Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsay Angay Nakong Mahibaloan Bahin sa mga Steroid?

“Naghunahuna ako bahin niana [ang mga sangpotanan sa paggamit ug steroid] . . . Maghunahuna ko kon hangtod kanus-a nga ako mabuhi. . . . Apan, mao gyod kiniy akong gusto karon.”—John, usa ka barbelista.

WALA ka ba makaangay sa imong panagway? Gusto ka bang makabaton ug maskuladong lawas nga sama nianang sa usa ka iladong atleta o yagpis nga lawas nga sama nianang sa usa ka sikat nga modelo? Ganahan ka ba kaayo sa mga esport ug gusto nimong mahimong mas kusgan ug paspas?

Kon ang imong tubag sa mga pangutana sa ibabaw maoy oo, nan, ikaw lagmit mahaylo sa paggamit ug pipila ka pildoras o likidong mga substansiya nga gipaneguro sa imong mga higala nga makatabang kanimo nga makab-ot dayon ang imong gitinguha. Ang magasing American Academy of Family Physicians nag-ingon: “Adunay mga 1 ka milyong batan-on [sa Tinipong Bansa] nga nagpanuigon ug tali sa 12 ug 17 anyos ang naggamit ug lagmit peligrosong makapataas-ug-lanat nga mga suplemento ug mga droga.”

Ang labing popular niining makapataas-ug-lanat nga droga mao ang anabolic steroid. Unsa man kini? Nganong ang mga tawo mogamit man niini? Ug sa unsang paagi makasukol ka sa pagkamakapadani niini?

Pagpauswag sa Kinaiyanhong Katakos

Sumala pa sa taho sa Department of Health and Human Services sa U.S., “ang anabolic steroid maoy pamilyar nga ngalan sa sintetikong mga substansiya nga susama sa mga hormone sa sekso (mga androgen) sa lalaki. Kini makapadako sa kaunoran nga nagtapot sa bukog (anabolic effect) ug makaugmad sa seksuwal nga mga kinaiyahan sa lalaki.” Panahon sa pagkaulitawhay, ang tukma kaayo, kontrolado nga pag-uswag sa gidaghanon niining maong mga hormone sa sekso magpahinabog mga kausaban sa lawas nga tungod niana ang bata modako ug mahimong hingkod nga lalaki.—Salmo 139:15, 16.

Ang sintetikong mga steroid unang gigama niadtong katuigan sa 1930 sa pagtambal sa mga lalaki nga sa kinaiyanhon dili makapatunghag igong gidaghanon niini nga mga hormone. Sa pagkakaron, ang mga steroid gigamit aron mapugngan ang paghugo sa lawas gumikan sa HIV ug sa ubang mga sakit. Apan, ang mga steroid pinangita usab bisan niadtong walay suliran sa panglawas. Sa katuigan sa 1950, ang mga steroid mapalit na diha sa ilegal nga baligyaanan, ug ang ambisyosong mga atleta  nagpahimulos sa makapataas-ug-lanat nga katakos niining maong mga droga.

Apan, dili lang mga atleta ang nahaylo sa paggamit ug steroid. Usa ka pagtuon nga gipatik diha sa medikal nga magasin nga Pediatrics nagbanabana nga halos 3 porsiyento sa batan-ong mga lalaki ug babaye sa Tinipong Bansa nga nagpanuigon ug 9 hangtod 13 ang nakagamit niini nga mga droga. Si Dra. Nora D. Volkow, direktor sa National Institute on Drug Abuse, nag-ingon atol sa di pa dugayng sesyon sa kongreso sa U.S. nga sa 2004 adunay “gibanabana nga mga 79,000 ka estudyante sa kuwarto anyo sa hayskul nga [nag-ingon nga] sila nag-abuso sa anabolic steroid sa miaging tuig.” Sa United Kingdom, kaylap usab ang pag-abuso sa steroid. “Sa Merseyside ug Cheshire sa 2003,” ang New Statesman nagtaho nga “ang kinadak-ang grupo sa bag-ong tiggamit ug mga heringgilya mao kadtong tiggamit ug steroid, nga nalabwan pa sa unang higayon ang mga tiggamit ug heroina.” *

Unsa ka Makapadani ang mga Steriod?

Nganong midaghan ang nag-abuso sa steroid? Ang usa ka katarongan mao nga ang malamposong mga atleta mahimo dayong inila ug adunahan kaayo. Ang mga steroid daw makatabang sa usa nga daling modato. Usa ka prominenteng tigbansay sa mga atleta nagsumaryo sa nagpatigbabawng tinamdan sa kadaghanan sa dihang siya miingon: “Ang pagdaog dili mao ang labing hinungdanon sa tanan—kini lang ang hinungdanon.” Si Volkow, nga gihisgotan sa ibabaw, nag-ingon: “Kita nag-atubang karon ug makadaot gayod nga tinamdan nga nag-anam ka kaylap sa atong katilingban—nga ang pagkamaskulado mas maayo, ug ang pagkahimong kinahaworan maoy labawng hinungdanon bisag unsa pang paagi ang gamiton sa pagkab-ot niana.”

Ang usa ka surbi nga gihimo ni Bob Goldman, usa ka doktor nga nag-espesyalisar sa sports medicine (natad sa medisina maylabot sa paglikay o pagtambal sa kadaot gumikan sa esports), daw nagpamatuod niining makapasubong kamatuoran. Iyang gipangutana ang batan-ong mga atleta kon sila mogamit ba sa gidili nga makapataas-ug-lanat nga droga ubos sa mosunod nga mga kondisyon: Sila dili dakpon, sila makadaog sa tanang kompetisyon sulod sa lima ka tuig ug, human niana, sila mamatay tungod sa segundaryong mga epekto sa droga. Labaw sa katunga sa mga batan-on nga gipangutana ang miuyon.

Bisan kon wala kay tinamdan nga kinahanglang modaog bisag unsa pay mahitabo, ang mga steroid tingali makapadani gihapon kanimo. Ngano? “Ang mga tawo mogamit ug steroid,” matod ni Volkow, “tungod kay [ang mga steroid], sa pagkatinuod, makapauswag sa pipila ka matang sa pisikal nga kalihokan ug makapaarang-arang sa panagway.” Sa daghang kultura karon, mas gihatagag dakong importansiya ang pisikal nga panagway. Si Dr. Harrison Pope, usa ka propesor sa sikyatriya sa Harvard Medical School, nag-ingon: “Milyonmilyong lalaki ang nag-antos sa kawalay pagsalig sa kaugalingon ug kamaulawon tungod sa sobrang pagpasiugda sa panagway.” Ang mga steroid naghatag ug kahigayonan sa batan-ong mga lalaki nga matago ang ilang kawalay pagsalig sa kaugalingon ilalom sa nunot-sa-uso nga maskuladong lawas.

Sa susamang katarongan, ang batan-ong mga babaye usab dali rang mahaylo sa paggamit ug steroid. Si Charles Yesalis, usa ka propesor sa panglawas ug kaugmaran sa tawo sa Pennsylvania State University, nag-ingon maylabot sa pag-abuso sa mga steroid: “Adunay dakong pag-uswag sa gidaghanon sa batan-ong mga babaye nga nag-abuso sa steroid sulod sa katuigan sa 1990, ug kini miabot sa kinatas-ang ihap karon.” Ang pipila ka batan-ong mga babaye mogamit ug steroid aron mahimong mas kusgan ug paspas sa natad sa esports. Apan, ang kadaghanan  kanila dayag nga naggamit niini sa paglaom nga ang maong mga droga makapahimo sa ilang mga lawas nga yagpis ug tigson tan-awon sama nianang gipasundayag sa mga modelo ug artista karon. “Kon bahin sa batan-ong kababayen-an,” matod pa ni Jeff Hoerger sa Rutgers University sa New Jersey, “mas gigamit nila kini ingong [paagi sa] pagkontrolar sa timbang ug pagpamenos sa tambok sa lawas.”

Palandonga ang mga Kapeligrohan

Kon ugaling ikaw hayloon sa paggamit ug steroid nga wala ireseta sa doktor, mapuslanon ang pagpalandong sa mosunod nga mga kamatuoran. Ang tawo nga mogamit niini bisan sa mubong panahon lamang mameligro nga atakehon sa kasingkasing, madaot ang atay ug rinyon, ug makabatog seryosong mga suliran sa pangisip. Ang mga babaye nga mogamit ug steroid makaagom sa mga abnormalidad sa pagregla, pagdaghan sa mga balhibo sa lawas, male-pattern baldness (pagkaupaw sa mga lalaki gumikan sa kausaban sa hormone), ug sa permanenteng paglawom sa tingog. Sa laing bahin, ang mga lalaki nga mogamit ug steroid mahimong tuboan ug dughan ug lagmit mamatikdan nila nga mikuyos ang ilang itlog. May mga panahon nga ang mga lalaki ug babaye mokalit pagkaagresibo. Ug, sa kasukwahi, ang paggamit ug steroid panahon sa pagkabatan-on makapasawot hinuon.

Kon ikaw usa ka batan-on nga buot magpahimuot kang Jehova nga Diyos, unsang mga prinsipyo sa Bibliya ang nalangkit sa dili hustong paggamit sa mga steroid? Ang Bibliya tin-awng nag-ingon nga ang imong kinabuhi maoy gasa gikan kang Jehova. (Buhat 17:25) Ingon sa gipamatud-an sa ibabaw, ang usa ka batan-on nga nag-abuso sa mga steroid lagmit magdaot sa iyang panglawas. Busa, pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Gipabilhan ko ba ang gihatag ni Jehova kanako nga lawas—nga “katingalahan ang pagkabuhat”—kon naggamit ako ug mga substansiya nga sa ngadtongadto makadaot niini?’—Salmo 139:14.

Ang laing butang nga angayng palandongon mao nga ang mga steroid makapahimo sa tiggamit niini nga daling mosilaob sa kasuko. Ang maalamong Haring Solomon nag-ingon: “Ang maaligutgoton daghan ug kalapasan.” (Proverbio 29:22) Si apostol Pablo nagpasidaan nga kadtong kinsa nagtugot sa kasuko nga maoy mokontrolar sa ilang pagkatawo dili makapanunod sa Gingharian sa Diyos. (Galacia 5:19-21) Ang lumalabay nga mga benepisyo sa paggamit ug steroid takos ba nianang maong mga kapeligrohan?

Komosta kon ikaw hayloon sa paggamit ug steroid aron motaas ang imong lanat ingong atleta? Ang Bibliya nagsugo kanato nga “magmaminatud-on sa tanang butang.” (Hebreohanon 13:18) Kon tungod sa pag-abuso sa steroid imong nakab-ot ang bisan unsang kalamposan ingong atleta, ikaw ba matinud-anon sa imong isigkamagdudula o sa imong kaugalingon?

Hinumdomi nga bisan pag ang pipila sa imong mga katalirongan maghukom kanimo pinaagi sa imong pisikal nga panagway o kalaki, si Jehova nagahukom sa tawo sa lahi nga paagi. Alang kaniya, ang porma sa imong lawas dili maoy sukdanan sa imong tinuod nga bili. Sa dihang gipili si David aron mahimong hari sa Israel, gisultian ni Jehova si Samuel sa mosunod bahin sa mas ambongang igsoon ni David: “Ayaw pagtan-aw sa iyang panagway ug sa gitas-on sa iyang barog, kay gisalikway ko siya. Kay ang pagtan-aw sa tawo dili sama sa pagtan-aw sa Diyos, tungod kay ang tawo nagatan-aw sa makita sa iyang mga mata; apan alang kang Jehova, siya nagatan-aw sa kasingkasing.”—1 Samuel 16:7.

Alagad ka man ni Jehova o dili, maalamon gayod nga imong suklan ang tentasyon sa paggamit ug steroid. Usa ka Amerikanong magdudulag potbol sa kolehiyo naghatag niining mapuslanong tambag: “Kon gusto ka nga makalikay sa pagpit-os sa paggamit ug steroid, pagbantay kon kinsay imong pakig-ubanan. Ang bisan unsang ‘mga benepisyo’ nga mabatonan nimo gikan sa maong mga droga dili gayod takos niana.”

[Footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Ang pipila ka batan-ong mga babaye naggamit ug steroid aron mausab ang ilang pigura