Pagtabang sa mga Bata nga may Diperensiya sa Pagkat-on

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA MEXICO

Si Steven maglisod pagbasa. Matag higayong pabasahon siya diha sa klase, masakitan dayon siyag tiyan.

Bisag unsaon pag dasig sa maestra, si Maria dili makasulat ug tarong. Dugay kaayo siyang makahuman sa iyang homwork.

Si Noah magbalik-balik ug basa sa mao ra gihapong mga asaynment sa eskuylahan. Bisan pa niana makalimot siya sa iyang gibasa ug maglisod ug kuhag pasado nga grado.

SI Steven, Maria, ug Noah dunay diperensiya sa pagkat-on, ug ang labing komon niini mao ang pagkadili makasarang pagbasa. Pananglitan, ang mga tawo nga dunay diperensiya sa pagkat-on nga gitawag ug dyslexia maglibog sa mga letra nga susamag porma. Ang ubang mga diperensiya sa pagkat-on mao ang dysgraphia (maglisod sa pagsulat) ug dyscalculia (maglisod sa matematika). Bisan pa niana, ang kadaghanan niadtong may diperensiya sa pagkat-on dunay kasarangan o labaw sa kasarangang panabot.

Ang mga simtoma sa diperensiya sa pagkat-on naglakip sa dugayng makamaong mosulti, maglisod sa pagsumpay-sumpay sa mga pulong, maglisod paglitok, binata nga mosulti, maglisod sa pag-ila sa mga letra ug mga numero, maglibog sa mga pulong nga susamang pamation, ug maglisod sa pagsunod ug mga instruksiyon. a

Tabangi ang Imong Anak sa Pagbuntog sa Diperensiya sa Pagkat-on

Unsay imong himoon kon ang imong anak daw dunay diperensiya sa pagkat-on? Una, ipatan-aw ang iyang pandungog ug panan-aw aron matino nga dili kini ang hinungdan. b Dayon pangutana sa doktor bahin sa iyang kahimtang. Kon ang imong anak may diperensiya sa pagkat-on, kinahanglang magmasinabtanon  ka gayod kaniya. Hinumdomi, ang diperensiya sa pagkat-on walay kalabotan sa panabot sa bata.

Pahimusli ang tanang linain nga programa sa pagtudlo diha sa eskuylahan sa imong anak, sama sa personal nga pagtudlo mismo sa bata. Hangyoa ang iyang magtutudlo sa pagpakigkooperar nimo. Ang imong anak mahimong palingkoron sa atubangan ug hatagag mas daghang panahon sa pagtapos sa iyang mga asaynment. Mahimong hatagan siya sa iyang magtutudlo ug sinulat ug binaba nga mga instruksiyon ug eksaminasyon nga tubagon niya nga binaba. Sanglit ang bata nga may diperensiya sa pagkat-on sagad limtanon man ug linga, mahimong hatagan siya ug laing tun-anang mga libro nga magamit diha sa balay. Mahimong mogamit usab ug kompiyuter nga makamatikod ug sayop nga espeling diha sa klase o sa paghimog homwork.

Paghimog mugbong mga sesyon sa pagbasa adlaw-adlaw. Mas maayo nga pabasahon ug kusog ang bata nga may dyslexia aron ikaw nga ginikanan makadungog ug makatul-id sa sayop. Una basaha kinig kusog, dayon pasunda ang bata sa pagbasa. Sunod, dungani siya pagbasa sa makusog sa mao gihapong materyal. Unya ipabasa kini sa bata nga siya ra. Pagamita siya ug ruler sa matag linya samtang magbasa siya, ug linyahig laing kolor ang malisod nga mga pulong. Kini nga ehersisyo sa pagbasa himoon sulod lang sa 15 minutos matag adlaw.

Ang matematika ikatudlo sa daghang praktikal nga paagi, sama nianang pagsukod ug mga sambog sa paglutog pagkaon, paggamit ug metrosan sa panday, o dihang mamalit. Ang mga papel nga dunay mga kuwadro-kuwadro ug mga dayagram basig makatabang sa pagpangitag solusyon sa mga problema sa matematika. Alang sa maglisod pagsulat, sulay paggamit ug lagpad ug linyang mga papel ug baga nga mga lapis. Ang mga alpabeto nga dunay magnet nga idikit sa puthaw makatabang sa imong anak sa espeling.

Duna poy laing mapuslanong mga paagi sa pagdumala niadtong dunay ADHD. Sa dili pa makigsulti sa bata nga aduna niini nga diperensiya, tan-awa siya sa mata. Pahimoa siya sa iyang homwork sa hilom nga lugar, ug hatagi siyag panahon nga makarelaks matag karon ug unya. Pahimusli ang iyang pagkalihokan pinaagi sa paghatag kaniyag buluhaton nga magkinahanglag lihok, sama sa pagpalakaw-lakaw sa irong hinigtan.

Mabuntog Kini

Pahimusli ang maayong hiyas sa imong anak pinaagi sa pagdasig kaniya sa paggamit sa iyang nabatonang abilidad. Dayega ug gantihi ang bisan unsang butang nga iyang nahimo, bisag unsa ka gamay. Bahin-bahina sa ginagmay ang iyang dagkong mga asaynment aron makapasigarbo siya nga may nalampos. Gamit ug mga hulagway o mga dayagram kon unsaon paghimog usa ka proyekto.

Sa kataposan, ang pagpahanas sa hinungdanong katakos sa pagbasa, pagsulat, ug sa matematika importante alang sa usa ka bata. Makaseguro ka nga kon hatagan ug hustong pagdasig ug tabang, ang imong anak makakat-on ra​—tingali lahi lang ang iyang paagi sa pagkat-on kon itandi sa uban ug mas dugay-dugay usab nga makakat-on.

[Mga footnote]

[Kahon sa panid 11]

ANG DIPERENSIYA SA PAGKAT-ON NAHIMONG HIYAS

“Kon motan-aw ako sa mga pulong sa panid mora kinig mga wati nga nagkulapotay. Morag gisulat kini sa laing pinulongan. Ug para nako wala kiniy kahulogan gawas kon dunay mobasa niini. Abi sa mga magtutudlo tapolan ko o way tahod ug nga wala ko mamati sa leksiyon. Dili kini tinuod. Naminaw ako ug naningkamot pag-ayo, apan dili gayod ako makasarang pagbasa ug pagsulat. Wala koy problema sa ubang mga subject sama sa matematika. Sa bata pa, dali akong makakat-on sa mga butang sama sa esport, demano nga trabaho, arte, ug bisan unsa nga nalangkit ang paggamit sa akong mga kamot, basta dili lang pagbasa ug pagsulat.

“Sa nagkaedad, midesisyon ako sa pagtrabaho nga demano, busa nahimo akong artesano. Tungod niini nakapribilehiyo ako sa pagtrabaho diha sa lima ka proyekto sa pagpanukod sa mga Saksi ni Jehova sa ubang nasod. Sanglit bukid man gayod para nako ang pagbasa, mahinumdoman ra nako ang akong mabasa. Ug kay estudyante man sa Bibliya, dako kaayo kinig tabang, ilabina sa akong pag-alagad ingong Kristohanon. Busa imbes lantawon kini nga usa ka kahuyangan, gilantaw ko kini nga usa ka hiyas.”​—Peter, usa ka bug-os panahong ministro sa mga Saksi ni Jehova nga may dyslexia.

[Hulagway sa panid 10]

Samtang namati pag-ayo, ang mga bata nga maglisod sa pagsulat mahimong hawod sa pagdrowing sa ilang madunggan