Mga Batan-on Nangutana . . .

Ngano man nga Gipasagop Ko?

“Kini samag nagkinabuhi nga inutil. Kini maoy usa ka sakit sa kasingkasing nga dili matambalan.”​—Robert.

MAO kanay paghubit sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi tungod kay siya gipasagop sa dihang natawo. Siya mipadayon: “Halos adlaw-adlaw sa imong kinabuhi, ang imong kasingkasing nangandoy nga mahibalo sa mga tubag sa mga pangutana sama sa, Kinsa ang akong tinuod nga pamilya? Diin kaha sila nagpuyo? Nganong ila man kong gisalikway?”

Si Chantial, kansang amahan sinagop, nagreklamo nga wala siya mahibalo kon kinsa ang iyang tinuod nga mga apohan. Siya miingon: “Ako mibating hinikawan tungod kay wala nako makauban ang akong mga uyoan, iyaan, ug mga ig-agaw.” Dili tanang sinagop nga mga bata sama niinig pagbati. Apan kini maoy pagbati sa uban. Ngano man?

Hinungdan sa Kasuko

Makahatag ug dakong kasakit sa bata ang pagkahibalo nga siya nahimulag sa tinuod niya nga pamilya. Si Catrina, kinsa gisagop sa bata pa, nag-ingon: “Problema nako ang akong kasuko tungod kay dili ko makasabot kon nganong gipasagop ko sa akong tinuod nga inahan. Nagtuo ko nga gisalikway ko niya tungod kay bati kog nawong ug dili hiligugmaon. Kon tagaan lang unta ko niyag higayon, nasayod ko nga iya akong ikapasigarbo. Mosamot lang ang akong kasuko matag higayon nga maghunahuna ko sa akong tinuod nga inahan.”

Dili usab maayo ang relasyon ni Catrina ug sa mga ginikanan nga nagsagop kaniya. “Para nako, gipahilayo ko sa nagsagop kanako gikan sa akong tinuod nga inahan,” matod pa niya. “Busa akong gipahungaw ang akong kasuko kanila.” Oo, ang kasuko maoy usa ka reaksiyon nga bation usahay sa usa nga gipasagop.

Peligroso ang maong kasuko. Usahay, sama sa gipakita sa kaso ni Catrina, makiling ka sa pagpahungaw sa imong kasuko sa sayop nga paagi o ipahungaw kini ngadto sa laing tawo. Ang Bibliya  nagtambag: “Likayi ang kasuko ug biyai ang kaaligutgot.” (Salmo 37:8) Sa unsang paagi mahimo kana? Buweno, ang Pulong sa Diyos nag-ingon usab: “Ang hait nga salabotan sa usa ka tawo magapahinay gayod sa iyang kasuko.” (Proverbio 19:11) Ang pagsabot sa imo mismong kahimtang makatabang kanimo aron mahumpay ang imong kasuko. Sa unsang paagi?

Pagtul-id sa Sayop nga Hunahuna

Ang katakos sa pagsabot makatabang kanimo sa pagsusi sa mga hunahuna nga maoy makapasuko nimo. Pananglitan, kon sinagop ka, nagtuo ka ba nga tingali gipasagop ka sa imong tinuod nga mga ginikanan tungod kay ikaw dunay diperensiya? Mao kanay gibati ni Catrina. Apan ingon ba gayod niana ang kahimtang? Tingali imposibleng mahibaloan kon unsay nagtukmod sa imong mga ginikanan sa pagpasagop kanimo, apan dunay maayong mga rason sa paglikay sa maong negatibong hunahuna. Sa pagkatinuod, unsay kasagarang rason nga ipasagop sa mga ginikanan ang ilang mga anak? Kasagaran, sila nagtuo nga wala na silay laing mahimo.

Tagda ang pananglitan ni Moises. Ang asoy sa Bibliya sa Exodo kapitulo 2 nag-ingon nga sa dihang ang Paraon sa Ehipto nagbaod sa pagpapatay sa Israelinhong mga batang lalaki, gitagoan ni Jokebed ang iyang masuso, nga si Moises, sulod sa tulo ka bulan. Sa ulahi, dili na magsilbi ang pagtago kaniya, apan dili siya makaako sa pagtan-aw sa iyang anak nga patyon. Busa “sa wala na siya makaarang sa pagtago kaniya, siya nagkuha alang kaniya ug usa ka arka nga papiro ug nagbulit niini sa aspalto ug bulitik ug nagbutang sa bata sulod niini ug nagbutang niini sa taliwala sa mga tangbo sa tampi sa suba sa Nilo.”​—Exodo 2:3.

Seguradong malisod kaayo alang kaniya nga biyaan ang iyang anak niining paagiha. Apan unsa may iyang laing mahimo? Ang iyang gugma sa iyang anak nagtukmod kaniya sa paghimo kon unsay iyang gihunahuna nga labing maayo alang kaniya. Makaiikag, ang iyang anak nga babaye nagbantay diha sa duol ug wala mohawa hangtod nga iyang nakita nga dihay mikuha sa iyang manghod nga lalaki ug nga luwas na kini. Malagmit, ang iyang nabalakang inahan nagsugo kaniya sa pagbuhat niini.

Siyempre, dili tanang kaso sa pagsagop dunay sama niini ka emerhensiyang hinungdan, apan kasagarang parehas ang mga motibo. Si Robert nag-ingon: “Ako anak sa gawas. Ang pagbuhi kanako makapabug-at sa pamilya sa akong inahan tungod kay may uban pang mga bata diha sa pamilya. Tingali nagtuo siya nga alang sa akong kaayohan nga ako ipasagop.”

Tinuod, daghan ang katarongan kon nganong ang mga bata ipasagop sa ubang mga pamilya. Apan sama sa gipakita niining maong mga pananglitan, kini dili tungod kay dili gusto sa inahan ang  iyang masuso o may nakita siyang depekto sa iyang anak. Sa daghang kaso, ang inahan kinasingkasing nga nagtuo nga mas maatiman ug maayo ang iyang anak kon laing pamilya ang magpadako kaniya.

Ang Bili sa Pagkahibalo nga Dunay Nagmahal

Ang katakos sa pagsabot makatabang usab kanimo sa dihang maghunahuna ka sa rason kon nganong gisagop ka. Tagda pag-usab ang pananglitan ni Moises. Sa ngadtongadto, “gikuha siya sa anak nga babaye ni Paraon ug gimatuto siya ingong iyang kaugalingong anak.” (Buhat 7:21) Unsay nagtukmod sa anak nga babaye ni Paraon sa pagpanalipod sa usa ka bata nga iyang nahibaloan nga usa sa hinukmang mga Hebreohanon? “Ang bata naghilak,” nag-ingon ang Bibliya. “Niana siya naluoy kaniya.” (Exodo 2:6) Oo, si Moises gisagop, dili tungod kay siya gidumtan o gisalikway, kondili tungod kay siya gimahal.

Naamgohan sa daghang sinagop nga mga bata nga sila dili basta na lang gibiyaan sa ilang tinuod nga mga ginikanan​—bisan tuod kana kasagaran kaayong mahitabo karong panahona​—kondili gitugyan sila sa usa ka ahensiya nga maoy maneguro nga sila maatimag maayo. Ug gisagop sila tungod kay dunay nagmahal nga gustong moatiman kanila. Ingon ba usab niini ang imong kahimtang? Ang pagsentro sa pagtagad sa gugma nga imong nadawat ug pagpabili niini makatabang sa paghumpay sa kasakit nga tingali imong gibati.

Dugang pa, tingali ang uban gawas sa pamilyang nagsagop kanimo nagpakitag gugma kanimo. Kon ikaw bahin sa Kristohanong kongregasyon, imong matagamtam ang mga kaayohan tungod sa pagbaton ug daghang espirituwal nga mga inahan, amahan, mga igsoong babaye ug lalaki nga nahigugma kanimo. (Marcos 10:​29, 30) Ang Kristohanong mga ansiyano “mahimong sama sa usa ka tagoanang dapit gikan sa hangin ug usa ka salipdanang dapit gikan sa bagyo, sama sa mga sapa sa tubig sa usa ka walay-tubig nga yuta, sama sa landong sa usa ka dako kaayong bato sa usa ka umaw nga yuta.” (Isaias 32:2) Ayaw pagpanuko sa pagduol sa hamtong nga kaubang mga Kristohanon ug sa pagsumbong sa imong mga problema kanila. Isulti kanila kon unsay naa sa imong hunahuna ug sa imong kasingkasing.

Si Robert nagtuo nga hinungdanon ang pag-ugmad ug lig-ong relasyon sulod sa Kristohanong kongregasyon. “Anaa gihapon ang kahaw-ang nga akong gibati,” siya miangkon. “Apan, nahumpayan kining pagbatia tungod sa gugma sa akong espirituwal nga pamilya.”

Molampos Ka

Busa sukli ang sayop ug negatibong panghunahuna. Lakip niana ang ideya nga tingali dili ka magmalamposon sa kinabuhi tungod kay sinagop ka. Ang maong negatibong panghunahuna makapaluya kaayo! (Proverbio 24:10) Gawas pa, kini dili tinuod.

Hinumdomi nga gipahimuslan ni Moises ang mga kahigayonan nga nabatonan niya. Ang Bibliya nag-ingon: “Tungod niana si Moises natudloan sa tanang kaalam sa mga Ehiptohanon. Sa pagkatinuod, siya gamhanan sa iyang mga pulong ug mga buhat.” (Buhat 7:22) Labing hinungdanon, si Moises midawat gayod ug espirituwal nga instruksiyon mao nga ang iyang langitnong Amahan, si Jehova, tinuod gayod alang kaniya. (Hebreohanon 11:27) Nagmalamposon ba siya sa iyang kinabuhi?

Buweno, sa ulahi si Moises nahimong lider sa usa ka gamhanang nasod nga gilangkoban ug mga tulo ka milyon o kapin pa. Siya nahimong manalagna, hukom, komandante, historyano, tigpataliwala sa Balaod sa pakigtugon, ug magsusulat sa unang lima ka basahon sa Bibliya. Dugang pa, siya maoy kasagarang gipasidunggan sa pagsulat sa basahon sa Job ug sa Salmo 90. Oo, malamposon kaayo ang kinabuhi ni Moises. Daghang sinagop nga mga bata nagmalamposon usab, busa molampos ka usab.

Si Robert nagmalamposon sa pagmatuto ug duha ka anak ug sa pagkakaron nag-alagad nga ansiyano diha sa Kristohanong kongregasyon. Sa paghinumdom sa iyang kaagi ingong sinagop nga anak, siya nag-ingon: “Ako nakakat-on sa dili paghunahuna kanunay bahin sa mga butang nga dili na nako mausab kondili magmapasalamaton sa mga panalangin nga akong nabatonan.”

Kon ikaw sa pagkakaron nagpuyo sa usa ka temporaryong puy-anan o gisagop sa usa ka pamilya, tingali hasolon ka usahay sa negatibong mga hunahuna. Apan paningkamot sa pagpuli niini ug positibong mga hunahuna. Ang Filipos 4:​8, 9 nagsaad nga ‘ang Diyos sa kalinaw magauban kanimo’ kon ikaw “magapadayon sa pagpalandong” sa mga butang nga makapalipay sa Diyos. Apan, unsa ang uban pang mapuslanong mga lakang nga imong mahimo aron molampos sa pagkinabuhi uban sa pamilyang nagsagop kanimo? Ang umaabot nga artikulo niining seryeha magatubag nianang pangutanaha.

[Mga hulagway sa panid 26]

Ang imong pagkasinagop maoy pamatuod nga dunay nagmahal kanimo mao nga ikaw gihimong bahin sa pamilya ug giatiman