Pagtapos sa Pagpangawat ug Baligya

“Ang pagtapos sa pangawat dili lang problema sa tag-iya sa tindahan, kini problema sa tibuok komunidad; ang tanan makabenepisyo kon mahunong na ang pagpangawat.”​—“EVERY RETAILER’S GUIDE TO LOSS PREVENTION.”

ANG pagpangawat ug baligya, sama sa ubang daotang mga buhat, hayan nga makaimpluwensiya sa panghunahuna sa usa ka tawo, nga magpalihok kaniya sa pagpakamatarong sa iyang kaugalingon. Busa, sama ra nga ibton sa hardinero ang mga sagbot dala ang gamot niini, kinahanglang wagtangon niadtong gustong mohunong sa pagpangawat ug baligya ang daotang hunahuna. ‘Bag-oha ang inyong hunahuna,’ nagtambag ang Bibliya diha sa Roma 12:2. Sa 1 Pedro 1:​14, kini nagtambag: “Hunong na sa pagpaumol sumala sa mga tinguha nga inyong nabatonan kanhi.” Ang mosunod nga lima ka punto makatabang sa kawatan ug baligya sa pag-usab sa iyang hunahuna bahin sa pagpangawat.

Mga Tabang sa Pagtul-id sa Hunahuna

◼ Una, ang pagpangawat ug baligya maoy supak sa balaod. Ang pagpangawat komon tingali sa dapit nga iyang gipuy-an, ug tingali dili siya masakpan; apan ang kawatan ug baligya naglapas gihapon sa balaod.​—Roma 13:1.

Unsay mahitabo sa dihang daghan ang molapas sa balaod? Sumala sa Bibliya, ‘ang balaod mawad-an sa gahom.’ (Habacuc 1:​3, 4) Sa ato pa, mamenosan ang mapuslanong epekto sa balaod sa pagsanta sa krimen, nga moresulta sa kagubot sa mga tawo. Sa matag higayon nga dunay mangawat ug baligya, iyang gipahuyang ang pundasyon sa masinundanon-sa-balaod nga katilingban. Sa dihang mahitabo kana, ang tanan mag-antos.

◼ Ikaduha, ang pagpangawat ug baligya makapawala sa pagsalig. Ang maong pagpanglimbong inanayng makabungkag sa tawhanong mga relasyon, nga tungod niini ang mga tawo malisdan sa pagsabot ug pagpakiglabot nga makiangayon sa usag usa.​—Proverbio 16:28.

“Ang akong kinadak-ang sayop mao ang labihang pagsalig.” Mao kiniy giingon sa usa ka tag-iyag tindahan sa panapton human siya mabangkarota tungod sa mga kawatan. Kaniadto misalig siya sa iyang mga suki ug mga empleyado nga dili nila siya kawatan. Karon gibati niya nga sila dili takos sa iyang pagsalig.

 Ang usa ka tawo mamakak tingali sa lain ug madaot ang iyang relasyon sa maong tawo. Apan human ang usa makapangawat ug baligya ang tanang mosulod sa tindahan sunod niya mahimong dudahan na sa tag-iya. Dudahan na hinuon nga mangawat ang mga tawong matinud-anon. Duna bay katungod si bisan kinsa sa pagbuhat niana?

◼ Ikatulo, ang batasan sa pagpangawat ug baligya mahimong mosangpot sa mas grabeng mga krimen. Sa ngadtongadto, ang mga kawatan ug baligya mahimong mohimo ug mas grabe pang krimen.​—2 Timoteo 3:13.

Ang Kataposan sa Pagpangawat ug Baligya

◼ Ikaupat, ug labing hinungdanon, ang usa nga mangawat ug baligya nagsupak sa Labing Gamhanan nga Diyos. Gibaoran sa iyang Pulong ang kawatan nga “dili na mangawat,” ug kini nagpasidaan nga hukman kadtong mosupak Kaniya. (Efeso 4:28; Salmo 37:​9, 17, 20) Apan pasayloon ni Jehova ang mga kawatan nga magbag-o. Matagamtaman nila ang pakigdait uban sa Diyos.​—Proverbio 1:33.

◼ Ikalima, ang pagpangawat ug baligya, sama sa uban pang mga krimen, mahanaw na sa dili madugay. Sa dihang ang Gingharian sa Diyos bug-os nang magmando sa yuta ingon sa gisaad diha sa Bibliya, ang mga tawo magtratar na unya sa usag usa uban ang integridad ug pagkamatinud-anon. Mosangpot kini sa kahupayan gikan sa makadaot nga mga epekto sa pagpangawat ug baligya.​—Proverbio 2:​21, 22; Miqueas 4:4.

[Kahon/Hulagway sa panid 10]

DILI MAHAL NGA MGA PAAGI SA PAGSANTA SA PAGPANGAWAT

Ang ubang gagmayng mga negosyo dili tingali makaarang sa pagpalit ug mahalong mga sistema sa seguridad. Apan wala kini magpasabot nga wala silay mahimo batok sa mga kawatan ug baligya. Subsob, mabantayan sa mga negosyante ang ilang baligya pinaagi sa paghimo ug pipila ka yanong mga lakang.

Sa usa ka publikasyon diin sila maoy kaubang awtor, ang mga detektib nga sila si Michael Brough ug Derek Brown nagpasiugda sa panginahanglan nga magbantay sa mga mamalitay: “Bantayi ang tanan. . . . Ikaw ug ang imong mga tindero ug tindera mao ang pangunang depensa.” Sila nagsugyot nga duolon niining paagiha ang usa nga gidudahang nangawat: “Nakita ba nimo ang imong gipangita? Palihog dad-a kana ngadto sa kahera.” “Mahimo ba nako nang puston para nimo?” “Eksakto ba nimo kanang maong suwiter?” “Puwede ta kang kuhaan ug basket?” Matod pa sa mga detektib: “Kini magpahibalo sa tinuod nga mga mamalitay, maingon man sa mga kawatan, nga namatikdan ninyo sila ug interesado kamo kanila.”

Mahitungod sa kahapsay, sila miingon: “Pun-a pirme ang estante sa baligya ug hupti kining hapsay. Kon pirme nimong tan-awon ang gidispley nga mga baligya masinati ka niini, ug kon mas hapsay ang pagkapahimutang niini, mas daling mamatikdan kon dunay natandog o gikuha.”​—Every Retailer’s Guide to Loss Prevention.

Ang imbestigador nga si Russell Bintliff misugyot: “Ang walay ali nga mga pasilyo ug puno ug baligya nga mga estante makatabang sa mga empleyado sa pagpaniid sa mga kalihokan sa mamalitay. Pinaagi sa paglakawlakaw diha sa pasilyo diin namatikdan ang kadudahan nga tawo, matino sa empleyado kon unsay nawala ug unya, nga magsusi konohay sa suplay, makita niya kon unsay naa sa karetilya o basket sa mamalitay. . . . Ang kawatan ug baligya mahibalo kon unsay nagakahitabo; ang matinud-anong mga mamalitay dili gani makaamgo nga gibantayan sila ug empleyado.” Kon bahin sa pagkapahimutang sa pasilyo, siya miingon: “Kinahanglang klaro nga mapanid-an [sa tag-iya sa tindahan] ug sa mga empleyado ang mga mamalitay.”​—Crimeproofing Your Business​—301 Low-Cost, No-Cost Ways to Protect Your Office, Store, or Business.

[Hulagway sa panid 9]

Ang pagkamatinud-anon magpalambo sa pagsalig ug mahigalaong mga relasyon