Mga Batan-on Nagkinahanglan ug “Panahon sa Pagpakigkomunikar”

ANG matag mahingawaong ginikanan nahibalo nga ang gagmayng mga bata himsog nga motubo kon hatagag mahigugmaong pagtagad ug nga sila mokamang ngadto sa ilang ginikanan kon gusto nilang magpakugos. Apan, sa dihang motin-edyer na, lagmit dili na nila gusto nga kanunayng hatagag atensiyon sa ilang mga ginikanan, matod ni Dra. Barbara Staggers, direktor sa pagpanambal nga nag-espesyalisar sa mga batan-on diha sa Children’s Hospital and Research Center sa Oakland, California, T.B.A. Hinunoa, mao na kining panahona nga sila nagkinahanglan gayod ug pagtagad sa ilang mga ginikanan. Ngano man?

Sa dihang ang mga bata motin-edyer na, ang ilang panahon wala na kaayoy superbisyon, ug kini ang usa sa kinadak-ang mga peligro nga ginaatubang sa mga tin-edyer, matod pa ni Staggers. “Ang pagkatin-edyer,” matod niya diha sa taho sa mantalaang Toronto Star, “maoy panahon nga ang mga batan-on magsugod sa pagkaila sa ilang kaugalingon ug kon unsaon nila pagpahiuyon sa ilang palibot. Kon dugangan pa kana sa natural nga hilig sa pagpangarisgar ug sa kusog nga impluwensiya sa mga isigkaingon, modako pa gayod ang kapeligrohan.” Ang pagkatin-edyer dunay lainlaing mga hugna ug dili edad ang isyu dinhi. Hinunoa, matod ni Staggers, “ang isyu dinhi mao ang paggawi [sa mga tin-edyer] ug paagi sa pagproseso sa impormasyon ug pagsulay sa lainlaing mga butang.” Ang unang hugna sa pagkabatan-on mao ang panahon sa pagsigeg hunahuna bahin sa ilang kaugalingon, pagkabalaka sa mga kausaban sa ilang lawas, ug pagkamahinaykon. Ang tungatungang hugna sa pagkabatan-on mao ang panahon sa pagsulaysulay ug bag-ong mga butang o mga ideya, ug ang ulahing hugna mao ang panahon nga sila mag-independente sa paghunahuna.

Oo, ang mga tuig sa pagkatin-edyer makaiikag nga panahon, apan makapalibog usab kini​—alang sa mga ginikanan ug sa mga tin-edyer. Si Staggers, kinsa nagtambal ug mga tin-edyer kapin na sa 20 ka tuig, nag-ingon nga kadaghanan kanila “nagkinahanglan ug panahon sa pagpakigkomunikar sa usa ka hamtong nga may kahingawa kanila.” Sa unsang paagi mahimo kini?

Hupti ang maayong komunikasyon! Mga ginikanan, ipakita ang inyong pagmahal sa inyong mga anak pinaagi sa pagpaminaw ug maayo kanila. Ipakita ang inyong pagmahal pinaagig mga pangutana sa pagtabang sa inyong mga tin-edyer nga makasabot sa mga hunahuna ug ideya ug sa pagtabang kanila aron sila mahibalo sa resulta sa dili maalamong mga desisyon nga ilang pagahimoon. Magmapositibo bahin sa mga kaayohan nga matagamtam tungod sa hustong mga desisyon. Tabangi sila sa pagkahibalo kon unsang panggawi ang dalawaton.

Kon sundon sa mga ginikanan ang komon nga pagtuo nga ang mga bata kinahanglang makakat-on sa pag-atubang ug mga problema nga silasila ra, ang mga batan-on dali gayod nga maapektohan sa daotang impluwensiya sa mga tawo nga walay prinsipyo. (Proverbio 13:20) Sa laing bahin, ang mga ginikanan nga magpadapat sa tambag sa Bibliya naghatag sa ilang mga anak ug labing maayong kahigayonan nga molampos sa ilang pagkabatan-on ug mahimong responsable nga mga hamtong. Busa, ang mga ginikanan kinahanglang makakat-on sa ‘pagbansay sa bata subay sa dalan nga alang kaniya.’​—Proverbio 22:6.

Ang mapuslanong tambag bahin sa epektibong pagpakigkomunikar ug pagbansay sa tin-edyer nga anak mabasa diha sa librong Ang Sekreto sa Kalipay sa Pamilya. * Kini naghatag usab ug mapuslanong tambag gikan sa Kasulatan alang sa matag membro sa pamilya.

[Footnote]