Himoang Luwas ang Imong Pagdrayb

BISAN tuod giisip sa milyon-milyong tawo karon ang pagdrayb ug sakyanan ingong kinahanglanon, kini peligroso. Gibanabana nga sa tibuok kalibotan kapin sa 1,200,000 ka tawo ang nakabsan ug kinabuhi tungod sa mga aksidente sa sakyanan matag tuig! Busa dili ba mapuslanon kon kita makahibalo kon unsaon pagdrayb nga layo sa aksidente? Atong hisgotan ang pipila ka praktikal nga mga lakang nga atong mahimo.

✔Susiha ang Imong Kaugalingon

Ang Australian Journal of Social Issues nagtaho nga ang usa sa labing hinungdanong mga lakang nga mahimo sa usa ka drayber aron mamenosan ang disgrasya mao ang pagpauswag sa iyang naandang paagi sa pagdrayb. Busa sa dili pa magdrayb, maayong pangutan-on sa drayber ang iyang kaugalingon, ‘Maayo ba ang kondisyon sa akong lawas ug ang akong emosyon?’ Ang kakapoy makapaluya sa hunahuna ug makapahinay sa imong reaksiyon. Ang Land Transportation Office sa Pilipinas naglista sa kasuko, kabalaka, ug kahinam ingong mga pagbati nga makaapektar sa paagi sa pagdrayb ug mahimong  moresultag dili maayong mga desisyon ug grabeng kasuko.

Ang kondisyon sa lawas kinahanglang tagdon usab kay ang ubang mga sakit o ang pagkaangol mahimong makadaot sa katakos sa pagdrayb nga luwas. Ang drayber nga nagtahod sa kinabuhi sa uban dili mangarisgar sa pagdrayb kon siya nakainom. Ang pipila ka tambal makaapektar usab sa pagdrayb. Sa pipila ka kahimtang, mas maayong dili na lang mobiyahe o kaha mangitag lain nga modrayb.

✔Susiha ang Imong Katakos sa Pagdrayb

Samtang nagkadaghan ang mga sakyanan ilabina diha sa pobreng mga nasod, nagkadaghan usab ang bag-o ug dili eksperyensiyadong mga drayber. Busa maayong atong hisgotan ang duha ka butang nga mahimo sa usa ka drayber aron makalikay sa mga aksidente.

Pag-amping sa pagdrayb! Magmaalerto, pagbantay sa posibleng mga kapeligrohan sa atubangan ug sa likod, ug sa dagan sa ubang mga sakyanan—lakip na ang kalit nga pagliko o paghunong. Sanglit dako mag posibilidad nga makabangga kon ang usa ka sakyanan duol kaayong nagsunod sa laing sakyanan, ang maayong drayber magpalayog diyutay sa nag-una nga sakyanan.

Pagbantay sa mga sakyanan nga dili nimo makita ug ayaw palinga. Lingia ang imong palibot, ug ayaw lang pagsalig sa mga salamin. Ayaw palinga samtang magdrayb. Ayaw pagkurikuri samtang magdrayb—sama sa paggamit  ug cell phone o uban pang elektronikong mga gamit.

Kon nagdrayb kag motorsiklo: Ang ubang mga awtoridad miingon nga matag kilometro, ang tawong nagmotorsiklo maoy 37 ka pilong mas dakog purohan nga mamatay sa aksidente kay sa nag-awto. Unsay imong himoon sa pagpanalipod sa imong kaugalingon aron dili ka madisgrasya? Ang mga gihisgotan sa ibabaw mapadapat usab sa mga nagmotorsiklo. Dugang pa, ang Motorcycle Safety Foundation sa Amerika nag-ingon: “Paneguroa nga makita ang imong motorsiklo sa uban.” Pagsuga. Ayaw paduol kaayo sa ubang sakyanan. “Paghelmet ug pagsininag baga ug hayag ug kolor.” “Pag-amping gayod sa pagdrayb.” Hunahunaa nga ang uban dili makakita nimo.

✔Susiha ang Imong Sakyanan

Ang drayber kinahanglang mag-amping gayod sa pagdrayb, ug kinahanglang kondisyon usab ang iyang sakyanan. Ang mga preno kinahanglang maayog kondisyon, ug ang ubang mga bahin sa sakyanan. Ang mga ligid kinahanglang dili hilis aron dili maeslayd sa basa nga karsada. Mas dali nga maniobrahon ang sakyanan ug modapat pag-ayo sa yuta ang ligid kon igog hangin ang mga ligid. Kadaghanan sa mga sakyanan karon dunay mga seat belt. Kini walay kapuslanan kon dili itaod.

Manehoa ang sakyanan sumala sa kahimtang sa dalan. Ang basa nga mga karsada, ug ilabina kadtong may niyebe, makaapektar sa dagan ug paghunong sa sakyanan ug sa pagmaniobra sa manibela. Kon magmaneho sa gabii, paneguroa nga maayog kondisyon ang mga suga ug ayaw pagpadagan ug kusog. Sanglit ang kinabuhi gasa man sa Diyos, angay lang nga atong buhaton ang atong maarangan sa pagpanalipod sa atong kinabuhi, lakip ang pagkat-on bahin sa luwas nga pagdrayb.

[Kahon/Hulagway sa panid 13]

KON UNSAON PAGDRAYB NGA MAKADAGINOT UG GASOLINA O KRUDO

◼ Pagpadagan sa hustong gikusgon: Ang kanunayng pagtamak sa gasolinador ug pagpreno kalas ug gasolina o krudo.

◼ Ayaw pasagding nag-andar ang makina: Ang makina sa mga sakyanan karon dili na kinahanglang painiton daan sa dili pa padaganon. Kon ang sakyanan magpondo ug kapin sa 30 segundos, patya ang makina.

◼ Paneguroa nga igog hangin ang mga ligid: Kon igog hangin ang mga ligid, mas maayo ang dagan niini ug menos ug kaon sa gasolina o krudo.

◼ Ayaw pagpakusog ug dagan: Ang pagpadagan ug kusog delikado ug kalas pag gasolina o krudo.

[Diagram/Hulagway sa panid 11]

❏ Magmaalerto

❏ Pag-seat belt

❏ Ayaw pagkurikuri samtang magdrayb

❏ Ayaw palinga

[Diagram/Hulagway sa panid 12]

❏ Pagbantay sa mga sakyanan nga dili nimo makita

❏ Kinahanglang maayog kondisyon ang mga preno

❏ Igog hangin ang mga ligid

❏ Dili hilis ang ligid

❏ Hustog distansiya gikan sa nag-una nga sakyanan

[Diagram/Hulagway sa panid 13]

❏ “Paghelmet ug pagsininag baga ug hayag ug kolor”

❏ “Paneguroa nga makita ang imong motorsiklo sa uban”

[Diagram/Hulagway sa panid 13]

❏ Susiha ang mga suga