Tibuok-Kalibotang mga Epidemya—Kon Unsay Imong Madahom sa Umaabot
Tibuok-Kalibotang mga Epidemya—Kon Unsay Imong Madahom sa Umaabot
ANG pipila ka tawo nga nagtuki sa 1918-19 nga tibuok-kalibotang epidemya sa trangkaso napahinumdoman gayod bahin sa mga tagna sa Bibliya. Pananglitan, si Gina Kolata nag-ingon diha sa iyang librong Flu—The Story of the Great Influenza Pandemic of 1918 and the Search for the Virus that Caused It: “Trangkaso ang ilang pagtawag sa hampak niadtong 1918, apan lahi kaayo kini sa bisan unsang trangkaso sukad. Morag tagna kini sa Bibliya nga natuman.”
Aduna bay gisulti ang Bibliya maylabot niining maong kalamidad nga nahitabo sa tawo? Sa pagkatinuod, aduna.
Mga Kamatay nga Gitagna sa Bibliya
Si Jesu-Kristo gipangutana sa iyang mga tinun-an bahin sa ilhanan “sa kataposan sa sistema sa mga butang.” (Mateo 24:3) Si Jesus mitubag pinaagi sa pag-ingon: “Ang nasod motindog batok sa nasod, ug ang gingharian batok sa gingharian; ug aduna unyay dagkong mga linog, ug sa nagkalainlaing mga dapit mga kamatay.” (Lucas 21:7, 10, 11) Gitagna usab sa Bibliya nga sa panahon sa kataposan, aduna unyay “makamatay nga hampak.”—Pinadayag 6:8.
Ang epidemya sa trangkaso Espanyola nagsugod sa hapit nang matapos ang Dakong Gubat (1914-18), nga gitawag sa ulahi ug Gubat sa Kalibotan I. Nianang yugtoa nagsugod ang katumanan sa mga tagna sa Bibliya bahin sa “kataposang mga adlaw.” Kining mga tagnaa naghisgot ug grabeng kanihit sa pagkaon, dagkong mga linog, pag-uswag sa kalapasan, ug grabeng pagkadaot sa moral nga mga prinsipyo. Walay duhaduha imong nakita kining mga kahimtanga sa kalibotan karon.—Mateo 24:3-14; 2 Timoteo 3:1-5.
Ang katumanan sa mga tagna maylabot sa “kamatay” ug “makamatay nga hampak” nakahatag ug dili matukib nga kahadlok ug kaguol, ug nakakalas ug daghan kaayong kinabuhi. Ug sumala sa magasing Microbes and Infection, “may katarongan gayod sa paghunahuna nga aduna unyay laing
tibuok-kalibotang epidemya nga mahitabo sa umaabot. Morag dili kini kalikayan nga mahitabo.”Ang Kapeligrohan Nagpadayon
Ang magasing Emerging Infectious Diseases sa Abril 2005 miingon: “Kaniadto ang malaomong mga tawo nagtuo nga ang grabeng mga sakit nga makatakod masumpo na paglabay sa panahon.” Apan, ang magasin midugang nga “ang makatakod nga mga sakit magbalikbalik gihapon.” Ang magasing Nature sa Hulyo 8, 2004, nag-ingon bahin sa mga resulta: “Mga 15 milyones . . . ka tawong mangamatay kada tuig maoy direktang resulta sa makatakod nga mga sakit.”
“Tungod sa pagtungha sa AIDS, ang mga tawo nakaamgo nga dili kalikayan ug may daotang mga resulta ang makatakod nga mga sakit,” matod sa magasing Nature. Ang UNAIDS, nga usa ka programa alang sa AIDS nga gipaluyohan sa Hiniusang Kanasoran ug sa ubang mga grupo, mireport: “Sa 45 ka nasod nga labing naapektohan, gibanabana nga 68 milyones ka tawo ang ahat nga mangamatay tungod sa AIDS gikan sa tuig 2000 hangtod sa 2020.”
Sa miaging 25 ka tuig, ang AIDS nahimong makamatay nga hampak, nga nakapatay ug kapin sa 20 milyones ka tawo. Apan ang trangkaso Espanyola mihampak sa mga biktima niini nga kapin lang ug usa ka tuig. Karon, sumala sa subli-subli nga mga pasidaan, sa bisan unsang oras ang kalibotan makaagom ug makamatay nga matang sa trangkaso nga niana ang kalibotan dili andam sa pag-atubang.
Sa Mayo 19, 2005, ang Reuters Alert Net nagpasidaan bahin sa padayong pagtungha sa bag-ong mga virus nga makatrangkaso, ug kini midugang nga ang maong mga virus “padayong nameligro nga mahimong tibuok-kalibotang epidemya.” Ang isyu sa The Wall Street Journal sa adlaw una pa niana miingon: “Ang virus sa bird flu nga nag-atake karon sa Asia nailhang H5N1 ug unang namatikdan didto sa baligyaanag mga manok ug itik sa Hong Kong niadtong 1997. Isog kaayo kini nga virus—kutob 80% sa matakdan niini mamatay.” Gitaho nga ang virus motakod sa mga tawo nga magpaduol sa nataptan nga mga hayop.
Ang Umaabot—Mangiob o Masanag?
Ang atong umaabot morag mangiob. Sa dihang si Jesu-Kristo naghisgot ug mga kamatay sa kataposang mga adlaw, iyang gipakita nga aduna gayoy katarongan nga mabalaka. Apan, ang Bibliya naghatag usab kanato ug paglaom. Pananglitan, ang Diyos dunay gisaad kang Noe ug sa iyang pamilya una pa mahitabo ang tibuok-kalibotang Lunop. Una iyang gipasidan-an si Noe sa nagsingabot nga kalaglagan, apan iyang gisugo usab si Noe sa pagtukod ug arka, nga maoy mohatag ug proteksiyon kaniya ug sa uban. (Genesis 6:13, 14; 7:1) Si apostol Pedro nag-ingon nga “ang pailob sa Diyos nagpaabot sa mga adlaw ni Noe, samtang ang arka gibuhat,” ug nga sa dihang natapos na ang arka, kadtong mga nakalabang nga buhi “giluwas latas sa tubig.”—1 Pedro 3:20.
Si Jesu-Kristo, kinsa daghan ug gitagna bahin sa mga kahimtang sa kalibotan nga atong makita karon, nag-ingon nga ang atong panahon sama nianang kang Noe. Kadtong mosalig sa Diyos sama ni Noe dunay paglaom nga maluwas sa usa ka grabe kaayong kalaglagan. (Lucas 17:26, 27) Si Juan, nga apostol ni Jesus, misulat: “Ang kalibotan nagakahanaw ingon man ang tinguha niini, apan siya nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin hangtod sa kahangtoran.”—1 Juan 2:17.
Busa, ang presenteng sistema sa kalibotan matapos. Unsang matanga sa kinabuhi ang matagamtam niadtong maluwas? Si apostol Juan gihatagan ug panan-awon bahin sa nindot nga mga kahimtang nga maglungtad unya sa yuta ilalom sa paggahom sa Gingharian sa Diyos: “Niana nadungog ko ang usa ka makusog nga tingog gikan sa trono nga nag-ingon: “Siya [Diyos] mopuyo uban kanila, ug sila mahimong iyang mga katawhan. Ug ang Diyos makig-uban kanila. Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang unang mga butang nangagi na.”—Pinadayag 21:3, 4.
Dili kinahanglang mahimong mangiob ang imong umaabot. Kon ikaw magtuon bahin sa Diyos ug bug-os nga mosalig kaniya, ikaw may masanag nga palaaboton sa unahan. Ang kasaligang saad sa Diyos mao nga diha sa iyang bag-ong kalibotan, ang mga patay pagabanhawon. (Juan 5:28, 29; Buhat 24:15) Ug ang kamatay mawala na hangtod sa hangtod. Diha sa usa ka tagna nga matuman unya nianang bag-ong kalibotan, ang Bibliya nagsaad: “Walay pumoluyo nga moingon: ‘Ako masakiton.’”—Isaias 33:24.
[Hulagway sa panid 10]
Ang Bibliya nagsaad ug usa ka bag-ong kalibotan diin “walay pumoluyo nga moingon: ‘Ako masakiton’”