“Si Jehova Mao ang Akong Kahupayan”

ANG mga pulong sa ibabaw maoy usa ka hubad sa opisyal nga harianong panultihon ni Haring Charles IX sa Sweden. Sa Latin kana mabasa: “Iehovah solatium meum.” Kining haria maoy usa sa daghang kaliwatan sa mga magmamando sa Sweden, gikan sa 1560 hangtod sa 1697, kinsa nagpasiugda sa ngalan sa Diyos sa Hebreohanon o Latin nga mga letra diha sa mga sensilyo, medalya, o personal nga mga panultihon. Gitukod usab ni Charles IX ang Harianong Mando ni Jehova. Sa adlaw sa pagkorona kaniya sa 1607, si Charles nagsul-ob ug kuwentas nga gitawag ug kuwentas ni Jehova.

Unsay mitultol niining mga haria sa pagbuhat sa maong mga tulumanon? Nagtuo ang mga eskolar nga ang kalihokan sa mga Calvinista sa Uropa nianang panahona, nga inubanan sa pagtahod sa Bibliya, mao ang nakaimpluwensiya kanila. Ingong edukado kaayong mga magmamando panahon sa Renaissance, sila lagmit nga sinati sa Latin nga bersiyon sa personal nga ngalan sa Diyos, nga Jehova. Ang uban sa walay duhaduha nakaamgo nga ang ngalan makita libolibo ka higayon diha sa orihinal nga Hebreohanong teksto sa Bibliya.

Gipamatud-an gayod diha sa nagkalainlaing mga dapit sa Uropa panahon sa ika-16 ug ika-17 nga mga siglo, nga ang ngalang Jehova kanunayng makita diha sa mga sensilyo ug mga medalya maingon man diha sa publikong mga tinukod ug mga simbahan. Ang giingon mismo sa Diyos, nga gikutlo diha sa Exodo 3:​15, dayag nga kasagarang gidawat ug gitahod: “Jehova . . . ang akong ngalan hangtod sa panahong walay tino.”

[Mga hulagway sa panid 31]

KUWENTAS UG BADGE SA HARIANONG MANDO NI JEHOVA, 1606, hinimo sa bulawan, enamel, sihag nga kuwarso, ug mga garnet

HARING ERIK XIV 1560-68

HARING CHARLES IX 1599-1611 (igsoon ni Erik XIV)

HARING GUSTAVUS II ADOLPH 1611-32 (anak ni Charles IX)

RAYNA CHRISTINA 1644-54 (anak nga babaye ni Gustavus II Adolph)

[Credit Lines]

Chain: Livrustkammaren, Stockholm Sverige; coins: Kungl. Myntkabinettet, Sveriges Ekonomiska Museum