Naghilom-hilom sa Pagtomar ug Tambal
Naghilom-hilom sa Pagtomar ug Tambal
“NAGSUGOD ko pagtomar ug tambal nga nagkinahanglag reseta sa 14 anyos pa ko,” miingon si Lena. a “Gusto kong moniwang ug mahimong maanyag, busa giresetahan ko sa among doktor ug mga pildoras nga makapaniwang. Maayo lang kog panimati kon dayegon ko sa mga lalaki. Sa ngadto-ngadto, nagdroga na ako ug ang akong kinabuhi nahimong imoral. Gusto kong mahubog kanunay sa droga.”
Si Myra labdonon ug ulo, busa giresetahan siya sa iyang doktor ug tambal nga makahupay sa sakit. Sa ngadto-ngadto nagsugod siyag tomar ug daghang tambal—dili lang para sa labad sa ulo kondili sa pagtagbaw sa iyang kahidlaw kay siya adik na. Nagtomar sab siyag mga tambal nga gireseta para sa ubang membro sa iyang pamilya.
Oo, ang mga report nagpakita nga nagkadaghang batan-on ug sa katingalahan mga edaran ang nag-abuso sa pagtomar ug mga tambal nga gireseta para pangpakalma, pangsagubang sa kabalaka, pangpalagsik, pangpaniwang, o aron mobatig kalalim. Ang pipila sa giabusohang mga tambal mao kanang makita diha sa kadaghanang mga panimalay: pangpahupay sa sakit, pangpalagsik, ug pangpakalma. b Giabusohan usab ang mga tambal nga dili na kinahanglag reseta sama sa pangpakatulog, para sa sip-on, ug para sa alerdyi.
Komon ug nagkadako kini nga problema. Pananglitan, diha sa ubang dapit sa Aprika, Uropa, ug Habagatang Asia, mas daghan na ang nag-abuso ug tambal nga nagkinahanglag reseta kay sa droga. Sa Amerika, mas daghan ang nag-abuso sa tambal nga nagkinahanglag reseta kay sa halos tanang droga gawas sa cannabis. Sumala sa dili pa dugayng taho sa usa ka mantalaan, mas daghang batan-on nga nag-edad ug 12 ngadto sa 17 anyos ang “nag-abuso sa mga tambal nga nagkinahanglag reseta kay sa cocaine, heroina ug mga methamphetamine.” Sa pagkatinuod, himalitan kaayo kini nga tungod niini midako ang negosyo sa ilegal nga pagreseta ug tambal.
Sa unsang paagi imong mapanalipdan ang imong kaugalingon ug ang imong mga anak sa pag-abuso sa tambal nga nagkinahanglag reseta o sa droga? Hisgotan sa sunod nga mga artikulo kining pangutanaha.
[Mga footnote]
a Mga ngalan niini nga seryal giilisan.
b Daghan sa mga prinsipyo nga gihisgotan niining artikuloha aplikado usab sa paggamit ug droga ug sa pag-abuso sa alkoholikong ilimnon.
[Kahon sa panid 3]
“Ang pagkaadik sa tambal mailhan pinaagi sa pagsigeg tomar, pagtomar bisag walay sakit, ug pagpadayog tomar bisan pa sa mga kapeligrohan,” nag-ingon ang Physicians’ Desk Reference. Ang pagkaadik mailhan kon dili na makontrolar ang pagtomar ug tambal.
Ang pagsalig sa lawas sa tambal mailhan kon ang pasyente makabatog reaksiyon sa lawas dihang mohunong pagtomar ug tambal nga nagkinahanglag reseta, sama sa opioid. Kini maoy normal nga reaksiyon ug lahi sa pagkaadik.
Ang pagkadili makaagwantag sakit nagtumong sa panginahanglag isog-isog nga tambal nga panghupay sa sakit.