Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Masagubang Ko ang mga Suliran sa Pagkasinagop?

“Wala gayod akoy hanaw bahin sa akong tinuod nga mga ginikanan, ug kana makapasubo kaayo kanako.”​—Barbara, edad 16.

“Wala akoy ideya bisan gamay kon diin ako natawo o kon kinsay akong mga ginikanan. Maghunahuna usahay ako niana sa magabii.”​—Matt, edad 9.

“Sa dihang ako ug ang nagsagop kanako nga mga ginikanan maglalis, ako maghunahuna nga tingali ang akong ‘tinuod’ nga mga ginikanan mas masinabtanon. Dili gayod angay nga ako maghunahuna niana, ug wala ko gayod isulti kana kanila.”​—Quintana, edad 16.

WALAY pagduhaduha​—adunay mga kalisdanan ang kinabuhi sa sinagop nga anak. Ang daghang batan-on nakigbisog sa mga pagbati sama sa gibatbat sa itaas. Daghan ang naghunahuna kon angay bang susihon nila kon kinsay tinuod nilang mga ginikanan, o maghunahuna kon mas malipayon ba ang kinabuhi kauban nila. Ug kini dili lang mao ang mga suliran.

Sa nag-unang artikulo niining seryeha, among gihisgotan ang pipila ka negatibong mga pagpangagpas nga himoon tingali sa pipila ka batan-ong sinagop bahin sa ilang kaugalingon. * Ang pagpukgo nianang dili-makapalig-ong mga hunahuna hinungdanon aron magmalipayon ingong sinagop nga anak. Apan, unsa ba ang pipila sa ubang mga suliran nga tingali motungha, ug sa unsang paagi ikaw makahimog praktikal nga mga tikang aron masagubang kana?

Ang Nagsagop Kanako Isipon Ko ba nga “Tinuod” Kong mga Ginikanan?

Ang 13-anyos nga si Jake nag-ingon nga siya kaniadto sigeg hunahuna bahin sa iyang tinuod nga inahan. May pipila ka kabingkilan siya sa mga ginikanang nagsagop kaniya tungod niadto. Mahinumdom siya: “Sa dihang masuko ako, ako moingon, ‘Ah, dili ikaw ang  tinuod kong inahan​—dili ka makasilot kanako nianang paagiha!’”

Ingon nga masabtan nimo, angayng atubangon ni Jake ang usa ka seryosong pangutana: Kinsa ang “tinuod” niyang inahan? Kon ikaw sinagop, tingali nakigbisog ka sa samang isyu, ilabina kon naghunahuna ka kon ang imong tinuod nga mga ginikanan basin mas maayong motagad kanimo kay sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo. Apan ang proseso sa pagpanganak ba lang ang makapahimo sa duha ka tawo nga “tinuod” nga mga ginikanan?

Ang inahan nga nagsagop kang Jake wala maghunahuna niana. Si Jake nag-ingon: “Moingon ang akong Mama, ‘Oo, ako mao ang imong tinuod nga inahan. Bisan pag may inahan ka nga nagpahimugso kanimo, ako ang imong tinuod nga inahan karon.’” Sa dihang dad-on sa mga hamtong ang usa ka bata sa ilang panimalay ug sila mouyon nga moabaga sa puy-anan, pagkaon, ug pagpadako sa bata, pagtagana sa mga panginahanglan sa bata, sa pagkatinuod sila mahimong “tinuod” gayong mga ginikanan. (1 Timoteo 5:8) Lagmit matuod kana sa panan-aw sa legal nga mga awtoridad sa nasod nga imong gipuy-an. Unsa na man sa panan-aw sa Diyos?

Tagda ang tingali labing bantog nga kaso sa pagsagop sa kasaysayan​—ang kang Jesu-Kristo. Si Jesus dili tinuod nga anak ni Jose nga panday, bisan pa niana gisagop ni Jose ang bata nga sama sa iyang kaugalingong anak. (Mateo 1:​24, 25) Sa pagkadako na ni Jesus, mirebelde ba siya sa awtoridad ni Jose? Sa kasukwahi, nakasabot si Jesus nga maoy kabubut-on sa Diyos nga siya magmasinugtanon sa amahan nga nagsagop kaniya. Nahibalo kaayo si Jesus sa usa ka balaod nga gihatag ni Jehova ngadto sa mga anak sa Israel. Unsa ba kadtong balaora?

Pasidunggi ang Imong Amahan ug Inahan

Ang Kasulatan nagsugo sa mga batan-on: “Pasidunggi ang imong amahan ug ang imong inahan.” (Deuteronomio 5:16) Ang pulong ‘pasidungog’ kanunayng gigamit diha sa Bibliya sa pagpasabot sa pagtahod, pagtamod, ug konsiderasyon. Imong ikapakita ang maong pasidungog ngadto sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo pinaagi sa pagkamaluloton kanila, pagtahod sa ilang posisyon, pagpamati sa ilang panghunahuna, ug pagkaandam nga motuman sa ilang makataronganong mga hangyo kanimo.

Apan komosta man ang mga panahon nga ang mga ginikanan nga nagsagop kanimo daw dili makataronganon? Itugot nato, kana mahitabo. Dili hingpit ang tanang ginikanan, ang nagsagop kaha o ang tinuod. Ang ilang mga kahuyangan makapahimo sa pagkamasinugtanon nga usa ka dakong suliran. Ug dili katingalahan kon sa maong mga panahon ikaw lagmit mas maghunahuna sa imong pagkasinagop ug mahibulong kon kana makapakunhod sa imong obligasyon nga magmasinugtanon. Apan tinuod ba kana?

Basin makatabang kanimo ang paghunahuna sa kahimtang ni Jesus. Hinumdomi, siya hingpit. (Hebreohanon 4:15; 1 Pedro 2:22) Apan ang amahan nga nagsagop kaniya dili hingpit; mao man usab ang iyang tinuod nga inahan. Nan, lagmit may mga panahon nga nakita ni Jesus nga ang iyang mga ginikanan nasayop. Mirebelde ba siya batok sa dili-hingpit nga pagkaulo ni Jose o sa depektosong paggiya ni Maria isip inahan? Wala. Ang Bibliya nagsulti kanato nga samtang si Jesus nagtubo, “siya nagpadayon sa pagpasakop” sa iyang mga ginikanan.​—Lucas 2:51.

Kon ikaw ug ang mga ginikanan nga nagsagop kanimo dili samag panghunahuna, ikaw basin nagtuo nga sila maoy sayop. Apan kinahanglang dawaton nimo nga ikaw dili usab hingpit. Busa anaa kanunay ang posibilidad nga ikaw ang nasayop. Bisan unsay kahimtang, dili ba labing maayo nga sundon ang panig-ingnan ni Jesus? (1 Pedro 2:21) Ang pagsunod kaniya makatabang kanimo nga magmasinugtanon. Apan adunay mas dakong katarongan nga sugton ang imong mga ginikanan.

Ang Bibliya nag-ingon: “Kamong mga anak, magmasinugtanon sa inyong mga ginikanan sa tanang butang, kay kini makapahimuot pag-ayo sa Ginoo.” (Colosas 3:20) Oo, ang imong pagkamasinugtanon maglipay sa imong langitnong Amahan. (Proverbio 27:11) Ug buot niya nga ikaw makatuon sa pagkamasinugtanon tungod kay buot niya nga ikaw malipay usab. Ang iyang Pulong nagdasig sa mga batan-on sa pagsugot, nga nagdugang, “aron magmauswagon ka ug molungtad ka sa hataas nga panahon sa yuta.”​—Efeso 6:3.

Pagpalig-on sa Relasyon Uban sa mga Ginikanan nga Nagsagop Kanimo

Ang pasidungog ug pagkamasinugtanon dili lang maoy nalangkit diha sa pagbaton ug maayong relasyon uban sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo. Lagmit, gusto nimo ang kahimtang sa panimalay nga may pagkamabination ug gugma. Responsabilidad sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo ang pagmugna nianang kahimtanga. Apan ikaw may hinungdanong bahin usab. Sa unsang paagi?

Una, pangitag mga paagi aron ikaw mas masuod sa imong mga ginikanan. Pangutan-a sila bahin sa ilang mga kagikan, ilang mga kinabuhi, ilang intereses. Pangayoa ang ilang tambag bahin sa usa ka sulirang  nagtugaw tingali kanimo, nga pilion ang panahong sila maoy relaks ug madinawaton. (Proverbio 20:5) Ikaduha, pangitag mga paagi nga ikaw makatabang sa pagpauswag sa kahikayan sa panimalay, sama sa pagtabang sa buluhaton sa balay ug ubang mga trabaho nga dili na sugoon pa.

Apan, unsa man ang bahin sa imong tinuod nga mga ginikanan? Kon modesisyon ka nga pangitaon sila, o kon ikaw pangitaon nila, makadaot ba gayod kana sa imong relasyon uban sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo? Sa nangagi, ang mga ahensiya sa pagsagop ug bata kadaghanan dili mohatag ug impormasyon aron tabangan ang tinuod nga mga ginikanan sa pagpangita sa anak nga ilang gipasagop o ang balit-ad niana. Karong adlawa, ang mga polisa diha sa pipila ka nasod dili na estrikto, ug daghang sinagop nga mga anak personal nga gipailaila ngadto sa tinuod nga mga ginikanan nga dili na gayod nila mahinumdoman. Siyempre, ang mga polisa bahin sa pagsagop basin lahi sa dapit nga imong gipuy-an.

Bisan unsay kahimtang, kon pangitaon o dili ang imong tinuod nga mga ginikanan maoy personal nga desisyon, ug kana mahimong lisod nga desisyon. Nagkalainlain ang mga pagbati sa sinagop nga mga batan-on bahin sa maong isyu. Ang pipila nangandoy nga makaplagan ang ilang tinuod nga mga ginikanan; ang uban determinado nga dili na mangita kanila. Bisan pa niana, ikaw makasalig nga daghang sinagop nga mga batan-on gipailaila ngadto sa ilang tinuod nga mga ginikanan apan wala kawad-i sa ilang malig-ong relasyon uban sa mga ginikanan nga nagsagop kanila.

Pangayog tambag gikan sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo ug tingali gikan sa hamtong nga mga higala diha sa Kristohanong kongregasyon. (Proverbio 15:22) Tulotimbanga pag-ayo ang imong mga kapilian, ug palabya ang taastaas nga panahon una molihok. Sumala sa ginaingon sa Proverbio 14:​15, “ang usa nga maalamon magapalandong sa iyang mga lakang.”

Kon modesisyon ka sa pagsulay nga ugmaron ang relasyon uban sa imong tinuod nga mga ginikanan, pasaligi ang mga ginikanan nga nagsagop kanimo sa imong padayong gugma ug pagtahod. Sa maong paagi, samtang ikaw inanayng makaila sa mga nagpakatawo kanimo ug nagpasagop kanimo dugay na kanhi, imong ikapadayon ang lig-ong relasyon uban sa mga ginikanan nga nagpadako ug nagbansay kanimo.

Palig-ona ang Imong Relasyon Uban sa Imong Langitnong Amahan

Daghang sinagop nga mga batan-on nakigbisog sa kahadlok nga iabandonar. Sila nabalaka nga basin mawad-an sila sa pamilya nga nagsagop kanila sama nga sila nawad-an sa ilang tinuod nga pamilya kanhi. Hisabtan ang maong mga kahadlok. Bisan pa niana, hinumdomi kining maalamong mga pulong: “Walay kahadlok diha sa gugma, hinunoa ang hingpit nga gugma naghingilin sa kahadlok.” (1 Juan 4:18) Ayaw itugot nga magamhan ka sa mangil-ad nga kahadlok nga mawad-an sa imong mga minahal. Inay hinuon, pauswaga ang imong gugma alang sa uban, apil ang tanang anaa sa imong panimalay. Labaw sa tanan, hinunoa, palig-ona ang imong gugma alang sa imong langitnong Amahan, si Jehova nga Diyos. Siya, kay kasaligan sa bug-os, dili gayod moabandonar sa iyang matinumanong mga anak. Siya makapahupay sa imong mga kahadlok.​—Filipos 4:​6, 7.

Si Catrina, kinsa gisagop sa pagkabata pa, nag-ingon nga ang pagbasa sa Bibliya nakatabang ug dako kaniya nga mas masuod sa Diyos ug magkinabuhi sa malipayon, mabungahon nga kinabuhi. Siya nag-ingon nga ang suod nga relasyon uban kang Jehova “hinungdanon kaayo kay ang atong langitnong Amahan nahibalo kon unsay atong gibati.” Ang paboritong kasulatan ni Catrina mao ang Salmo 27:​10, nga nag-ingon: “Kon ugaling biyaan ako sa akong amahan ug sa akong inahan, si Jehova mismo magsagop kanako.”

[Footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Pangitag mga paagi nga mas masuod sa mga ginikanan nga nagsagop kanimo