Pagpaniid sa Kalibotan

◼ “Ang pagtan-aw ug telebisyon sa tibuok adlaw, ang dili pagdungan ug kaon sa pamilya ug bisan ang disenyo [sa mga stroller] nga ang bata magtalikod sa ginikanan” nakapugong sa komunikasyon tali sa bata ug ginikanan. Ang usa ka resulta mao nga ang mga bata nga mosugod na sa pagtungha “magsinapot dayon” kon dili nila ikapahayag ang ilang gusto.—THE INDEPENDENT, BRITANYA.

◼ Sa Espanya 23 porsiyento sa mga bata maoy mga anak sa dili-kasadong mga ginikanan. Sa Pransiya, 43 porsiyento; sa Denmark, 45 porsiyento; ug sa Sweden, 55 porsiyento.—INSTITUTO DE POLÍTICA FAMILIAR, ESPANYA.

◼ Ang ikatulo ka bahin sa mga taga-Britanya matulog ug kubos sa lima ka oras kada gabii, mao nga dali rang “madaot ang [ilang] konsentrasyon, limtanon, [ug] sapoton.” Ang kakulang sa tulog mahimong makapausbaw usab sa “kapeligrohang motambok pag-ayo, diabetes, depresyon, diborsiyo ug seryosong mga aksidente sa sakyanan.”​—THE INDEPENDENT, BRITANYA.

Kapintasan “Aron Magpalabay Lang sa Oras”

“Ang pagpangulata ug pagpakaulaw nga ginahimo sa mga batan-on ug ang pagrekord niana sa video pinaagi sa ilang mga cell phone nag-uswag,” matod sa usa ka mantalaan sa Espanya nga El País. Ang pipila ka biktima wala gayod maulii human grabeng makulatahi. Nganong gihimo man sa mga batan-on ang maong mga krimen? “Sila wala mohimo niana aron mangawat o tungod sa pagpihig sa rasa o tungod kay sila membro sa gang. Sila mihimo niana—ug kini ang bag-ong bahin niining matanga sa krimen—aron magpalabay lang sa oras,” nag-ingon ang magasing XL. “Usahay sila hubog ug usahay dili,” matod ni Vicente Garrido, usa ka sikologo nga nag-espesyalisar sa kriminolohiya. “Bisan pa niana, ang kasagarang kahimtang mao nga wala mahasol ang ilang hunahuna.”

Diyutayng Interes sa Tropikal nga mga Sakit

Kadaghanan sa tropikal nga mga sakit wala tagda sa medikal nga panukiduki. Ngano? “Ikasubo nga . . . ang negosyo sa tambal wala mangitag [bag-ong mga tambal],” nag-ingon si Michael Ferguson, usa ka molecular biologist sa University of Dundee, sa Scotland. Ang mga kompaniya sa tambal dili makasapi sa paghimo niana, tungod kay wala silay purohan nga makabawi sa ilang ipuhonan. Kining mga kompaniyaha nagpalabi sa paggamag dakog-kita nga mga tambal sama nianang para sa Alzheimer’s disease, sobrang katambok, ug pagkadili na makagahom sa pagpakigsekso. Sa pagkakaron, matod sa magasing New Scientist, gibanabana nga “1 ka milyon ka tawo sa tibuok kalibotan ang mamatay kada tuig tungod sa malarya, samtang ang luwas ug epektibong mga tambal wala gihapon mabatoni.”

Bata nga “mga Pumapalit”

Sumala sa La Sapienza University, sa Roma, Italya, ang mga bata nga nag-edad pag mga tres anyos makaila nag lainlaing tatak sa mga produkto nga gibaligya, ug sa pag-edad nilag otso anyos, sila mahimo nang “mga pumapalit.” Ang mga komersiyal sa TV nakaimpluwensiyag dako kanila, nga naghimo kanila nga gagmayng “mga diktador,” nga mamugos sa ilang mga ginikanan sa pagpalit sa pipila ka matang sa produkto, matod sa La Repubblica. “Ang kapeligrohan mao,” nag-ingon ang mantalaan, nga ang maong mga bata “mahimong magdako ug maghunahuna sa usa ka dili-tinuod nga kalibotan, diin ang tanang gitanyag (ug gipalit) maoy kinahanglanon.”

“Mabdos” nga Manikin

Ang mga doktor, nars, ug uban pang mga kawani nga nag-atiman sa mga babayeng mabdos kasagarang ginabansay uban sa buhing mga pasyente. Apan karon, matod sa taho sa Associated Press, “nagkapopular” ang usa ka “robot birth simulator” nga ginganlag Noelle. Ang “mabdos” nga manikin, nga mahimong iprograma aron dunay mopitik nga pulso ug modako nga matris, makasundog sa daghang komplikasyon ug mahimong makapanganak dayon o magbati ug dugay. Ang “bata” nga ipanganak ni Noelle mahimong himsog nga pughaw-pula ang kolor o lugom asul nga nagpaila nga kulang ug oksiheno. Nganong manikin may gamiton sa pagbansay? “Mas maayo pang masayop ginamit ang $20,000 nga robot kay sa buhi gayod nga pasyente,” nag-ingon ang taho.