Pagpaniid sa Kalibotan

Pagbaligyag Way-Sustansiyang Pagkaon Ngadto sa mga Bata

Ang nagkadaghang mga nutrisyonista nag-akusar sa mga kompaniya sa fast food sa “way-puas nga pagpanganunsiyo nga makadaot sa mga batasan sa pagkaon sa mga bata nga maghimo kanilang sobra ka tambok,” nag-ingon ang usa ka artikulong gipatik sa mantalaang IHT Asahi Shimbun sa Tokyo. “Ang telebisyon mao gihapon ang pangunang epektibong paagi sa pagbaligya ngadto sa mga bata,” nag-ingon ang taho, apan gawas pa niana, ang mga kompaniya sa pagkaon “nangita sa tanang posibleng paagi sa pag-anunsiyo sa ilang mga produkto atubangan sa mga bata.” Ang mga sine, mga dula, mga site sa Internet, mga libro sa aritmetika, ug daghan kaayong monyeka ug mga dulaan, tanan adunay anunsiyo sa kompaniya sa pagkaon. Nganong sa mga bata man sila manganunsiyo? “Sila ang kinadaghanang pumapalit,” matod sa propesor sa panganunsiyo sa Texas A&M nga si James McNeal. Apan, si Propesor Walter Willet sa Harvard School of Public Health nag-ingon: “Way-sustansiyang pagkaon ang kinadaghanan sa ilang ginabaligya. Nakakita ka ba nga gianunsiyo ang mga prutas ug mga utanon?”

 Kahilwas sa Botelya sa Tubig

Usa ka pagtuon sa University of Calgary, Canada, nakakaplag ug “peligrosong gidaghanon sa bakterya diha sa mga botelya sa tubig nga gigamit pag-usab nga walay hugashugas,” nagtaho ang magasing Better Homes & Gardens. Gipakita sa pagtuon nga misobra ang gidaghanon sa bakterya nga giisip nga luwas sa kapin sa 13 porsiyento sa mga botelya nga gigamit sa mga estudyante sa elementarya. Ang mga bakterya naglakip nianang gikan sa mga hugaw sa tawo​—tingali kay dili manghunaw pag-ayo ang maong mga bata. Usa ka tigdukiduki nagsugyot nga ang mga botelya kinahanglang hugasan kanunay ug init nga tubig ug sabonan ug kinahanglang paughon pag-ayo sa dili pa sudlan pag-usab.

Mga Leksiyon sa Musika ug Memorya

Gipakita sa bag-ong mga panukiduki nga “ang mga bata nga nabansay sa musika makaugmad ug mas maayong memorya ug bokabularyo kay sa mga batang wala mabansay niana,” nagtaho ang mantalaang Globe and Mail sa Canada. Sumala kang Dr. Agnes Chan sa Chinese University sa Hong Kong, ang pagtuon ug musika makapapuliki sa walang bahin sa utok, nga magpalambo sa katibuk-ang pag-obra sa utok ug magpalihok niinig maayo alang sa ubang mga buluhaton​—sama sa katakos sa pagpanulti. Ang mga pasulit sa pagsukod sa memorya sa pagsulti ug pagtan-aw gihimo diha sa 90 ka estudyante tali sa mga edad nga 6 ug 15 anyos. Kadtong nabansay sa musika makahinumdom pag-ayo ug mas daghang pulong kay sa mga estudyanteng wala mabansay. Samtang magpadayon sila sa pagbansay sa musika, mas maayo ang ilang mahimo sa pagtuon sa maayong pagpanulti. “Nahisama kini sa pagtuon ug daghang esport alang sa utok,” nag-ingon si Chan. Siya nagtuo nga kadtong magtuon ug musika “lagmit mas daling makakat-on diha sa tunghaan.”

Unsa ka Daghan ang mga Bituon?

Ang The Daily Telegraph sa London nagtaho: “Ang mga astronomo nagbanabana nga dunay 70 ka libo ka milyon ka milyon ka milyon​—o pito nga gisundan ug 22 ka sero​—ka bituon nga makita gikan sa Yuta” pinaagig teleskopyo. Ang mga astronomo nga taga-Amerika, Australia, ug Scotland, “nag-ihap sa tanang galaksiya diha sa usa ka gamayng rehiyon sa uniberso nga duol sa Yuta” ug nagbanabana kon unsa ka daghang bituon ang anaa sa kada galaksiya. Gikan sa maong numero ila dayong gibanabana ang gidaghanon sa mga bituon diha sa nahibiling bahin sa kalangitan. “Dili kini ang total nga gidaghanon sa mga bituon sa uniberso, kondili ang gidaghanon lamang nga makita sa among mga teleskopyo,” miingon si Dr. Simon Driver sa Australia, nga maoy nangulo sa tem. “Bisan sa usa ka propesyonal nga astronomo nga naanad sa pagkuwenta ug dagko kaayong mga numero, kining gidaghanona makalibog gayod.” Kon dili gamitag teleskopyo, pipila lamang ka libo ka bituon ang makita gikan sa mga dapit sa yuta nga walay suga, ug 100 lamang ang makita diha sa usa ka dakong siyudad.

Kulag Hangin nga mga Ligid

“Usa ka kamatayon sa 17 ka aksidente diha sa haywey direktang nalangkit sa kahimtang sa ligid,” nag-ingon ang mubo nga balita diha sa Pranses nga magasing Valeurs actuelles. Ang mga pagtuon nga gihimo sa Michelin, usa ka kompaniya nga naggamag ligid, nagpakita nga “sa 2002, 2 sa 3 ka sakyanan dunay labing menos usa ka ligid nga kanunayng kulag hangin.” Matod pa ni Pierre Menendes, direktor sa teknikal nga komunikasyon sa Michelin, “ang mga drayber sayop nga naghunahuna nga ang sobra kaayong hangin makapabuto sa ilang mga ligid ug kini mas peligroso kay sa kulang kaayog hangin. Kini kaatbang gayod.” Kon ang hangin sa ligid kulang kaayo kay sa kasarangan, dugay ang pagpreno ug ang mga ligid dili mohawid sa dalan ug usab sa mga kurbada ug, nag-ingon ang taho, “ang kalit nga pagliko sa ligid mahimong moresulta sa pagkawala sa kontrol sa sakyanan.” Dugang pa, samtang magkamenos ang hangin, mausab ang porma sa ligid. Mao kiniy hinungdan nga moinit kini, ug kalit nga madaot ang ligid.

Pagtuo sa mga Pranses sa Diyos Nagakahanaw

Sa Pransiya “ang relihiyosong buluhaton nagakamenos,” nagtaho ang inadlaw nga mantalaang Pranses nga Le Monde. Bisan tuod 73 porsiyento sa mga Pranses nag-angkong relihiyoso, 24 porsiyento lamang ang nagtuo nga “segurado” nga naglungtad ang Diyos. Ang laing 34 porsiyento nag-ingon nga kini “posible,” samtang 19 porsiyento nag-ingon nga “lagmit nga wala” ug 22 porsiyento nag-ingon nga ang iyang paglungtad maoy “imposible.” Dose porsiyento lamang sa mga gipangutana ang mosimba ug labing menos kas-a sa usa ka semana, ug 25 porsiyento ang mag-ampo “kada adlaw” o “kanunay.” Ang sosyologong si Régis Debray nag-ingon nga ang mga tawo magpasakop sa usa ka relihiyon, dili tungod sa pagtuo, kondili aron lamang magpamembro. “Ang relihiyon nahimo na lamang nga etiketa,” siya miingon.

Mga Budyong nga Kinhason

“Ang karaang Peruvianong mga budyong nga ginama sa mga kabhang sa liswi nga Strombus lagmit gigamit kaniadto sa pagbudyong nga abot sa lagyong mga lugar,” nagtaho ang magasing New Scientist. Ang mga tigdukiduki nakakaplag ug 20 ka dinayandayanang mga budyong nga gama sa kabhang sa liswi didto sa Peru, nga ang kada usa giayom-ayom aron dunay kabulhotan. Diha sa laboratoryo ang mga budyong nakapatunghag gikusgon sa tingog nga 111 ka decibel​—nga ikatandi sa kakusog sa kabanha sa makinang tigduso sa ugsok. “Diha sa mamingaw nga kabungtoran sa Andes ang langgis nga tingog sa mga budyong madungog sa halos upat ka kilometros,” nag-ingon ang New Scientist.

Dili-Cash nga mga Gasa sa Kasal

Sa naandang mga kasal sa Turko, ang mga mopahalipay magdayandayan ug mga alahas sa pangasaw-onon, ug salapi usab sa pamanhonon. Apan sa Turkey, sama sa uban pang daghang kayutaan, ang mga credit card nagkapopular na diha sa katilingban. Sa usa ka kasal di pa dugay sa Antalya, ang parisan nagdalag usa ka mabitbit nga scanner sa credit card didto sa salosalo, nagtaho ang Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ang mga higala ug mga paryente nagpaagi sa ilang mga credit card diha sa makina aron makadeposito ug salapi sa bank account sa magtiayon ug dayon giadorno ang giimprentang mga resibo diha sa bag-ong kinasal.

Sistema sa Pagpainit sa Balay sa Putyokan

Aron makaagwanta sa mga tingtugnaw, ang mga putyokan magpatunghag kainit “pinaagig pagkapakapa sa ilang mga pako,” nagtaho ang Frankfurter Allgemeine Zeitung. Apan ang temperatura sulod sa balayan dili parehas. Ang aberids nga temperatura sa lawas sa mga putyokan mous-os gikan sa 30 grado Celsius diha sa tunga sa balayan ngadto sa 12 grado Celsius o mas ubos pa diha sa duol sa dingding sa balayan. Ang mga siyentipiko sa University of Graz, Austria, nakakaplag nga ang mga putyokan diha sa tunga sa balayan mokapakapa ug kusog kay sa mga putyokan nga duol sa mga dingding sa balayan. Niining paagiha mamenosan sa mga putyokan ang kainit nga mogawas ug busa mamenosan usab ang ilang panginahanglan ug pagkaon sa tingtugnaw. Ang pangutana nagpabilin: Giunsa pagkahibalo sa mga putyokan nga diha sa init, komportableng bahin sa balayan nga kinahanglang magpatungha silag mas dakong kainit kay sa mga putyokan nga didto duol sa gawas sa dingding sa balayan?