Unsay Kaugmaon Niining Kalibotana?

UNSA na unyay kahimtang sa mosunod nga 10, 20, o 30 ka tuig? Tungod sa pagkaylap sa terorismo karon, makahahadlok gayod ang pagpamalandong sa umaabot. Nag-uswag pag-ayo ang teknolohiya. Tungod sa globalisasyon, daghang nasod ang nagsaligay sa usag usa. Magkahiusa kaha ang mga lider sa kalibotan ug magpatunghag mas masanag nga kaugmaon? Ang pipila ka tawo moingong oo, nga naglaom nga inigka-2015 mapukgo na sa mga lider ang pagkaylap sa kakabos ug kagutom, mahunong ang pagkuyanap sa AIDS, ug makunhoran ug katunga ang mga tawong walay mainom nga hinlong tubig ug walay maayong sanitasyon.​—Tan-awa ang kahon nga “Pagkamalaomon Batok Kamatuoran.”

Bisan pa niana, ang panglantaw sa tawo bahin sa umaabot kasagarang hinanduraw lamang. Pananglitan, katuigan kanhi usa ka eksperto miingon nga inigka-1984, darohon na sa mga mag-uuma ang salog sa dagat ginamit ang mga traktor nga magamit ilalom sa tubig; ang lain pa miingon nga inigka-1995, de-kompiyuter na ang mga sakyanan aron malikayan ang pagbinanggaay; ug ang lain pa nagtagna nga inigka-2000, duna na unyay mga 50,000 ka tawo nga magpuyo ug magtrabaho sa kawanangan. Aw, kadtong mga nanagna niana lagmit naghunahuna nga maayo pag nagpakahilom na lang unta sila. Usa ka magsusulat miingon: “Sa paglabay sa panahon, napamatud-an nga ang labing utokang mga tawo sa kalibotan wala diay kabangkaagan.”

“Mapa” nga Mogiya Kanato

Walay kataposan ang pagbanabana sa mga tawo bahin sa umaabot, apan usahay ang ilang panglantaw sagad dili praktikal inay nga makataronganon. Asa man kita modangop alang sa kasaligang panglantaw bahin sa umaabot?

Matikdi kining ilustrasyona. Pananglit nagbiyahe ka sakay sa bus diha sa usa ka langyaw nga nasod. Nabalaka ka na kay dili ka man lagi sinati sa lugar. ‘Asa na kaha ko no?’ ikaw naghunahuna. ‘Husto kaha ang gipadulngan niini nga bus? Unsa pa man ko ka layo sa akong adtoan?’ Pinaagi sa pagtan-aw sa mapa ug pag-obserbar sa mga karatula sa gawas, matubag mo ang imong mga pangutana.

Ang kahimtang susama alang sa daghang tawo karon nga nabalaka samtang ilang gipamalandong ang umaabot. ‘Asa man kita padulong?’ sila namalandong. ‘Makab-ot ba gayod nato ang kalinaw sa tibuok yuta? Kon mao, kanus-a pa man?’ Ang Bibliya samag mapa nga makatabang kanato sa pagtubag niining mga pangutanaha. Pinaagi sa maampingong pagbasa  niana​—ug sa pag-obserbar pag-ayo sa nagakahitabo sa kalibotan​—daghan kitag makat-onan bahin sa atong presenteng kahimtang ug bahin sa atong kaugmaon. Apan una sa tanan, angay natong tagdon kon sa unsang paagi nagsugod ang atong mga problema.

Makapasubong Sinugdanan

Ang Bibliya nagsugilon kanato nga sa dihang gilalang sa Diyos ang unang lalaki ug babaye, sila hingpit ug iyang gibutang sila sa paraisonhong palibot. Si Adan ug Eva gilalang nga mabuhi sa walay kataposan​—dili lamang sulod sa 70 o 80 ka tuig. Giingnan sila sa Diyos: “Magmabungahon ug magdaghan kamo ug pun-a ang yuta ug gamhi kini.” Katuyoan sa Diyos nga si Adan ug Eva ug ang ilang mga anak magpasangkad sa Paraiso sa tibuok yuta.​—Genesis 1:28; 2:​8, 15, 22.

Si Adan ug Eva mirebelde sa Diyos. Tungod niadto, nawad-an sila sa ilang Paraisong puy-anan. Gawas pa niana, anam-anam nga nadaot ang ilang lawas ug hunahuna. Adlaw-adlaw, si Adan ug Eva nagkaduol sa kamatayon. Ngano? Kay sa pagsupak nila sa ilang Maglalalang, sila nakasala, ug ‘ang bayad sa sala mao ang kamatayon.’​—Roma 6:23.

Ngadtongadto, si Adan ug Eva namatay apan nanganak una silag mga lalaki ug babaye. Matuman ba niining mga bataa ang orihinal nga katuyoan sa Diyos? Dili, kay napanunod nila ang pagkadili-hingpit sa ilang mga ginikanan. Ngani, sa nagsunodsunod nga kaliwatan, ang tanang kaliwat ni Adan nakapanunod sa sala ug kamatayon. Apil na kita. “Pinaagi sa usa ka tawo,” ang Bibliya nag-ingon, “ang sala misulod sa kalibotan ug ang kamatayon pinaagi sa sala, ug sa ingon ang kamatayon mikaylap sa tanang tawo tungod kay silang tanan nakasala man.”​—Roma 3:23; 5:12.

 Pagtumbok sa Atong Nahimutangan Karon

Sa pagrebelde ni Adan ug Eva, nagsugod ang dugay ug mapait nga panaw sa mga tawo nga nagpadayon hangtod karon. Ang mga tawo “gipailalom sa pagkawalay-pulos,” matod pa sa usa ka magsusulat sa Bibliya. (Roma 8:20) Husto kaayo ang pagkahubit niana sa pagpakigbisog sa tawo! Aw, ang mga kaliwat ni Adan naglakip sa makinaadmanong mga siyentipiko, banggiitang mga doktor, ug batid nga mga tigmugna sa teknolohiya. Apan, wala kanilay nakadalag tibuok-kalibotang kalinaw ug himsog kaayong panglawas nga maoy katuyoan sa Diyos alang sa tawo.

Ang pagrebelde ni Adan ug Eva nakaapektar sa matag usa kanato sa personal. Pananglitan, kinsa kanato ang wala mobati sa kapait sa inhustisya, kahadlok sa krimen, kasakit sa laygay nga sakit, o sa tumang kasubo sa dihang ang atong minahal mamatay? Kon nagmalinawon man ang atong kinabuhi, dali ra kining tugawon sa katalagman. Bisan pa sa malipayong mga gutlo sa atong kinabuhi, ang atong paglungtad ingon ra gayod sa gihubit sa karaang patriarka nga si Job sa dihang siya miingon: “Ang tawo . . . mubo ug kinabuhi ug tugob sa kasamok.”​—Job 14:1.

Kon susihon nato ang atong gigikanan ug ang makapasubong kahimtang sa atong pagkinabuhi, daw dulom ang atong kaugmaon. Apan ang Bibliya nagpasalig kanato nga ang Diyos dili motugot nga ang maong mga kahimtang magpadayon hangtod sa hangtod. Ang iyang orihinal nga katuyoan  alang sa tawo magmalamposon. (Isaias 55:​10, 11) Nganong makaseguro kita nga kini mahitabo sa dili madugay?

Sumala sa Bibliya, kita nagkinabuhi karon sa usa ka makuyaw nga panahon nga gitawag ug “kataposang mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1) Kining mga pulonga wala magpaila sa kataposan sa planetang Yuta ug sa tanang kinabuhi dinhi. Apan kini nagkahulogan sa “kataposan sa sistema sa mga butang” ug busa sa kataposan sa mga kahimtang nga makapasubo kanato. (Mateo 24:3) Ang Bibliya nagbatbat sa mga panghitabo ug mga taras sa mga tawo nga kaylap sa kataposang mga adlaw. Matikdi ang pipila niini diha sa kahon sa panid 8, ug tan-awa ang mga panghitabo sa kalibotan. Ang atong mapa, ang Bibliya, motabang kanato sa pagtumbok sa atong nahimutangan karon nga duol na gayod sa kataposan sa sistema sa mga butang. Apan unsay mosunod?

Kon Unsay Anaa sa Umaabot

Human dayon sa pagrebelde ni Adan ug Eva, gisugdan pagbutyag sa Diyos ang iyang katuyoan sa pagtukod ug usa ka Gingharian “nga dili gayod malumpag.” (Daniel 2:44) Kanang Ginghariana, nga daghan ang gitudloan nga maoy iampo diha sa kasagarang gitawag nga Amahan Namo, magdala unyag dagayang mga panalangin sa mga tawo.​—Mateo 6:​9, 10.

Ang Gingharian sa Diyos dili usa ka hanap nga ideya nga anaa lang sa kasingkasing. Kini maoy usa ka tinuod nga langitnong kagamhanan nga makaapektar pag-ayo sa yuta. Matikdi ang gisaad sa Diyos nga iyang buhaton alang sa mga tawo pinaagi sa iyang Gingharian. Ang Bibliya nag-ingon nga ‘laglagon una sa Diyos kadtong nagalaglag sa yuta.’ (Pinadayag 11:18) Unsay iyang himoon niadtong nagmasinugtanon kaniya? Ang iyang sinulat nga Pulong nag-ingon nga iyang “pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa.” (Pinadayag 21:4) Kinsang tawhana ang makapahinabo niini? Diyos lamang ang makahatag kanato sa kahimtang nga una niyang gilaraw alang sa mga tawo.

Sa unsang paagi ikaw makapahimulos sa mga panalangin nga ipahinabo sa Gingharian sa Diyos? Ang Juan 17:3 nag-ingon: “Kini nagkahulogan ug kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuha ug kahibalo bahin kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” Ginahimo sa mga Saksi ni Jehova ang tibuok kalibotang edukasyonal nga programa nga nagtabang sa mga tawo sa pagbaton nianang kahibaloa. Ang ilang ministeryo gipahigayon diha sa mga 230 ka nasod, ug ang ilang mga literatura gipatik sa kapin sa 400 ka pinulongan. Kon gusto kang makakat-on ug dugang, pakigkita sa mga Saksi ni Jehova sa inyong lugar o pagsulat sa nahiangay nga adres nga gilista sa panid 5.

[Blurb sa panid 6]

“Pamati kanako, kamong nagaingon, ‘Karon o ugma mangadto kami sa usa ka siyudad, ug moestar kamig usa ka tuig didto aron magnegosyo ug makakuwartag daghan.’ Wala gani kamo mahibalo kon unsay dangatan sa inyong kinabuhi ugma!”​—Santiago 4:​13, 14, Today’s English Version

[Blurb sa panid 6]

Ang Bibliya nagbatbat sa atong kasaysayan sukad sa unang lalaki ug babaye. Busa, gisugilon niini kon diin kita gikan. Gipakita usab niini kon asa kita padulong. Apan aron masabtan ang gisulti kanato sa Bibliya, angay nato kining tun-an pag-ayo, maingon nga atong tun-an pag-ayo ang mapa

[Blurb sa panid 7]

Ang “sala” nagtumong sa usa ka sayop nga buhat o sa usa ka kahimtang nga mokiling sa paghimog daotan. Kita natawong makasasala, nga nakaapektar sa atong mga lihok. “Walay tawong matarong sa yuta nga nagpadayon sa pagbuhat sa maayo ug dili makasala.”​—Ecclesiastes 7:20

[Blurb sa panid 8]

Kon magpaseroks kitag papel nga may itom nga marka, kana makita sa tanang kopya. Ingong mga kaliwat ni Adan​—o mga kopya, pagaingnon pa​—kita namarkahan sa sala. Ingon usab niana ang marka ni Adan, ang “orihinal”

[Blurb sa panid 8]

Ang Bibliya nag-ingon: “Dili iya sa tawo nga nagalakaw bisan ang pagtultol sa iyang lakang.” (Jeremias 10:23) Gipakita niini kon nganong napakyas ang mga paningkamot sa pagkab-ot sa kalinaw sa kalibotan. Ang tawo wala lalanga sa “pagtultol sa iyang lakang” nga bulag sa Diyos

[Blurb sa panid 9]

Ang salmista sa Bibliya nag-ingon ngadto sa Diyos: “Ang imong pulong maoy lampara sa akong tiil, ug kahayag sa akong alagianan.” (Salmo 119:105) Ingon nga lampara, ang Bibliya motabang kanato sa paghimog maalamong mga lakang sa dihang mohimo kitag mga desisyon. Ingon nga ‘kahayag sa atong alagianan,’ dan-agan niini ang alagianan sa unahan aron atong masabtan kon unsay anaa sa umaabot alang sa mga tawo

[Kahon sa panid 7]

PAGKAMALAOMON BATOK KAMATUORAN

Niadtong Septiyembre 2000, ang membrong mga nasod sa Hiniusang Kanasoran nagkahiusa sa paghimog daghang tumong nga kab-oton inigka-2015. Naglakip kini sa mosunod:

◼ Kunhoran ug katunga ang gidaghanon sa mga tawong mokita lamag tunga sa dolyar [U.S.] sa usa ka adlaw ug kadtong nag-antos sa kagutom.

◼ Tinoon nga ang tanang bata makatapos sa primarya.

◼ Hanawon ang pagpihigpihig sa lalaki o babaye diha sa tanang lebel sa edukasyon.

◼ Kunhoran ug dos tersiya ang gidaghanon sa mga batang mamatay nga wala pay singko anyos.

◼ Kunhoran ug 75 porsiyento ang gidaghanon sa mga inahan nga mamatay.

◼ Pahunongon ug sugdan sa pagbalit-ad ang pagkaylap sa HIV/AIDS ug ang pagdagsang sa dagkong mga sakit, sama sa malarya.

◼ Kunhoran ug 50 porsiyento ang gidaghanon sa mga tawong walay hinlong tubig nga mainom.

Makab-ot ba kining mga tumonga? Human masusi ang mga kahimtang niadtong 2004, ang usa ka grupo sa mga opisyales sa panglawas gikan sa tibuok kalibotan mihinapos nga ang pagkamalaomon kinahanglang timbangan sa kamatuoran nga ang gidahom nga mga kalamposan wala makab-ot. Ang pasiuna sa basahong State of the World 2005 nagtaho: “Gidaot gihapon sa kakabos ang paglambo sa daghang dapit. Nagdagsang ang mga sakit sama sa HIV/AIDS, nga grabeng nagpameligro sa kahimsog sa publiko sa daghang nasod. Sa miaging lima ka tuig, mga 20 milyones ka bata ang namatay tungod sa malikayan ra untang mga sakit nga dala sa tubig, ug ginatos ka libong tawo ang padayong nagkinabuhi diha sa adlaw-adlaw nga kapit-os ug kahugaw tungod kay walay mainom nga hinlong tubig ug walay maayong sanitasyon.

[Kahon/Mga hulagway sa panid 8, 9]

PIPILA KA ILHANAN SA “KATAPOSANG MGA ADLAW”

Wala-hitupnging mga gubat.​—Mateo 24:7; Pinadayag 6:4.

Kagutmanan.​—Mateo 24:7; Pinadayag 6:​5, 6, 8.

Kamatay.​—Lucas 21:11; Pinadayag 6:8.

Nag-uswag nga pagkamalapason.​—Mateo 24:12.

Paglaglag sa yuta.​—Pinadayag 11:18.

Kusog nga mga linog.​—Lucas 21:11.

Makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon.​—2 Timoteo 3:1.

Sobrang gugma sa salapi.​—2 Timoteo 3:2.

Dili-masinugtanon sa mga ginikanan.​—2 Timoteo 3:2.

Walay kinaiyanhong pagbati.​—2 Timoteo 3:3.

Mahigugmaon sa kalingawan inay sa Diyos.​—2 Timoteo 3:4.

Walay pagpugong sa kaugalingon.​—2 Timoteo 3:3.

Walay gugma sa pagkamaayo.​—2 Timoteo 3:3.

Walay pagtagad sa umaabot nga kapeligrohan.​—Mateo 24:39.

Mga mabiaybiayon mosalikway sa pamatuod sa kataposang mga adlaw.​—2 Pedro 3:​3, 4.

Tibuok-yutang pagsangyaw sa Gingharian sa Diyos.​—Mateo 24:14.

[Credit Lines]

© G.M.B. Akash/Panos Pictures

© Paul Lowe/Panos Pictures

[Hulagway sa panid 9]

Ang mga Saksi ni Jehova nailhan sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos