Ang Kamatuoran Bahin sa Pasko

GUSTO ka bang mahibalo sa kamatuoran bahin sa relihiyosong mga selebrasyon ug pagtulon-an? Kon mao, nakapangutana ka na tingali niini: (1) Natawo ba gayod si Jesus sa Disyembre 25? (2) Kinsa ang “maalamong mga tawo,” ug tulo ba gayod sila? (3) Unsang matanga sa “bituon” ang nagtultol kanila ngadto kang Jesus? (4) Unsay koneksiyon ni Santa Claus kang Jesus ug sa iyang pagkatawo? (5) Unsay hunahuna sa Diyos bahin sa kostumbre sa pagpanghatag o pagbayloayg mga gasa panahon sa Pasko?

Atong tubagon ang maong mga pangutana pinasukad sa Bibliya ug sa mga panghitabo sa kasaysayan.

(1) Natawo ba Gayod si Jesus sa Disyembre 25?

Kostumbre: Sumala sa tradisyon, natawo si Jesus sa Disyembre 25 ug ang iyang natawhan gisaulog nianang petsaha. Ang Encyclopedia of Religion nag-ingon nga ang Pasko maoy “misa nga nagsaulog sa pagkatawo ni Kristo.”

Sinugdanan: “Ang pagpili sa Disyembre 25 wala ipasukad sa Bibliya,” nag-ingon ang The Christmas Encyclopedia, “kondili sa paganong pista sa mga Romano nga gisaulog sa hinapos sa tuig,” atol sa winter solstice sa Amihanang Hemispera. Ang maong mga pista naglakip sa Saturnalia, nga nagpasidungog kang Saturno, ang diyos sa agrikultura, “ug sa pista alang sa duha ka diyos-adlaw, si Sol sa Roma ug si Mitra sa Persia,” matod sa mao gihapong ensiklopedia. Ang adlawng natawhan sa maong mga diyos gisaulog sa Disyembre 25, ang winter solstice sumala sa kalendaryong Julian.

Ang maong paganong mga pista nahimong bahin sa “Kristohanong” pagsimba sa tuig 350, sa dihang si Papa Julio I nagdeklarar sa Disyembre 25 ingong adlawng natawhan ni Kristo. “Ang pagsaulog sa adlawng natawhan ni Jesus maoy mipuli sa tanang rituwal sa solstice,” matod sa Encyclopedia of Religion. “Nagkadaghan ang naggamit sa adlaw ingong simbolo sa nabanhawng si Kristo (kinsa gitawag usab ug Sol Invictus), ug ang simbolo sa adlaw . . . nahimong silaw nga naglibot sa ulo sa santos sa mga Kristiyano.”

Ang giingon sa Bibliya: Wala hisgoti sa Bibliya ang adlawng natawhan ni Jesus. Apan makaingon kita nga wala siya matawo sa Disyembre 25. Ngano man? Ang Bibliya nag-ingon nga sa pagkatawo ni Jesus, ang mga magbalantay “nagpuyo sa gawas” nga nagbantay sa ilang mga karnero panahon sa kagabhion duol sa Betlehem. (Lucas 2:8) Ang tingtugnaw ug ting-ulan sagad magsugod sa Oktubre, ug ang kinatugnawang panahon, nga usahay inubanag pagyelo, mahitabo sa Disyembre. * Ang mga magbalantay—ilabina sa mas bugnawng kabukiran, sama nianang anaa sa palibot sa Betlehem—magpasilong sa ilang mga karnero panahon sa kagabhion.

Makaiikag, ang unang mga Kristohanon, nga ang kadaghanan kauban ni Jesus sa iyang ministeryo, wala gayod magsaulog sa iyang adlawng  natawhan. Hinunoa, sumala sa iyang sugo, sila naghandom lamang sa iyang kamatayon. (Lucas 22:17-20; 1 Corinto 11:23-26) Bisan pa niana, ang pipila moingon tingali, ‘Sayop ba diay ang pagsagop ug paganong mga kostumbre?’ Oo, sumala sa panglantaw sa Diyos. “Ang matuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan uban sa espiritu ug sa kamatuoran,” miingon si Jesu-Kristo.—Juan 4:23.

(2) Pila ka Buok ang “Maalamong mga Tawo” ug Kinsa Sila?

Kostumbre: Giniyahan sa usa ka “bituon” gikan sa sidlakan, ang tulo ka “maalamong mga tawo” naghatag konog mga gasa kang Jesus diha sa pasungan. Usahay, makita usab diha sa mga hulagway ang mga magbalantay.

Sinugdanan: Gawas sa mubong asoy sa Bibliya, “ang tanang gisulat bahin sa Maalamong mga Tawo gipasukad sa mga tumotumo,” nag-ingon ang The Christmas Encyclopedia.

Ang giingon sa Bibliya: Wala maghisgot ang Bibliya kon pila ka “maalamong mga tawo” ang miduaw kang Jesus. Mahimong dihay duha, tulo, upat, o kapin pa. Bisan tuod gitawag sila ug “maalamong mga tawo” diha sa pipila ka hubad sa Bibliya, ang orihinal nga pulong nga gigamit mao ang magoi, nga nagkahulogang mga astrologo o mga espiritista—mga buhat nga giingon sa Bibliya nga “dulumtanan kang Jehova.” (Deuteronomio 18:10-12) Tungod sa ilang dugayng panaw gikan sa Sidlakan, wala na maabti sa mga astrologo si Jesus diha sa kuwadra. Hinunoa, human sa pipila tingali ka bulan nga biyahe, “misulod sila sa balay” diin nagpuyo si Jesus uban sa iyang ginikanan. Didto ilang nakita “ang bata uban kang Maria nga inahan niini.”—Mateo 2:11.

(3) Unsang Matanga sa Bituon ang Nagtultol sa mga Astrologo?

Atong mahibaloan kon unsa kanang matanga sa bituon pinasukad sa gihimo niana. Una, wala tultoli niini ang maalamong mga tawo deretso sa Betlehem, kondili sa Jerusalem, diin ang ilang pagsusi-susi bahin kang Jesus nabalitaan ni Haring Herodes. Dayon “sa tago gipatawag ni Herodes ang mga astrologo,” kinsa nagsugilon kaniya bahin sa bag-ong natawo nga “hari sa mga Hudiyo.” Human niana si Herodes miingon: “Pangitaa ninyo pag-ayo ang bata, ug sa makaplagan na ninyo siya balitai ninyo ako.” Apan may daotan siyang laraw kang Jesus. Kining mapahitas-on ug mapintas nga magmamando nagtinguha gayod sa pagpatay kang Jesus!—Mateo 2:1-8, 16.

Makaiikag nga human niana ang “bituon” nagtultol na sa mga astrologo pahabagatan ngadto sa Betlehem. Didto “mihunong kini” ibabaw sa balay diin nagpuyo sila si Jesus.—Mateo 2:9, 10.

Dayag nga dili kini ordinaryong bituon! Ug nganong ang Diyos, kinsa migamit ug mga manulonda aron sa pagpahibalo sa mapainubsanong mga magbalantay bahin sa pagkatawo ni Jesus, mogamit man ug bituon aron sa paggiya sa paganong mga astrologo—una ngadto sa kaaway ni Jesus ug dayon sa bata mismo? Makataronganon lamang ang pag-ingon nga ang maong bituon gimugna ni Satanas, kinsa makahimo gayod niana. (2 Tesalonica 2:9, 10) Bisan pa niana, ang usa ka dekorasyon nga gitawag ug bituon sa Betlehem sagad makita ibabaw sa Christmas tree.

(4) Unsay Koneksiyon ni Santa Claus Kang Jesus ug sa Iyang Pagkatawo?

Kostumbre: Sa daghang kayutaan, si Santa Claus gituohan nga maoy mohatag ug pinaskohan sa mga bata. Sagad, ang mga bata mosulat kang Santa aron mangayog pinaskohan ug sumala sa tradisyon tabangan siya sa mga duwende sa pagpanghimog regalo didto sa iyang pinuy-anan sa North Pole.

Sinugdanan: Sumala sa gituohan sa kadaghanan, ang sugilanon bahin kang Santa Claus nagsugod kang San Nicolas, nga Arsobispo sa Myra sa Asia Minor (Turkey na karon). “Halos tanang gisulat bahin kang San Nicolas gipasukad sa mga tumotumo,” nag-ingon ang The Christmas Encyclopedia. Ang ngalang “Santa Claus” mahimong naggikan sa pulong nga Sinterklaas, laing hubad sa Dutch nga termino alang sa “San Nicolas.” Kon ibase sa kasaysayan ug sa Bibliya, si Santa Claus wala gayoy koneksiyon kang Jesu-Kristo.

Ang giingon sa Bibliya: “Karon nga gisalikway na ninyo ang kabakakan, magsulti sa tinuod ang   matag usa kaninyo sa iyang silingan.” Ang atong kinasuorang “silingan” mao ang atong pamilya. (Efeso 4:25) Ang Bibliya nag-ingon usab nga angay natong ‘higugmaon ang kamatuoran,’ nga ‘isulti ang kamatuoran diha sa atong kasingkasing.’ (Zacarias 8:19; Salmo 15:2) Tinuod, daw dili ra daotan ang pagsulti sa mga bata nga si Santa mao ang maghatag ug mga pinaskohan, apan husto ba nga limbongan ang mga bata, bisag wala kitay daotang tuyo? Angay ba nga ang okasyong magpasidungog unta kang Jesus mahimo na hinuong panahon sa paglimbong sa mga bata?

(5) Unsay Hunahuna sa Diyos sa Pagpanghatag ug Gasa ug Paglipaylipay Panahon sa Pasko?

Kostumbre: Ang pagpanghatag panahon sa Pasko talagsaon kay sagad naglangkit kinig pagbayloayg mga gasa, ug kanunayng anaa ang parti, kombira, ug inom.

Sinugdanan: Ang karaang mga pista sa Romanong Saturnalia magsugod ug Disyembre 17 ug matapos sa Disyembre 24, diin gihimo ang pagbayloayg mga gasa. Ang kabalayan ug kadalanan saba kaayo tungod sa mga bangkete, paghuboghubog, ug mapatuyangong panggawi. Human sa Saturnalia, saulogon ang bag-ong tuig. Kini nga pista sagad moabot ug tulo ka adlaw. Ang Saturnalia ug ang pagsaulog sa bag-ong tuig hayan nahimong usa ka taas nga selebrasyon.

Ang giingon sa Bibliya: Ang kalipay ug pagkamanggihatagon maoy timailhan sa matuod nga pagsimba. “Paglipay, kamong mga matarong; ug panghugyaw nga malipayon,” nag-ingon ang Bibliya. (Salmo 32:11) Ang maong kalipay sagad nalangkit sa pagkamanggihatagon. (Proverbio 11:25) “Adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat,” miingon si Jesu-Kristo. (Buhat 20:35) Siya midugang: “Batasana ang paghatag,” o himoa kanang regular nga bahin sa imong kinabuhi.—Lucas 6:38.

Ang maong pagpanghatag lahi kaayo sa pagpanghatag nga pinugos, nga tingali gihimo lang tungod sa kostumbre. Sa paghubit sa tinuod nga pagkamanggihatagon, ang Bibliya nag-ingon: “Ipabuhat sa matag usa ang sumala sa iyang gihukom diha sa iyang kasingkasing, dili nga kontragusto o pinugos, kay gihigugma sa Diyos ang malipayong maghahatag.” (2 Corinto 9:7) Kadtong nagsunod niining maayong mga prinsipyo naghatag tungod kay gitukmod sila sa ilang  kasingkasing sa pagbuhat niana, ug kini mahimong himoon sa bisan unsang panahon. Makaseguro kita nga kining matanga sa pagpanghatag panalanginan sa Diyos, ug kini dili gayod mabug-at.

Usa ka Kabakakan!

Kon tan-awon nato sa Bibliya, halos ang tanang bahin sa Pasko paganog sinugdanan o kaha nagtuis sa mga asoy sa Bibliya. Busa, ang mga kostumbre sa Pasko maoy Kristohanon sa ngalan lamang. Sa unsang paagi kini nahitabo? Kasiglohan human sa kamatayon ni Kristo, mitungha ang daghang mini nga mga magtutudlo, sama gayod sa gitagna sa Bibliya. (2 Timoteo 4:3, 4) Ang maong walay-prinsipyong mga tawo mas interesado sa paghimo sa Kristiyanidad nga dalawaton sa mga pagano inay sa pagtudlo sa kamatuoran. Busa, anam-anam nilang gisagop ang popular nga paganong mga pista ug ilang gipangangkon nga kini maoy “Kristohanon.”

Ang Bibliya nagpasidaan nga ang maong ‘mini nga mga magtutudlo magpahimulos kaninyo pinaagi sa mini nga mga pulong. Apan bahin kanila, ang paghukom sukad sa kakaraanan wala maghinayhinay, ug ang paglaglag kanila wala mahitagpilaw.’ (2 Pedro 2:1-3) Ang mga Saksi ni Jehova nagtuo gayod nianang mga pulonga—maingon man sa tibuok Bibliya, nga ilang giisip ingong Pulong sa Diyos. (2 Timoteo 3:16) Busa, ilang gisalikway ang bakak nga relihiyosong mga kostumbre o mga selebrasyon. Nahikawan ba sila sa kalipay tungod niini? Wala gayod! Sa ato unyang makita, ilang naeksperyensiyahan nga ang kamatuoran sa Bibliya makahatag ug kagawasan!

[Potnot]

[Kahon/Hulagway sa panid 8]

KON UNSAY GIPUGAS, MAOY ANIHON

Dihay panahon nga ang kadagkoan sa simbahan “nakigbisog pag-ayo batok sa paganismo,” nag-ingon ang librong Christmas Customs and Traditions—Their History and Significance. Apan sa ngadtongadto, ang mga lider sa simbahan mas interesado na sa pagpadaghan sa ilang membro inay sa pagtudlo sa kamatuoran. Busa, gipasagdan na lang nila ang maong paganong mga kostumbre. Sa ulahi, ila kining gisagop.

‘Kon unsay imong gipugas, mao usab ang imong anihon,’ nag-ingon ang Bibliya. (Galacia 6:7) Human magpugas ug mga binhi sa paganismo, ang simbahan dili angayng matingala nga kana milambo. Ang selebrasyon nga nagpasidungog kono sa pagkatawo ni Jesus nahimong pasangil sa huboghubog ug hudyaka, ang shopping mall nahimong mas popular kay sa simbahan, ang mga pamilya nagumon sa utang tungod sa pagpamalit ug mga regalo, ug nasaypan sa mga bata ang tumotumo ingong tinuod ug si Santa Claus ingong si Jesu-Kristo. Kanay hinungdan kon nganong ang Diyos miingon: “Hunong na sa paghikap sa mahugaw nga butang.”—2 Corinto 6:17.

[Mga Hulagway sa panid 7]

Panahon sa Pasko, sama sa karaang pista sa Saturnalia, kanunayng anaa ang parti, kombira, ug inom

[Credit Line]

© Mary Evans Picture Library