Pagpaniid sa Kalibotan

◼ Gibanabana nga 200 milyones ka tawo, 5 porsiyento sa populasyon sa kalibotan nga nag-edad ug 15 ngadto sa 64 anyos, ang nakagamit ug ginadiling droga sa miaging tuig.​—2005 WORLD DRUG REPORT, UNITED NATIONS OFFICE ON DRUGS AND CRIME.

◼ Sumala sa mga pagtuon, ang usa ka batan-on nga makakitag kapintasan ginamit ang mga pusil adunay dobleng purohan nga makahimog kapintasan sa mosunod nga duha ka tuig.​—SCIENCE MAGAZINE, U.S.A.

◼ Sa São Paulo, Brazil, 16.8 porsiyento sa mga kanser sa suso nga nadayagnos sa usa ka ospital sulod sa usa ka tuig maoy mga babaye nga wala pay 35 anyos. Kon madayagnos ug sayo, 90 porsiyento ang purohan nga maulian.​—FOLHA ONLINE, BRAZIL.

Pagbuntog sa Kalaay

Ang mga tigdukiduki nga nagtuon bahin sa kalaay nagtawag niini nga “usa sa dagkong mga sakit sa atong panahon,” nagtaho ang The Vancouver Sun. Nadiskobrehan sa usa ka surbi nga “halos tulo sa upat ka taga-Amerika del Norte ang nag-ingon nga nangandoy sila ug mas bag-o ug mas makaiikag nga butang sa ilang kinabuhi.” Lakip sa mga sugyot sa mantalaan sa pagbuntog sa kalaay mao kini: “Paghimog mga kausaban aron makalingkawas ka sa makalaay nga kahimtang,” “pagkat-on ug bag-ong butang,” paghimog “mapuslanong kalihokan pinaagig pagboluntaryo,” “pag-ehersisyo, sama sa . . . paglakawlakaw,” ug “batasana ang pagpasalamat.”

Modernong Pagpangulipon

“Labing menos 12.3 ka milyong tawo ang mga biktima sa pinugos nga pagtrabaho sa tibuok kalibotan,” matod pa sa taho sa International Labor Organization (ILO) sa Hiniusang Kanasoran. Gibanabana nga niining tanan, kapin sa 2.4 ka milyon ang mga biktima sa pagnegosyog mga tawo. Ang mga pananglitan sa pinugos nga pagtrabaho​—dili-kinabubut-on nga pagtrabaho o pag-alagad kay gihulga​—mao ang prostitusyon, pagsundalo, ug ang mga obrerong nagapos sa utang diin sila gamay rag kita o wala gayoy kita, kay ang ilang mga suweldo gihawiran aron ibayad sa utang. Sumala sa Direktor Heneral sa ILO nga si Juan Somavia, kining matanga sa pamuo “nagkuha sa pasukaranang mga katungod ug dignidad sa mga tawo.”

Unang Kompletong Bibliya sa Kriol nga Pinulongan

“Sa Australia, ang unang hubad sa Bibliya gikan sa Genesis ngadto sa Pinadayag diha sa pinulongan sa mga nitibo nahuman na,” nagtaho ang The Sydney Morning Herald. Ang bag-ong Kriol nga hubad, nga luwatan sa 2007, mapahimuslan sa mga 30,000 ka Nitibo gikan sa hilit nga mga rehiyon sa Amihanang Australia. “Ang maong proyekto gihimo sulod sa 27 ka tuig,” matod sa mantalaan. Sumala sa United Bible Societies, “22 ka bag-ong mga hubad sa Bag-ong Tugon ang narekord sa 2004.” Ang Bibliya mabasa na karon sa bug-os o sa bahin diha sa 2,377 ka pinulongan ug mga diyalekto.

Temperatura sa Giparking nga mga Sakyanan

Sa 2004, 35 ka bata ang namatay tungod sa sobrang kainit didto sa Tinipong Bansa human biyai diha sa giparking nga mga sakyanan, nag-ingon ang magasing Pediatrics. Gipakita sa mga pagtuon nga kon ang temperatura sa gawas molapas sa 30 grado Celsius, ang temperatura sa sulod sa sakyanan dali rang mosaka sa 57 ngadto sa 68 grado Celsius. Bisan pag ang temperatura sa gawas maoy 22 grado Celsius, ang temperatura sa sulod sa sakyanan mosaka gihapon ug mga 22 grado, nga kadaghanan sa maong pagsaka mahitabo sulod sa 15 ngadto sa 30 minutos human makaparking. Bisan pag ablihan ang mga bentana ug mga upat ka sentimetro o paandaron ang air-con sa dili pa patyon ang makina, kini dili gihapon makatabang. Ang mga awtor sa maong artikulo nagtuo nga ang pag-edukar sa mga tawo bahin sa maong mga kapeligrohan makaluwas ug mga kinabuhi.