Depresyon—Kon Unsaon Pagtambal Niini
Depresyon—Kon Unsaon Pagtambal Niini
“NAKAKAPLAG kami sa akong bana ug tambal, naghimog kausaban sa kinabuhi, ug naningkamot sa pagsubay ug eskedyul nga akong masunod,” matod ni Ruth, kinsa nag-antos sa depresyon sa daghang tuig. “Morag nakakaplag kamig epektibong tambal, ug miarang-arang ang akong pamati. Apan sa panahong daw walay makaalibyo kanako, ang way paglubad nga gugma sa akong bana ug mga higala nakatabang kanako sa pagpadayon sa pagpakigbisog.”
Sumala sa gipakita sa kasinatian ni Ruth, ang mga pasyente nga nag-antos ug clinical depression nagkinahanglan gayod ug pagpaluyo, lakip ang bisan unsang pagtambal gikan sa mga eksperto. Delikado kaayo kon dili tagdon ang depresyon kay sa pipila ka kahimtang kini makapameligro sa kinabuhi kon dili matambalan. Mga 2,000 ka tuig kanhi, si Jesu-Kristo nag-ingon nga kadtong may kahibalo sa medisina mahimong makatabang, dihang siya miingon nga ‘kadtong mga masakiton nagkinahanglan ug mananambal.’ (Marcos 2:17) Sa pagkatinuod, ang mga doktor dakog ikatabang sa paghupay niadtong may depresyon. a
Pipila ka Mapuslanong Kapilian
Adunay daghang paagi sa pagtambal sa depresyon, depende sa mga simtoma ug kagrabehon niini. (Tan-awa ang kahon sa panid 5, “Lainlaing Matang sa Depresyon.”) Daghan ang natabangan sa doktor nga kanunay nilang ginakonsulta, apan ang uban nagkinahanglan ug espesyalista. Ang doktor mahimong moreseta ug tambal nga pangontra sa depresyon o morekomendar ug linaing matang sa tabang. Ang uban moangay sa mga herbal medicine, pagdiyeta, o programa sa ehersisyo nga gisugyot sa doktor.
Kasagarang mga Problema
1. Ang maayog-tuyo nga mga higala nga wala kaayo o wala gayoy alamag sa medisina mahimong morekomendar kanimo sa pagdawat o pagsalikway sa usa ka paagi sa pagtambal. Tingali kombinsihon ka nila sa pagtomar ug mga herbal medicine, rinesetang mga tambal, o sa dili pagtomar ug bisan unsa.
Hunahunaa kini: Paneguroa nga kasaligan ang sugyot nga imong dawaton, kay ikaw may modesisyon sumala sa gipatin-aw sa doktor kanimo bahin sa imong depresyon.
2. Ang pagkaluya sa buot mahimong makaaghat sa mga pasyente sa paghunong ug tomar sa tambal o sa pagtambal nga ilang gidawat tungod kay wala moarang-arang ang ilang panimati o tungod sa dili maayong mga epekto diha sa ilang lawas.
Hunahunaa kini: “Mapakyas ang mga plano kon walay kompidensiyal nga panagsultihanay, apan diha sa panon sa mga magtatambag adunay kalamposan.” (Proverbio 15:22) Ang pagtambal molampos lang kon dunay maayong komunikasyon ang doktor ug pasyente. Iprangka sa doktor ang imong gikabalak-an o ipatin-aw kaniya ang imong mga simtoma, ug pangutana kon angay bang ilisan ang imong tambal o maghulat lang una hangtod moepekto na ang tambal.
3. Ang sobrang pagkamasaligon mahimong makaaghat sa mga pasyente sa paghunong dayon sa ilang pagtambal paglabay sa pipila lang ka semana tungod kay miarang-arang na ang ilang panimati. Mahimong malimot sila sa ilang giantos sa wala pa sila mosugod pagtomar ug tambal.
Hunahunaa kini: Ang paghunong dayon pagtomar ug tambal nga dili una mokonsulta sa doktor mahimong dunay grabeng mga epekto ug makapameligro pa gani sa kinabuhi.
Bisan pag ang Bibliya dili basahon sa medisina, si Jehova nga Diyos nga atong Maglalalang mao ang Awtor niini. Hisgotan sa sunod artikulo ang kahupayan ug giya nga gitagana sa Pulong sa Diyos alang niadtong nag-antos sa depresyon ug sa mga nag-atiman kanila.
[Footnote]
a Ang Pagmata! wala magsugyot ug bisan unsang paagi sa pagtambal. Kinahanglang timbang-timbangon sa matag usa ang iyang mga kapilian sa dili pa modesisyon.
[Kahon sa panid 5]
LAINLAING MATANG SA DEPRESYON
Ang pagkaepektibo sa bisan unsang paagi sa pagtambal nagdepende sa matang sa depresyon sa pasyente.
◼ Ang major depression adunay grabeng mga simtoma nga moabot ug unom ka bulan o kapin pa ug dako kaayog epekto sa kinabuhi sa pasyente.
◼ Ang bipolar disorder nailhan usab ingong manic depression. Kadtong duna niining sakita mahimong mobatig hilabihang kalipay ug grabeng kaguol.—Tan-awa ang artikulong “Pagkinabuhi nga Adunay Mood Disorder,” sa Enero 8, 2004, nga gula niining magasina.
◼ Ang dysthymia, bisag dili sama ka grabe sa major depression, dunay mga simtoma sa depresyon nga makapalisod sa pasyente sa paglihok-lihok sa normal nga paagi. Ang uban mahimong makasinati usab ug sugmat-sugmat nga grabeng kaguol.
◼ Ang postpartum depression maoy usa ka makapaluya sa buot nga sakit nga makaapektar sa daghang inahan human manganak.—Tan-awa ang artikulong “Pagsabot sa Postpartum Depression,” sa Hunyo 8, 2003, nga gula niining magasina.
◼ Ang seasonal affective disorder lagmit mahitabo tungod sa kawalay kahayag sa adlaw panahon sa tinghunlak ug tingtugnaw. Kini kasagarang mawala sa tingpamulak ug ting-init.