Ganahan Kaayog Pizza

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA ITALYA

SI Haring Ferdinand I (1751–1825) nagpapobre-pobre ug nagtago-tago sa pag-adto sa lugar sa mga kabos sa Naples. Nganong nagtago-tago man siya? Sumala pa sa estorya, gusto siyang mokaon ug pizza, nga gidili sa rayna diha sa palasyo.

Kon buhi pa si Ferdinand karon, matagbaw gyod siyag kinaon sa iyang kinaham nga pizza. Sa Italya pa lang, duna nay mga 30,000 ka baligyaanag pizza, ug tuig-tuig makaluto silag igong pizza nga ang matag molupyo makakaon ug tag-45 ka buok!

Kalan-og Pobre

Tingali ang pizza naggikan didto sa Naples niadtong mga 1720. Niadtong panahona, ang pizza para lang sa pobre, nga gibaligya ug kaonon diha sa kadalanan. Ilibod kini sa mga tigbaligya diha sa kadalanan nga magsinggit sa ilang lami nga baligya. Aron dili dayon mobugnaw ang pizza, ibutang kini diha sa tumbagang planggana nga gitawag ug scudo ug lukdohon kini sa tiglibod.

Sa ngadto-ngadto gibutyag ni Haring Ferdinand I ang iyang pagkagustog pizza ngadto sa mga harianon. Wala madugay, kining lamiang pagkaon nga gibaligya diha sa kadalanan nahimong kinaham nga bisan ang mga adunahan ug ang mga harianon nanghugop sa mga baligyaanag pizza. Ang apo ni Ferdinand nga si Haring Ferdinand II nagpahimo pa ganig pugon diha sa hardin sa Palasyo sa Capodimonte niadtong 1832. Busa matagbaw gayod ang iyang dealtamar nga mga bisita.

Sustansiyado ba ang Pizza?

Kinaham kaayo sa mga batan-on karon ang pizza, apan tagda kini. Sustansiyado ang pizza kon kini balanse sa carbohydrate, protina, ug dili makadaot nga tambok ug kon kini tugob sa bitamina, minerales, ug amino acid. Ang lana sa olibo maoy maayo nga sangkap sa pizza. Kini makapatunghag HDL, nga usa ka “maayong matang sa kolesterol nga makatabang sa paglimpyo sa kaugatan.”

Dugang pa, kon maayong pagkaluto ang pizza, kini dili makadaot sa tiyan. Sa usa ka bahin, kini tungod kay ang mga carbohydrate diha sa harina masagol pag-ayo panahon sa pagmasa ug pagpatubo. Ang complex carbohydrate diha sa pizza makapabati ug kabusog mao nga bisan ang hangol kaayo niini dili makakaog daghan.

Sa sunod higayon nga mokaon ka sa imong kinaham nga pizza, hinumdomi nga kalan-on kinig pobre. Ug angay kang magpasalamat nga wala isekreto ni Haring Ferdinand I ang iyang pagkagustog pizza.

[Kahon/​Hulagway sa panid 27]

◼ Ang pizza labing maayong lutoon sa pugon. Ang aso nga mogawas panahon sa paglutog pizza maoy makapahumot niini, samtang ang nipis nga abo nga modukot sa pizza maoy makapalami niini.

◼ Ang kinadak-ang pizza gihimo niadtong 1990. Ang diyametro niini may sukod nga kapin sa 37 metros, ug motimbang ug kapin sa 12,000 kilos!

◼ Ang karaang batasan sa pag-itsa-itsa ug pagpatuyok-tuyok sa minasa nga pizza dili kay pasundayag lang. Tungod sa pagtinuyok, ang minasa molingin ug mobugdog diyutay sa kilid, ug kini mahimo nang butangag mga sangkap.

 [Tibuok-panid nga hulagway sa panid 26]