Ang Walog sa Maanindot nga  Kabulakan

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA UKRAINE

PAGDANGAT sa tingpamulak niining gamayng balangay nga gisabak sa Kabukirang Carpathian, ang tabunok nga kapatagan malukop ug puting mga bulak. Ang labing maayong panahon sa pagduaw dinhi maoy sa hinapos sa tingpamulak, sa dihang mangalimyon ang alpinong kapatagan, nga ang mga bisita mahaylo sa pagtan-aw sa duol.

Diin ba kanang maanindot nga pasundayag? Sa Walog sa Narcissi​—usa ka kinaiyanhong reserbadong dapit duol sa Khust, sa Kasadpang Ukraine. Makita dinhi ang lawodlawod sa bulak nga narcissus nga nanurok lang sa kapatagan. Bisan pag kapig 400 ka espisye sa mga tanom ang nanubo dinhi sa walog, ang narcissus mao ang labing ilado.

Ngani, ang ngalan sa reserbadong dapit gisunod sa ngalan sa bulak, nga nailhan usab ingong hiktin-ug-dahon nga narcissus o daffodil. Kining tanoma nga daw sibuyas-bombay, nga adunay tag-ason, nigpis nga mga dahon ug pormag-trompeta nga tumoy nga gilibotag puti o dalagong mga gihay, makaplagan usab sa tibuok nga kabukiran sa Alps ug sa Balkan.

Sa kasiglohan ang narcissus gidayeg sa mga magbabalak ug maghohoni. Sa pagkatinuod, ang usa ka espisye ginganlang Narcissus poeticus o narcissus sa magbabalak. Apan dili lang mga magbabalak ang nakamatikod sa kanindot niini. Sa karaang Roma, ang mga magmamando kanhi migamit ug dalag nga mga narcissus sa pag-abiba sa ilang madaogong mga manggugubat diha sa publiko. Ug sa Prussia, ang narcissus maoy simbolo sa gugma ug kalipay. Karong adlawa, ang mga komunidad sa tibuok kalibotan padayong nagdayeg sa kanindot sa bulak panahon sa tinuig nga mga pangilin ug sa mga selebrasyon.

Bisan pa niana, ang narcissus dili lang maanindot nga bulak. Ang ngalang narcissus nalanggikit sa Gregong pulong narka’o, nga nagpasabot nga “pagkahubog.” Tinuod ba nga makahubog ang narcissus? Sa dihang mamuskad ang maong mga bulak sa Walog sa Narcissi, ang mga bisita daw malumos sa kahumot o mobati pa gani ug diyutay nga pagkahubog!

Tungod sa makapaduka nga epekto sa kahumot, ang pipila nagtuo nga ang bulak makatambal. Ang mga Arabiano tiggamit ug lana sa narcissus aron itambal sa pagkaupaw, samtang kini gigamit sa mga Pranses sa pagtambal sa patol ug sa hingaping nerbiyos. Karong adlawa, ang lana sa narcissus gigamit diha sa mga pahumot ug, kon lunsay pa kini, diha sa aromatherapy o terapiyang nagagamit ug humot nga mga substansiya.

Mapreserbar ba Kini?

Giisip nga ang hiktin-ug-dahon nga narcissus motubo lang sa habog nga kabukiran. Kini kasagarang motubo diha sa kabukiran nga ang gihabogon maoy gikan sa 1,100 ngadto sa 2,060 metros. Apan 200 metros lang ang gihabogon sa Walog sa Narcissi, mao nga kini ang kinaubsang walog nga gituboan niining bulaka.

Aron mapreserbar kining katingalahan sa kinaiyahan, ang Walog sa Narcissi gihimong reserbadong dapit niadtong 1979. Mga 20 ka tuig sa ulahi, gideklarar sa Konseho sa Uropa ang hiktin-ug-dahon nga narcissus ingong gipanalipdang espisye.

Sa sinugdan, gidili ang pagpamutol ug sagbot sa Walog sa Narcissi human sa tingpamulak. Ugaling lang, sa pipila lang ka tuig, ang mga bulak nagkadiyutay. Ngano? Nasayran sa mga siyentipiko nga dihang pasagdang motubo, ang sagbot makatuok sa mga putot sa bulak. Hinuon, sa dihang ang pagpamutol ug sagbot gitugot na usab, nahibalik ang kinaiyanhong kahimtang sa walog. Busa, karon ang walog maoy maanindot sa tingpamulak, ug nagtagana kinig kompay sa tibuok tingtugnaw alang sa binuhing mga hayop.

Kining katingalahang maanindot nga bulak maoy pahinumdom sa katakos sa atong yutang puy-anan. Sa pagkamatuod, daghang estudyante sa Bibliya nagpaabot sa panahon sa dihang, ubos sa pagmando sa Gingharian sa Diyos, “ang kamingawan ug ang walay-tubig nga rehiyon magsadya, ug ang desyertong kapatagan magakalipay ug mamulak” ug maanindot nga kabulakan. (Isaias 35:1) Unya, ang kanindot nga susama sa iya sa Walog sa Narcissi madayag sa katibuk-ang yuta sanglit ang yuta ipasig-uli sa paraisong kahimtang nga sama kaniadto sa Eden.​—Genesis 2:8-15.