TABANG ALANG SA PAMILYA | PAGMATUTO UG MGA ANAK
Tudloi ang mga Anak sa Pagsugot
ANG PROBLEMA
Ikaw ug ang kuwatro anyos nimong anak magtigi kanunay kon kinsay masunod, ug siya pirme ang makadaog.
-
Kon may ipabuhat ka nga dili niya gusto, magpabungolbungol ra siya.
-
Kon did-an nimo siya sa gusto niya, sapoton dayon siya.
Basig maghunahuna ka, ‘Palabyon ra ba nako ni, ug manghinaot nga mausab ra siya pagdako niya?’
Mahimo nimong tudloan ang imong anak nga magmasinugtanon. Pero sa dili pa kana hisgotan, sayra una ang posibleng hinungdan kon nganong siya nagpabadlong.
MGA HINUNGDAN
Sa bag-o pang natawo ang imong anak, ang imong pangunang responsibilidad mao ang pag-atiman kaniya. Motibi lang gani siya, magkaragkarag dayon ka sa paghatag sa iyang gikinahanglan. Anaa ka kanunay para niya. Siyempre, mao gyod kanay buhaton sa ginikanan kay ang masuso nagkinahanglan gayod ug bug-os nga atensiyon.
Paglabay sa pipila ka bulan nga pag-atiman kaniya, natural lang nga isipon sa bata nga siya ang amo ug ang iyang ginikanan mao ang sulugoon nga tigsunod lang sa iyang gusto. Pero kasagaran, pagtungtong sa bata ug dos anyos, makamatikod siya nga dili na siya ang amo. Ang iyang ginikanan dili na mosunod sa iyang gusto; siya na ang kinahanglang mosunod kanila. Mabag-ohan niini ang mga bata! Mao nga ang pipila kanila magmanya. Sulayan pa gani sa uban ang awtoridad sa ilang ginikanan pinaagi sa pagsupak kanila.
Niining higayona, kinahanglang makita sa bata ang imong bag-ong responsibilidad—nga ikaw ang awtoridad, nga naghatag ug klarong sugo kon unsay angayng buhaton sa bata. Komosta kon magpabungolbungol ang bata o mosupak sa imong sugo, sama sa gipakita ganiha?
ANG IMONG MAHIMO
Pangunahi sila. Ang imong anak dili moila sa imong awtoridad kon dili nila makita nga ikaw nanguna kanila. Busa, sa timbang nga paagi, gamita ang imong awtoridad. Di pa dugay, ang giisip nga mga eksperto negatibo ug ideya sa pulong “awtoridad.” Diha pay miingon nga ang awtoridad sa ginikanan “supak sa matarong nga sukdanan” ug “daotan.” Pero kon ang ginikanan kanunay lang motugot, ang mga anak maglibog, mogara, ug modako ang ulo. Kon ingon niini ang mahitabo, modako sila nga iresponsable.—Prinsipyo sa Bibliya: Proverbio 29:15.
Ipahamtang ang disiplina. Sa usa ka diksiyonaryo, ang disiplina nagpasabot ug “pagbansay nga makatudlog pagkamasinugtanon ug pagpugong sa kaugalingon, nga kasagaran ihatag pinaagig balaod ug silot kon kini supakon.” Siyempre, ang disiplina kinahanglang dili sobra o bayolente. Pero kini dili sab angayng luag o isipon nga dili importante, kay kini dili makatabang sa bata nga magbag-o.—Prinsipyo sa Bibliya: Proverbio 23:13.
Paghatag ug klarong sugo. May mga ginikanan nga ipaagi nilag hangyo ang ilang sugo aron kini sundon. (“Nak, puwede ba nimong limpiyohan ang imong kuwarto?”) Abi nilag nagpakita silag kaayo. Pero kon kanay himoon sa ginikanan, sama rag gipaubos nila ang ilang kaugalingon ug gisalig sa ilang mga anak ang pagdesisyon kon mosugot ba sila o dili. Imbes isurender ang imong awtoridad, paghatag ug klaro ug direktang sugo.—Prinsipyo sa Bibliya: 1 Corinto 14:9.
Ayaw usab-usaba ang desisyon. Kon moingon kag dili, ayaw kanag usba, ug paneguroa nga nagkauyon mo sa imong kapikas. Kon dunay silot ang iyang pagpabadlong, ipahamtang kana. Ayaw itugot nga motaas pa ang negosasyon o makigdebate kon nganong mao kanay imong desisyon. Mas makaayo para sa imong anak—ug kanimo—kon ang imong ‘Oo magkahulogan ug Oo, ug ang inyong Dili, Dili.’—Santiago 5:12.
Magmahigugmaon. Ang pamilya dili samag gobyerno nga demokratiko, pero dili sab kini diktador. Kahikayan kini gikan sa Diyos diin ang mga anak mahigugmaong giyahan para managko sila nga responsable. Aron mahimo kini, gikinahanglan ang disiplina kay magtudlo kini sa imong anak nga magmasinugtanon ug mopabati kaniya nga imo siyang gimahal.