Kinsa si Jesu-Kristo?

SUMALA sa kasaligang kasaysayan, usa ka tawo nga ginganlag Jesus natawo kapig 2,000 ka tuig kanhi sa Betlehem, usa ka gamayng lungsod sa nasod sa Judea. Si Herodes nga Bantogan mao ang hari niadtong tungora sa Jerusalem, ug si Cesar Agusto mao ang emperador sa Roma. (Mateo 2:1; Lucas 2:1-7) Ang Romanong mga historyano sa unang duha ka siglo maglikay gayod sa paghisgot bahin kang Jesus, sanglit ang Romanong mga magmamando niadtong panahona misulay pagpukgo sa Kristiyanidad.

Sa laing bahin, ang The Historians’ History of the World nag-ingon: “Bisan sa dili-relihiyosong panglantaw, ang mga nabuhat [ni Jesus] dako kaayog impluwensiya sa kasaysayan kay sa mga nabuhat ni bisan kinsang tawo sa kasaysayan. Usa ka bag-ong yugto sa panahon, nga giila sa pangunang mga sibilisasyon sa kalibotan, ang nagsugod sa pagkatawo [ni Jesus].”

Ang magasing Time nagtaho nga mas daghang libro ang nasulat bahin kang Jesus kay ni bisan kinsang tawo sa kasaysayan. Daghan niining mga libroha nagpunting sa identidad ni Jesus, sa ato pa, kon kinsa gayod siya. Tingali wala nay molabaw pa ka kontrobersiyal niining butanga kay sa bisan unsang ubang topiko sa kasaysayan sa tawo.

Mga Pangutana Kaniadto Bahin sa Iyang Identidad

Sa dihang si Maria giingnan nga siya manganak ug nga nganlan niya siya ug Jesus, siya nangutana: “Unsaon ba pagkahitabo niini, nga wala man ako makigdulog sa usa ka lalaki?” Ang manulonda sa Diyos nga si Gabriel mitubag: “Pagalandongan ikaw sa gahom sa Labing Hataas. Tungod niana usab ang matawo pagatawgong balaan, Anak sa Diyos.”​—Lucas 1:30-35.

Sa ulahi, si Jesus mihimog mga milagro nga nakapahingangha sa iyang mga tinun-an. Sa dihang ang ilang sakayan nameligrong malunod tungod sa kusog nga unos diha sa Dagat sa Galilea, gipakalma ni Jesus ang tubig sa dihang siya miingon: “Hilom! Magmalinawon!” Kay nahibulong, ang iyang mga apostoles mipatugbaw: “Kinsa ba gayod kini siya?”​—Marcos 4:35-41; Mateo 8:23-27.

Ang mga pangutana bahin sa tinuod nga identidad ni Jesus komon taliwala sa mga tawo sa iyang panahon, busa gipangutana ni Jesus ang iyang mga apostoles kon unsay giingon sa mga tawo kon kinsa siya. “Ang pipila nag-ingon nga si Juan nga Bawtista,” mitubag sila, “ang uban si Elias, ang uban pa si Jeremias o usa sa mga manalagna”​—diin tanan mga patay na. Human niana si Jesus nangutana: “‘Apan kamo, sumala ninyo kinsa ba ako?’ Sa pagtubag si Simon Pedro miingon: ‘Ikaw mao ang Kristo, ang Anak sa Diyos nga buhi.’” Bisan ang mga demonyo​—daotang mga manulonda​—miingon bahin kang Jesus: “Ikaw mao ang Anak sa Diyos.”​—Mateo 16:13-16; Lucas 4:41.

Kon Unsay Giingon ni Jesus Kon Kinsa Siya

Bisan tuod talagsa rang mosulti si Jesus nga siya Anak sa Diyos, siya miangkon gayod nga siya Anak sa Diyos. (Marcos 14:​61, 62; Juan 3:18; 5:​25, 26; 11:4) Hinunoa, sagad niyang isulti nga siya “ang Anak sa  tawo.” Pinaagi sa pagpaila sa iyang kaugalingon niining paagiha, iyang gipasiugda nga siya gihimugso ingong tawo​—ang kamatuoran nga siya gayod usa ka tawo. Busa gipadayag usab niya ang iyang kaugalingon ingong “anak sa tawo” nga nakita ni Daniel diha sa panan-awon nga miatubang sa Labing Gamhanang Diyos​—ang “Karaan sa mga Adlaw.”​—Mateo 20:28; Daniel 7:13.

Inay ipadayag ang iyang kaugalingon nga Anak sa Diyos, gitugotan niya ang uban sa paglantaw kaniya nga ingon niana. Ug bisan ang mga tawo gawas sa iyang mga apostoles ingon usab niana ug panglantaw, lakip ni Juan Bawtista ug ang higala ni Jesus nga si Marta. (Juan 1:29-34; 11:27) Kini sila nagtuo nga si Jesus mao ang gisaad nga Mesiyas. Nasayran nila nga siya nagpuyo sa langit ingong gamhanang espiritung persona ug nga ang iyang kinabuhi milagrosong gibalhin sa Diyos sa tagoangkan sa birhen nga si Maria.​—Isaias 7:14; Mateo 1:20-23.

Susama sa Unang Tawo nga si Adan

Sa daghang paagi, si Jesus susama sa unang tawo, si Adan. Pananglitan, silang duha maoy hingpit nga mga tawo nga walay tawhanong amahan. (Genesis 2:​7, 15) Busa ang Bibliya nagtawag kang Jesus “ang kataposang Adan”​—usa ka hingpit nga tawo nga magsilbing “katugbang nga lukat.” Ang kinabuhi ni Jesus katugbang nianang sa “unang tawo nga si Adan,” kinsa gilalang sa Diyos ingong hingpit nga tawo.​—1 Corinto 15:45; 1 Timoteo 2:​5, 6.

Ang unang Adan gitawag sa Bibliya nga “anak sa Diyos.” (Lucas 3:38) Ugaling lang, giwala sa maong Adan ang iyang bililhong relasyon ingong anak sa Diyos pinaagi sa tinuyong pagsupak sa Diyos. Sa laing bahin, si Jesus matinumanon gayod sa iyang langitnong Amahan, ug siya nagpabiling inuyonan nga Anak sa Diyos. (Mateo 3:17; 17:5) Ang Bibliya nag-ingon nga ang tanan nga magpasundayag ug pagtuo kang Jesus, nga modawat kaniya ingong ilang Manluluwas, makadawat ug kinabuhing walay kataposan.​—Juan 3:​16, 36; Buhat 5:31; Roma 5:​12, 17-19.

Bisan pa niana, ang uban moergo nga si Jesus dili lang kay Anak sa Diyos kondili nga siya mao ang Diyos mismo. Sila miingon nga siya ug ang iyang Amahan parehong Labing Gamhanan nga Diyos. Husto ba sila? Si Jesus ba sa usa ka paagi bahin sa Diyos? Mao ba kanay giingon ni Jesus, o ni bisan kinsang mga magsusulat sa Bibliya? Sa pagkatinuod, kinsa ang bugtong matuod nga Diyos? Kinsay giingon ni Jesus nga ang bugtong matuod nga Diyos? Atong susihon.

[Kahon/Hulagway sa panid 4]

Labing Inila nga Tawo

Ang asoy sa kinabuhi ni Jesus gisulat sa upat niya ka kontemporaryo​—sila si Mateo, Marcos, Lucas, ug Juan​—duha kanila maoy suod niya nga mga higala. Ang ilang mga basahon, nga nagdala sa mga ngalan sa mga magsusulat, kasagarang gitawag nga mga Ebanghelyo, nga ang mga bahin niana mabasa sa kapig duha ka libong pinulongan. Kining mugbong mga basahon kasagarang gilakip sa ubang basahon nga naglangkob sa Bibliya. Ang naapod-apod nga mga kopya sa mga Ebanghelyo​—tinagsa man nga mga basahon o ingong bahin sa Bibliya​—mas daghan pa kay sa bisan unsang mga sinulat sa kasaysayan. Dili ikatingala nga si Jesus mao ang labing inila nga tawo nga nabuhi sukad!

[Hulagway sa panid 3]

“Kinsa ba gayod kini siya?” nangutana ang mga apostoles