Pagpaniid sa Kalibotan

Nahubog nga mga Hayop

Sumala sa mga taho gikan sa tibuok kalibotan, dili lang mga tawo ang mahubog sa alkoholikong ilimnon. Karong bag-o, human makakitag serbesa sa balangay sa Assam, India, ang usa ka panon sa elepante, tungod kay nangahubog, nanagan nga walay tunong ug nangguba sa mga tinukod. Sa Bosnia usa ka oso nga gilamian sa salin nga serbesa sulod sa gilabayng mga lata nangayog dugang pa. Kay gipul-an sa pagsamoksamok niini, gihukom sa mga tagabalangay ang pagbilin nianag dili-alkoholikong serbesa. Epektibo kadto. Ang oso gilamian gihapon nga moinom apan dili na isog. Sa amihanang California, ang mga langgam nga nahubog sa miaslom nga mga berry gikan sa mga tanom sa daplin sa dalan naghasi sa mga kotse. Ang solusyon mao ang pagputol sa mga tanom. Tungod sa miaslom nga tam-is nga likido sa mga tanom, ang mga putyukan manglupad paingon sa kakahoyan o mangatagak lamang sa yuta, kay dili na makatultol sa pagbalik sa balayan sa putyukan. Ang nahubog nga mga putyukan nga makapauli moatubang sa dugang suliran​—ang kasuko sa magbalantay nga mga putyukan nga determinadong mosanta nga mahubog ang tibuok kolonya.

 Nag-ulan ug Isda

Ang ginatos nga gagmayng mga isda nga tingali gikan sa gituasik nga tubig sa Lanaw Dojran o Lanaw Korónia nakaplagan sa balangay sa Koróna, mitaho ang Gregong mantalaang Eleftherotypia. “Sa bisan diin ang mga tagabalangay nakakaplag ug isda nga nangatagak gikan sa langit.” Sumala kang Christos Balafoutis, direktor sa departamento sa meteorolohiya sa Tesalonica, ang maong mga hitabo dili talagsaon. Ang mopahinabog-bagyo nga mga panganod diha sa ubos-ug-presyon nga mga kahimtang sa panahon mopatunghag alimpulos nga mosuyop ug tubig, uban ang mga isda ug mga baki, gikan sa nawong sa mga lanaw. “Ang hangin sa alimpulos mahimong mag-alsa kanila ngadto sa taas nga altitud ug magdala kanila sa layo kaayo,” matod sa taho. Sa ulahi ang mga isda mangatagak sa dihang ang alimpulos mohinay na.

Tinuod nga mga Gikabalak-an sa mga Tin-edyer

“Ang mga ginikanan nabalaka gayod nga ang ilang tin-edyer nga mga anak malangkit sa mga droga nga sila dili na makatiktik sa grabeng mga suliran sa emosyon ug sa pangisip nga nag-apektar sa ilang mga anak,” matod sa The Times sa London. Ang surbi sa kapin sa 500 ka ginikanan ug kapin sa 500 ka tin-edyer nagpakita nga 42 porsiyento sa mga ginikanan nagtuo nga ang pag-abuso sa droga mao ang kinadak-ang suliran nga giatubang sa ilang mga anak. Apan, 19 porsiyento lamang sa mga tin-edyer ang mouyon. Katloag-usa ka porsiyento sa mga tin-edyer mas nabalaka bahin sa mga relasyon uban sa mga higala ug pamilya, ug 13 porsiyento nabalaka bahin sa pagpanghasi diha sa tunghaan. Si Justin Irwin, direktor sa serbisyo sa telepono nga Get Connected, ang organisasyong nagsugo sa maong pagtuon, nagpahayag ug kabalaka ilabina sa kiling sa mga ginikanan nga dili magtagad sa mga suliran sa pangisip ug emosyon sa ilang mga tin-edyer. Siya miagda sa mga ginikanan: “Ihunong ang pagbanabana. Sugdi nga magmarealistiko.”

Daotang mga Epekto sa Kakulang ug Tulog

“Dili makaabot ug lima ka oras ang katulog kada gabii sa nuybe porsiyento sa mga Polako,” nagtaho ang senemanang mantalaan sa Warsaw nga Wprost. “Sa mga Amerikano ug mga Britaniko, 1 sa 3 matulog lamang ug 6.5 ka oras sa usa ka gabii.” Sumala kang Michał Skalski sa klinika sa suliran sa pagkatulog sa Polandia, “ang usa nga diyutay rag tulog makasinatig permanenteng kapit-osan.” Ang Hapones nga panukiduki nagpaila nga “ang risgo sa atake sa kasingkasing maoy 50 porsiyento nga mas taas diha sa mga tawo nga matulog ug lima ka oras sa usa ka adlaw o menos pa kon itandi niadtong matulog ug walo ka oras kada gabii,” nagtaho ang Wprost. Dugang pa, ang mga pagtuon nga Amerikanhon nagpaila nga ang kakulang ug tulog ikalangkit sa diabetes ug ubang mga suliran sa panglawas. Ang kakulang ug tulog dili lamang “moresulta sa kausaban sa metabolismo sa glucose” apan nalangkit usab sa “midakong risgo sa pagkatambok,” nag-ingon ang taho. “Sa dihang gikapoy ka, sulayan sa imong lawas nga hulipan ang kaluya,” nagpatin-aw ang magasing American Fitness. “Ang mga tawong kulang ug tulog lagmit mokaon ug moinom ug mas daghan aron mobati sila nga nagmata. Busa, kon ikaw nawad-ag ubay-ubay nga libra ug gusto nimong dili na kana mobalik, dugangi ang katulog.”

Usa ka Adlaw Diha sa Opisina

Ang usa ka surbi sa London Magazine nangutana sa 511 ka tawo bahin sa ilang kasagarang adlaw. Sa mga oras sa trabaho, mga katunga nakainom ug alkoholikong ilimnon, 48 porsiyento nakapangawat, ug halos un-tersiya nakagamit ug ilegal nga mga droga, nagtaho ang mantalaan sa London nga The Daily Telegraph. Dugang pa, 42 porsiyento “nakapanghanduraw nga ilang gipatay ang ilang boss,” duolag un-tersiya “nakatan-aw ug pornograpiya diha sa internet,” “62 porsiyento giagda sa usa ka kauban sa trabaho nga makigsekso ug duolan sa ikalimang bahin ang nakigsekso diha sa opisina.” Katloag-unom ka porsiyento niining maong mga trabahante namakak diha sa ilang mga aplikasyon sa trabaho, 13 porsiyento miingon nga sila makigdulog sa ilang boss aron makabatog promosyon, ug 45 porsiyento mangdaot sa usa ka kauban sa trabaho aron motaas ang ranggo. Sumala sa sikoterapista nga si Philip Hodson, ang kinadak-ang bahin sa maong panggawi maoy resulta sa kayugot sa mga tawong anaa sa gahom. Siya miingon: “Andam kitang mobuhat ug bisan unsa aron makab-ot ang kinatas-ang posisyon. Ang mga titulo, posisyon ug ranggo mahinungdanon kaayo kanato.”

Kalit nga Kamatayon Tungod sa Esports

Sa dihang tulo ka lalaki nga nag-edad ug mga 50 anyos namatay gumikan sa mga atake sa kasingkasing sa samang adlaw human modalagan sa lagyog-distansiya nga mga lumba sa nagkalainlaing bahin sa Hapon, ang mga doktor sa esports miluwat ug mga pasidaan. Si Dr. Masatoshi Kaku, tsirman sa Kobe Sports Academy ug usa ka medikal nga doktor, nagsulat diha sa mantalaang Asahi Shimbun: “Mga 80 porsiyento sa kalit nga mga kamatayon nalangkit sa kasingkasing. . . . Ang mga tawo nga gideklarar nga maayog panglawas naglangkob sa kapig 90 porsiyento sa mga biktima sa kalit nga kamatayon.” Si Dr. Kaku nagsugyot nga himoon ang mga pagsusi pinaagi sa electrocardiogram samtang nag-ehersisyo inay kay samtang nagpahulay ang tawong gisusi. Nagpasidaan siya batok sa sobrang paghago ug nagsugyot nga likayan ang ehersisyo kon imong gibati ang gamayng hilanat, pagkakasukaon, o kalipong. “Dili makauulaw nga mohunong sa tungatunga sa usa ka dula o lumba,” matod ni Dr. Kaku. Midugang siya: “Lagmit nga sobrang pabilhan sa mga atleta ang pagtapos sa lumba, apan kinahanglang mahibalo ka sa pagtimbangtimbang kon tinuod ba kanang mapuslanon kon gikinahanglan.”

Gikinahanglan ang Pamilyahanong Kulokabildo

“Ang pamilyahanong mga kulokabildo nadaot nga nahimong ‘matag-adlaw nga pag-agumod’ lamang mao nga ang mga bata dili na makapahayag sa hustong paagi,” nagtaho ang The Times sa London. Si Alan Wells, direktor sa Ahensiya sa Paninugdang mga Kahanas sa gobyerno, nga maoy gisaligan sa pagpatunhay sa edukasyonal nga mga sukdanan sa Britanya, nagpasangil nga ang pag-us-os maoy tungod kay ang mga bata “nagyampungad sa telebisyon ug nagagamit sa kompiyuter ug ang mga pamilya walay panahon sa pagdungan sa pagkaon.” Gipasanginlan usab ni Wells ang pagdaghan sa usag-ginikanan nga mga pamilya nga walay mga apohan, ingon man pagkadiyutay sa mga ginikanan karon nga nagbasa ngadto sa ilang mga anak. Nagtuo siya nga kining mga butanga maoy bahin sa hinungdan nga ang mga batang nagatungha sa edad nga upat o lima ka tuig “dili klarong mosulti ug dili kaayo makapahayag sa ilang kaugalingon” kay sa mga bata sa nangaging kapanahonan. Nagsugyot si Wells ug mga programa nga magtudlo sa mga ginikanan kon unsaon pagpakiglangkit sa ilang mga anak.

Mas Timbang nga Estilo sa Pagkinabuhi

Usa ka surbi nga gidumala sa Australia Institute, nga usa ka independenteng organisasyon sa panukiduki, nakadiskobre nga “23 porsiyento sa mga Australiano nga nag-edad ug 30 ngadto 59 nagpalabi sa menos nga kinitaan aron makabaton ug mas timbang nga estilo sa pagkinabuhi sa miaging 10 ka tuig,” nagtaho ang The Sydney Morning Herald. Ang uso, nga gitawag sa mga tigdukiduki nga pagbalhin sa kambyo, ginahimo sa daghan kinsa naglaom nga sila mahimong mas malipayon ug mahimsog ug adunay mas dakong panahon uban sa ilang mga anak. Ang maong mga trabahante “namalhin ngadto sa dili kaayo hago ug gamayg-suweldo nga trabaho, nagkunhod sa mga oras sa trabaho o bug-os nangundang sa trabaho,” nag-ingon ang Herald. Si Dr. Clive Hamilton, ehekutibong direktor sa Australia Institute, miingon: “Sila maoy mga tawo nga nag-isip nga ang kinabuhi mas bililhon kay sa kinitaan. Sila maoy mga tawo nga wala gayod mag-isip nga ilang gibiyaan ang piniling karera; sila maoy ordinaryong mga tawo, kinsa nagsalikway sa hinobrang pagpamalit ug paggamit sa mga manggad ug tinuyong nagkunhod sa ilang kinitaan sa pagpangagpas ug mas timbang nga estilo sa pagkinabuhi.”