Mga Paagi sa Pagkontrolar sa Pagtan-awg TV

“BASTA mabuksan na namo ang TV, among tan-awon ang tanang programa nga ipasalida niini,” matod ni Claudine. “Dili namo palongon ang TV hangtod mangatulog na mi.” Ang uban moingon: “Magsige lang gyod kog tan-awg TV,” ug ang uban pa moingon, “Dili unta ko gustong motan-awg daghang salida sama sa akong ginahimo, apan dili nako kapugngan ang akong kaugalingon.” Magsige ka bag tan-awg telebisyon? Nabalaka ka ba sa mahimong epekto niini sa imong pamilya? Aniay pipila ka sugyot nga makatabang kanimo sa pagkontrolar sa imong pagtan-awg TV.

1. SUSIHA KON UNSA KA DAGHAN ANG IMONG GINATAN-AW. “Ang usa nga maalamon magapalandong sa iyang mga lakang,” nag-ingon ang Proverbio 14:15. Maalamon ang pag-analisar sa imong batasan sa pagtan-aw aron imong mahibaloan kon aduna bay kausaban nga kinahanglan nimong himoon. Paghupot ug listahan sulod tingali sa usa ka semana, nga maglista sa gidaghanon sa oras nga imong gigugol sa pagtan-awg TV. Tingali gusto nimong isulat usab ang mga programa nga imong gitan-aw, kon unsay imong nakat-onan, ug kon nalingaw ka ba niadtong mga programaha. Apan ang pangunang butang mao ang pagbanabana kon unsa ka daghang oras ang imong gigugol atubangan sa TV. Makurat ka tingali sa imong makaplagan. Ang pagkahibalo kon unsa ka daghan sa oras nga imong gigugol sa pagtan-awg telebisyon makatukmod kanimo sa paghimog mga kausaban.

2. MENOSI ANG GIDUGAYON SA IMONG PAGTAN-AW. Sulayi nga dili motan-awg TV sa usa ka adlaw sa usa ka semana, sa tibuok semana, o sa usa ka bulan. O kaha basig gusto nimong menosan ang oras nga imong gigugol sa pagtan-aw kada adlaw. Kon imong mamenosan ang pagtan-awg TV ug 30 minutos kada adlaw, duna kay ekstrang 15 ka oras kada bulan. Gamita kanang mga orasa alang sa mapuslanong mga kalihokan, sama sa pagpangagpas sa espirituwal nga mga interes, pagbasag maayong basahon, o pagpakig-uban sa imong pamilya ug mga higala. Gipakita sa mga pagtuon nga ang mga tawo nga dili kaayo hinan-awg TV nalingaw sa pagtan-aw niana kay sa mga tawo nga hinan-aw.

Ang usa ka paagi sa pagpamenos sa oras sa pagtan-awg TV mao ang pagkuha niini gikan sa lawak-katulganan. Ang mga bata nga dunay TV sa ilang kuwarto nagtan-aw nianag dugang usa ka oras ug tunga kada adlaw kay sa mga bata nga walay TV sa ilang mga kuwarto. Dugang pa, kon dunay TV sa kuwarto sa bata, dili mahibaloan sa mga ginikanan kon unsay ginatan-aw sa mga bata. Mahibaloan sa mga ginikanan ug mga magtiayon nga mas daghan diay silag panahon sa usag usa kon walay TV usab sa ilang kuwarto. Ang uban nakahukom nga dili na lang gayod maghupot ug TV sa ilang balay.

 3. IESKEDYUL ANG IMONG MGA TAN-AWONON. Siyempre dunay daghang programa nga maayong tan-awon. Imbes magsigeg balhinbalhin ug estasyon o tan-awon ang tanang programa nga sunod ipasalida, susiha daan ang mga salida aron makapili kag mga programa nga gusto nimong tan-awon. Buksi lang ang TV kon magsugod na ang programa nga gusto nimong tan-awon, ug patya kini pagkahuman. O imbes tan-awon ang programa inigpasalida niini, mahimo nimong irekord kini aron tan-awon sa ulahi. Pinaagi niini imong matan-aw ang salida sa mas kombenyenteng panahon ug i-fast-forward lang kon komersiyal na.

4. MAGMAPILION. Gitagna sa Bibliya nga ang atong panahon mailhan pinaagi sa mga tawo nga ‘mahigugmaon sa ilang kaugalingon, mahigugmaon sa salapi, mapagawalon, mapahitas-on, mapasipalahon, dili-masinugtanon sa mga ginikanan, dili-mapasalamaton, dili-maunongon, walay kinaiyanhong pagbati, dili-ikasabot, mga tigbutangbutang, walay pagpugong-sa-kaugalingon, mabangis, walay gugma sa pagkamaayo, mga mabudhion, gahig ulo, nangburot sa garbo, ug mga mahigugmaon sa kalipayan inay nga mga mahigugmaon sa Diyos.’ Lagmit mouyon ka nga daghang artista diha sa telebisyon ang sama niana. Ang Bibliya nagtambag nga “magpahilayo ka kanila.” (2 Timoteo 3:1-5) “Ayaw pahisalaag,” kita gitambagan, “ang daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan.”—1 Corinto 15:33.

Ang pagkamapilion nagkinahanglag pagpugong sa kaugalingon. Nakatan-aw ka na bag drama o salida sulod sa pipila ka minutos, ug bisag naamgohan nimo sa sinugdan nga kini dili maayong tan-awon, gitan-aw gihapon nimo ang tibuok salida aron lang mahibalo kon unsay sunod nga mahitabo? Daghan ang nabiktima niana. Apan, kon gusto gyod nimong patyon ang TV aron makahimo kag laing butang, lagmit makaplagan nimo nga dili diay ka interesado sa sunod nga nahitabo sa maong salida.

Dugay pa una maimbento ang telebisyon, ang salmista misulat: “Dili ko ibutang sa atubangan sa akong mga mata ang bisan unsang butang nga walay hinungdan.” (Salmo 101:3) Pagkamaayong tumong ang paghinumdom niana sa dihang mopili kon unsay atong tan-awon! Ang pipila, sama kang Claudine, nakahukom sa pagdispatsar sa ilang telebisyon. Siya miingon: “Wala ko magdahom nga naimpluwensiyahan na diay ko sa TV. Kon makatan-aw akog TV karon, makuratan na ko sa mga butang nga wala ra makahasol kanako kaniadto. Nagtuo ko nga kaniadto ako maalamon sa pagpili sa akong ginatan-aw, apan karon akong naamgohan nga dili diay ako maalamon. Sa dihang motan-aw kog maayong mga salida, mas malingaw ako niini.”

[Hulagway sa panid 8]

Ilista kon unsa ka daghang oras ang imong gigugol sa pagtan-awg TV

[Hulagway sa panid 8]

Pulihi ang pagtan-awg TV ug mas mapuslanong kalihokan

[Hulagway sa panid 9]

Ayaw pagpanuko sa pagpatay sa TV!