1, 2. (a) Nganong maalamon ang pagdapig kang Jehova? (b) Unsay atong hisgotan niining artikuloha?

IMPORTANTE gyod ang pag-unong kang Jehova. Wala nay mas gamhanan, maalamon, o mahigugmaon kay sa atong Diyos! Kinsa bay dili gustong modapig niya? (Sal. 96:4-6) Pero ang pipila ka magsisimba sa Diyos napakyas sa pagbuhat niana dihang nag-atubag situwasyon nga kinahanglang modapig kang Jehova.

² Niining artikuloha, atong hisgotan ang mga indibiduwal nga nag-angkong dapig kang Jehova pero ang ilang binuhatan nakapasuko niya. Kini nga mga asoy may importanteng mga leksiyon nga makatabang nato nga magmaunongon kang Jehova.

3. Nganong gipasidan-an ni Jehova si Cain, ug unsay Iyang gisulti kaniya?

³ Konsideraha ang nahitabo kang Cain. Wala siya mag-alagad ug laing diyos gawas kang Jehova. Pero wala dawata sa Diyos ang iyang pagsimba. Ang pagkadaotan miturok sa iyang kasingkasing. (1 Juan 3:12) Gipasidan-an ni Jehova si Cain: “Kon magbuhat ka ug maayo, dili ba adunay pagbayaw? Apan kon dili ka magbuhat ug maayo, adunay sala nga naghupo sa ganghaan, ug ikaw ang gipangandoy niini; ug makabuntog ka ba niini?”  (Gen. 4:6, 7) Sama rag gisultihan ni Jehova si Cain, “Kon maghinulsol ka ug modapig nako, modapig pod ko nimo.”

4. Dihang may kahigayonan sa pagdapig kang Jehova, unsay gibuhat ni Cain?

⁴ Kon usbon ni Cain ang iyang panghunahuna, paboran siya pag-usab ni Jehova. Pero wala siya maminaw sa tambag. Ang iyang sayop nga panghunahuna ug hakog nga tinguha miresultag daotang binuhatan. (Sant. 1:14, 15) Dihang batan-on pa, wala gyod tingali maghunahuna si Cain sa pagsupak kang Jehova. Pero sa ulahi, nahimo niya kana​—siya mirebelde sa Diyos ug gipatay ang iyang igsoon!

5. Unsa nga panghunahuna ang makapawala sa pabor sa Diyos?

⁵ Sama ni Cain, ang usa ka Kristohanon karon posibleng nagsubay sa daotang dalan bisag nag-angkong nagsimba kang Jehova. (Jud. 11) Pananglitan, magsige tingali siyag hunahuna bahin sa imoral nga tinguha, kahakog, o pagdumot ngadto sa isigka-Kristohanon. (1 Juan 2:15-17; 3:15) Ang maong panghunahuna moresulta sa pagpakasala. Sa samang higayon, siya tingali aktibo gihapon sa ministeryo ug regular sa mga tigom. Ang uban wala tingali mahibalo sa atong panghunahuna o binuhatan, pero si Jehova nakakita sa tanan ug nahibalo kon kinasingkasing ba tang nagdapig niya.​—Basaha ang Jeremias 17:9, 10.

6. Sa unsang paagi tabangan ta ni Jehova sa ‘pagbuntog’ sa makasasalang tinguha kon modapig ta niya?

⁶ Pero dili dayon ta talikdan ni Jehova. Dihang ang usa mibiya sa Diyos, giawhag siya ni Jehova: “Balik kanako, ug ako mobalik [kanimo].” (Mal. 3:7) Ilabina dihang ginasuklan nato ang kahuyangan, gusto ni Jehova nga padayon natong suklan ang pagkadaotan. (Isa. 55:7) Kon himoon nato na, modapig siya nato pinaagi sa paghatag ug espirituwal, emosyonal, ug pisikal nga kusog aron ‘mabuntog,’ o masuklan, nato ang makasasalang tinguha.​—Gen. 4:7.

7. Sa unsang paagi nawala ni Solomon ang iyang suod nga relasyon kang Jehova?

⁷ Daghan tag makat-onan sa nahitabo kang Haring Solomon. Sa batabata pa si Solomon, siya nagpagiya kang Jehova. Siya gihatagan sa Diyos ug dakong kaalam ug gisaligan sa pagtukod sa nindot kaayong templo sa Jerusalem. Pero nawala ang iyang suod nga relasyon kang Jehova. (1 Hari 3:12; 11:1, 2) Ang Balaod sa Diyos espesipikong nagdili sa Hebreohanong hari sa pagkuhag ‘daghang asawa alang sa iyang kaugalingon, aron ang iyang kasingkasing dili motipas.’ (Deut. 17:17) Misupak si Solomon, ug miabot ug 700 ang iyang asawa. Diha pod siyay 300 ka puyopuyo. (1 Hari 11:3) Daghan sa iyang asawa dili Israelinhon, nga nagsimbag mga diyosdiyos. Busa, gisupak pod ni Solomon ang balaod sa Diyos nga dili magminyog tagalaing nasod.​—Deut. 7:3, 4.

8. Unsa ka grabe ang pagpasuko ni Solomon kang Jehova?

⁸ Tungod sa anam-anam nga pagpalayo ni Solomon sa mga sugo ni Jehova, siya nakahimog grabeng sala. Nagtukod siyag halaran para sa diyosang si Astoret ug laing halaran para sa diyosdiyos nga si Kemos. Didto, miuban siya sa iyang mga asawa sa paganong pagsimba. Sa kadaghan sa lugar, didto pa gyod niya gitukod ang maong mga halaran sa bukid atbang sa Jerusalem​—diin iyang gitukod ang templo ni Jehova! (1 Hari 11:5-8; 2 Hari 23:13) Tingali gipatuo ni Solomon ang iyang kaugalingon nga palabyon ni Jehova ang iyang pagkamasinupakon basta padayon pod siyang maghalad sa templo.

9. Unsay nahitabo dihang wala tumana ni Solomon ang sugo sa Diyos?

 ⁹ Pero dili gyod balewalaon ni Jehova ang sala. Ang Bibliya nag-ingon: “Si Jehova nasuko kang Solomon, tungod kay ang iyang kasingkasing misimang gikan kang Jehova . . . , ang usang nagpakita kaniya sa makaduha. Ug labot niining butanga siya nagsugo kaniya nga dili mosunod sa ubang mga diyos; apan wala niya tumana ang gisugo ni Jehova.” Ingong resulta, wala na siya uyoni ug tabangi sa Diyos. Nabahin ang gingharian sa Israel panahon sa iyang mga manununod ug nakaeksperyensiya silag dagkong problema sulod sa gatosan ka tuig.​—1 Hari 11:9-13.

10. Unsay makadaot sa atong maayong relasyon kang Jehova?

¹⁰ Sama sa kahimtang ni Solomon, ang usa sa makadaot pag-ayo sa atong espirituwalidad mao ang pagpakighigala niadtong wala mahibalo o magtahod sa mga sukdanan ni Jehova. Ang pipila tingali membro sa kongregasyon pero huyang sa espirituwal. Tingali ang uban atong mga paryente, silingan, katrabaho, o eskolmet nga dili magsisimba ni Jehova. Sa bisan unsang kahimtang, kon suod ta niadtong wala magsunod sa mga sukdanan ni Jehova, anam-anam nga madaot ang atong maayong relasyon sa Diyos.

11. Unsay makatabang nato sa pagsusi kon angay bang likayan ang usa ka higala?

¹¹ Basaha ang 1 Corinto 15:33. Kadaghanang tawo dunay pipila ka maayong kinaiya, ug daghang dili Saksi ang wala maghimog grabeng pagkadaotan. Kon ingon ana ang imong mga higala, makaingon ba ka nga maayo silang kauban? Hunahunaa ang ilang epekto diha sa imong relasyon kang Jehova. Makatabang ba sila nga mas masuod ka kang Jehova? Unsay naa sa ilang kasingkasing? Pananglitan, ang ila bang ginaestorya bahin lang sa uso nga sinina ug pamostura, kuwarta, gadyet, kalingawan, o ubang materyal nga butang? Ang ila bang ginasulti sagad mag-apil ug pagpanglibak o bastos nga mga komedya? Si Jesus nagpasidaan: “Gikan sa kadagaya sa kasingkasing ang baba mosulti.” (Mat. 12:34) Kon naamgohan nimo nga ang imong mga kauban makadaot sa imong relasyon kang Jehova, lihok dayon pinaagi sa paghimog limitasyon ug, kon gikinahanglan, pagtapos sa maong panaghigalaay.​—Prov. 13:20.

12. (a) Unsay gisulti ni Jehova sa mga Israelinhon wala madugay human sa ilang paggawas sa Ehipto? (b) Unsay tubag sa mga Israelinhon sa sugo ni Jehova bahin sa eksklusibong debosyon?

¹² Makakat-on tag dugang mga leksiyon sa nahitabo wala madugay human pagawsa gikan sa Ehipto ang mga Israelinhon. Ang mga tawo nagtapok atubangan sa Bukid sa Sinai. Didto, gipakita ni Jehova ang iyang  presensiya sa katingalahang paagi. Milagrosong naporma ang usa ka itom nga panganod. Nagpatungha si Jehova ug dalugdog, kilat, aso, ug morag nagkakusog nga tingog sama nianang sa budyong. (Ex. 19:16-19) Niini nga hitabo, gipaila ni Jehova sa mga Israelinhon nga siya usa ka “Diyos nga nagapangayo ug bug-os nga pagkamahinalaron [o, eksklusibong debosyon].” Gipasaligan niya sila nga magmaunongon siya niadtong nahigugma niya ug nagsunod sa iyang mga sugo. (Basaha ang Exodo 20:1-6.) Sama rag giingnan ni Jehova ang iyang katawhan, “Kon modapig mo nako, modapig pod ko ninyo.” Unsay imong tubag sa saad ni Jehova nga siya magmaunongon? Seguradong sundogon nimo ang mga Israelinhon nga “mitubag sa usa ka tingog ug miingon: ‘Ang tanang pulong nga gisulti ni Jehova kami andam sa pagbuhat.’” (Ex. 24:3) Pero wala madugay human niana, dihay wala damhang hitabo nga nagsulay sa ilang pagkamaunongon.

13. Unsa nga panghitabo ang nagsulay sa pagkamaunongon sa mga Israelinhon?

¹³ Ang mga Israelinhon nangahadlok tungod sa itom nga panganod, kilat, ug sa ubang makapahinganghang ilhanan gikan sa Diyos. Misugot si Moises sa ilang hangyo nga siya ray makigsulti kang Jehova sa Bukid sa Sinai. (Ex. 20:18-21) Nadugay si Moises sa tumoy sa bukid. Matanggong na ba ang mga Israelinhon sa kamingawan nga wala ang ilang kasaligan nga lider? Tingali nagsalig ra pag-ayo ang mga Israelinhon sa tawhanong lider, si Moises. Kay nabalaka pag-ayo, ilang giingnan si Aaron: “Buhati kami ug usa ka diyos nga mag-una kanamo, tungod kay kon mahitungod niini nga Moises, ang tawo nga nagpagawas kanamo sa yuta sa Ehipto, kami wala gayod mahibalo kon unsa nay nahitabo kaniya.”​—Ex. 32:1, 2.

14. Unsay gipatuo sa mga Israelinhon sa ilang kaugalingon, ug unsay reaksiyon ni Jehova?

¹⁴ Kabalo ang katawhan nga seryosong sala ang idolatriya. (Ex. 20:3-5) Pero wala madugay, nagsimba na silag bulawang baka! Bisan pa niining klaro kaayong pagsupak, gipatuo sa mga Israelinhon ang ilang kaugalingon nga dapig gihapon sila kang Jehova. Gitawag pa gani ni Aaron ang pagsimba sa baka ingong “usa ka pista alang kang Jehova”! Unsay reaksiyon ni Jehova? Mibati siyang giluiban. Giingnan ni Jehova si Moises nga ang katawhan “migawi sa ikadaot” ug “mitipas sa dalan nga gisugo [Niya] kanila nga pagalaktan.” ‘Nasuko’ pag-ayo si Jehova, nga naghunahuna pa gani siyang paphaon ang bag-ong natukod nga nasod, ang Israel.​—Ex. 32:5-10.

15, 16. Giunsa pagpakita ni Moises ug Aaron nga dapig sila kang Jehova? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

¹⁵ Midesisyon si Jehova nga dili laglagon ang mga Israelinhon. Ang iyang kaluoy naghatag ug kahigayonan sa iyang maunongong mga magsisimba sa pagdapig kaniya. (Ex. 32:14) Dihang nakita ni Moises nga ang mga tawo naninggit, nanganta, ug nanayaw atubangan sa idolo, gidugmok niya ang bulawang baka hangtod napolbos ni. Dayon, siya miingon: “Kinsa ang dapig kang Jehova? Ngari kanako!” Ingong tubag, “ang tanang [Levihanon] mitigom” ngadto kang Moises.​—Ex. 32:17-20, 26.

¹⁶ Bisan pag miapil si Aaron sa paghimog idolo, siya naghinulsol ug miuban sa mga Levihanon sa pagdapig kang Jehova. Ang maong maunongong mga tawo wala lang modapig kang Jehova, mibulag pod sila sa mga makasasala. Maalamon gyod to nga desisyon. Nianang adlawa, linibo ang namatay tungod sa idolatriya. Pero, kadtong midapig kang Jehova gisaarag panalangin.​—Ex. 32:27-29.

17. Unsay atong makat-onan sa giingon ni Pablo bahin sa bulawang baka?

 ¹⁷ Si apostol Pablo naghisgot bahin sa bulawang baka ug nagpasidaan: “Kining mga butanga nahimong atong mga panig-ingnan, aron kita dili . . . mahimong mga tigsimbag mga idolo, ingon sa gihimo sa pipila kanila. [Ang mga nahitabo] gisulat ingong pasidaan kanato nga naabtan sa mga kataposan sa mga sistema sa mga butang. Tungod niana siya nga naghunahuna nga siya nagabarog magbantay nga siya dili mapukan.” (1 Cor. 10:6, 7, 11, 12) Sama sa giingon ni Pablo, bisan ang tinuod nga mga magsisimba posibleng makasala. Kadtong nagpadala sa tentasyon tingali naghunahuna nga maayo gihapon ang ilang relasyon kang Jehova. Pero aron tinuod nga uyonan ni Jehova, dili igo ang pag-ingon sa usa nga gusto niyang mahimong higala ni Jehova o ang pag-angkon nga maunongon siya Niya.​—1 Cor. 10:1-5.

18. Unsay makaimpluwensiya nato sa pagpahilayo kang Jehova, ug unsay resulta?

¹⁸ Sama sa mga Israelinhon nga nabalaka kay dugay nakalugsong si Moises sa Sinai, ang mga Kristohanon karon mabalaka tingali kay morag dugay pa ang adlaw sa paghukom ni Jehova ug ang bag-ong kalibotan. Ang katumanan niini nga mga saad morag dugay pa kaayo o dili katuohan. Kon dili ta magbantay, ang maong panghunahuna makaimpluwensiya nato nga unahon ang kaugalingong tinguha, dili ang kabubut-on ni Jehova. Anam-anam tang mahilayo kang Jehova ug kadugayan, mahimo na nato ang mga butang nga wala gyod nato hunahunaang buhaton dihang himsog pa ta sa espirituwal.

19. Unsang importanteng kamatuoran ang dili gyod nato kalimtan, ug ngano?

¹⁹ Dili gyod nato kalimtan nga gikinahanglan ni Jehova ang tibuok kasingkasing nga pagkamaunongon ug eksklusibong debosyon. (Ex. 20:5) Kon atong buhaton ang mga butang nga supak kang Jehova, gibuhat nato ang gusto ni Satanas, ug moresulta gyod nag kadaot. Busa, gipahinumdoman ta ni Pablo: “Dili kamo mahimong moinom sa kopa ni Jehova ug sa kopa sa mga demonyo; dili kamo mahimong moambit sa ‘lamesa ni Jehova’ ug sa lamesa sa mga demonyo.”​—1 Cor. 10:21.

20. Bisag makahimo tag sayop, unsaon ta pagtabang ni Jehova?

²⁰ Ang mga estorya sa Bibliya bahin kang Cain, Solomon, ug sa mga Israelinhon sa Bukid sa Sinai dunay samang leksiyon nga maayong hinumdoman. Sila may kahigayonan sa ‘paghinulsol ug pagbalik.’ (Buh. 3:19) Klaro, dili gyod dayon talikdan ni Jehova kadtong nakahimog sayop. Sa kahimtang ni Aaron, gipasaylo siya ni Jehova. Karon, ang pasidaan ni Jehova puwedeng maggikan sa mga estorya sa Bibliya, publikasyon, o tambag sa usa ka igsoon. Kon atong paminawon ang mga pasidaan, seguradong kaluy-an ta ni Jehova.

21. Unsay atong determinasyon dihang masulayan ang atong pagkamaunongon kang Jehova?

²¹ Dunay katuyoan ang dili hitupngang pagkamaayo ni Jehova. (2 Cor. 6:1) Maghatag ni natog kahigayonan “sa pagsalikway sa pagkadili-diyosnon ug sa kalibotanong mga tinguha.” (Basaha ang Tito 2:11-14.) Samtang nagkinabuhi pa ta “niini nga sistema sa mga butang,” masulayan gyod ang atong eksklusibong debosyon kang Jehova. Hinaot kanunay tang andam sa pagdapig kaniya, ug ‘kahadlokan nato si Jehova nga Diyos. Kaniya mag-alagad ug mounong ta’!​—Deut. 10:20.