Pagpaniid sa Kalibotan

Mga Banagan Monabigar Pagpauli

“Ang tunokong mga banagan dunay talagsaong abilidad nga makatultol sa pagpauli, bisan pag gitaptapan ang mata, gilibotlibot ug gihulog diha sa katubigang dili sila suheto,” nag-ingon ang mantalaang National Post sa Canada. Daghang banagan ang gisikop sa mga tigdukiduki duol sa Florida Keys, gibutang kini diha sa ngitngit nga mga tangke, ug gibuhian ug kutob sa 37 kilometros gikan sa dapit diin sila gisikop. Bisag gitaptapan ang ilang mga mata, ang mga banagan namalik gayod sa dapit diin sila gisikop. Ang mga tigdukiduki nag-ingon nga mao kini ang labing mauswagong matang sa pagnabigar sa mananap nga walay taludtod nga nadiskobrehan sukad. “Bisag unsay among gihimo aron malibog sila, natultolan sa mga banagan ang direksiyon nga ilang agian aron makapauli,” nag-ingon si Dr. Kenneth Lohmann, nga maoy nangulo sa panukiduki. “Talagsaon gayod kini nga diskobre kon imong hunahunaon nga kining gagmayng mga crustacean sa usa ka paagi mahibalo sa ilang nahimutangan samtang, kon mga tawo pa ang gibutang sa ilang kahimtang, sila seguradong masalaag gayod.”

 Walay Krimen nga Nahimo

“Ang pag-eskapo gikan sa prisohan dili krimen didto sa Mexico,” nagtaho ang The Korea Herald. “Giila sa legal nga sistema sa Mexico nga ang tanang tawo dunay paninugdang tinguha nga makabaton ug kagawasan. Ug dili kini mosilot kanila tungod sa ilang pagtinguha niini.” Ang mga piniriso ikiha lamang kon sila dunay malapas nga mga balaod samtang mag-eskapo, makasamad ug laing tawo, makadaot ug propiedad, manghiphip, o makigkonsabo sa ubang mga piniriso. Ugaling lang dunay posibleng risgo. Ang mga guwardiya sa prisohan awtorisado sa pagpusil kang bisan kinsa nga mosulay sa pag-eskapo. Tungod niini nag-imbento ang uban ug maayong mga paagi sa pag-eskapo. Pananglitan, sa 1998 usa ka hinukmang mamumuno nagdiyeta hangtod nga mitimbang na lang siya ug 50 kilos mao nga nabitbit siya sa iyang asawa pagawas sulod sa usa ka maleta nga gigamit sa iyang asawa sa pagdala pauli sa bulingong mga sinina sa iyang bana. Gidakop siya siyam ka bulan sa ulahi apan nakaeskapo pag-usab ug wala na hikit-i sukad niadto.

European Union Midako

“Sa singkuwenta ka tuig human mabahin sa Bugnawng Gubat ang Uropa, ang mga tigpakigsabot nakahimog kahikayan . . . sa paghiusa sa Kasadpan ug Sentral nga Uropa,” nag-ingon ang mantalaan sa Paris nga International Herald Tribune. Pinaagi sa pagdawat sa imbitasyon sa pag-apil sa European Union sa 2004, ang napulo ka nasod nga gidapit​—Cyprus, Estonia, Hungaria, Latvia, Lithuania, Malta, Polandia, Republika sa Czech, Slovakia, ug Slovenia​—makadugang sa Union ug laing 75 ka milyong tawo. Busa, “ang usa ka seksiyon sa 450 milyones ka tawo nga kabaligyaan sa mga manggad” moresulta unya sa tiningob nga kita nga $10 ka trilyon. Halos katumbas kini sa kita sa Tinipong Bansa nga $11.5 ka trilyon. “Sa unang higayon sa kasaysayan, ang Uropa mausa,” nag-ingon si Romano Prodi, presidente sa European Commission. Usa sa daghang problema nga ginaatubang sa midako nga Union mao ang pagdumalag negosyo diha sa 21 ka opisyal nga mga pinulongan.

Estilo-sa-Kasadpan nga mga Kasal sa Japan

Bisan tuod 0.8 porsiyento lamang sa molupyo sa Japan ang nag-angkong Kristiyano, nagkauso ang mga seremonyas sa kasal nga samag estilo sa Kasadpan​—nga may puti nga boda, mga pungpong sa bulak, ug martsahanan​—nagtaho ang The Japan Times. Ang surbi sa usa ka magasin sa 4,132 ka magtiayong nagpakasal sa 2001 nagpakita nga 61.2 porsiyento ang nagpakasal nga samag estilo sa Kasadpan, 20.1 porsiyento ang nagpakasal sa Shinto, ug 0.9 porsiyento ang nagpakasal sa Budhistang mga seremonyas. Sa mga kasal nga samag estilo sa Kasadpan, ang mga kompaniya nga modumalag mga kasal kasagarang mosuhol ug “mga langyawng Amerikanog dagway nga dili pari,” kay mao kini ang kasagarang gusto sa mga kliyente. “Daghang batan-on nga mga parisan nagtuo nga ang usa ka langyaw nga maoy magdumala sa seremonyas makadugang sa pagkaelegante o bisan pagkasolemne sa ilang mga kasal,” nag-ingon ang usa ka babaye nga tigpamaba sa usa ka kompaniya nga modumalag mga kasal. Kining maong “mga hinapos-sa-semana nga mga pastor” igo lang magpabungat sa mga panaad sa kaminyoon ug mosultig mga pulong gikan sa Bibliya atubangan sa mga mamiminaw.

Makadaot nga mga Hilbas

“Sayop ang popular nga pagtuo nga tungod kay ang mga tanom natural, kini dili makadaot sa lawas sa bisan unsang paagi,” nagtaho ang mantalaang El Financiero sa Mexico City. Sumala pa kang Abigail Aguilar Contreras sa Mexican Institute of Social Security, ang pagtambal sa kaugalingon pinaagig mga hilbas makadaot. “Ang dili-hustong paggamit ug medisinal nga mga tanom makadaot sa lawas ug makapatay pa gani, tungod kay kini dunay isog nga mga substansiya o droga,” nag-ingon ang mantalaan. Ang usa ka pananglitan mao ang dalag nga adelpa nga gamiton sa pagpaniwang. Kini nga hilbas makapakalibang ug makapasuka ug makadaot sa kasingkasing. Busa, mas maayo tingaling mangutana sa usa ka hanas nga herbalista sa dili pa modesidir sa paggamit ug mga hilbas agig tambal.

“Nagiyan sa Pagpamalit ug Pagpamaligyag mga Aksiyones”

“Ang mga tawong nagiyan sa pagpamalit ug pagpamaligyag mga aksiyones” mao karon ang gihatagag pagtagad sa usa ka terapista nga Aleman, nagtaho ang mantalaang Die Welt sa Hamburg. Sumala pa sa usa ka magtatambag bahin sa pagkagiyan nga si Joachim Otto, kini nga mga giyanon nahaylo sa “bationg kalalim tungod sa pagkabaton ug dihadiha nga ganansiya.” Mamalit ug mamaligya sila ug mga aksiyones “tungod sa kahadlok nga basin mawala ang usa ka talagsaong kahigayonan,” ugaling lang mawad-ag kontrol ug magiyan tungod sa paspas kaayo nga pagpamalit ug pagpamaligyag mga aksiyones, sa risgo, sa kanunayng kaukyab.” Karon daghan ang dagkog mga utang. Ang uban nagwaldas sa tanan nilang tinigom o nagprenda sa ilang balay, nga walay kalibotan ang ilang mga asawa. Ang kadaghanan modesisyon lang nga magpatambal kon dili na makaagwanta ang ilang mga pamilya.

Kaluha Natawo sa Lainlaing Tuig

“Ang kaluha nga si Caleigh ug Emily Johnson managsama sa daghang paagi gawas sa ilang adlawng natawhan​—sila gipanganak sa lainlaing tuig,” nagtaho ang Daily News sa New York. “Si Caleigh nahimugso sa alas 11:24 s.g. Disyembre 31. Si Emily natawo sa alas 12:19 s.b. Enero 1.” Ang ilang inahan, si Dawn Johnson, nga taga-Barnegat, New Jersey, nalipay. “Bisan tuod kaluha sila, gusto nako nga sila dunay ilang tagsatagsa ka identipikasyon,” siya nag-ingon. “Gipasundayag nila kini sa sinugdanan pa.” Ang kaluha, nga naeskedyul nga matawo sa Pebrero 2, nahimugso nga usa ka bulan nga sayo.

Pinulongan Diha sa Internet Mikuyanap sa mga Klasehanan

“Ang dili-pormal, pinamubong pinulongan diha sa mga chat room sa Internet ug sa mga text message mikuyanap sa mga klasehanan sa leksiyon nga Iningles sa hayskul,” nag-ingon ang mantalaang Toronto Star. Ang ubang mga edukador nagtuo nga ang “bag-ong mga teknolohiya nag-impluwensiya dili lang sa paagi sa pagsulat sa mga estudyante, kondili sa ilang paagi sa paghunahuna.” Ang mga estudyante nagsagop ug bag-ong pinulongan nga mao ang pinamubong mga pulong sa Iningles. Kining pinamubong mga pulong kanunayng gigamit aron mas dali ang pag-estoryahanay diha sa Internet o pagpadalag mga text message pinaagig cell phone. Karon kining kombinasyon sa sinulat ug pinamubong mga pulong gigamit sa pagsulat ug mga homwork.

Bag-ong mga Nadiskobrehan Bahin sa Kape

“Ang kape nga walay caffeine dili ikaingong mas makaayo sa panglawas kay sa ordinaryong kape ug lagmit usab nga dili makapakatulog sa hinginom niini sa tibuok gabii,” nag-ingon ang The Times sa London. Ang panukiduki sa mga siyentipiko sa University Hospital, sa Zurich, Switzerland, nag-ingon nga tungod kay kining duha ka matang sa kape makaapektar sa mga sistema sa kasingkasing ug kaugatan ug sa nerbiyos sa halos parehas nga paagi, tingali dili caffeine ang hinungdan. Ang nangulong tigdukiduki nga si Dr. Roberto Conti miadmitir: “Hangtod karon ang mga epekto sa kape diha sa kasingkasing ug kaugatan atong gipasangil sa caffeine, apan among nadiskobrehan nga ang mga tawong dili hinginom ug kape nga gipainom ug walay-caffeine nga kape nagpakita usab niining maong mga epekto. Kini nagpasundayag kon unsa ka gamay ang atong nahibaloan bahin sa mga epekto sa usa sa atong labing popular nga mga ilimnon, ug ang labing-kasagarang giinom nga pangpalagsik sa tibuok kalibotan.”