Moarang-arang ba Gayod ang Kahimtang?

KARONG mga adlawa ang World Health Organization ug ubang mga grupo nga mabalak-on bahin sa maong suliran nagabantay sa mga sakit ug adunay mga programa sa pagpukgo sa mga sakit. Ang nagkadaiyang mga ahensiya nagasabwag ug impormasyon ug nagpaluyo sa pagdukidukig bag-ong mga medisina ug bag-ong mga paagi sa pagpukgo, nga tanan maoy sa paningkamot nga masagubang ang nagkadakong suliran sa dala-sa-insekto nga mga sakit. Ang tagsatagsa ka tawo ug mga komunidad usab dakog mahimo aron mahibalo ug makapanalipod sa ilang kaugalingon. Bisan pa niana, ang pagpanalipod sa matag tawo dili sama sa pagpukgo sa mga sakit sa tibuok kalibotan.

Nagtuo ang daghang eksperto nga hinungdanon ang tibuok-kalibotang pagtinabangay ug pagsaligay aron molampos ang pagpukgo sa mga sakit. “Tungod sa kusog-nag-usbaw nga pagsaliganay sa mga tawo ug mga nasod, ang mga tawo bisan diin sa planeta dili angayng maghunahuna nga ang ilang mga silinganan, mga probinsiya, mga nasod, o mga rehiyon mao ang kabug-osan sa ilang personal nga kalikopan,” nagsulat ang reporter nga mananaog sa Premyong Pulitzer nga si Laurie Garrett diha sa iyang librong The Coming Plague​—Newly Emerging Diseases in a World out of Balance. “Ang mga kagaw, ug ang ilang mga tigpasa, dili moila sa artipisyal nga mga utlanan nga gipatindog sa mga tawo.” Ang usa ka pagbutho sa sakit diha sa usa ka nasod daling makapatunghag kabalaka dili lang sa kasikbit nga kanasoran kondili sa tibuok kalibotan.

 Ang pipila ka gobyerno ug mga katawhan nagpabiling matahapon sa bisan unsang matang sa pagpanghilabot​—bisan sa mga programa sa pagpukgo sa sakit—​nga naggikan sa gawas sa ilang mga utlanan. Dugang pa, ang kakulang sa abanteng panglantaw sa gobyerno ug komersiyal nga kahakog sagad mobalda sa nahiusang internasyonal nga mga paningkamot. Sa pakigbugno sa tawo batok sa sakit, mga kagaw ba ang makadaog? Ang awtor nga si Eugene Linden, kinsa naghunahuna nga makadaog ang mga kagaw, nag-ingon: “Diyutay na lang kaayong panahon ang nahibilin sa pagbalit-ad sa kahimtang.”

Katarongan sa Paglaom

Sa lumba batok sa mga sakit, ang mga kauswagan sa siyensiya ug teknolohiya wala makaapas sa pag-uswag sa gidaghanon sa mga sakit. Ug, siyempre, ang suliran bahin sa dala-sa-insekto nga sakit usa lang sa daghang kapeligrohan sa panglawas sa tawo. Apan adunay katarongan sa paglaom. Bisan pag nagsugod lang sila pagkasabot sa makutihong mga relasyon taliwala sa buhing mga butang, ang mga siyentipiko nakaila sa natagong katakos sa yuta nga maulian sa kaugalingon. Ang atong planeta adunay kinaiyanhong mga proseso sa pagpasig-uli sa katimbang sa mga sistema sa kinaiyahan. Pananglitan, ang mga kakahoyan sa lasang sagad motubo pag-usab sa yuta nga sa nangagi gikaingin, ug ang mga relasyon taliwala sa mga mikrobyo, mga insekto, ug mga hayop lagmit mapalig-on sa paglabay sa panahon.

Mas hinungdanon, ang makutihong disenyo sa kinaiyahan mopunting sa usa ka Maglalalang, usa ka Diyos nga sa sinugdan maoy nagtukod sa mga proseso diha sa yuta. Daghang siyentipiko mismo moadmitir nga aduna gayoy mas hataas nga intelihensiya nga nagpahinabo sa kalalangan sa yuta. Oo, ang seryosong mga pensador dili molampos sa pagpanghimakak sa paglungtad sa Diyos. Ang Bibliya nagbatbat sa Maglalalang, si Jehova nga Diyos, ingong labing gamhanan ug mahigugmaon. Siya dulot nga interesado sa atong kalipay.

Ang Bibliya nagpatin-aw usab nga tungod sa tinuyong sala sa unang tawo, ang tawo nakapanunod sa kadili-hingpit, sakit, ug kamatayon. Nagpasabot ba kana nga kita gitugyan na nga mag-antos hangtod sa panahong walay tino? Dili! Ang katuyoan sa Diyos mao nga ang yuta himoong paraiso, diin ang mga tawo makapuyo nga hayahay kauban sa ubang mga linalang, dagko ug gagmitoy. Ang Bibliya nagtagna sa usa ka kalibotan diin wala nay linalang, dakong mananap man o gamitoyng insekto, ang makapameligro sa tawo.​—Isaias 11:6-9.

Hinuon, ang mga tawo aduna unyay bahin sa pagmentinar sa maong mga kahimtang​—kon bahin sa tawhanong katilingban ug may kalabotan sa kalikopan. Ang Diyos nagsugo sa tawo sa “pag-atiman” sa yuta. (Genesis 2:15) Sa umaabot nga paraiso, ang tawo hingpit nga makatuman sa maong buluhaton pinaagi sa masinugtanong pagtuman sa mga direksiyon sa Maglalalang mismo. Busa, makapanglantaw kita sa maong adlaw sa dihang “walay pumoluyo nga moingon: ‘Ako masakiton.’”​—Isaias 33:24.