (1 Cronicas 28:9) Sa kasukwahi, ang pagkaamgo nga walay bisan unsa ang matago sa Diyos makatukmod gayod kanato sa pagbuhat sa matarong nga mga butang.

Si Elizabeth, nga gihisgotan sa unang artikulo, nag-ingon nga ang iyang dakong katarongan sa pagpabiling matinud-anon dili tungod kay ang tigpaniktik nga mga kamera nagabantay kaniya nga nagtrabaho. Hinunoa, siya nag-ingon: “Ang kamatuoran nga si Jehova nagatan-aw sa akong pamatasan maoy nagtukmod kanako nga mahimong matinud-anon sa tanan nakong kalihokan, bisan pag wala ako magtrabaho.”

Si Jim nagpahayag sa susamang butang. Nagtrabaho siya sa usa ka pabrika diin ang pagpangawat sa empleyado maoy kasagarang suliran. Bisan pa niana, si Jim dili mangawat gikan sa iyang amo. Siya nag-ingon: “Tinuod nga lagmit dili ako matiktikan sa pagpangawat gikan sa akong kompaniya, apan gipabilhan ko ang akong relasyon uban sa Diyos ug nahibalo ako nga siya makakita sa tanan nakong gibuhat.”

Ang pagkahibalo nga ang Diyos nasayod sa tanan natong lihok, duyog sa tinguha nga mabatonan ang maayong relasyon uban niya, makatukmod sa usa ka tawo sa paghimog dagkong kausaban sa iyang kinabuhi. Pananglitan, si Doug nagdako diha sa Kristohanong pamilya apan wala gayod mag-isip nga ang Diyos makakita sa iyang mga lihok. Ingong resulta, siya nagkinabuhing doble-kara. Nagtambong siya sa Kristohanong mga tigom uban sa iyang pamilya apan human niana nagtomar ug supak-sa-balaod nga mga droga uban sa iyang mga higala. Tungod kay gusto siyag mga motorsiklo, siya mianib sa ngil-ad-ug-dungog nga mapintasong gang sa mga tigmotorsiklo. Aron dawaton sa iyang mga higala, si Doug naghimog seryosong mga krimen.

Pipila ka tuig sa ulahi si Doug misugod na usab pagtuon sa Bibliya. Nasabtan niya nga si Jehova tinuod nga persona nga nasayod ug maapektahan sa mga lihok sa katawhan. Si Doug natukmod sa pagsugod sa pagkinabuhing nahiuyon sa hataas  nga mga sukdanan sa moralidad sa Diyos. Bisan pag maoy batasan sa gang nga bun-ogon pag-ayo si bisan kinsa nga mobulag, mitambong si Doug sa usa ka miting sa gang ug pormal nga miluwat atubangan sa tanang membro sa gang. Siya nahinumdom: “Sa dihang mitindog ako aron mosulti, ang akong dughan nagkubakuba. Gibati ko nga sama ni Daniel sulod sa langob sa mga leyon. Apan hilom akong miampo kang Jehova ug unya kalmadong misaysay sa akong mga katarongan sa pagbulag. Sa akong pagbiya, ang tanan gawas lang sa usa milamano kanako ug nanghinaot sa akong kalamposan. Nasinati ko ang katumanan sa Isaias 41:13: ‘Ako, si Jehova nga imong Diyos, nagahawid sa imong tuong kamot, ang Usa nga nag-ingon kanimo, “Ayaw kahadlok, ako magatabang kanimo.”’” Gibati ni Doug nga si Jehova mihatag sa kusog nga iyang gikinahanglan aron mabag-o ang iyang kinabuhi.

Makataronganong Panghunahuna

Dili makataronganon ang paghunahuna nga kita may ikatago sa Diyos. Ang Bibliya prangkang nag-ingon: “Ang walay salabotan nag-ingon diha sa iyang kasingkasing: ‘Walay Jehova.’” (Salmo 14:1) Sumala sa gipasiugda sa nag-unang mga artikulo, ang mga tawo nakagamag tigpaniktik nga mga kamera nga makaila ug espesipikong nawong diha sa usa ka panon sa katawhan. Nakagama silag mga himan nga sa tago makapamati sa usa ka linaing tingog gikan sa libolibong nagagamit sa telepono. Nan, seguradong ang Maglalalang sa tawhanong utok may katakos sa pagsusi sa mga proseso sa hunahuna ni bisan kinsang tawo, sa dihang sabton Niya nga angay kanang himoon.

Samtang ang atong Maglalalang adunay katungod nga mahibalo sa tanang pribadong mga kalihokan sa usa ka tawo, ang mga tawo walay katungod. Si apostol Pedro nagtambag sa tanan nga interesadong makaangkon sa pag-uyon sa Diyos: “Ayaw tugoti nga aduna kaninyoy mag-antos ingong . . . usa ka mamumuhat ug daotan o usa ka hilabtanon sa mga butang sa uban.” (1 Pedro 4:15) Si apostol Pablo nagpasidaan usab batok sa paghilabot sa “mga kalihokan sa ubang mga tawo.”​—1 Timoteo 5:13.

Usa ka hingaping pananglitan sa pagkahimong “hilabtanon” ug sa pagpanghilabot “sa mga kalihokan sa ubang mga tawo” mao ang nag-usbaw nga uso diha sa pipila ka nasod nga ang mga lungsoranon mogamit ug gagmitoyng mga kasangkapang audio o video aron maniktik sa uban. Pananglitan, sa Hapon, ang usa ka maglulumba ug marathon nga si Naoko Takahashi, kinsa nakadaog ug bulawang medalya sa Sydney Olympic Games, karong bag-o nakadiskobre nga ang usa ka gamitoy nga kamera gitagoan sa iyang banyo ug gihimoan siyag pelikula nga wala siya mahibalo. Nagama ang usa ka video, ug libolibong kopya ang gibaligya nga ilegal.

Kaylap usab ang pagpangawat ug paglimbong sa identidad, ang batasan sa paggamit ug modernong teknolohiya aron mangawat ug detalyadong mga impormasyon bahin sa usa ka tawo. Makataronganon lamang nga mohimog mga lakang sa pagpanalipod sa imong pribasiya gikan sa dili-awtorisadong pagsusi. * Ang Bibliya nag-ingon: “Maalamon ang tawo nga nakakita sa katalagman ug nagtago sa iyang kaugalingon, apan ang walay kasinatian moagi ug magaantos sa silot.”​—Proverbio 22:3.

Pribadong mga Lihok​—Sa Dayag Manubag

Samtang ang krimen, kapintasan, ug terorismo modaghan, mas bantayan pag-ayo sa mga gobyerno ang ilang mga lungsoranon. Hinuon, sa dili na madugay dili na kinahanglan ang tigpaniktik nga mga kamera ug mga kasangkapan sa pagpamati o pagrekord sa tago. Ang Bibliya nagsaad nga sa haduol na, papanubagon ni Jehova nga Diyos ang tanang tawo tungod sa ilang mga lihok, sa publiko ug pribado.​—Job 34:​21, 22.

Gikan nianang panahona padayon sa unahan, mawala na unya sa yuta ang kapintasan, pagdumot, ug kriminal nga kalihokan nga dugay nang nagsakit sa katawhan. Sa unsang paagi mahitabo kana? Kay sa maong panahon si Jehova dili lang makaila gayod sa tanang tawo nga buhi kondili ang tanang tawo nga buhi makaila gayod kang Jehova. Ang mga pulong sa manalagnang si Isaias mamatuman: “Dili sila magadaot ni magagun-ob sa tibuok nakong bukid nga balaan; tungod kay ang yuta mapuno sa kahibalo kang Jehova ingon sa katubigan nga nagtabon sa dagat mismo.”​—Isaias 11:9.

[Footnote]

[Blurb sa panid 12]

Ang pag-ila nga walay ikatago gikan sa diyos mahimong usa ka gamhanang puwersa alang sa kaayohan

[Kahon/Hulagway sa panid 11]

Pagbantay!

PRIBASIYA UG MGA SITE ALANG SA NANGITAG TRABAHO: Ang mga nangitag trabaho nga magbutang sa ilang mga résumé diha sa Internet makasinatig dagkong kapeligrohan nga malapas ang ilang pribasiya. Ang mga résumé mahimong ipondo sa daghang katuigan diha sa mga site alang sa nangitag trabaho ug mahimo pa ganing kakuhaan ug impormasyon aron makawat ang identidad. Ang pipila ka site alang sa nangitag trabaho mangayog personal nga impormasyon gikan sa mga nangitag trabaho, sama sa ngalan, adres, edad, ug eksperyensiya sa trabaho, ug unya ihatag ang maong impormasyon ngadto sa ikatulong-partido nga mga tigbaligya, sama sa mga tig-anunsiyo.

PRIBASIYA UG MOBILE NGA MGA KOMUNIKASYON: Sa pagkakaron walay baratong paagi sa paggarantiya sa pribasiya diha kaha sa cordless nga mga telepono o sa mga cellular phone. Kon maghisgot kamog personal nga butang, mas luwas ang paggamit sa naandan nga telepono. Seguroa nga ikaw ug ang tawo nga imong gikaestorya nagagamit sa naandang mga telepono. Ang senyales gikan sa daghang cordless nga mga telepono madawat sa mga radio scanner, nga ang pipila pinaagi sa ubang cordless nga mga telepono o mga baby monitor. Kon may paliton ka agi sa telepono ug ihatag ang numero sa imong credit card ug petsa sa kataposan niana, ang imong tawag sa cordless o cellular phone mabantayan ug basin mabiktima ka sa panglimbong. *

[Footnote]

[Hulagway sa panid 9]

Ang pagkamabinantayon sa usa ka tigsalbar dili isipon nga paglapas sa pribasiya

[Mga hulagway sa panid 10]

Ang pagkahibalo nga ang Diyos nagbantay sa atong mga lihok mitukmod kang Doug sa paghimog mga kausaban sa iyang kinabuhi