Human sa mga Pagbuto

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA ECUADOR

 HAYAHAY nga adlaw ang Nobyembre 20, 2002, sa siyudad sa Riobamba sa Ecuador. Ang kalangitan asul nga giutaw-utawan sa mahunolhunol nga mga panganod. Ang naputos sa niyebe nga taluktok sa mga bolkan sa palibot nindot kaayong tan-awon. Ang 124,000 ka tawo nga nagpuyo didto sa gihabogong duolan sa 2,700 metros ibabaw sa Kabukiran sa Andes, nagpadayon sa ilang naandang trabaho, nga walay kalibotan nga kining malinawon nga kahimtang mabungkag sa dili madugay. Sa kalit, sa malinaw nga kahaponon, dihay makabungog nga pagbuto! Ang mga bentana ug mga salog nagsugod sa pag-uyog. Usa ka makuyaw, nagkadako nga nag-ulbong panganod nagsugod sa pagporma.

Sulod sa napulo ka minutos diha na poy laing pagbuto, nga giubanan ug kusog kaayong pag-uyog sa yuta nga nakabuak sa mga bentana ug nakaukang sa mga bisagra sa mga pultahan. Dayon miulbo ang nagliyoliyo nga panganod sa kalayo ug aso​—puwerteng dakoa nga wala ra sa kumingking ang una. Gisundan kinig sunodsunod nga butobuto ug mga pangidlap.

Si José ug ang iyang asawa, si Ana​—nga pulos mga Saksi ni Jehova​—maoy magtiayon sa panuigong 60 nga nagpuyo sa mga 400 metros ang gilay-on gikan sa dapit diin nahitabo ang pagbuto. Nalamba sila sa salog tungod sa puwersa sa pagbuto. Si Ana nagtindog duol sa pultahan sa atubangan sa balay dihang ang bisagra niini naukang ug nalagpot sa bungbong sa luyo. Samtang mikaratil ug dagan ang magtiayon paingon sa likod sa ilang balay, sila hapit nga mahagsaan sa kisame. Sila nakaikyas ra ngadto sa gamayng balkonahe sa likod, diin didto sila nagdip-igay ug nagsugod sa pag-ampo. Maayo na lang kay dangtag 15 minutos miabot ang ilang anak nga lalaki nga nagdalag sakyanan aron sa pagkuha kanila.

Ang uban wala makalingkawas sa kadaot. Ang mga tawo natarantar human sa pagbuto. Panonpanon sa mga tawo mialibwag pagpanagan. Taliwala niining panagsinggit ug pagtiyabaw, ang uban nadagma ug natumba diha sa buak nga mga bildo nga nagpasad sa mga daplin-daplin. Ang mga awto, bus, ug mga trak paspas kaayong nagpadagan paggawas sa siyudad, ang uban miagi sa sayop nga direksiyon diha sa mga karsada nga one way! Daghan niadtong mikalagiw gikan sa ilang mga eskuylahan o trabaho walay kalibotan kon unsay kahimtang o kon hain ang membro sa ilang pamilya sa hapit 24 oras.

Unsay hinungdan niining dakong kaguliyang? Usa ka sunog sa bodega sa mga hinagiban sa ilalom sa yuta nga duol sa kampo sa sundalo ang nakaingon sa sunodsunod nga pagbuto sa mga bomba, granada, ug mga bala sa tangke ug mga kanyon. Samtang nagpadayon ang butobuto, ang mga sakyanan sa kapolisan nag-anunsiyo pinaagig mga trompa nga kinahanglang ang tanan mogawas sa siyudad sa gilay-on nga labing menos 15 kilometros.

Wala magdugay wala nay nagtikawtikaw sa Riobamba. Libolibong lungsoranon sa maong lugar naglinya sa haywey sa gawas sa siyudad, nga nagtapok sa katugnaw sa kagabhion​—kadaghanan walay mga suwiter o dyaket. Paglabay sa daghang oras, ang pagbuto sa kataposan nagkahinay. Naaghat tungod sa grabeng katugnaw, ang mga residente hinayhinayng nagsugod sa pagpanglakaw balik sa siyudad. Pagkabuntag, sa pagbanagbanag, nadiskobrehan sa daghan nga nangaguba pag-ayo ang mga bentana, pultahan, atop, kisame, ug mga bungbong sa ilang mga balay. Ang usa ka pamilya nakakitag pormag-baraw nga piraso sa bildo nga mitaop diha sa kutson sa katre. Ang uban nakakita nga ang sulod ug gawas sa ilang mga balay natusoktusok sa mga pinisik sa bala.

Nalista sa unang mga report nga labing menos 7 ang namatay, 538 ang nasamdan, ug 18,000 ka balay ang naguba. Sa 950 ka Saksi ni Jehova sa maong dapit, walay usa ang namatay, apan dihay duha nga gitambalan tungod sa grabeng mga samad.

Tabang Alang sa mga Naapektohan

Sa buntag human sa mga pagbuto, ang mga ansiyano sa lokal nga mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova nagsugod sa pagduaw sa ilang Kristohanong mga igsoon aron sa pagsusi kon unsay ilang kahimtang. Sa hapon  nianang adlawa, usa ka nagaduawng ministro sa mga Saksi ni Jehova nakigkita sa mga ansiyano gikan sa 13 ka kongregasyon sa sulod ug sa palibot sa Riobamba aron sa pagsusi sa kadaot ug sa mga nasamdan. Iyang gidasig ang mga ansiyano sa pag-atiman sa emosyonal ug espirituwal nga mga panginahanglan sa mga igsoon. Ang pagtambong sa Kristohanong mga tigom hinungdanon, bisan sa malisod nga mga kahimtang! (Hebreohanon 10:​24, 25) Busa, ang lokal nga mga kongregasyon naghimo sa ilang regular nga ginahimong mga tigom pagkagabii human sa kalamidad.

Sa Huwebes ug Biyernes, usa ka detalyadong report sa kadaot sa mga balay sa mga Saksi gihipos ug gipadala ngadto sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Guayaquil. Gipadayag sa report ang dinaliang panginahanglan sa pagtapak sa daghang nabuak nga mga bentana aron dili matugnawan ang mga residente. Sa pipila lang ka oras, ang sangang buhatan nakapalit ug dagkong rolyo sa plastik nga pangtapak, teyp nga papilit, ug mga lansang para sa semento, aron mahimo ang temporaryo nga pag-ayo sa bentana.

Usa ka trak nga nagdala sa suplay miabot gikan sa sangang buhatan sa alas 9:00 s.b. sa Sabado. Ang mga grupo sa mga lalaki ug babayeng Saksi nagsugod na sa pagtrabaho sa pagtabang sa ilang isigka-Saksi sa pagsilhig sa buak nga mga bildo diha sa ilang mga balay aron masugdan ang pagtaod sa plastik diha sa bentana. Usa ka lokal nga Kingdom Hall nahimong sentro sa palakaw. Ang mga salog gimarkahan aron daling mahuman ang pagsukod sa plastik. Gigamit ang mga sukod nga nahipos sa mga membro sa pagpanghinabang, ang eksaktong gitas-on sa plastik gigunting ug dayon gihatod ngadto sa naghulat nga mga grupo nga tigtaod.

Si José, nga gihisgotan sa sinugdan, miasoy: “Sa dihang miabot kami sa balay pagkahapon human sa pagbuto, ang mga igsoon nanghawan na sa kagun-oban. Pagka-Sabado ang akong silingan miduol ug midayeg bahin sa polido nga trabaho sa pagtaod sa plastik nga pangtapak sa bentana sa akong balay, ug iya akong gipangutana, ‘Pilay imong nagasto niining tanan?’” Natingala gayod ang silingan dihang nahibalo nga kini gitaod nga walay bayad!

Pagka-Sabado sa gabii, gitapakan sa duolan sa 200 ka boluntaryo gikan sa lokal nga mga kongregasyon ang mga bentana sa 91 ka balay sa mga Saksi. Daghang dili-Saksi gitabangan pod. Usa ka lokal nga mantalaan dunay letrato sa usa ka balay nga giayo sa mga Saksi, ug nagkomento nga usa lang sa walo nga nagpuyo sa balay ang Saksi ni Jehova.

Dihay Gitanyag nga Emosyonal nga Tabang

Ang mga pagbuto nakahatag gayod ug dakong kaguol. Aron mahupay ang kaguol sa lokal nga mga Saksi, usa ka linaing miting ang gihikay sa Lunes, Nobyembre 25, sa 5:00 s.h. Ang mga hawas sa lokal nga sangang buhatan miadto sa pagdumala niana. Tungod kay wala may koryente, ang miting dili puwedeng himoon sa gabii. Kay dili man kaayo kombenyente ang oras sa miting nga gihikay, ang gidahom nga gidaghanon sa motambong maoy mga 600. Apan, miabot kinig 1,421, apil ang ubang dili-Saksi nga mga silingan, nga nakapuno sa Assembly Hall sa Riobamba! Ang gipasiugdang teksto sa programa mao ang Salmo 4:8: “Sa kalinaw mohigda ug matulog ako, kay ikaw lamang, Oh Jehova, ang nagpapuyo kanako sa kasegurohan.” Ang tanang mitambong nagpasalamat pag-ayo sa makapahupay kaayong espirituwal nga programa.

Daghang kopya sa artikulo sa Pagmata! nga “Kinaiyanhong mga Katalagman​—Pagtabang sa Imong Anak sa Pagsagubang” (Hunyo 22, 1996) ang giapod-apod ngadto sa mga ginikanan pagkahuman sa programa. Usa ka parapo sa artikulo nag-ingon:

“Ang U.S. Federal Emergency Management Agency (FEMA) nag-ingon nga human dayon sa usa ka katalagman, normal nga mahadlok ang kabataan nga (1) sila pasagdan nga mag-inusara, (2) mabulag sila sa pamilya, (3) ang katalagman mahitabo pag-usab, ug (4) adunay usa nga masamdan o mamatay.” Sumala pa niining artikuloha, ang mga ginikanan giawhag:

1. Paningkamoti nga dili magkabulag ang pamilya.

2. Paggugol ug panahon sa pagpatin-aw sa kahimtang sa kalmado ug malig-ong paagi.

3. Dasiga ang imong mga anak sa pagsulti.

4. Ilakip ang mga bata sa mga buluhaton sa paghinlo.

Dihay dugang mga kopya sa artikulo sa Pagmata! ang giapod-apod ngadto sa mga silingan ug sa mga estudyante sa Bibliya.

 Tulo ka semana human sa pagbuto, dihay gipamalit nga mga materyales aron mahimo ang permanente nga mga pag-ayo apil sa pagtaod ug bag-ong mga bentana, kisame, ug mga atop. Sulod sa laing tulo ka semana, kining maong mga proyekto natapos, hasta sab ang pag-ayo sa duha ka Kingdom Hall. Daghan ang nagpasalamat niining mahigugmaong mga tagana.

Daghang nagkalainlaing mga katalagman ang mahitabo niining “kataposang mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1-5) Apan, ang tabang nga nahatag sa mga Saksi ni Jehova sa usag usa ug sa ilang mga silingan nagpamatuod sa gahom sa tinuod nga Kristiyanidad. Maayo kaayong pagkapahayag kini ni José sa dihang siya miingon: “Ang organisasyon ni Jehova dili maglangan sa paghatag ug tabang kanamo sa panahong kami nanginahanglan.”

[Mga hulagway sa panid 15]

Duolan sa 200 ka Saksi miboluntaryo sa paghinlo. Bag-ong mga bentana gisukod, gitabas, ug gitaod. Ang mga atop gipulihan