Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsay Akong Himoon Kon Dunay Manghagad Nako nga Makigsekso?

“Ang mga batan-on makigsekso aron lang mahibalo kon unsa kini ug aron mahibalo kon pila ang puwede nilang madulog.”—Penny. a

“Way-lipudlipod nga mag-estorya ang mga lalaki bahin sa pagpakigsekso. Manghambog sila nga nakapakigsekso pag laing mga babaye bisag duna na silay trato.”—Edward.

“Porsigido kaayo kadtong mga nanghagad nako. Wala gyod ko nila lung-i bisag ako na silang gibalibaran!”—Ida.

SA UBANG mga lugar kini gitawag ug “hook-ing up.” Sa laing mga dapit kini adunay laing termino. Pananglitan, sa Japan kini gitawag ug “take-out,” matod pa sa batan-ong si Akiko. “Aduna usay terminong sefre o sex friend,” matod niya. “Pagpakigsekso ray tuyo sa inyong panaghigalaay.”

Bisag unsa pay tawag niini, ang kahulogan mao ra gihapon—dula-dula ra kining matanga sa pagpakigsekso. b Nanghambog pa gani ang ubang mga batan-on nga aduna kono silay “mga higala nga mapahimudsan”—mga kaila nga ilang ikasekso nga wala silay tulubagon. “Matagbaw ka dayon niining matanga sa pagpakigsekso,” matod sa usa ka batan-ong babaye. “Makuha mo ang imong gusto, ug makalakaw ka na.”

Sanglit Kristohanon ka man, kinahanglan kang ‘mokalagiw sa pagpakighilawas.’ c (1 Corinto 6:18) Kay nahibalo ka man niini, seguro naningkamot ka sa paglikay sa mga situwasyon nga makatental kanimo. Apan, usahay ang tentasyon nay moduol nimo. “Sa eskuylahan, daghang lalaki nanghagad nako nga makigsekso,” nag-ingon si Cindy. Mahimong mao usab kanay mahitabo diha sa trabahoan. “Gihagad ako sa akong manedyer nga makigsekso,” matod ni Margaret. “Miundang na lang ko sa trabaho kay gisigehan ko niyag hagad!”

Sa laing bahin, ayawg kahibulong kon usahay morag matental ka. “Ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado,” nag-ingon ang Bibliya. (Jeremias 17:9) Nakita ni Lourdes nga tinuod kana. “Nakagusto ko sa lalaki nga mihagad nako nga makigsekso,”  siya miangkon. Sama usab niana ang kasinatian ni Jane. “Nag-uros-uros ang akong pagbati,” matod niya. “Gilisdan kaayo ako sa pagpamalibad.” Si Edward, nga gikutlo sa ibabaw, miangkon usab nga dili lalim nga magpabiling putli. “Daghang babaye nanghagad nako nga makigsekso, ug kay Kristohanon man ako, naglisod gayod ako sa pagpamalibad,” matod niya. “Pagkalisod mamalibad!”

Kon sama kag gibati nila ni Lourdes, Jane, ug Edward apan nahimo nimo kon unsay husto sa mga mata ni Jehova nga Diyos, dalayegon ka. Mahupayan ka sa pagkahibalo nga si apostol Pablo usab kanunayng nakigbisog sa sayop nga mga kiling.—Roma 7:21-24.

Unsang mga prinsipyo sa Bibliya ang angay nimong hinumdoman kon gihagad kang makigsekso?

Sayra Kon Nganong Sayop ang Dula-Dula nga Pagpakigsekso

Ang Bibliya nagsaway sa seksuwal nga relasyon tali sa mga dili kasado. Sa pagkatinuod, bug-at kaayong sala ang pakighilawas kay kadtong nagabuhat niini “dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.” (1 Corinto 6:9, 10) Aron makasukol sa tentasyon sa dula-dula nga pagpakigsekso, kinahanglang imong lantawon kini sumala sa paglantaw ni Jehova niini. Kinahanglang magpabilin ka gayod nga hinlo sa moral.

“Nagtuo gyod ko nga ang paagi ni Jehova mao ang kinamaayohang paagi sa pagkinabuhi.”—Karen, Canada.

“Dako kaayo ang mawala kon imong ibaylo ang moral nga mga balaod ni Jehova sa pipila lang ka gutlo nga kalipay.”—Vivian, Mexico.

“Hinumdomi nga aduna kay mga ginikanan, mga higala, ug mga kaigsoonan sa kongregasyon. Maguol gayod kining mga tawhana kon magpatental ka!”—Peter, Britanya.

Si apostol Pablo misulat: “Magpadayon sa pagtino kon unsa ang dalawaton sa Ginoo.” (Efeso 5:10) Kon imong ugmaron ang panglantaw ni Jehova sa pakighilawas, makahimo ka sa ‘pagdumot sa daotan,’ bisan pag kini ang hilig sa dili-hingpit nga unod.—Salmo 97:10.

◼ Sugyot nga pagabasahon: Genesis 39:7-9. Matikdi ang lig-ong baroganan ni Jose batok sa seksuwal nga tentasyon ug kon unsay nakatabang kaniya sa pagsukol niana.

Magmagarbohon sa Imong mga Prinsipyo

Kasagaran, ang mga batan-on mapasigarbohon sa pagbarog ug paglaban sa usa ka kawsa nga ilang gituohan. Kay Kristohanon, duna kay pribilehiyo sa paglaban sa ngalan sa Diyos pinaagi sa imong sulondang panggawi. Ayawg ikaulaw ang imong lig-on ug lahi nga panglantaw, nga ikaw dili gayod makigsekso sa dili pa magminyo.

“Sa sinugdanan pa lang, iklaro na nga may mga prinsipyo kang gisunod.”—Allen, Alemanya.

“Ayaw ikaulaw ang imong mga prinsipyo.”—Esther, Nigeria.

“Ang mga batan-ong sama nimo dili motahod sa imong baroganan kon moingon ka nga, ‘Dili man god mosugot ang akong mga ginikanan nga makigdeyt ko.’ Kinahanglang imong iprangka sa imong mga kaila nga ikaw dili interesadong makigdeyt kanila.”—Janet, Habagatang Aprika.

“Ang akong mga eskolmet nga lalaki sa hayskul nakaila kon kinsa ako, ug sila nahibalo nga nag-usik-usik lang silag panahon sa pagpanghagad nako.”—Vicky, Tinipong Bansa.

Ang imong lig-ong pagbarog sa imong mga prinsipyo maoy ilhanan nga ikaw nagkahamtong na nga Kristohanon.—1 Corinto 14:20.

◼ Sugyot nga pagabasahon: Proverbio 27:11. Tan-awa kon ang imong panggawi makatuboy ba gayod sa labing hinungdanong kawsa sa tanan—ang pagbalaan sa ngalan ni Jehova!

 Magmalig-on!

Ang pagbalibad hinungdanon. Apan basig sabton sa uban nga namalibad ka kay “nagpadiki-diki ka lang.”

“Ang pagbalibad makahagit, nga mahimong isipon ingong babag nga kinahanglang dag-on, nga makapahuro-huro sa tawo sa pagpaninguha kanimo.”—Lauren, Canada.

“Ang imong pagpamesti, pagpanulti, imong kaestorya, ug ang imong pakiglabot sa mga tawo kinahanglang magpadayag nga lig-on ka sa imong baroganan.”—Joy, Nigeria.

“Kinahanglang lig-on ug klaro gayod ang imong pagbalibad.”—Daniel, Australia.

“Ayawg padala! Dihang may lalaki nga miagbay nako, ako miingon, ‘Kuhaa nang imong kamot, ayaw kog agbayi!’ ug nagmugtok ako nga milakaw.”—Ellen, Britanya.

“Kinahanglang prangka ka ug isulti nga dili gyod ka interesado bisag moputi pa ang uwak. Dili kini panahon nga magpakupoy-kupoy ka!”—Jean, Scotland.

“Dihay lalaki nga nagsigeg hagad nako ug nagbiaybiay nako. Miabot ra gayod ang panahon nga ako siyang giprangkahan, mao nga mihunong na siya sa pagsamoksamok nako.”—Juanita, Mexico.

“Kinahanglang imong iklaro nga bisag unsaon dili gyod ka makigsekso kanila. Ayaw gayod pagdawat ug mga regalo gikan sa mga lalaki nga nanghagad nimo. Himoon nila kining puhonan aron makapaningil nimo, kay para nila may utang ka nga kinahanglang bayran.”—Lara, Britanya.

Tabangan ka ni Jehova kon dili ka magpadala. Tungod sa naagian ni salmistang David, siya nakaingon bahin kang Jehova: “Sa maunongon ikaw magmaunongon.”—Salmo 18:25.

◼ Sugyot nga pagabasahon: 2 Cronicas 16:9. Matikdi nga si Jehova maikagon kaayo sa pagtabang niadtong kansang kasingkasing bug-os ngadto kaniya.

Pamalandonga ang Umaabot

Ang Bibliya nag-ingon: “Maalamon ang tawo nga nakakita sa katalagman ug nagtago sa iyang kaugalingon.” (Proverbio 22:3) Sa unsang paagi imong mapadapat kanang tambaga? Pinaagi sa pagpamalandong sa umaabot!

“Palayo kutob sa mahimo gikan sa mga tawong walay laing ginaestoryahan kondili sekso.”—Naomi, Japan.

“Likayi ang mga kauban ug mga situwasyon nga peligroso. Pananglitan, may nailhan ko nga natental kay sila nahubog.”—Isha, Brazil.

“Ayawg ipanghatag ang imong adres o numero sa telepono.”—Diana, Britanya.

“Ayawg batasana ang paghalog-halog sa imong mga klasmet.”—Esther, Nigeria.

 “Pag-amping sa imong pagpamesti. Ang imong mga besti kinahanglang dili makapukaw sa gana sa sekso.”—Heidi, Alemanya.

“Ang maayong relasyon uban sa imong mga ginikanan ug ang pagpakigsulti kanila bahin niini nga situwasyon maoy lig-on kaayong panalipod.”—Akiko, Japan.

Palandonga ang imong sinultihan, panggawi, ang imong mga kauban, ug ang mga dapit nga imong ginaadtoan. Dayon pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Ako bang gibutang ang akong kaugalingon sa usa ka kahimtang nga maalaan ako nga nangahir o nanghagad nga makigsekso?’

◼ Sugyot nga pagabasahon: Genesis 34:1, 2. Tan-awa kon sa unsang paagi ang pag-adto sa usa ka dapit nga dili angayng adtoan nakapildi sa dalaga nga ginganlag Dina.

Hinumdomi nga ang dula-dula nga pagpakigsekso seryoso kaayong butang alang kang Jehova nga Diyos; busa kinahanglang imong lantawon kini nga seryoso usab. Ang Bibliya nag-ingon: “Walay makihilawason o tawong mahugaw . . . nga may panulondon sa gingharian ni Kristo ug sa Diyos.” (Efeso 5:5) Pinaagi sa pagbarog sa kon unsay husto, ikaw makabaton ug hinlong tanlag ug pagtahod sa kaugalingon. Kini ang giingon ni Carly bahin niini, “Nganong ‘magpagamit’ ka man sa pagtagbaw sa kailibgon sa laing tawo? Ampingi nga dili makawang ang imong pagpaningkamot sa pagpabiling mahinlo sa moral!”

Ang dugang nga mga artikulo gikan sa seryeng “Mga Batan-on Nangutana . . .” makita diha sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Mga footnote]

MGA BUTANG NGA ANGAYNG PALANDONGON

◼ Bisag makapadani sa dili-hingpit nga unod ang gidiling pagpakigsekso, nganong sayop kini?

◼ Unsay imong buhaton kon dunay manghagad kanimo nga makigsekso?

[Kahon sa panid 27]

◼ Ang Bibliya nag-ingon nga ang tawong nagbatasan sa pagpakighilawas “nagapakasala batok sa iyang kaugalingong lawas.” (1 Corinto 6:18) Sa unsang paagi? Sulayi kon aduna ka bay mahunahunaang mga tubag, ug isulat kini sa ubos.

․․․․․

Sugyot: Aron matabangan ka sa pagtubag sa pangutana sa ibabaw, tan-awa ang Nangatarongan Pinasukad sa Kasulatan, panid 209, ug ang Insight on the Scriptures, Tomo 1, panid 863. Kining mga libroha gipatik sa mga Saksi ni Jehova.

[Kahon sa panid 29]

PAHINUMDOM ALANG SA MGA GINIKANAN

“Sa eskuylahan, gihagad ako sa akong klasmet nga ‘mag-hook up’ kono kami. Wala dayon ko kasabot sa iyang gisulti. Onse anyos pa lang ako.”—Leah.

Ang mga bata nahibalo na bahin sa sekso bisan sa linghod pa kaayong edad. Dugay nang gitagna sa Bibliya nga ang ilhanan sa “kataposang mga adlaw” mao ang “makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon,” diin ang mga tawo “walay pagpugong-sa-kaugalingon” ug “mahigugmaon sa kalipayan inay nga mga mahigugmaon sa Diyos.” (2 Timoteo 3:1, 3, 4) Ang pagpanghagad nga “mag-hook up” o makigsekso, nga gihisgotan dinhi sa artikulo para sa mga batan-on, maoy usa sa daghang pamatuod nga natuman na kining tagnaa.

Ang kalibotan karon lahi na kaayo sa kalibotan nga inyong namat-ag mahayag. Apan sa pipila ka paagi, ang mga suliran wala mausab. Busa ayawg kabalaka o kahadlok sa daotang mga impluwensiya nga niana naladlad ang inyong mga anak. Hinunoa, magmadeterminado sa pagtabang kanila sa pagbuhat sa giawhag ni apostol Pablo sa mga Kristohanon mga 2,000 ka tuig na kanhi: “Isul-ob ang kompletong armadura gikan sa Diyos aron kamo makabarog nga malig-on batok sa mga malipatlipatong kaugdahan sa Yawa.” (Efeso 6:11) Ang tinuod mao nga daghang Kristohanong kabataan ang nanglimbasog gayod sa pagbuhat kon unsay husto, bisan pa sa daotang mga impluwensiya sa ilang palibot. Sa unsang paagi inyong matabangan ang inyong mga anak sa pagpanlimbasog usab sa pagbuhat kon unsay husto?

Ang usa ka paagi mao ang paggamit niining artikuloha sa pagsugod ug panaghisgot uban sa inyong anak nga lalaki o babaye. Ang mga seksiyong “sugyot nga pagabasahon” adunay mga teksto nga makapukaw sa kaisipan. Ang pipila ka teksto nagpasiugda sa tinuod-kinabuhing mga panig-ingnan niadtong lig-ong mibarog kon unsay husto ug gipanalanginan o niadtong milapas sa mga balaod sa Diyos ug nag-antos sa daotang mga epekto. Ang ubang mga teksto diha sa mga seksiyong “sugyot nga pagabasahon” adunay mga prinsipyo nga makatabang sa inyong mga anak sa pag-ila nga sila ug kamo may dakong pribilehiyo sa pagkinabuhi subay sa mga balaod sa Diyos. Nganong dili planohon karon ang paghisgot niining artikuloha uban kanila?

Ang pagkinabuhi subay sa mga sukdanan sa Diyos maoy alang gayod sa atong kaayohan. (Isaias 48:17, 18) Ang pagbalewala niini mosangko gayod sa kagul-anan. Gipanghinaot sa mga magpapatik sa Pagmata! nga panalanginan kamo ni Jehova samtang inyong paningkamotan nga masilsil ang mga balaod ug mga prinsipyo sa Diyos diha sa kasingkasing sa inyong mga anak.—Deuteronomio 6:6, 7.

[Kahon sa panid 28]

Kinahanglang imong iklaro nga bisag unsaon dili gyod ka makigsekso kanila