1, 2. (a) Ngano tingaling makapangutana ta: “Hangtod kanus-a”? (b) Nganong madasig ta sa ehemplo sa matinumanong mga alagad sa karaang panahon?

“HANGTOD kanus-a?” Kana ang gipangutana sa matinumanong mga propeta nga si Isaias ug Habacuc. (Isa. 6:11; Hab. 1:2) Dihang gikomposo ang Salmo 13, si Haring David kaupat sad nangutana: “Hangtod kanus-a?” (Sal. 13:1, 2) Kana sab ang gipangutana sa atong Ginoong Jesu-Kristo dihang gilibotan siya sa walay pagtuong mga tawo. (Mat. 17:17) Busa, dili ikatingala kon makapangutana sab ta ana.

² Ngano kahang makapangutana ta: “Hangtod kanus-a”? Tingali nakasinati tag inhustisya. O kaha nag-antos ta sa katigulangon ug sakit o presyur sa pagkinabuhi niining “makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon.” (2 Tim. 3:1) O kaha ang dili maayong kinaiya sa mga tawo sa atong palibot nakapaluya nato. Bisag unsay hinungdan, makapadasig ang pagkahibalo nga ang matinumanong mga alagad ni Jehova nakapangutana usab niana, ug wala sila isalikway sa pagbuhat niana!

3. Unsay makatabang nato dihang makaatubang tag lisod nga mga situwasyon?

³ Pero unsay makatabang nato kon makaatubang tag lisod nga mga situwasyon? Ang tinun-ang si Santiago, nga igsoon ni Jesus  sa inahan, giinspirar sa pagsulat: “Mga igsoon, magmapailobon hangtod sa presensiya sa Ginoo.” (Sant. 5:7) Oo, kinahanglang magpailob tang tanan. Apan unsay ipasabot sa pagbaton niining diyosnong hiyas?

4, 5. (a) Sa unsa konektado ang pagpailob? (b) Sa unsang paagi giilustrar sa tinun-ang si Santiago ang usa ka bahin sa pagpailob? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

⁴ Ang Bibliya nag-ingon nga ang pagpailob maoy bahin sa balaang espiritu; kon wala ang tabang sa Diyos, ang dili hingpit nga mga tawo malisdan sa pagpakitag nahiangayng pailob. Ang pagpailob regalo gikan sa Diyos ug maoy importanteng paagi sa pagpakita sa atong gugma kaniya. Kini maoy pagpahayag usab sa atong gugma sa uban. Kon dili ta mapailobon, mohuyang ang atong gugma; ang pagpailob makapalig-on niana. (1 Cor. 13:4; Gal. 5:22) Ang pagpailob konektado sa uban pang importanteng Kristohanong mga hiyas. Pananglitan, konektado kini sa pagkamalahutayon, nga makatabang nato sa pag-atubang sa mga kalisdanan ug sa pagpabiling positibo. (Col. 1:11; Sant. 1:3, 4) Konektado sab kini sa pagkamainantoson, nga dili manimalos ug magpabiling lig-on bisag unsay mahitabo. Dugang pa, ang Bibliya nag-awhag kanato nga magmaandam sa paghulat. Gipasiugda kining bahina sa pagpailob diha sa Santiago 5:7, 8. (Basaha.)

⁵ Nganong kinahanglang andam tang mohulat sa paglihok ni Jehova? Gikomparar ni Santiago ang atong situwasyon nianang sa mag-uuma. Bisan pag nagkugi ang mag-uuma sa pagtanom, dili niya makontrolar ang klima o ang pagtubo sa mga tanom. Dili niya mapadali ang panahon. Kinahanglan siyang maghulat nga mapailobon alang “sa bililhong abot sa yuta.” Sa samang paagi, daghang butang ang dili nato makontrolar samtang maghulat kita sa katumanan sa mga saad ni Jehova. (Mar. 13:32, 33; Buh. 1:7) Sama sa mag-uuma, kinahanglan tang maghulat nga mapailobon.

6. Unsay atong makat-onan kang propetang Miqueas?

⁶ Ang kahimtang nato karon susama nianang sa mga adlaw ni propetang Miqueas. Nabuhi siya panahon sa pagmando ni Haring Ahaz, diin kaylap kaayo ang pagkadaotan. Gani, ang mga tawo nahimong hanas sa pagbuhat ug ‘daotan.’ (Basaha ang Miqueas 7:1-3.) Nahibalo si Miqueas nga dili niya mausab ang kahimtang. Busa, unsay iyang mahimo? Siya miingon: “Bahin kanako, magalantaw ako kang Jehova. Magpakita ako ug mahulatong tinamdan sa Diyos sa akong kaluwasan. Ang akong Diyos mamati kanako.” (Miq. 7:7) Sama ni Miqueas, kinahanglang duna tay “mahulatong tinamdan.”

7. Nganong dili lang ta basta maghulat nga tumanon ni Jehova ang iyang mga saad?

⁷ Kon may pagtuo ta nga sama nianang kang Miqueas, andam tang maghulat kang Jehova. Ang atong situwasyon dili sama nianang piniriso diha sa iyang selda nga naghulat sa iyang kamatayon. Napugos siya sa paghulat, ug wala siya maghinamhinam niana. Lahi ang atong kahimtang. Andam tang maghulat kang Jehova kay nahibalo ta nga tumanon niya ang iyang saad kanato nga kinabuhing walay kataposan sa takdang panahon, sa kinamaayohang panahon! Busa, kita ‘moantos sa bug-os ug magpakitag hataas nga pailob uban ang kalipay.’ (Col. 1:11, 12) Sa laing bahin, kon kita maghulat apan magreklamo ug magbagulbol nga si Jehova wala pa molihok, siya dili malipay.​—Col. 3:12.

8. Unsay angay natong hinumdoman dihang pamalandongon nato ang matinumanong mga lalaki ug babaye sa karaang panahon?

⁸ Mas andam tang maghulat kon atong  pamalandongon ang matinumanong mga lalaki ug babaye sa karaang panahon, kinsa mapailobong naghulat nga tumanon ni Jehova ang iyang mga saad. (Roma 15:4) Samtang buhaton nato kana, maayong hinumdoman nato kon unsa ka dugay silang naghulat, kon nganong andam silang maghulat, ug kon unsang mga panalangin ang ilang nadawat tungod sa pagpailob.

9, 10. Unsa ka dugay naghulat kang Jehova si Abraham ug Sara?

⁹ Konsideraha ang ehemplo ni Abraham ug Sara. Apil sila niadtong “pinaagi sa pagtuo ug pailob nagapanunod sa mga saad.” Ang Kasulatan nag-ingon nga “human sa pagpailob ni Abraham,” iyang nabatonan ang saad ni Jehova nga panalanginan siya ug padaghanon ang iyang kaliwat. (Heb. 6:12, 15) Nganong kinahanglang magpailob si Abraham? Sa simpleng pagkasulti, nagkinahanglag panahon ang pagkatuman sa saad. Ang pakigsaad ni Jehova kang Abraham nagsugod pagkatuman niadtong Nisan 14, 1943 B.C.E., dihang sila ni Sara uban sa ilang tibuok panimalay mitabok sa Suba sa Euprates ug misulod sa Yutang Saad. Human niadto, kinahanglan pang maghulat si Abraham ug 25 ka tuig ayha matawo ang iyang anak nga si Isaac niadtong 1918 B.C.E., ug naghulat na pod siyag 60 ka tuig ayha matawo ang iyang mga apo nga si Esau ug Jacob niadtong 1858 B.C.E.​—Heb. 11:9.

¹⁰ Unsa ka dako ang panulondon ni Abraham? Ang Bibliya nag-ingon: “Gani siya [si Jehova] wala maghatag kaniya [kang Abraham] ug bisan unsa mang panulondon dinhi, wala gayod bisan igo na lang katumban sa tiil; apan siya nagsaad nga ihatag kini  ngadto kaniya ingong kabtangan, ug human kaniya ngadto sa iyang binhi, bisan pag niadtong panahona wala pa siyay anak.” (Buh. 7:5) Human sa pagtabok ni Abraham sa Euprates, milabay pa ang 430 ka tuig ayha nahimong nasod ang iyang kaliwat nga manag-iya nianang yutaa.​—Ex. 12:40-42; Gal. 3:17.

11. Nganong andam maghulat si Abraham kang Jehova, ug unsang mga panalangin ang iyang makita sa umaabot?

¹¹ Si Abraham andam nga mohulat, kay ang iyang pagpailob gibase sa iyang pagtuo kang Jehova. (Basaha ang Hebreohanon 11:8-12.) Malipayon siyang naghulat bisan pag wala niya makita ang tanang katumanan sa saad. Pero hunahunaa kon unsa ka malipayon si Abraham dihang banhawon na siya sa paraisong yuta. Masorpresa gyod siyang mahibalo nga narekord sa daghang bahin sa Bibliya ang iyang kaagi ug nianang sa iyang mga kaliwat. * Hunahunaa ang iyang kalipay dihang, sa unang higayon, masabtan niya ang iyang hinungdanong papel sa katumanan sa katuyoan ni Jehova maylabot sa gisaad nga kaliwat! Seguradong bation niya nga wala gayod makawang ang iyang paghulat!

12, 13. Nganong kinahanglang magpailob si Jose, ug unsa ang iyang maayong hiyas?

¹² Ang apo sa tuhod ni Abraham nga si Jose andam sad nga mohulat. Biktima siya sa grabeng mga inhustisya. Una, gibaligya siya sa iyang mga igsoon aron mahimong ulipon dihang mga 17 anyos siya. Dayon, giakusahan siyang nanglugos sa asawa sa iyang agalon maong napriso siya. (Gen. 39:11-20; Sal. 105:17, 18) Bisag naghimo siyag matarong, daw gisilotan siya imbes panalanginan. Pero human sa 13 ka tuig, kalit nga nausab ang tanan. Siya gipagawas sa prisohan ug gitudlo ingong ikaduha sa kinatas-ang posisyon sa Ehipto.​—Gen. 41:14, 37-43; Buh. 7:9, 10.

¹³ Nasuko ba si Jose tungod sa maong mga inhustisya? Nawad-an ba siyag pagsalig sa iyang Diyos, si Jehova? Wala. Unsay nakatabang kang Jose sa pagpaabot nga mapailobon? Nakatabang niya ang iyang pagtuo kang Jehova. Nahibalo siyang kontrolado ni Jehova ang tanan. Madayag kini sa giingon niya sa iyang mga igsoon: “Ayaw kamo kahadlok, kay anaa ba ako sa dapit sa Diyos? Kon bahin kaninyo, daotan ang anaa sa inyong hunahuna batok kanako. Kaayohan ang anaa sa hunahuna sa Diyos alang sa katuyoan sa paglihok ingon niining adlawa aron matipigang buhi ang daghang tawo.” (Gen. 50:19, 20) Wala gyod makawang ang paghulat ni Jose.

14, 15. (a) Unsay nakapatalagsaon sa pagpailob ni David? (b) Unsay nakatabang kang David sa paghulat nga mapailobon?

¹⁴ Si Haring David biktima usab sa daghang inhustisya. Gidihogan siya ni Jehova nga mahimong hari sa Israel sa bata pa. Pero kinahanglan siyang maghulat ug 15 ka tuig ayha mahimong hari bisan sa iyang tribo. (2 Sam. 2:3, 4) Dihay panahon nga gusto siyang patyon sa dili matinumanong hari nga si Saul. * Ingong resulta, kinahanglan siyang magtagotago, usahay sa laing nasod ug sa ubang higayon, sa mga langob sa kamingawan. Bisan dihang namatay na si Saul sa gubat, kinahanglang maghulat si David ug mga pito pa ka tuig ayha mahimong hari sa tibuok nasod sa Israel.​—2 Sam. 5:4, 5.

 ¹⁵ Nganong andam si David nga maghulat nga mapailobon? Iya tang gitubag sa salmo diin kaupat siyang nangutana: “Hangtod kanus-a?” Kini ang iyang giingon: “Kon bahin kanako, sa imong mahigugmaong-kalulot [o, maunongong gugma] ako misalig; magmalipayon unta ang akong kasingkasing diha sa imong kaluwasan. Magaawit ako kang Jehova, tungod kay siya nagaganti kanako.” (Sal. 13:5, 6) Masaligon si David sa maunongong gugma ni Jehova. Malipayon siyang naghulat sa kaluwasan, ug iyang gipamalandong kon giunsa siya pagganti ni Jehova. Oo, gibati ni David nga dili makawang ang iyang paghulat.

16, 17. Sa unsang paagi nagpakitag maayo kaayong ehemplo si Jehova nga Diyos ug si Jesus sa pagkaandam mohulat?

¹⁶ Kon bahin sa pagpailob, wala ta pabuhata ni Jehova sa usa ka butang nga dili niya gustong buhaton. Naghatag siyag kinalabwang ehemplo sa pagkaandam mohulat. (Basaha ang 2 Pedro 3:9.) Si Jehova mapailobong naghulat sulod sa libolibong katuigan aron mahusay ang mga isyu nga gipatungha didto sa tanaman sa Eden. Padayon siyang “nagapaabot” sa panahon nga bug-os mabalaan ang iyang ngalan. Moresulta kinig daghan kaayong panalangin para niadtong mahinamong “nagapaabot kaniya.”​—Isa. 30:18.

¹⁷ Si Jesus andam sab nga mohulat. Bisag napamatud-an na niya ang iyang pagkamatinumanon dinhi sa yuta ug napresentar ang bili sa iyang halad lukat niadtong 33 C.E., kinahanglan siyang maghulat hangtod sa 1914 ayha pa magsugod sa pagmando. (Buh. 2:33-35; Heb. 10:12, 13) Human pa sa Usa ka Libo ka Tuig nga Pagmando ayha bug-os malaglag ang tanan niyang kaaway. (1 Cor. 15:25) Dugay nâ nga paghulat pero makaseguro tang dili kana makawang.

18, 19. Unsay makatabang nato aron andam tang mohulat nga mapailobon?

¹⁸ Klaro nga kitang tanan kinahanglang andam nga mohulat ug magmapailobon. Pero unsay makatabang nato sa pagbuhat niana? Pag-ampo alang sa espiritu sa Diyos. Hinumdomi nga ang pagpailob maoy bahin sa bunga sa espiritu. (Efe. 3:16; 6:18; 1 Tes. 5:17-19) Pag-ampo kang Jehova nga tabangan kang makalahutay nga mapailobon.

¹⁹ Hinumdomi usab kon unsay nakatabang kang Abraham, Jose, ug David aron makahulat nga mapailobon sa katumanan sa mga saad ni Jehova. Kana mao ang ilang pagtuo kang Jehova ug pagsalig sa iyang pagpakiglabot kanila. Wala sila magpokus sa ilang kaugalingon ug sa ilang personal nga kaayohan. Samtang atong pamalandongon ang resulta sa ilang pagpailob, madasig sab ta sa pagpakitag pagkamapailobon.

20. Unsay angay natong determinasyon?

²⁰ Busa, bisag makaatubang tag mga pagsulay ug kalisdanan, determinado tang magpakitag “mahulatong tinamdan.” Oo, usahay makatuaw ta: “Hangtod kanus-a, Oh Jehova?” (Isa. 6:11) Pero sa tabang sa makapalig-ong gahom sa balaang espiritu sa Diyos, mahimong determinado ang matag usa kanato sa pagpahayag usab sa giingon ni Jeremias: “Si Jehova ang akong bahin . . . Mao nga ako magpakita ug mahulatong tinamdan kaniya.”​—Lam. 3:21, 24.