Ang Dungganong Papel sa Inahan

ANG papel sa inahan subsob nga wala pabilhi ug gipakamenos pa gani. Pipila ka dekada kanhi, ang ubang mga tawo nagsugod sa pagtamay sa papel sa pag-atiman sa mga anak. Ang ilang panglantaw mao nga kini menos ug importansiya kon itandi sa usa ka karera ug usa pa gani ka matang sa pagdaogdaog. Bisan tuod ang kadaghanan maghunahuna tingali nga naghinobra na ang maong tinamdan, ang mga inahan kasagarang gipabati nga ang pag-atiman sa panimalay ug sa mga anak maoy segunda-klase nga trabaho. Ang uban mobati gani nga ang babaye nagkinahanglag karera gawas sa panimalay aron maugmad sa bug-os ang iyang mga katakos ug molampos.

Bisan pa niana, daghang bana ug mga anak ang nagpabili sa papel sa inahan diha sa pamilya. Si Carlo, nga nag-alagad karon sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Pilipinas, miingon: “Ania ko karon dinhi tungod sa pagbansay sa akong inahan kanako. Ang akong amahan tigdisiplina ug dali rang mosilot, apan gitabangan kami ni Mama pinaagi sa pagpatin-aw ug pagpangatarongan uban kanamo. Gipabilhan gayod nako ang iyang paagi sa pagtudlo.”

Si Peter, nga taga-Habagatang Aprika, maoy usa sa unom ka anak nga gimatuto sa inahan nga mubog grado. Giabandonar sila sa iyang amahan. Nahinumdom si Peter: “Ingong katabang ug dyanitor, si Mama gamay rag kita. Malisdan siya sa pagbayad sa mga bayranan namo sa eskuylahan. Subsob nga matulog ming gutom. Maglisod siya sa pagbayad sa abangan sa balay. Bisan pa niining tanang kalisdanan, wala gayod molunga si Mama. Gitudloan niya kami nga dili gayod namo itandi ang among kaugalingon sa uban. Kon wala pa ang iyang maisogong debosyon, dili gayod kami magmalamposon sa among kinabuhi.”

Usa ka bana nga taga-Nigeria, si Ahmed, nagpadayag kon unsay gibati niya sa tabang sa iyang  asawa sa pagmatuto sa ilang mga anak: “Gipabilhan nako ang papel sa akong asawa. Kon wala ko sa balay, makasalig ko nga ang mga bata maayong pagkaatiman. Imbes maghunahuna nga ang akong asawa nakig-indig kanako, ako siyang pasalamatan ug sultian nako ang mga bata nga kinahanglang tahoron nila siya sama sa ilang pagtahod kanako.”

Usa ka lalaki nga taga-Palestina nagdayeg sa kalamposan sa iyang asawa ingong inahan: “Si Lina dakog nahimo alang sa among anak nga babaye ug dakog natampo sa espirituwalidad sa among pamilya. Sa akong hunahuna, ang iyang kalamposan maoy tungod sa iyang relihiyosong mga pagtuo.” Si Lina usa sa mga Saksi ni Jehova ug nagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya sa pag-edukar sa iyang anak nga babaye.

Unsa ang pipila niining maong mga prinsipyo? Unsay ikaingon bahin sa panglantaw sa Bibliya sa mga inahan? Sa unsang paagi ang mga inahan sa unang mga panahon gihatagan ug dignidad ug pagtahod ingong mga tig-edukar sa ilang mga anak?

Usa ka Timbang nga Panglantaw sa mga Inahan

Sa paglalang ang babaye gihatagan ug dungganong papel diha sa kahikayan sa pamilya. Ang unang basahon sa Bibliya nag-ingon: “Si Jehova nga Diyos miingon: ‘Dili maayo alang sa tawo nga magpadayon nga mag-inusara. Buhatan ko siyag katabang, ingon nga iyang katimbang.’” (Genesis 2:18) Sa ingon, ang unang babaye, si Eva, gihatag ingong katabang ni Adan, o katugbang. Siya gilalang aron mahimong hingpit nga katabang ni Adan. Siya mahimong bahin unta sa katuyoan sa Diyos nga sila magpatunghag mga anak ug mag-atiman kanila maingon man sa yuta ug sa mga mananap niini. Siya magtagana ug intelektuwal nga panukbil ug pagdasig sa  usa ka tinuod nga kauban. Pagkadako sa kalipay ni Adan nga nadawat kining matahom nga gasa gikan sa Maglalalang!​—Genesis 1:​26-​28; 2:23.

Sa ulahi, gilatid sa Diyos ang mga lagda kon sa unsang paagi tratahon ang mga babaye. Pananglitan, ang Israelinhong mga inahan angayng pakitaan ug kadungganan ug dili tamayon. Kon ang usa ka anak nga lalaki “manghimaraot sa iyang amahan ug sa iyang inahan,” siya pagasilotan ug kamatayon. Ang Kristohanong mga batan-on giawhag nga “magmasinugtanon sa [ilang] mga ginikanan.”​—Levitico 19:3; 20:9; Efeso 6:1; Deuteronomio 5:16; 27:16; Proverbio 30:17.

Ilalom sa pagtultol sa bana, ang inahan mahimong tig-edukar sa mga anak nga babaye ug lalaki. Ang anak nga lalaki gisugo nga ‘dili talikdan ang balaod sa iyang inahan.’ (Proverbio 6:20) Dugang pa, ang Proverbio kapitulo 31 naghatag ug ‘mabug-at nga mensahe nga gihatag sa inahan ni Haring Lemuel kaniya ingon nga pagtul-id.’ Maalamon niyang gisugo ang iyang anak nga likayan ang dili-makasaranganong pag-inom ug alkoholikong mga ilimnon, nga nag-ingon: “Dili alang sa mga hari ang pag-inom ug bino ni alang sa mga pangulo ang pag-ingon: ‘Hain ang makahubog nga ilimnon?’ aron siya dili makainom ug mahikalimot sa gimando ug magatuis sa kawsa ni bisan kinsa sa mga anak nga ginasakit.”​—Proverbio 31:​1, 4, 5.

Dugang pa, ang matag batan-ong lalaki nga nagplanong magminyo maalamong magkonsiderar sa kahubitan sa “usa ka takos nga asawa” nga gihatag sa inahan ni Haring Lemuel, kinsa miingon: “Ang iyang bili labaw pa kaayo kay sa mga korales.” Unya, human hubita ang hinungdanong butang nga ikatampo sa maong asawa ngadto sa panimalay, ang inahan sa hari miingon: “Ang pagkamadanihon mahimong malimbongon, ug ang kaanyag mahimong kawang; apan ang babaye nga nahadlok kang Jehova mao ang makabaton ug pagdayeg alang sa iyang kaugalingon.” (Proverbio 31:10-31) Klaro nga ang atong Maglalalang naghimo sa babaye aron makabaton ug kadungganan ug responsibilidad diha sa pamilya.

Sa Kristohanong kongregasyon, ang mga asawa ug mga inahan gipasidunggan ug gipabilhan usab. Ang Efeso 5:25 nag-ingon: “Mga bana, magpadayon sa paghigugma sa inyong mga asawa.” Alang sa batan-ong si Timoteo, kansang inahan ug apohang babaye nagmatuto kaniya sa pagtahod “sa balaang mga sinulat,” kining inspiradong tambag gihatag: “Maymayi . . . ang tigulang nga mga babaye ingong mga inahan.” (2 Timoteo 3:15; 1 Timoteo 5:​1, 2) Busa, ang usa ka lalaki kinahanglang magtahod sa tigulang nga babaye nga daw iya kining inahan. Sa pagkatinuod, gipabilhan sa Diyos ang mga babaye ug gihatagan sila ug dignidad.

Ipahayag ang Imong Pagpabili

Usa ka lalaki nga gimatuto diha sa usa ka kultura diin ang mga babaye giisip nga ubos nag-asoy: “Ako nakadawat ug edukasyon nga nasentro sa lalaki, ug akong naobserbahan ang pagmaltratar ug ang kawalay-pagtahod ngadto sa mga babaye. Busa kinahanglang maningkamot ako nga lantawon ang mga babaye sama sa paglantaw sa Maglalalang kanila​—ingong kauban o katabang, sa panimalay ug sa pag-edukar sa mga anak. Bisan tuod malisdan ko sa paglitok ug mga pagdayeg sa akong asawa, akong naamgohan nga ang maayong mga hiyas sa akong mga anak maoy tungod sa iyang paghago.”

Sa pagkatinuod, ang mga inahan nga mopas-an sa ilang responsibilidad ingong mga tig-edukar makapasigarbo sa ilang papel. Kana usa ka mapuslanong karera. Sila takos gayod sa pagdayeg ug kinasingkasing nga pagpabili. Daghan kaayo kitag makat-onan gikan sa mga inahan​—mga batasan nga motabang kanato sa tibuok kinabuhi, maayong pamatasan nga hinungdanon kaayo sa maayong mga relasyon, ug sa daghang kahimtang usa ka moral ug espirituwal nga pagmatuto nga makatabang sa mga batan-on sa pagsubay sa hustong dalan. Nakapahayag ka ba ning bag-o pa sa imong pagpabili sa imong inahan tungod sa iyang nahimo alang kanimo?

[Hulagway sa panid 9]

Ang inahan ni Peter nagtudlo kaniya nga dili molunga

[Hulagway sa panid 10]

Gipabilhan gayod ni Ahmed ang tabang sa iyang asawa sa pagmatuto sa ilang mga anak

[Hulagway sa panid 10]

Miingon ang bana ni Lina nga ang maayong panggawi sa ilang anak nga babaye maoy tungod sa relihiyosong pagtuo sa iyang asawa