Mga Asukar nga Hinungdanon sa Kinabuhi

ASUKAR​—lagmit nga mogamit ka niini sa pagpatam-is sa bisan unsang pagkaon sama sa keyk ug kape. Apan nasayod ka ba nga ang bag-ong mga pagtuon bahin sa asukar posibleng makapausab sa atong kahibalo bahin sa mga proseso sa kinabuhi? Kini posibleng mahisama sa kausaban nga nahitabo sa pagkadiskobre sa DNA.

Di pa dugay nga nakat-onan sa mga siyentipiko kon sa unsang paagi ang mga selula mogamit ug simpleng mga asukar sama sa glucose aron mogamag dagko kaayong mga molekula “nga ingon ka dako ug ka komplikado sa DNA ug sa mga protina,” nag-ingon ang magasing New Scientist. “Ang mga asukar nalangkit sa halos tanang bahin sa mga proseso sa kinabuhi, gikan sa pag-ila sa mga kagawng makapatunghag sakit, ngadto sa pagpanibug-ok sa dugo, ug sa pagpahinabo sa binhi sa lalaki nga mosulod sa binhi sa babaye.” Sa laing bahin, ang mga depekto sa pagkaporma niini nalangkit sa nagkadaghang mga sakit, sama sa pagkadaot sa kaunoran ug rheumatoid arthritis. “Ang mga biologo nagsugod pa lang sa pagkasabot sa lainlaing mga epekto niining mga asukara diha sa lawas sa tawo,” nag-ingon ang taho, “apan sa nagkalalom ang ilang kahibalo, nakita nila nga kinahanglang usbon nila ang ilang mga ideya kanhi bahin sa komplikadong mga proseso sa kinabuhi.”

Ang mga siyentipiko nagmugna sa terminong “glycome” sa pagtumong sa tibuok hugpong sa mga asukar nga maporma sa usa ka selula o organismo, sama nga ang terminong “genome” naglangkob sa tibuok grupo sa mga gene. Hinunoa, ang glycome sa usa ka selula “lagmit nga libolibo ka pilong mas komplikado kay sa genome,” mipahayag si Ajit Varki, direktor sa Glycobiology Research and Training Center sa University of California, San Diego, T.B.A. Nganong komplikado kaayo ang glycome?

Sulod sa mga selula, ang simpleng mga asukar​—mga monosaccharide—​magtapot nga mapormang mga polysaccharide. Dayon, kini sila magsumpaysumpay nga mahimong dagko kaayong mga molekula nga posibleng maundan ug kapin sa 200 ka yunit sa simpleng mga asukar. Tungod sa daghang paagi nga kining mga asukara magtapot ug mahan-ay, nga hinungdanon kaayo sa ilang pag-obra, “ang usa ka molekula sa asukar nga gilangkoban ra ug unom ka yunit sa simpleng mga asukar makapahinabog makalilisang nga 12 ka bilyong posibleng mga porma,” nag-ingon ang New Scientist.

Naghubit sa dagkong mga hagit nga giatubang sa mga tigdukiduki niining bag-ong natad sa pagtuon nga gitawag ug glycobiology, si Varki miingon: “Sama kinig bag-o lang namong nadiskobrehan ang kontinente sa Amerika del Norte. Karon kinahanglang magpadala mig mga tigsuhid aron mahibal-an kon unsa kini ka dako.”

Tin-aw nga ang komplikadong kalihokan sa buhing selula nagpaila sa Usa nga hataas kaayog kaalam. Alang sa daghan, kining kamatuorana nagpukaw ug pagbati sa pagtahod ug kataha. Mao ba kanay imong gibati?​—Pinadayag 4:11.