Usa ka Talagsaong Paris

Dili pa dugay, ang mga siyentipiko sa dagat nga mosalom magabii sa katubigan sa Great Barrier Reef sa Australia nakakitag buhi nga laki nga blanket octopus sa unang higayon. Unsa may talagsaon bahin niini?

Mahitungod niining blanket octopus, adunay maayong katarongan kon nganong gikaingon nga “sa tanang dagkong mga mananap sa tibuok kalibotan, mao kini ang adunay kinadak-ang kalainan sa sukod tali sa laki ug baye.” Ang baye motubo hangtod sa gitas-on nga duha ka metros ug motimbang ug hangtod diyes kilos. Apan ang laki aduna lamay gitas-on nga tulo ka sentimetros ug motimbang ug 0.3 gramos! Sa pagkatinuod, ang laki sama lang kadak-a sa tawotawo sa mata sa baye. Nagpasabot kana nga ang baye motimbang ug 40,000 ka beses nga mas bug-at kay sa laki, nga lagmit maoy kinadak-ang kalainan sa sukod tali sa laki ug baye diha sa dili-mikroskopikong mga mananap. Kining maong kugita nagpuyo sa lawod, ug hangtod karon ang makit-an lang maoy mga baye ug patayng mga laki nga nasikop diha sa mga pukot.

Sa unsang paagi kining duha ka linalang, nga lahi kaayog gidak-on, mosanay? Usa sa walo ka gaway sa laki maoy haw-ang. Human makakitag baye ang laki, ang gaway sa laki mapuno ug binhi. Dayon kini maputol ug mosulod sa usa ka dakong luna sulod sa lawas sa baye. Magpabilin kini didto hangtod nga pertilisahon sa baye ang iyang mga itlog pinaagi sa pagpuga sa mga binhi sa laki ibabaw niini.

Aron makabawi sa iyang gidak-on, depensahan sa laki ang iyang kaugalingon pinaagi sa lala nga mga gaway nga lagmit gikuha niya gikan sa Portuguese man-of-war nga bukya ug gihuptan diha sa iyang mga sucker sa kinaibabwang mga gaway. Apan, bisan kining maong mga gaway dili makaluwas kaniya, tungod kay human sa proseso sa pagsanay, siya mamatay. Dili ikatingala nga ang mga siyentipiko nahingangha sa ilang nakaplagan!

Bisan unsa pay katarongan sa dakong kalainan sa gidak-on niining talagsaong mga kugita, ang giingon sa Bibliya tinuod gayod: “Kon bahin nianang dagat nga dako kaayo ug halapad, anaa niana ang dili maihap nga nagalihok nga mga linalang, mga buhing linalang, gagmay ug dagko.”​—Salmo 104:25.

[Mga hulagway sa panid 31]

Baye: hangtod duha ka metros ang gitas-on; motimbang ug diyes kilos

Laki: tulo ka sentimetros ang gitas-on; motimbang ug 0.3 gramos

Aktuwal nga gidak-on kon itandi sa baye

[Credit Lines]

Female: Photo P. Wirtz; male: Photo: D. Paul