HALOS tanan, lamian gayod mokaon. Apan ang uban mapugos paglikay sa partikular nga mga pagkaon kay kini kontra sa ilang lawas. Sama kang Emily, nga nahisgotan na, sila dunay alerdyi sa pagkaon. Ang epekto diha kang Emily sa iyang alerdyi gitawag ug anaphylaxis, ug kini peligroso. Ikalipay nga kadaghanan sa mga alerdyik sa pagkaon dili sama niana ka grabeg epekto.

Sa dili pa dugayng mga tuig, nagkadaghan ang gireport nga alerdyik sa pagkaon o kaha dili mahilisan ug pagkaon. Apan nakita sa mga pagtuon nga pipila lang niadtong nagtuo nga sila dunay alerdyi ang nadayagnos sa doktor nga sila tinuod nga alerdyik sa pagkaon.

“Walay usa ka eksplinasyon nga gikauyonan sa tanan kon unsa gayod ang alerdyik sa pagkaon,” matod pa sa usa ka grupo sa mga siyentista nga gipangulohan ni Dr. Jennifer J. Schneider Chafen diha sa ilang report nga gipatik sa The Journal of the American Medical Association. Apan ang kadaghanang espesyalista nagtuo nga ang mga alerdyi maoy tungod sa reaksiyon sa sistema sa imyunidad.

Ang pagkaalerdyik sa usa ka partikular nga pagkaon maoy tungod sa protina niana nga pagkaon. Masaypan sa sistema sa imyunidad nga kana nga protina makadaot. Kon ang usa ka partikular nga protina makasulod sa lawas, ang sistema sa imyunidad tingali mohimog usa ka matang sa antibody nga gitawag ug IgE sa pagpatay sa gituohang kaaway. Kon kana nga protina makasulod na usab sa lawas, ang nagama na nga antibody makapagawas ug mga kemikal, lakip ang histamine.

Sa normal nga mga kahimtang, ang histamine dakog tabang sa sistema sa imyunidad. Pero sa mga hinungdan nga wala kaayo masabti, ang mga antibody nga IgE ug ang pagpagawas niinig histamine makakati sa alerdyi diha sa mga tawo nga alerdyik sa partikular nga protina diha sa pagkaon.

Kini ang hinungdan nga makakaon ka sa primero ug partikular nga pagkaon nga dili magkaalerdyik pero sa sunod nimog kaon niini alerdyikon na ka.

Ang pagkadili-mahilisan, sama sa pagkaalerdyik ug pagkaon, lagmit epekto sa pagkaog usa ka partikular nga pagkaon. Pero lahi sa alerdyi tungod sa pagkaon (nga reaksiyon sa sistema sa imyunidad), ang pagkadili-mahilisan maoy reaksiyon sa sistema sa pangtunaw, busa dili antibody ang hinungdan. Ang usa lagmit maglisod pagtunaw ug pagkaon,  tungod tingali sa kakulang ug enzyme o kaha sa kemikal nga anaa sa pagkaon nga lisod tunawon. Pananglitan, ang usa dili makahilis ug lactose sa gatas kay ang tiyan dili makapagawas ug igong enzyme sa pagtunaw sa matang sa mga sugar diha sa mga produkto nga gama sa gatas.

Sanglit walay mga antibody nga nalangkit, ang mga epekto sa pagkadili-mahilisan motumaw dayon kon makakaon ug partikular nga pagkaon. Lagmit dakog kalabotan ang gidaghanon—ang pagkaog gamay sa usa ka partikular nga pagkaon, matunaw ra sa tiyan, pero motungha ang problema kon daghan na ang kaonon. Lahi kini sa grabeng pagkaalerdyik sa pagkaon nga bisag gamay ra ang kaonon, mahimo kining makamatay.

Kon duna kay alerdyi sa pagkaon, lagmit mangatol ka; dupangon; manghubag ang tutonlan, mata, o dila; kasukaon; magsuka; o magkalibang. Ug mas grabe pa, moubos ang imong presyon sa dugo, malipong, makuyapan, ug ma-cardiac arrest pa gani. Ang epekto sa grabeng alerdyi paspas kaayo ug mahimong makamatay.

Bisan unsang pagkaon mahimong makaalerdyik. Pero may pipila ka pagkaon nga grabeng makaalerdyik sama sa gatas, itlog, isda, pasayan o alimango, mani, soybean, mga nut nga bunga sa kahoy, ug trigo. Ang tawo mahimong maalerdyi bisag pila pay edad. Gipakita sa mga pagtuon nga ang usa sa pangunang hinungdan mao ang kaliwat, ug ang bata lagmit alerdyikon kon ang iyang ginikanan o usa kanila alerdyikon. Ang alerdyi sa kadaghanang bata mawala ra inigdako nila.

Ang mga simtomas sa pagkadili-mahilisan dili kaayo kuyaw kay sa niadtong grabeg alerdyi. Ang pagkadili-mahilisan lagmit moresultag sakit sa tiyan, butod, pagdaguok, paghilab sa tiyan, labad sa ulo, katolkatol sa panit, kakapoy, o kaluya. Ang pagkadili-mahilisan lagmit maoy tungod sa lainlaing pagkaon—mga produktong gama sa gatas, trigo, gluten, alkoholikong ilimnon, ug ang labing komon mao ang yeast.

Kon nagtuo ka nga alerdyik kag pagkaon o dili mahilisag pagkaon, pagpakonsultag doktor. Ang kinaugalingong pagdayagnos ug pagdesisyon kon unsang mga pagkaona ang likayan usahay makadaot, kay basig mahikawan nimo ang imong lawas sa gikinahanglang mga sustansiya.

Para sa kadaghanan, ang tambal sa grabeng mga alerdyi sa pagkaon mao ang bug-os nga paglikay sa mga pagkaon nga makaalerdyik. * Sa laing bahin, kon dili grabe ang imong alerdyi o pagkadili-mahilisan, lagmit labing maayo nga imong menosan ang kasubsob sa pagkaog partikular nga mga pagkaon ug ang gidaghanon niini. Pero, para sa mga nag-antos, sila mapugos sa paglikay sa tanang pagkaon nga makaalerdyik, o kaha maglikay sulod sa usa ka panahon, depende kon unsa ka grabe ang epekto niini.

Busa kon duna kay alerdyi o kaha dili makahilis ug pagkaon, makapalipay nga daghan niadtong nag-antos niini nakakat-on sa pagpailin-ilin sa ilang kondisyon ug makakaon gihapog lainlaing sustansiyado ug lamiang mga pagkaon.