1, 2. Unsa ang lainlaing ideya bahin sa paraiso?

MAKAPATANDOG kadto nga esena. Samtang ang langyawng mga delegado namiya sa estadyum human sa kombensiyon sa Seoul, Korea, gilibotan sila sa mga Saksi nga tagadidto. Daghan nila ang mikaway, ug miingon, “Magkita ta sa Paraiso!” Unsa kaha nga paraiso ang ilang gipasabot?

² Ang mga tawo lainlaig ideya bahin sa paraiso. Ang pipila moingon nga ang paraiso imahinasyon lang. Para sa uban, ang paraiso maoy dapit diin sila magmalipayon. Ang tawong gigutom nga nag-atubang sa lamesang punog pagkaon mobati tingali nga naa siya sa paraiso. Dihang nakita sa usa ka turista katuigan kanhi ang usa ka walog nga punog mga bulak, siya miingon, “Paraiso gyod ni!” Ang maong dapit gitawag gihapon ug Paraiso, bisan pag lapas sa 15 metros ang snow niini kada tuig. Para nimo, unsa ang Paraiso? Naglaom ka ba niana?

3. Kanus-a unang gihisgotan sa Bibliya ang paraiso?

³ Ang Bibliya naghisgot bahin sa paraiso nga naglungtad kanhi ug sa paraiso nga moabotay pa. Mabasa nato ang bahin sa Paraiso sa unang basahon sa Bibliya. Sa Catholic Douay Version, nga gihubad gikan sa Latin, ang Genesis 2:8 nag-ingon: “Ang Ginoong Diyos nagtanom ug usa ka paraiso sa kalipay sukad sa sinugdan: diin gibutang niya [si Adan] nga iyang gilalang.” (Italiko amoa.) Ang  Hebreohanong teksto naghisgot sa tanaman sa Eden. Ang Eden nagpasabot ug “Kalipay,” ug makapalipay gyod ang maong tanaman. Dihay daghang pagkaon, nindot nga talan-awon, ug makapalipayng pagpakig-uban sa daghang mananap.​—Gen. 1:29-31.

4. Nganong matawag natong paraiso ang tanaman sa Eden?

⁴ Ang Hebreohanong pulong para sa “tanaman” gihubad ug pa·raʹdei·sos sa Grego. Ang Cyclopaedia ni M’Clintock ug Strong nag-ingon bahin sa pa·raʹdei·sos: “Usa ka lapad, luag nga parke, nga giprotektahan batok sa kadaot, pero may natural nga kanindot, tag-as nga kahoy, nga daghan niana mamunga, tin-awng mga sapa, diin sa daplin niini nagsuroysuroy ang dagkong panon sa antelope o karnero​—mao ni ang mosantop sa hunahuna sa usa ka Gregong biyahedor.”​—Itandi ang Genesis 2:15, 16.

5, 6. Sa unsang paagi nawala ang Paraiso, ug unsa tingali ikapangutana sa pipila?

⁵ Gibutang sa Diyos si Adan ug Eva niana nga paraiso, pero wala sila makapabilin didto. Ngano? Dili na sila takos niana kay misupak sila sa Diyos. Busa, sila ug ang ilang mga anak wala na makapuyo sa Paraiso. (Gen. 3:23, 24) Pero, bisag wala nay tawong nagpuyo, ang maong tanaman lagmit nagpabilin hangtod sa Lunop sa adlaw ni Noe.

⁶ Ang pipila mangutana tingali, ‘May makapuyo ba pag-usab sa Paraiso? Unsay gipakita sa mga ebidensiya? Kon naglaom ka nga mopuyo sa Paraiso uban sa imong mga minahal, may lig-on bang basehanan ang maong paglaom? Makapatin-aw ka ba kon nganong seguradong moabot ang Paraiso?

7, 8. (a) Unsay gisaad sa Diyos kang Abraham? (b) Unsa kahay gihunahuna ni Abraham bahin niana nga saad?

⁷ Makataronganon lang nga makita ang tubag niana diha sa basahon nga gipasulat sa Maglalalang sa orihinal nga Paraiso. Tagda kon unsay gisulti sa Diyos sa iyang higalang si Abraham. Ang Diyos miingon nga iyang padaghanon ang kaliwat ni Abraham, “sama sa mga lugas sa balas nga anaa sa baybayon.” Ug gihimo ni Jehova kining importanteng saad: “Pinaagi sa imong binhi ang tanang nasod sa yuta tinong magapanalangin sa ilang kaugalingon tungod kay ikaw namati sa akong tingog.” (Gen. 22:17, 18) Gisulti niya kana pag-usab ngadto sa anak nga lalaki ug apo nga lalaki ni Abraham.​—Basaha ang Genesis 26:4; 28:14.

⁸ Walay gipakita ang Bibliya nga naghunahuna si Abraham nga ang mga tawo makadawat ug kataposang ganti sa usa ka langitnong paraiso. Busa, dihang miingon ang Diyos nga panalanginan “ang tanang nasod sa yuta,” makataronganong maghunahuna si Abraham sa mga panalangin dinhi sa yuta. Diyos ang nagsaad ug gipakita niana nga mahimong maayo ang kahimtang sa “tanang nasod sa yuta.” May lain pa bang mga ebidensiya sa Bibliya nga nagsuportar niana nga ideya?

9, 10. Unsa pa nga mga saad ang naghatag ug basehanan nga makadahom tag umaabot nga mga panalangin?

⁹ Si David, nga usa sa mga kaliwat ni Abraham, naghisgot bahin sa umaabot nga panahon dihang mawala na ang “mga mamumuhat ug daotan” ug ang “nagabuhat ug dili-matarong.” (Sal. 37:1, 2, 10) Pero “ang mga maaghop magapanag-iya sa yuta, ug sila makakaplag gayod sa ilang tumang kalipay sa kadagaya sa pakigdait.” Giinspirar sab si David sa pagtagna: “Ang mga matarong magapanag-iya sa yuta, ug sila magapuyo sa ibabaw niini hangtod sa kahangtoran.” (Sal. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2) Unsa kahay epekto niana nga pasalig niadtong gustong mobuhat sa kabubut-on sa Diyos? Makadahom sila nga, kon pulos matarong ang magpuyo sa yuta, sa ngadtongadto mapasig-uli ang paraiso nga sama niadtong sa Eden.

 ¹⁰ Paglabay sa panahon, kadaghanan sa mga Israelinhon nga nag-angkong nag-alagad kang Jehova mibiya kaniya ug sa matuod nga pagsimba. Busa gitugotan sa Diyos nga sakopon ang iyang katawhan, daoton ang ilang yuta, ug bihagon sila. (2 Cron. 36:15-21; Jer. 4:22-27) Bisan pa niana, ang mga propeta sa Diyos nagtagna nga human sa 70 ka tuig, ang iyang katawhan mobalik sa ilang nasod. Natuman kana. Pero, may kahulogan sab nâ kanato. Samtang konsiderahon nato ang pipila niana, hinumdomi nga ang pokus nato mao ang umaabot nga paraiso sa yuta.

11. Unsay unang katumanan sa Isaias 11:6-9, apan unsa pay ikapangutana?

¹¹ Basaha ang Isaias 11:6-9. Ang Diyos nagtagna pinaagi kang Isaias nga dihang makabalik na ang Iyang katawhan sa ilang nasod, walay kadaot nga modangat nila ug dili sila atakehon sa bangis nga mga hayop o sa samag hayop nga mga tawo. Mahimong luwas ang tanan. Dili ba magpahinumdom nâ nimo sa kahimtang nga sama niadtong sa Eden? (Isa. 51:3) Si Isaias nagtagna sab nga ang tibuok yuta​—dili lang ang Israel​—“mapuno sa kahibalo kang Jehova ingon sa katubigan nga nagtabon sa dagat mismo.” Kanus-a nâ mahitabo?

12. (a) Unsang mga panalangin ang naeksperyensiyahan niadtong namalik gikan sa Babilonya? (b) Unsay nagpakita nga ang Isaias 35:5-10 may laing katumanan?

¹² Basaha ang Isaias 35:5-10. Gipasiugda pa ni Isaias nga ang mga mamalik dili atakehon sa mga hayop o tawo. Ang ilang yuta mopatunghag abundang pagkaon, tungod sa dagayang suplay sa tubig, sama sa Eden. (Gen. 2:10-14; Jer. 31:12) Mao ra ba nâ ang katumanan sa tagna? Walay ebidensiya nga ang namalik gikan sa pagkabihag milagrosong nangaayo. Pananglitan, ang mga buta wala makakita pag-usab. Busa gipakita sa Diyos nga sa umaabot pa ang literal nga pagpang-ayo.

13, 14. Sa unsang paagi natuman ang Isaias 65:21-23 dihang namalik ang mga binihag, pero unsang bahina sa tagna ang wala pa matuman? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

¹³ Basaha ang Isaias 65:21-23. Pagbalik sa mga Hudiyo, walay komportableng mga balay, mga uma, ug ubasan. Pero kay panalanginan sila sa Diyos, mausab ang kahimtang. Malipay gyod silang magtukod ug mga balay ug mopuyo niana! Makapananom sila ug matagamtam ang bunga niana.

¹⁴ Matikdi ang usa ka importanteng detalye sa maong tagna. Moabot ba ang panahon dihang ang atong mga adlaw “mahisama sa mga adlaw sa usa ka kahoy”? Ang pipila ka kahoy mabuhig linibo ka tuig. Ang mga tawo kinahanglang himsog aron mabuhi ug ingon ana ka dugay. Kon mabuhi sila sa kahimtang nga sama sa gitagna ni Isaias, katumanan gyod nâ sa damgo, usa ka paraiso! Ug matuman gyod nâ!

15. Unsa ang pipila sa mga panalangin nga gitagna sa Isaias?

¹⁵ Palandonga kon nganong ang mga saad nga bag-o pang gihisgotan nagpakita nga may umaabot nga paraiso: Ang mga tawo sa tibuok yuta panalanginan sa Diyos. Walay mabalaka nga atakehon sila sa mga hayop o sa samag hayop nga mga tawo. Ang mga buta, bungol, ug bakol maayo. Ang mga tawo makatukod ug kaugalingong balay ug makapananom. Mas taas silag kinabuhi kay sa mga kahoy. Oo, gipakita sa Bibliya nga mahitabo kana sa umaabot. Pero may moingon tingali nga kining mga tagnaa wala magpasabot nga dunay umaabot nga paraiso. Unsay imong itubag? Unsay imong lig-ong rason nga molaom nga duna unyay tinuod nga paraiso sa yuta? Ang labing bantogang tawo nga nabuhi sukad naghatag ug lig-ong rason.

16, 17. Kanus-a naghisgot si Jesus ug Paraiso?

¹⁶ Bisag walay sala, si Jesus gihukman ug gilansang sa estaka aron mamatay, kauban  ang Hudiyong mga kriminal sa masigkakilid. Una mamatay, ang usa kanila miila nga si Jesus hari ug mihangyo: “Jesus, hinumdomi ako sa dihang moabot ka na sa imong gingharian.” (Luc. 23:39-42) Apektado ang imong kaugmaon sa tubag ni Jesus nga makita sa Lucas 23:43. Ang pipila ka eksperto karon naghubad ana niining paagiha: “Sa pagkatinuod ako magaingon kanimo, karong adlawa ikaw makauban nako sa Paraiso.” Matikdi ang ekspresyong “karong adlawa.” Unsay gipasabot ni Jesus? Dunay managlahi nga opinyon.

¹⁷ Sa daghang modernong pinulongan, ang kudlit o comma gigamit aron sa pagpatin-aw sa kahulogan sa usa ka tudling pulong o sentence. Pero, sa labing karaan nga Gregong mga manuskrito nga naa pa karon, wala gamita pirme ang punctuation. Busa, motungha ang pangutana: Miingon ba si Jesus, “Ako magaingon kanimo, karong adlawa ikaw makauban nako sa Paraiso”? O miingon ba siya, “Ako magaingon kanimo karong adlawa, Ikaw makauban nako sa Paraiso”? Ang mga maghuhubad mobutang tingalig comma sumala sa ilang gihunahuna nga maoy gipasabot ni Jesus, ug makita nimo kanang duha ka hubad diha sa mga Bibliya karon.

18, 19. Unsay makatabang nato sa pagsabot sa giingon ni Jesus?

¹⁸ Apan hinumdomi nga una pa niana, giingnan ni Jesus ang iyang mga sumusunod: “Ang Anak sa tawo maanaa sa kasingkasing sa yuta tulo ka adlaw ug tulo ka gabii.” Miingon sab siya: “Ang Anak sa tawo gitakdang pagabudhian ngadto sa mga kamot sa mga tawo, ug ilang pagapatyon siya, ug sa ikatulo ka adlaw siya pagabangonon.” (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mar. 10:34) Gisulat ni apostol Pedro nga nahitabo kini. (Buh. 10:39, 40) Busa, si Jesus wala moadto sa Paraiso sa adlaw nga siya ug ang kriminal namatay. Siya didto sa “Hades” [o, Lubnganan] sulod sa pipila ka adlaw, hangtod nga gibanhaw siya sa Diyos.​—Buh. 2:31, 32. *

¹⁹ Busa, masabtan nato nga ang saad ni Jesus sa kriminal gisugdan niining mga pulonga: “Sa pagkatinuod ako magaingon kanimo karong adlawa.” Komon ni nga paagi sa pagsulti bisan sa panahon ni Moises. Siya miingon: “Kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo niining adlawa kinahanglan nga maanaa sa imong kasingkasing.”​—Deut. 6:6; 7:11; 8:1, 19; 30:15.

20. Unsay nagsuportar sa atong pagsabot sa giingon ni Jesus?

²⁰ Ang usa ka maghuhubad sa Bibliya nga taga-Middle East miingon: “Ang gipasiugda niining tekstoha mao ang ekspresyong ‘karong adlawa’ ug busa angayng basahon ingong, ‘Sa pagkatinuod ako magaingon kanimo karong adlawa, ikaw makauban nako sa Paraiso.’ Ang saad gisulti nianang adlawa ug matuman sa ulahi. Mao ni paagi sa pagsulti sa mga taga-Sidlakan nga nagpasabot nga ang saad nga gisulti nianang adlawa seguradong matuman.” Busa, ang Syriac nga bersiyon niadtong mga 400 C.E. naghubad sa tubag ni Jesus: “Amen, ako magaingon kanimo karong adlawa nga makauban ka nako sa Tanaman sa Eden.” Angay tang madasig nianang saara.

21. Unsang pribilehiyo ang wala mabatoni sa kriminal, ug ngano?

²¹ Ang kriminal nga hapit nang mamatay wala mahibalo nga may pakigsaad si Jesus sa iyang matinumanong mga apostoles nga makauban niya sila sa langitnong Gingharian. (Luc. 22:29) Dugang pa, ang kriminal wala  pa gani mabawtismohi. (Juan 3:3-6, 12) Busa, masabtan nato nga ang gisaad ni Jesus usa gyod ka yutan-ong paraiso. Katuigan sa ulahi, naghisgot si Pablo ug panan-awon diin ang usa ka tawo “gisakgaw ngadto sa paraiso.” (2 Cor. 12:1-4) Dili sama niadtong kriminal, si Pablo ug ang ubang matinumanong mga apostoles gipili aron moadto sa langit ug maghari uban kang Jesus. Bisan pa niana, si Pablo naghisgot bahin sa umaabot nga “paraiso.” * Dinhi ba kana sa yuta? Atua ka ba unya didto?

22, 23. Unsay imong malaoman?

²² Hinumdomi, si David naghisgot bahin sa panahon diin “ang mga matarong magapanag-iya sa yuta.” (Sal. 37:29; 2 Ped. 3:13) Siya nagtumong sa panahon diin ang mga tawo sa yuta magkinabuhi sumala sa matarong nga mga sukdanan sa Diyos. Ang Isaias 65:22 nag-ingon: “Ang mga adlaw sa akong katawhan mahisama sa mga adlaw sa usa ka kahoy.” Nagpasabot ni nga ang mga tawo mabuhig libolibo ka katuigan. Makalaom ka ba niana? Oo, kay sumala sa Pinadayag 21:1-4, panalanginan sa Diyos ang katawhan, ug ang usa sa mga panalangin mao ang pagwagtang sa kamatayon.

²³ Busa, klaro ang gitudlo sa Bibliya bahin sa Paraiso. Giwala ni Adan ug Eva ang Paraiso sa Eden, pero wala nâ mahanaw sa dayon. Sumala sa gisaad sa Diyos, panalanginan niya ang katawhan sa yuta. Giinspirar si David sa pagsulat nga ang mga maaghop ug matarong magapanag-iya sa yuta ug mabuhi niana sa walay kataposan. Tungod sa mga tagna sa Isaias, maghinamhinam ta sa nindot nga kahimtang sa umaabot. Kanus-a nâ mahitabo? Dihang matuman na ang gisaad ni Jesus sa Hudiyong kriminal. Makapuyo ka niana nga Paraiso. Nianang panahona, ang giingon sa mga igsoon ngadto sa mga delegado sa Korea matuman na: “Magkita ta sa Paraiso!”