Nganong Daghan Kaayo ang Nag-antos sa Hay Fever?

Tinampo sa magsusulat sa Pagmata! sa Espanya

MANGATOL ug magluhaluha ang imong mga mata, magsige kag atsi sa tibuok adlaw, magtulotulo ang imong sip-on, ug maglisod ka sa pagginhawa. Unsay nagakahitabo? Basin gisip-on ka. Apan kon kining maong mga simtoma motakboy kanimo sa dihang nahiduol ka sa polen sa bulak, posible nga nag-antos ka sa hay fever. Kon mao, wala ka mag-inusara. Kada tuig nagkadaghan ang mga tawo kansang kahimtang gidayagnos ingong hay fever.

“Ang hay fever mao lamay hinobrang reaksiyon sa atong lawas ngadto sa usa ka substansiya nga giisip niining makadaot,” nagtaho ang magasing Mujer de Hoy. “Ang sistema sa imyunidad sa mga tawo nga dunay mga alerdyi magsalikway sa tanang substansiya nga giisip niining langyaw​—lakip na sa polen​—bisan pag kini dili gayod peligroso.” Ug sa dihang maghinobra ang reaksiyon sa sistema sa imyunidad, kini magpahinabo sa makahasol nga mga simtoma nga gihisgotan sa sinugdanan.

Sa 1819, ang Ingles nga doktor nga si John Bostock naghubit sa hay fever. Siya mao ang unang naghubit niana. Gidetalye ni Bostock ang makahasol nga mga simtoma nga iyang giantos kon uso ang hay fever. Siya nagtuo nga ang mga simtoma gipahinabo sa bag-ong nagalab nga dagami, busa ang sakit gitawag ug hay fever. Sa ulahi nadiskobrehan nga ang mga substansiya nga makapaalerdyik mao diay ang lainlaing matang sa polen. Sa sinugdanan sa ika-19ng siglo, pipila lang ka kaso ang nakaplagan ni Bostock sa tibuok Inglaterra.

Apan, ngano man nga daghan kaayo ang nag-antos sa hay fever karon? Si Dr. Javier Subiza, direktor sa Center for Asthma and Allergies sa Madrid, Espanya, naghisgot sa duha ka teoriya nga gisusi sa mga tigpanukiduki. Ang usa ka teoriya nag-ingon nga ang mga makinang gipaandar sa krudo mao kono ang hinungdan. Gituohan nga ang mga partikulo gikan sa nasunog nga krudo makapalihok sa mga allergen, mga substansiya nga makapaalerdyik. Sumala sa batid sa alerhiya nga si Dr. Juan Kothny Pommer, “diha sa industriyalisadong mga nasod ang hay fever makaapektar ug hangtod sa 20 porsiyento sa populasyon, nga mas subsob diha sa mga siyudad.”

Ang ikaduhang teoriya nagsugyot nga ang hinungdan mao lamang ang sobrang panghindik. ‘Kita natawo sa giesterilisar nga palibot, kita mokaon ug giesterilisar nga pagkaon, kita gibakunahan batok sa daghang sakit, ug kita motomar dayon ug mga antibiotiko kon kita masakit. Busa, sukad sa pagkabata ang atong sistema sa imyunidad gikondisyon nga mougmad ug mga alerhiya,’ miingon si Dr. Subiza.

Kon biktima ka niining hinobrang reaksiyon sa sistema sa imyunidad, magmalaomon! Kon husto ang dayagnosis ug pagtambal, posibleng makontrolar ug mamenosan ang kasubsob ug kagrabehon sa makapahasol nga mga simtoma sa hay fever.