Tan-awa Pag-ayo ang Nopal

Tinampo sa magsusulat sa Pagmata! sa Mexico

Ang tanom nga nopal maoy usa ka matang sa kaktus (susama sa arapal) nga dili nindot tan-awon apan dugay nang nahimong bahin sa kinabuhi sa mga Mexicano. Kanang tanoma makita diha sa ubang mga nasod sa kayutaan sa Amerika—maingon man sa mga desyerto sa tibuok kalibotan—apan ang pagkamapuslanon niini dili tingali dayon mamatikdan tungod sa pagkatunokon niini. Ang maong tanom mahimong moabot ug lima ka metros ang gihabogon. Kini adunay lagpad, linginon nga mga tungkay nga puno sa mga tunok, ug kini mamunga ug tam-is nga tunokong mga peras.

Ang Milpa Alta, nga duol sa Mexico City, maoy maayong dapit nga tamnan ug nopal, ug ang mga mag-uuma didto dugay nang nagbaligya niana ngadto sa ubang dapit sa kalibotan. Ang Milpa Alta maghikay gani ug tinuig nga eksibisyon, nga maghatag sa mga tawo ug kahigayonan sa pagtilaw sa nagkadaiyang pagkaon nga adunay nopal.

Sa Mexico ang mamalitay subsob nga makakita ug mga tungkay sa nopal diha sa mga tiyanggihan maingon man sa modernong mga supermarket. Didto kini gibaligya nga limpiyo na ug mahimo nang lutoon.

Sa katibuk-an, kini kinahanglang presko ug linghod kon kini kaonon. Ang mga Mexicano magpreparar niini sa daghang paagi ug magdalit niini uban ang lainlaing potahe sa karne. Ang labing komon nga potahe mao ang sinugbang mga tungkay sa nopal nga idalit uban ang bistik, samtang ang tortilyas nga itlog nga may tinadtad nga nopal maoy lamiang potahe sa pamahaw.

Gawas pa, mahimong preparahon ang lamiang ensalada pinaagi sa paghiwahiwa nga kuwadrado sa linapwaan nga mga tungkay sa nopal, pagdugang ug inad-ad nga dili-luto nga tamates, sibuyas, ug kulantro, ug sagolan kini ug lana sa olibo, suka, ug asin. Bisan tuod sa sinugdan ang mga tungkay sa nopal morag walay lami—ug dili nindot tan-awon tungod kay pilitpilit kini—kon timplahan na ug Mexicano nga mga sarsa, kini lami kaayo.

Ang eksperyensiyadong mga mag-uuma dali ra ug hanas kaayo nga makakuha ug makahinlo sa mga tungkay sa nopal. Kon gusto nimong mangunay sa pagbuhat niini, kinahanglang magbantay ka sa daghang tunok niini. Gisugyot nga magsul-ob ka ug plastik nga guwantes.

Nadiskobrehan nga ang tanom nga nopal makatambal ug sakit. Ang Nasodnong Instituto sa Nutrisyon sa Mexico naghubit sa benepisyo niini sa panglawas, nga ang usa niini mao nga kini makapaus-os sa katibuk-ang sukod sa kolesterol ug sa LDL nga mga lipoprotein (dili-maayong matang sa kolesterol). Ang uban nagsugyot nga makatabang kini sa pagkontrolar sa diabetes. Samtang ang mga siyentipiko nagpadayon sa pagtuon sa yanong tanom nga nopal, madiskobrehan pa nila ang dugang mga benepisyo niini sa panglawas.

Sa kasamtangan, nganong dili nimo tilawan ang naandang Mexicanong pagkaon nga adunay nopal? Madiskobrehan nimo nga kini lami diay bisag dili nindot tan-awon.