Mga Batan-on Nangutana

Unsaon Nako Pagpakig-estorya Kang Papa ug Mama?

“Naningkamot gyod ko nga masulti nako kang Papa ug Mama ang akong gibati, apan dili mao ang akong pagkasulti ug wala ko nila patiwasa. Muna-muna na nakong paningkamot nga makaestorya sila apan wala gihapoy nahitabo!”—Rosa. a

SA BATA ka pa, lagmit sa imong ginikanan ka gayod magpatambag. Ang tanan imong isulti kanila, bisan ang dili kaayo importante. Wala kay gitago, ug motuo ka kon unsay ilang isulti.

Apan karon mobati ka nga morag dili sila makasabot kanimo. “Usa ka gabii niana samtang kami nanihapon, ako mihilak ug mipahungaw sa akong gibati,” miingon ang dalagitang si Edie. “Ang akong ginikanan namati, apan morag wala ko nila masabti.” Unsay sunod nga nahitabo? “Misulod na lang ko sa akong kuwarto ug midanguyngoy!”

Sa laing bahin, usahay mas gusto nimo nga dili na lang makig-estorya sa imong ginikanan. Ang batan-ong si Christopher miingon: “Daghan kaayo kog iestorya sa akong ginikanan. Apan usahay mas gusto nako nga dili na lang isulti kanila ang tanan nga naa sa akong hunahuna.”

Sayop ba nga dili nimo isulti ang tanan nga imong gihunahuna? Dili man hinuon, basta dili lang ka mamakak. (Proverbio 3:32) Apan bisan pag ang imong ginikanan morag dili makasabot nimo o dili nimo gustong isulti ang tanan kanila, angay nimo kining hinumdoman: Kinahanglang makig-estorya ka sa imong ginikanan ug kinahanglang mahibalo sila sa imong gibati.

Paningkamot sa Pagpakig-estorya!

Ang imong pagpakig-estorya sa imong ginikanan ikatandi sa pagdrayb ug kotse. Kon imong makita nga adunay babag diha sa karsada, mangita kag laing agianan aron makapadayon sa pagdrayb. Atong tagdon ang pipila ka pananglitan ug dayon hisgotan ang matag solusyon aron atong mahibaloan ang posibleng resulta niana.

 Babag #1: Gusto nimong makig-estorya, apan daw dili interesado ang imong ginikanan. “Lisdan kong makig-estorya kang Papa,” matod sa dalagitang si Leah. “Usahay samtang nakig-estorya ko niya, siya moingon, ‘Unsa toy imong giingon?’ Mobati ko nga mora lang kog nakig-estorya sa hangin.”

PANGUTANA: Unsa na lang kaha kon dunay problema si Leah nga gustong ikonsulta? Tulo ang puwede niyang himoon.

Solusyon A

Singkahan ang iyang Papa. Mahimong moingon si Leah: “Paminaw ra god! Importante baya ni!”

Solusyon B

Dili na makig-estorya sa iyang Papa. Dili na lang sultihan ni Leah ang iyang ginikanan bahin sa iyang problema.

Solusyon C

Mangitag hustong panahon kon kanus-a niya kana isulti pag-usab sa iyang Papa. Mahimong personal nga makig-estorya si Leah o kaha sulatan niya ang iyang Papa bahin sa iyang problema.

Sa imong hunahuna, unsay angayng pilion ni Leah? ․․․․․

Puliki kaayo ang Papa ni Leah ug wala siya makamatikod nga may problema si Leah. Busa kon pilion ni Leah ang Solusyon A, matingala ang iyang amahan kon nganong gisingkahan siya ni Leah. Kon kanay himoon ni Leah, lagmit dili na hinuon mamati ang iyang amahan kaniya, ug masaypan pa siya nga way tahod sa iyang ginikanan. (Efeso 6:2) Busa, wala gayoy maayong resulta kon kana ang iyang himoon.

Bisan tuod ug ang Solusyon B maoy kinasayonang himoon, dili kana ang kinamaayohan. Ngano? Tungod kay “mapakyas ang mga plano kon walay kompidensiyal nga panagsultihanay, apan diha sa panon sa mga magtatambag adunay kalamposan.” (Proverbio 15:22) Aron masulbad ang mga problema ni Leah, kinahanglang makig-estorya siya sa iyang ginikanan—ug aron makatabang sila, kinahanglang mahibalo sila sa nagakahitabo sa kinabuhi ni Leah. Kon dili siya makig-estorya, dili masulbad ang iyang problema ug dili usab siya matabangan sa iyang ginikanan.

Apan, kon pilion ni Leah ang Solusyon C, dili niya tugotan ang maong babag sa pagpugong kaniya sa pagsulti sa iyang gibati. Kondili, maningkamot siya nga isulti kana sa laing higayon. Ug kon modesisyon siya nga mosulat sa iyang amahan, lagmit moluag dayon ang iyang dughan. Ang pagsulat makatabang kaniya sa pagpahayag kon unsa gayod ang iyang gibati. Inigbasa sa amahan ni Leah sa maong sulat, iyang masabtan kon unsa ang gustong isulti sa iyang anak. Lagmit makatabang kini nga iyang masabtan ang kahimtang ni Leah. Busa ang solusyon C makatabang kang Leah ug sa iyang amahan.

Unsa pay laing mahimo ni Leah? Isulat sa ubos ang imong mahunahunaan ug kon unsay posibleng resulta niana.

․․․․․

 Babag #2: Ang imong ginikanan gustong makig-estorya nimo, apan ikaw dili. “Makalagot gayod kon kapoy kaayo ka gikan sa eskuylahan dayon inig-uli nimo magpusot-pusot ang mga pangutana,” matod sa dalagitang si Sarah. “Dili na unta ko gustong maghunahuna bahin sa eskuylahan, pero mangutana dayon ang akong ginikanan: ‘Komosta ang inyong klase? Wala bay problema?’” Buweno, maayo ang intensiyon sa iyang ginikanan sa pagpangutana kaniya. Apan siya mireklamo, “Dili ko ganahang mag-estorya bahin sa eskuylahan kay gikapoy ko.”

PANGUTANA: Unsay puwedeng himoon ni Sarah sa maong kahimtang? Sama sa nag-unang pananglitan, tulo ang puwede niyang himoon.

Solusyon A

Dili makig-estorya. Tingali siya moingon: “Pasagdi lang una ko. Dili ko gustong makig-estorya karon!”

Solusyon B

Makig-estorya. Bisag gikapoy si Sarah, pugson niya ang iyang kaugalingon sa pagtubag sa mga pangutana sa iyang ginikanan.

Solusyon C

Dili una estoryahan ang bahin sa iyang eskuylahan kondili lahi na lang ang iyang hisgotan. Mahimong mosugyot si Sarah nga estoryahan ra unya nila ang bahin sa eskuylahan sa laing higayon, sa dihang relaks na siya. Unya mahimo siyang mangutana: “Komosta man ang imong adlaw?”

Sa imong hunahuna, unsay angayng pilion ni Sarah? ․․․․․

Susihon na usab nato ang maong mga solusyon aron atong makita kon unsay posibleng resulta niana.

Sa wala pa pilia ni Sarah ang Solusyon A, siya gikapoy na ug dili gustong makig-estorya. Human niya pilia ang maong solusyon, wala mawala ang iyang kakapoy ug nakonsensiya na hinuon siya kay iyang gisingkahan ang iyang ginikanan.—Proverbio 29:11.

Sa laing bahin, ang ginikanan ni Sarah mahimong malain sa iyang pagsingka o sa iyang dili-pagpakig-estorya kanila. Basin magduda sila nga dunay gitago si Sarah. Lagmit pugson nila siya nga motug-an, ug makapalagot na hinuon kini kaniya. Ang resulta, wala makatabang kang Sarah ug sa iyang ginikanan ang maong solusyon.

Ang Solusyon B mas maayo kay sa Solusyon A kay si Sarah ug ang iyang ginikanan magkaestoryahanay. Apan kay ang ilang pag-estoryahanay dili kinasingkasing, dili kana mahimong relaks ug dili mapahayag ni Sarah ang iyang tinuod nga gibati.

Kon Solusyon C ang pilion ni Sarah, makatabang kana kaniya kay dili una nila hisgotan ang bahin sa iyang pag-eskuyla. Malipay usab ang iyang ginikanan kay naningkamot si Sarah sa pagpakig-estorya kanila. Lagmit molampos gayod kini nga solusyon kay si Sarah ug ang iyang ginikanan nagpadapat sa prinsipyo sa Filipos 2:4 nga tagdon dili lamang ang kaugalingong kaayohan kondili ang kaayohan usab sa uban.

Ang ubang mga artikulo gikan sa seryeng “Mga Batan-on Nangutana” makita diha sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Footnote]

ANGAYNG PALANDONGON

◼ Nganong hinungdanon man ang pagpilig hustong panahon sa dihang makig-estorya?—Proverbio 25:11.

◼ Nganong angay kang maningkamot nga makig-estorya sa imong ginikanan?—Job 12:12.

[Kahon/Hulagway sa panid 18]

SAYOP BA ANG ILANG PAGSABOT?

Nalisdan ka ba sa pagpakig-estorya sa imong ginikanan? Tingali lahi ang ilang pagsabot sa imong gisulti.

Dihang moingon ka . . .

“Di ko gustong mag-estorya ta niana.”

Sabton kana sa imong ginikanan . . .

“Mga higala ra nako ang may katungod nga mahibalo sa akong gibati, ug dili na kinahanglan nga isulti pa nako kini kaninyo.”

Dihang moingon ka . . .

“Di mo kasabot.”

Sabton kana sa imong ginikanan . . .

“Tigulang na mo ug kinaraan na nang inyo. Ug dili gyod mo makasabot nako.”

 [Kahon/Mga hulagway sa panid 21]

KON UNSAY GIINGON SA UBANG MGA BATAN-ON

“Akong gisultihan ang akong ginikanan bahin sa akong problema sa eskuylahan, ug wala ko magdahom nga sila maminaw gayod. Sa ilang tabang nasulbad dayon ang problema!”—Natalie.

“Dili kanunayng sayon ang pagpakig-estorya sa imong ginikanan, apan sa dihang ikaw makig-estorya na kanila, mogaan ang imong pagbati.”—Devenye.

[Kahon sa panid 21]

ALANG SA MGA GINIKANAN

Ingong usa ka mahigugmaong ginikanan, tingali naghunahuna ka kon nalisdan ba ang imong mga anak sa pagpakig-estorya kanimo. Tagda ang gisulti sa pipila ka batan-on ngadto sa Pagmata! kon nganong malisdan sila sa pagpakig-estorya sa ilang ginikanan. Dayon, suknaa ang imong kaugalingon sa mga pangutana sa ubos ug basaha ang gisitar nga mga teksto.

“Lisdan kong makig-estorya kang Papa kay puliki kaayo siya sa iyang trabahoan ug sa kongregasyon. Morag wala siyay panahon sa pagpakig-estorya kanako.”—Andrew.

‘Nakahatag ba kog impresyon sa akong mga tin-edyer nga puliki kaayo ko ug wala nay panahon sa pagpakig-estorya kanila? Kon mao, unsay akong himoon aron bation nila nga sayon ra kong duolon? Unsang higayona ang mahimo nakong ieskedyul aron regular nakong maestorya ang akong mga anak?’—Deuteronomio 6:7.

“Naghilak ko samtang akong giestorya kang Mama nga nakakita kog kalalis sa eskuylahan. Gusto unta nako nga alam-alaman ko niya, pero iya hinuon kong gikasab-an. Sukad niadto natagam na ko nga makig-estorya kaniya ug importanteng mga butang.”—Kenji.

‘Unsay akong reaksiyon kon mosulti kanako ang akong anak bahin sa iyang problema? Bisan pag kinahanglan siyang tul-iron, ako ba makamaong maminaw ug sabton ang iyang gibati una pa ko motambag kaniya?’—Santiago 1:19.

“Sagad ang mga ginikanan mosaad nga dili sila masuko kon duna kay isugid kanila, apan kon makasulti na ka masuko diay to. Mawad-an na hinuon ug pagsalig ang ilang mga anak kanila.”—Rachel.

‘Kon may isulti ang akong anak nga makapasuko kanako, unsaon nako pagkontrol ang akong reaksiyon?’—Proverbio 10:19.

“Kadaghan na kong misulti kang Mama bahin sa akong mga sekreto, apan iya hinuon kanang gipanabi sa iyang mga amiga. Wala na hinuon koy salig niya.”—Chantelle.

‘Girespeto ba nako ang pagbati sa akong anak pinaagi sa dili pagtabi sa iyang mga sekreto ngadto sa uban?’—Proverbio 25:9.

“Daghan kaayo kog gustong isulti sa akong ginikanan apan malisdan ko sa paghimo niana. Kon tabangan lang unta ko nila, ako kanang maestorya.”—Courtney.

‘Makatabang ba kon akoy mouna sa pagpakig-estorya sa akong tin-edyer nga anak? Unsa ang kinamaayohang panahon nga ikaestorya nako siya?’—Ecclesiastes 3:7.

[Hulagway sa panid 19]

Kon dunay mga babag sa komunikasyon, wala kana magpasabot nga dili na ka makig-estorya sa imong ginikanan—makapangita kag paagi nga imo silang maestorya!